Clermont-Ferrand

stad en gemeente in Puy-de-Dôme, Frankrijk

Clermont-Ferrand (Occitaans: Clarmont-Ferrand, Clarmont, Clarmont d'Auvèrnhe of Clarmont d'Auvèrnha) is de hoofdstad van de voormalige Franse regio Auvergne en de belangrijkste stad in en tevens hoofdplaats van het departement Puy-de-Dôme. De gemeente telde 147.327 inwoners op 1 januari 2021.[1] Clermont-Ferrand is de centrumstad van het gemeentelijk samenwerkingsverband Clermont Auvergne Métropole.[2]

Clermont-Ferrand
Gemeente in Frankrijk Vlag van Frankrijk
Wapen van Clermont-Ferrand
Clermont-Ferrand (Frankrijk)
Clermont-Ferrand
Situering
Regio Auvergne-Rhône-Alpes
Departement Puy-de-Dôme (63)
Arrondissement Clermont-Ferrand
Kanton hoofd van 9 kantons: Clermont-Ferrand-Centre, Clermont-Ferrand-Est, Clermont-Ferrand-Nord, Clermont-Ferrand-Nord-Ouest, Clermont-Ferrand-Ouest, Clermont-Ferrand-Sud, Clermont-Ferrand-Sud-Est, Clermont-Ferrand-Sud-Ouest en Montferrand
Coördinaten 45° 47′ NB, 3° 5′ OL
Algemeen
Oppervlakte 42,67 km²
Inwoners
(1 januari 2021)
147.327[1]
(3.453 inw./km²)
Hoogte 321 - 602 m
Burgemeester Olivier Bianchi
(2014–geen)Bewerken op Wikidata
Overig
Postcode 63000
INSEE-code 63113
Website clermont-ferrand.fr
Detailkaart
Clermont-Ferrand (Puy-de-Dôme)
Clermont-Ferrand
Locatie in Frankrijk Puy-de-Dôme
Foto's
Gezicht op Clermont-Ferrand
Gezicht op Clermont-Ferrand
Idem
Idem
Kathedraal Notre-Dame-de-l'Assomption
Kathedraal Notre-Dame-de-l'Assomption
Portaal  Portaalicoon   Frankrijk

Economie en onderwijs

bewerken

Clermont-Ferrand herbergt een universiteit en een technische hogeschool, waarvan de meeste gebouwen zich in de oostelijke voorstad Cournon-d'Auvergne bevinden. Er is ook de ESC Clermont Business School. Er zijn zo’n 31.000 studenten in de stad. Dat betekent dat er in het onderwijs en de dienstensector relatief veel hoogwaardige werkgelegenheid is. De beroepsbevolking bevindt zich voornamelijk in de financiële en administratieve sector en de logistiek. Clermont-Ferrand is de oorspronkelijke vestigingsplaats van Michelin, waar zo’n 14.000 mensen emplooi vinden.

Geschiedenis

bewerken

Opgravingen tonen aan dat er waarschijnlijk al in de vierde eeuw v.Chr. een Keltische bewoning in Clermont-Ferrand was. Nemossos, de door de Griekse historicus Strabo vermelde hoofdstad der Arverniërs, was wellicht dezelfde plaats; in de keizertijd stond Clermont bekend onder de naam Augustonemetum. In 52 v.Chr. vond niet ver ervandaan de Slag bij Gergovia plaats waarbij Julius Caesar zijn meerdere moest erkennen in de Gallische opstandelingenleider Vercingetorix en het beleg van Gergovia moest staken. Augustonemetum groeide uit tot een stad met 15.000 à 30.000 inwoners. Het enige zichtbare restant van de toenmalige stad is de "mur des Sarrasins", de resten van een Gallo-Romeinse tempel uit de 2e eeuw, gebouwd in zwarte lavasteen.[3]

Het economische en politieke lot van de stad was na de Romeinse tijd wisselend. Vele malen werd de plaats geplunderd door binnenvallende volkeren van de Visigoten in de 5e eeuw tot de Vikingen in de 9e eeuw aan toe. In 842 kwam de naam Clairmont in zwang. In 1095 kondigde paus Urbanus II er tijdens de Synode van Clermont de Eerste Kruistocht aan. De langdurige tweestrijd tussen de wereldlijke en de geestelijke machthebbers leidde ertoe dat in 1120 de graaf van Auvergne op een heuvel op anderhalve kilometer ten oosten van het bisschoppelijke Clairmont zijn kasteel liet bouwen en het stadje Montferrand stichtte.

De kathedraal van Clermont-Ferrand, Notre-Dame de l'Assomption, stamt uit de 13e eeuw, maar op dezelfde plaats stonden drie eerdere kerken. Van de laatste kerk, gebouwd in romaanse stijl, werden bij opgravingen in de 19e eeuw onder het koor resten gevonden. De kathedraal en veel huizen in het oude centrum hebben een zwarte kleur, omdat ze zijn gebouwd van lavastenen, die werden gewonnen in de steengroeve van Volvic vanaf de 13e eeuw. Stad en omgeving liggen namelijk in het gebied Chaîne des Puys, waar al sinds voor de komst van de eerste mensen sprake was van vulkanisme.

In de latere eeuwen leefden Clairmont en Montferrand wat in de luwte van de geschiedenis. Grote schade bracht een aardbeving in 1490 teweeg. Op 15 april 1630 werden Clairmont en Montferrand per koninklijk besluit samengevoegd tot Clermont-Ferrand (Edict van Troyes). Deze samenvoeging werd door koning Lodewijk XV in een tweede Edict nog eens bevestigd. De edelen vestigen zich terug in Clairmont en lieten er hun stadspaleizen bouwen. Aan het eind van de 18e eeuw werd de stad gemoderniseerd. De stadsmuren werden geslecht en de infrastructuur werd sterk verbeterd. Na de Franse Revolutie kwam de rubberindustrie tot ontwikkeling door de initiatieven van de broers André en Édouard Michelin. De firma Michelin werd gesticht in 1889.

Geografie

bewerken

De oppervlakte van Clermont-Ferrand bedroeg op 1 januari 2021 42,67 vierkante kilometer; de bevolkingsdichtheid was toen 3.452,7 inwoners per km².

De onderstaande kaart toont de ligging van Clermont-Ferrand met de belangrijkste infrastructuur en aangrenzende gemeenten.

 

Demografie

bewerken

Onderstaande figuur toont het verloop van het inwonertal (bron: INSEE-tellingen).

 
Grafiek inwonertal gemeente

Vervoer

bewerken

De 14 kilometer lange bandentramlijn van Clermont-Ferrand is sinds 14 oktober 2006 een belangrijk onderdeel van het openbaar vervoer. De lijn loopt van het noorden naar het zuidoosten. Aan de lijn liggen 31 haltes. Verwacht wordt dat de tram dagelijks 55.000 reizigers zal trekken. Bij vijf haltes worden park-and-rides aangelegd. De tram wordt geëxploiteerd door stadsvervoerbedrijf T2C in opdracht van vervoersautoriteit SMTC (Société mixte des transports en commun de l'agglomération clermontoise). De totale kosten werden in 2002 geraamd op 290 miljoen euro.

In de gemeente liggen de spoorwegstations Clermont-Ferrand, Clermont-La Pardieu en Clermont-La Rotonde.

Ten oosten van de stad, in de gemeente Aulnat, bevindt zich de Luchthaven Clermont-Ferrand Auvergne.

De oostelijke voorstad Cournon-d'Auvergne, 8 km ten oosten van de binnenstad, ligt aan de rivier de Allier.

Autosnelwegen

bewerken

Bezienswaardigheden

bewerken
  • de kathedraal Notre-Dame-de-l'Assomption (1284-1902) is helemaal opgetrokken in zwarte lavasteen (Volvic). Haar twee hoge, opvallende spitsen werden pas in de 19de eeuw door Viollet-le-Duc voltooid.
  • de basiliek Notre-Dame-du-Port is een perfect voorbeeld van 12de-eeuwse romaanse religieuze bouwkunst. Vooral de gerestaureerde kapitelen en het koor verdienen de aandacht. In 1998 werd de kerk toegevoegd aan de Werelderfgoedlijst van de UNESCO. Ze is helemaal in ere hersteld door een grondige restauratie (2006-2008).
  • de centraal gelegen en uitgestrekte place Jaude, helemaal gerenoveerd (2003-2005), wordt gedomineerd door Bartholdi's ruiterstandbeeld van Vercingetorix (1903).
  • de middeleeuwse huizen van 'le vieux Montferrand', inzonderheid 'la maison de l'Apothicaire'. Het geheel vormt een van de oudste wijken van Frankrijk.
  • het Archeologisch museum Bargoin.
  • L'Aventure Michelin, een museum over de bedrijfsgeschiedenis van de bandenfabrikant Michelin.

Afbeeldingen

bewerken

Clermont Foot is de professionele voetbalclub van Clermont-Ferrand en speelt in het Stade Gabriel Montpied.

Clermont-Ferrand was twaalf keer etappeplaats in de wielerkoers Ronde van Frankrijk. In 1951 won stadgenoot Raphaël Geminiani en in 1959 André Le Dissez er de rit. Daarnaast was Clermont-Ferrand tien keer startplaats van een rit. Dit was in 2023 voor het laatst het geval.

Rugbyclub ASM Clermont Auvergne is tweevoudig landskampioen en speelt in het Stade Marcel-Michelin. Ze is onderdeel van omnisportvereniging Association Sportive Montferrandaise, opgericht als l’Association Sportive Michelin, waartoe ook voetbalclub AS Montferrand Football behoorde.

Geboren

bewerken
bewerken
Zie de categorie Clermont-Ferrand van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.