Barg
Dit Woort hett noch annere Bedüden: kiek dorför ünner Barg (Mehrdüdig Begreep).
Een Barg, deelwiese Berg, westf. ook Bi(ä)rg,[1] is ene Landform, de över dat Ümland tohöög steit un höger as een Hövel is. Ene exakte Definitschoon, wat een Barg un wat een Hövel is, givt dat nich. Up Platt heet ook lüttke Hümpels meest Barg,[2] so as de man 168 m hoge Bungsbarg, wat de höögste Barg in Sleswig-Holsteen is.
Meest betekent Barg man een Anhöögde, de för sik alleen steit, also noog Afstand to anner Bargen un een Topp hebbt, dat över dat Land üm to röverkikt. Bargen de geoloogsch un geograafsch tohoophanget sind ene Barggrupp.
Definitschonen
[ännern | Bornkood ännern]Wenn een dat versöcht un verklaren well, wat een Barg allgemeen is, warrt dat swaar ene Definitschoon to finnen, de exakt is un nich so vele Uutnamen bruukt.
Dat United Nations Environment Programme World Conservation Monitoring Centre (UNEP WCMC), dat to’n Ümweltprogramm van de Verenten Natschonen höört, deelt Bargen in seven verscheden Klassen in. In de Klassen 1 bet 3 sind Bargen, de tomindsten 2.500 Meter hoog sind. Na de Defintschoon för de Klasse 4 is ene Anhöögde een Barg, wenn se twischen 1.500 un 2.500 Meter hoog is un sik de Hang över 2 Graad nüült. Na de Klasse 5 sind Anhöögden een Barg, wenn se twischen 1.000 un 1.500 Meter hoogsind un sik de Hang över 5 Graad nüült oder de Bargtopp binnen 7 Kilometer vergleken mit den Ümland över 300 Meter tohöögstaat. In de Klasse 6 sind na Definitschoon Anhöögden een Barg, wenn se twischen 300 un 1.000 Meter hoog sind un binnen 7 Kilometer vergleken mit den Ümlang över 300 Meter tohöögstaat. Na de Definitschoon för Klasse för Klasse 7 geld ook Hoogflachen, de lütter as 25 Qudraatkilomter sind, as enen Barg, wenn eer Bargen na de Definitschonen för de Klassen 1-6 ümgeevt, man se sülvenst nich den Kriterien för de Klassen 1-6 nakomen köönt.[3]
Bargnamen
[ännern | Bornkood ännern]De Namenskunne unnersöökt ook Bargnamen, de Fackbegreeo is Oronym. Bargen oder Höverl heet up Platt to’n Bispeel: Brink, Knüll, Knapp, Hoogheid, Anhöögde, Bult.
Geografie
[ännern | Bornkood ännern]Topografie
[ännern | Bornkood ännern]De Andeel Land över 1000 Meter liggt bi rund enen Veerdel.[4][5] Bovento kümmt noch an de 10 % Land, dat nich so hoog is, man an Hängen liggt un so na de Definitschoon van’n Nations Environment Programme World Conservation Monitoring Centre (UNEP WCMC), dat to’n Ümweltprogramm van de Verenten Natschonen os enen Barg tellt.[3][4] Na düsse Defintschonen bedeckt Bargen 33 % van Eurasien, 19 % van Süüdamerika, 24 % van Noordamerika un 14 % van Afrika.[6] Allens tohoope is so 24 % van de Eerden met Bargen bedeckt.[7]
Weblenken
[ännern | Bornkood ännern]
Wiktionary: Barg – Bedüdensverklaren, Woortherkamen, Synonymen, ÖversettenLiteratuur
[ännern | Bornkood ännern]- Simon Blyth, Brian Groombridge, Igor Lysenko, Lera Miles et Adrian Newton: Mountain watch : environmental change & sustainable development in mountains . UNEP World Conservation Monitoring Centre: Cambridge 2002. S. 14. (Originaal up unep-wcmc.org).
Nawiesen
[ännern | Bornkood ännern]- ↑ Beªrg, WWb: Digitale Uutgave in’n Wöördebooknett van den Trier Center for Digital Humanities, afropen den 02.07.2024, In: Westfälisches Wörterbuch (WWb) 1, bearbeed van , Kolumn 632. Heruutgeven van de Kommission für Mundart- und Namenforschung van den Landschaftsverband Westfalen-Lippe. Kiel/Hamborg: Wachholtz Verlag . ISBN 978-3-529-04610-0 (hoogdüütsch)
- ↑ „1. Berg, auch Hügel und kleinste Erhebungen.“ Beªrg, WWb: Digitale Uutgave in’n Wöördebooknett van den Trier Center for Digital Humanities, afropen den 02.07.2024, In: Westfälisches Wörterbuch (WWb) 1, bearbeed van , Kolumn 632. Heruutgeven van de Kommission für Mundart- und Namenforschung van den Landschaftsverband Westfalen-Lippe. Kiel/Hamborg: Wachholtz Verlag . ISBN 978-3-529-04610-0 (hoogdüütsch)
- ↑ a b Simon Blyth, Brian Groombridge, Igor Lysenko, Lera Miles et Adrian Newton: Mountain watch : environmental change & sustainable development in mountains . UNEP World Conservation Monitoring Centre: Cambridge 2002. S. 74. (Originaal up unep-wcmc.org).
- ↑ a b Laurent Rieutort, « Les populations des montagnes du monde : répartition et systèmes de peuplement », Prace geograficzne, vol. 113, Cracovie, 2004, pages 171-18
- ↑ Laurent Rieutort, « Les populations des montagnes du monde : répartition et systèmes de peuplement », Prace geograficzne, vol. 113, Cracovie, 2004, pages 171-183
- ↑ Simon Blyth, Brian Groombridge, Igor Lysenko, Lera Miles et Adrian Newton: Mountain watch : environmental change & sustainable development in mountains . UNEP World Conservation Monitoring Centre: Cambridge 2002. S. 14. (Originaal up unep-wcmc.org).
- ↑ High Stakes. Panos: 2002. (Archiv)