4e eeuw v.Chr.

eeuw

De 4e eeuw v.Chr. (van de christelijke jaartelling) is de 4e periode van 100 jaar, dus bestaande uit de jaren 400 tot en met 301 v.Chr. De 4e eeuw v.Chr. behoort tot het 1e millennium v.Chr.

Overzicht van de jaren in en rond de 4e eeuw v.Chr.
Jaren 00 409 408 407 406 405 404 403 402 401 400
Jaren 90 399 398 397 396 395 394 393 392 391 390
Jaren 80 389 388 387 386 385 384 383 382 381 380
Jaren 70 379 378 377 376 375 374 373 372 371 370
Jaren 60 369 368 367 366 365 364 363 362 361 360
Jaren 50 359 358 357 356 355 354 353 352 351 350
Jaren 40 349 348 347 346 345 344 343 342 341 340
Jaren 30 339 338 337 336 335 334 333 332 331 330
Jaren 20 329 328 327 326 325 324 323 322 321 320
Jaren 10 319 318 317 316 315 314 313 312 311 310
Jaren 00 309 308 307 306 305 304 303 302 301 300
Jaren 90 299 298 297 296 295 294 293 292 291 290

Langjarige gebeurtenissen en ontwikkelingen

bewerken
Hellas
 
Alexanders' veldtochten
  • 395-387 v.Chr. : Korinthische Oorlog. Opstand van de Griekse stadstaten tegen de Spartaanse hegemonie.
  • 387 v.Chr. : Koningsvrede. De Perzen krijgen hun Griekse steden in Klein-Azië terug. Voor die steden is het Perzische bewind trouwens heel draaglijk, onder meer omdat zij een grote administratieve vrijheid behouden, want zij liggen ver van het Perzische rijkscentrum.
  • 378-371 v.Chr. : Boeotische Oorlog eindigt met de Slag bij Leuktra. Epaminondas van Thebe verslaat de Spartanen.
  • 335-323 v.Chr. : Alexander de Grote sticht het Macedonische Rijk.
  • Vanaf 322 woeden in het Macedonische Rijk de diadochenoorlogen. De Diadochen zijn de opvolgers van Alexander de Grote.
  • Het koinè ontwikkelt zich in de eerste eeuwhelft tot de voertaal tussen de Griekse stadstaten. Het wordt door Alexander de Grote in de tweede eeuwhelft de eerste taal die over het hele gebied dat door Griekenland wordt gedomineerd, verspreid raakt.
Europa
Azië
Scheepvaart en handel

Een eerste bloeiperiode kent de specerijenhandel in de Hellenistische tijd. Alexander de Grote (356 v.Chr.–323 v.Chr.) heeft de landroute naar India verkend. Vanuit Egypte organiseren de Ptolemaeën een directe handel met India over de Arabische Zee.

Wetenschap
  • De Honderd Scholen van het denken brengen de Chinese filosofie tot grote bloei, omdat er zeer veel nieuwe ideeën ontstaan en vrij gediscussieerd kan worden.
  • Leven en werken van de klassieke Griekse filosofen Socrates, Plato en Aristoteles.
  • In de Politika (ca. 350 BC) analyseert Aristoteles verschillende voorbeelden van een staat: monarchie, aristocratie, constitutionele regering, tirannie, oligarchie, democratie.
  • De Babylonische wetenschappers maken nauwkeurige schattingen van de lengte van het zonnejaar en de synodische maand.
  • De ontdekkingsreiziger Pytheas van Massalia verkent Noordwest Europa in een reis langs de Franse oceaankust, de Britse eilanden, Scandinavië en Zeeland. Hij onderzoekt mensen en natuurverschijnselen, en beschrijft alles in een (niet bewaard gebleven) boek, waaruit fragmenten door latere schrijvers zijn geciteerd. Lange tijd is hij in het mediterrane gebied de belangrijkste en waarschijnlijk zelfs enige bron voor kennis omtrent het noordwesten van Europa. Zijn berekeningen over de maximale hoogte van de zon worden door hellenistische wetenschappers gebruikt, zoals bij het berekenen van de omtrek van de aarde.
  • Hippocrates van Kos is de eerste westerse arts die de geneeskunde uit het bovennatuurlijke naar het natuurlijke haalt. Hij zoekt via de symptomen van de patiënt naar een oorzaak, en komt zo tot een diagnose. Hij formuleert regels voor een gezond leven.
  • De Indische taalkundige Panini schrijft de Astadhyayi (acht boeken), een uitvoerige beschrijving van de grammatica van het Sanskriet.
kunst
  • Van Apelles zijn geen werken bewaard gebleven. Maar sommige schilders volgen Apelles later na door de meer uitvoerige beschrijvingen van zijn werken na te schilderen. Bekend is bijvoorbeeld "De Geboorte van Venus" van Botticelli, die een reconstructie is van de "Venus Anadyomene", die beschreven was door Philostratus. Maar vooral het door Lucianus beschreven schilderij "De Laster" werd vaak geschilderd, onder andere door Botticelli, Dürer, Pieter Bruegel de Oude en Rubens.
militair
Amerika
  • Chibcha-sprekende indianen trekken vanuit Midden-Amerika naar het tegenwoordige Colombia, Venezuela en Ecuador.
  • 400 v.Chr. Opkomst van de Moche-beschaving in Peru
  • 350 v.Chr. Het begin van de Nazcacultuur in zuidelijk Peru
  • 350 v.Chr. Inca's doen aan metaalbewerking

Belangrijke personen van de 4e eeuw v.Chr.

bewerken