रवीन्द्र प्रभात
रवीन्द्र प्रभात | |
|---|---|
 | |
| जन्म | रवीन्द्र कुमार चौबे ५ अप्रिल १९६९ महींदवाईरा, सीतामढी जिल्ला, बिहार, भारत |
| राष्ट्रियता | भारतीय |
| पेशा | हिन्दी साहित्यकार |
रवीन्द्र प्रभात हिन्दीका लोकप्रिय कवि,कथाकार,पटकथा लेखक,उपन्यासकर,स्तम्भकार तथा मुख्य ब्लग विश्लेषक हुन्।[१] उहाँले पछिल्ला दुई दशकदेखि हिन्दीमा निरन्तर लेखन गरी रहेका छन्।[२]
जीवन परिचय
[सम्पादन गर्नुहोस्]यिनको जन्म ईस्वी संवत् ०५ अप्रैल १९६९ महींदवाईरा गाउँ, सीतामढी जिल्ला बिहार को एक मध्यमवर्गीय ब्राह्मण परिवारमा भएको थियो।[३] यिनको मूल नाम रवीन्द्र कुमार चौबे हो।[४] यिनको आरम्भिक शिक्षा सीतामढीमा भएको थियो।[५] पछि उसले बिहार विश्वविद्यालय मुजफ्फरपुरबाट भूगोल विषयमा स्नातक तह तथा उत्तर प्रदेश राजर्षि टंडन मुक्त विश्वविद्यालय इलाहाबादबाट पत्रकारिता र जनसंचारमा स्नातकोत्तर तह सम्मको शिक्षा ग्रहण गरेका थिए।[६]
कार्यक्षेत्र
[सम्पादन गर्नुहोस्]जीवन र जीविकाका बीच तारतम्य स्थापित गर्नकालागि उसले अध्यापनको कार्य पनि गरे, वर्तमानमा ऊ पत्रकारिताको एक ठूलो व्यावसायिक समूहको प्रशासनिक पदमा कार्यरत छन्। यिनी अचेल लखनऊमा कार्यरत छन्। लखनऊ जो नजाकत, नफासत,तहजीव र तमद्दूनको जीवन्त शहर हो , यस शहरमा दिनचर्या गुजार्दै गजल वाचन गर्दै , कविताहरू लेख्दै, गीतहरू गुनगुनाउदै तथा उदासीहरूको मुहारमा पनि खुशी ल्याउने गरिएको देख्दा निकै नै राम्रो लाग्दछ ......[७]
प्रकाशित कृतिहरू:
[सम्पादन गर्नुहोस्]
हिन्दीका मुख्य ब्लग विश्लेषकका रूपमा चर्चित रवीन्द्र प्रभात विगत ढाई दशकदेखि निरंतर साहित्यको विभिन्न विधाहरूमा लेखनरत छन् ![८] यिनको रचनाहरू भारत तथा विदेशदेखि प्रकाशित लगभग सबै प्रमुख हिन्दी पत्र-पत्रिकाहरूमा प्रकाशित हो चुकी छन् तथा तिनको कविताहरू लगभग डेढ दर्जन चर्चित काव्य संकलनहरूमा संकलित गरिएको ![९] लखनऊदेखि प्रकाशित हिन्दी दैनिक जनसन्देश टाईम्स[१०] र डेली न्यूज एक्टिविस्ट[११] का यी नियमित स्तंभकार छन्, व्यंग्यमा आधारित यिनको साप्ताहिक स्तंभ चौबे जीको चौपाल [१२] पर्याप्त लोकप्रिय छ ! विभिन्न प्रतिष्ठित पत्र-पत्रिकाहरूमा प्रकाशनका साथ-साथ वर्ष-१९९१मा हमसफर[१३] (गजल सङ्ग्रह), १९९५मा समकालीन नेपाली साहित्य( सम्पादित), १९९९मा मत रोना रमजानी चाचा[१४] (गजल सङ्ग्रह) प्रकाशित। अनियतकालीन उर्विजा र फागुनाहटको सम्पादन। हिन्दी मासिक संवाद तथा साहित्यांजलिको विशेष सम्पादन। ड्वाएराको टेली डक्यूमाटरी फिल्म नया विहान का पटकथा लेखक। लगभग दुइ दर्जन सहयोगी संकालनहरूमा रचनाहरू संकालित। वर्ष २००२मा स्मृति शेष ( काव्य सङ्ग्रह) कथ्यरूप प्रकाशन इलाहाबाद द्वारा प्रकाशित। साथै वर्ष २०११मा ताकि बचा रहोस् लोकतन्त्र, [१५] २०१२मा प्रेम न हाट बिकाय [१६] र २०१३मा धरतीपकड निर्दलीय( उपन्यास )[१७] हिन्द युग्म द्वारा प्रकाशित। हिन्दी ब्लगिंगको इतिहास [१८] प्रकाशित तथा हिन्दी ब्लगिंग :अभिव्यक्तिको नयाँ क्रान्ति सम्पादित। हिन्दी ब्लगिंग :अभिव्यक्तिको नयाँ क्रान्ति [१९] हिन्दी ब्लग जगतको पहिलो मूल्यांकन परक पुस्तक छ, जसको १५० प्रतिहरू प्रकाशनदेखि पूर्व नैं बिक गयी यो आफ्नो तपाईँमाथि एक ठूलो उपलब्धि छ। यसलाई हिन्दी साहित्य निकेतन बिजनौरले प्रकाशित गरेकोछ।[२०]
सम्मान
[सम्पादन गर्नुहोस्]
जनवरी-२०११मा खटीमा ब्लगर मीटका बेला साहित्य शारदा मञ्चको तर्फदेखि ब्लग श्री देखि अलंकृत।[२१] वर्ष-२०११मा आयोजित विश्वविद्यालय अनुदान आयोग देखि संपोषित राष्ट्रिय ब्लगर संगोष्ठी कल्याण मुम्बईमा ब्लग भूषण देखि अलंकृत।[२२] हिन्दीमा उत्कृष्ट ब्लग विश्लेषण हेतु संवाद डट कम द्वारा संवाद सम्मान-२००९ देखि सम्मानित।[२३] बैङ्कक, थाईल्याण्डमा आयोजित चतुर्थ अन्तर्राष्ट्रिय हिन्दी सम्मलेनमा सृजनगाथा डट कम द्वारा हिन्दी ब्लागिंगमा उत्कृष्ट योगदान हेतु सृजनश्री सम्मान-२०११ देखि सम्मानित। [२४] कल्याण, बम्बाइमा हिन्दी साहित्यश्री सम्मान-२०११ देखि सम्मानित।[२५] प्रगतिशील ब्लग लेखक सङ्घ द्वारा 'ताकि बचा रहोस् लोकतन्त्र' उपन्यास हेतु बाबा नागार्जुन जन्मशती कथा सम्मान-२०१२ र हिन्दी ब्लागिंग अभिव्यक्तिको नयाँ क्रान्ति हिन्दी ब्लागिंगको पहिलो मूल्यांकनपरक पुस्तकका सम्पादन हेतु प्रबलेस चिट्ठाकारिता शिखर सम्मान-२०१२ देखि सम्मानित।[२६]
अन्य गतिविधिहरू :
[सम्पादन गर्नुहोस्]उसले लगभग सबै साहित्यिक विधाहरूमा लेखन गरेका छन् । परन्तु व्यंग्य, कविता र गजल लेखनमा प्रमुख उपलब्धिहरू छन्। तिनको रचनाहरू भारत तथा विदेशदेखि प्रकाशित लगभग सबै प्रमुख हिन्दी पत्र-पत्रिकाहरूमा प्रकाशित भइसकेका छन् तथा तिनको कविताहरू लगभग दुइ दर्जन चर्चित काव्य संकलनहरूमा संकलित गरिएका हुन्। साहित्यिक संस्था काव्य संगम का प्रकाशन सचिवका साथसाथै प्रगतिशील बौद्धिक लेखक सङ्घ का राष्ट्रिय महासचिव र लखनऊ ब्लगर एसोसिएशन का अध्यक्ष भइसकेका छन्। अन्तरजालको वहुचर्चित ई-पत्रिका हाम्रो वाणी के सलाहकार सम्पादक तथा प्रमुख सांस्कृतिक संस्था अन्तरङ्ग का राष्ट्रिय सचिव पनि हुन् । लखनऊदेखि प्रकाशित समकालीन साहित्य-संस्कृति र कलालाई समर्पित त्रैमासिक पत्रिका वटवृक्ष र हिन्दीका प्रमुख न्यू मीडिया पोर्टल परिकल्पना ब्लगोत्सव का यी प्रधान सम्पादक पनि छन् ! यिनको वेबसाईट parikalpnaa.com [२७] हिन्दी ब्लग जगतमा पर्याप्त प्रसिद्ध छ ![२८]
विशेष:
[सम्पादन गर्नुहोस्]उनले संपादनमा प्रकाशित ऊर्विजा पत्रिकाको समकालीन नेपाली साहित्य पछि केन्द्रित विशेषांक नेपाली समुदायमा पर्याप्त प्रसिद्ध छ।[२९]
सन्दर्भ
[सम्पादन गर्नुहोस्]- ↑ [१]
- ↑ http://scholar.qsensei.com/content/1rn8qv
- ↑ स्वर्गविभामा रवीन्द्र प्रभात
- ↑ रवीन्द्र प्रभात एउटा परिचय वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१३-०३-०१ मिति
- ↑ गद्य कोशमा रवीन्द्र प्रभात
- ↑ A Short Introduction of Ravindra Prabhat
- ↑ http://classify.oclc.org/classify2/ClassifyDemo?swid=734194598 वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१३-१०-०४ मिति
- ↑ रवीन्द्र प्रभातको व्यक्तित्व र कृतित्वको चर्चा सृजनागाथा मा वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१२-०१-११ मिति
- ↑ [राष्ट्रिय सहारा, हिंदी दैनिक,नयी दिल्ली, पृष्ठ संख्या -1 (उमंग),26 सितंबर 1994, शीर्षक : एक गौरवशाली अतीत ]
- ↑ जनसन्देश टाईम्स
- ↑ डेली न्यूज एक्टिविस्ट
- ↑ चौबे जी की चौपाल वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१३-०३-२१ मिति
- ↑ खोजबीन,पाक्षिक पत्रिका,कला मन्दिर प्रधान पथ सीतामढी,15.12.1991,पृष्ठ संख्या : 2,लेखक : बसंत आर्य,आलेख शीर्षक : हमसफर : यथार्थ और कल्पना की धूप छाव
- ↑ मत रोना रमजानी चाचा , रचयिता- रवीन्द्र प्रभात, प्रकाशक- काव्य संगम प्रकाशन,इंदिरानगर,सीतामढी-843302, भारत, वर्ष- 1999,
- ↑ ताकि बचा रहे लोकतन्त्र, रचयिता- रवीन्द्र प्रभात, प्रकाशक- हिंद युग्म प्रकाशन, 1, जिया सराय, हौज खास, नई दिल्ली-110016, भारत, वर्ष- 2011, ISBN 8191038587,ISBN 9788191038583
- ↑ प्रेम न हाट बिकाए , रचयिता- रवीन्द्र प्रभात, प्रकाशक- हिंद युग्म प्रकाशन, 1, जिया सराय, हौज खास, नई दिल्ली-110016, भारत, वर्ष- 2012,पृष्ठ संख्या : 2 (भूमिका), ISBN 9381394105,ISBN 9789381394106
- ↑ धरती पकड निर्दलीय , रचयिता- रवीन्द्र प्रभात, प्रकाशक- हिंद युग्म प्रकाशन, 1, जिया सराय, हौज खास, नई दिल्ली-110016, भारत, वर्ष- 2013, भाषा: हिन्दी,पेपर बैक,ISBN 9381394512,ISBN 9789381394519
- ↑ हिन्दी ब्लोगिंग का इतिहास,लेखक -रवीन्द्र प्रभात,प्रकाशक-हिन्दी साहित्य निकेतन,बिजनौर,भारत, वर्ष- 2011,पृष्ठ : 180, ISBN 978-93-80916-14-9
- ↑ हिन्दी ब्लॉगिंग : अभिव्यक्ति की नयी क्रान्ति, संपादक - अविनाश वाचस्पति,रवीन्द्र प्रभात, प्रकाशक- हिन्दी साहित्य निकेतन,बिजनौर, भारत, वर्ष- 2011,पृष्ठ संख्या : 376, ISBN 978-93-80916-05-7
- ↑ Manoj Kumar Pandey, "A conversation with Ravindra Prabhat", Another Subcontinent, "Ravindra Prabhat Today we have many type of new applications, which will help in promoting Hindi very fast on Internet." वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१३-०१-३१ मिति
- ↑ ऐतिहासिक पडाव-खटीमा ब्लॉगर मीट
- ↑ कई हिंदी ब्लागरोंको 'ब्लाग भूषण' सम्मान वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१६-०३-३१ मिति
- ↑ [जनसन्देश टाइम्स,हिन्दी दैनिक,लखनऊ संस्कारण,लेखक : डॉ जाकिर आली रजनीश,01 मार्च 2011,Page No.11,शीर्षक : ब्लोगिंगको सार्थक करती परिकल्पना]
- ↑ रवीन्द्र प्रभात 'सृजन श्री' सम्मान वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१६-०५-२८ मिति
- ↑ [राष्ट्रिय सहारा (उमंग),राष्ट्रिय संस्करण,नई दिल्ली, 30.12.2012 (रविवार) पृष्ठ संख्या :1]
- ↑ [लीगेसी इन्डिया, मासिक के अक्टूबर 2012 अङ्क के ब्लॉगरी स्तंभ में प्रकाशित समाचार]
- ↑ अधिकृत वेबसाईट वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१९-०८-२६ मिति
- ↑ [जनसन्देश टाइम्स, हिन्दी दैनिक, लखनऊ संस्करण, लेखक : डॉ जाकिर अली रजनीश,01 मार्च 2011, पृष्ठ संख्या :11, शीर्षक : ब्लोगिंगको सार्थक करती परिकल्पना ]
- ↑ समकालीन नेपाली साहित्य , संपादक - रवीन्द्र प्रभात, प्रकाशक- उर्वीजा प्रकाशन,वार्ड न.13,भबदेपुर,सीतामढी-843302, भारत, वर्ष- 1995,
बाह्य कडीहरू
[सम्पादन गर्नुहोस्]- रवीन्द्र प्रभातको रचनाहरू कविताकोश मा वेब्याक मेसिन अभिलेखिकरण २०१२-०४-२२ मिति
