«Упаў на калені і заплакаў». Уклаў у цяпліцу з цюльпанамі больш за 400 тысяч рублёў, а яна згарэла за адну ноч
Выпаленая зямля, абвугленыя сцены і горка мёртвых кветак — усё, што засталося ад вялікага парніка, у якім Дзмітрый вырошчваў цюльпаны да свята. Мінчанін заняўся гэтым бізнесам усяго год таму. Уклаў шмат сіл і грошай. Верыў, што справа выгарыць. І яна выгарэла, але літаральна: на ўчастку адбыўся страшны пажар, які знішчыў не толькі саму цяпліцу, але і чалавечую мару, піша Onliner.
Як усё пачыналася?
Яшчэ пару гадоў таму Зміцер наўрад ці мог уявіць сябе, як разгульвае сярод сотняў тысяч цюльпанаў, якія сам жа будзе вырошчваць.
— Я размаўляў з імі, як з дзецьмі, і кожнаму бутону, які распусціўся, радаваўся больш, чым першаму ўраджаю агуркоў і памідораў на дачы, — дзеліцца мужчына.
Ён павольна аглядае сваю цяпліцу, якая ператварылася ў гурбу счарнелых абломкаў. Твар ужо не выказвае ніякіх эмоцый — толькі сумныя блакітныя вочы выдаюць, што ён перажыў, калі ўсяго за пару гадзін страціў усё, над чым працаваў апошні год.
Станавіцца кветкаводам беларус не планаваў. Большую частку жыцця ён прысвяціў грузаперавозкам. Калі бізнес пачаў паціху згасаць, прыйшлося шукаць новыя шляхі.
— Пазнаёміўся з суседам па дачы, які якраз займаецца кветкамі. Ён параіў пабудаваць цяпліцу. У мяне былі невялікія назапашванні — хацеў купіць кватэру для дачкі. Мы з сям'ёй абмеркавалі і вырашылі: трэба спрабаваць. Усё ж справа цікавая, а галоўнае — прыбытковая.
У пасёлку Пекалін, што недалёка ад аэрапорта, Зміцер знайшоў участак зямлі: 47 сотак са старым ангарам абышліся яму амаль у 100 000 рублёў. Калісьці на гэтай тэрыторыі вырошчвалі бульбу, мужчыну ж трэба было ўладкаваць усё так, каб тут распусціліся цюльпаны.
— Ва ўсім мне дапамагала сям'я — жонка, сын, дочкі, сёстры, а яшчэ сябры. На ўчастку нават святла не было, мы самі падключалі электрычнасць, цягнулі новую праводку. У ангары мы зрабілі тэхнічную зону, дзе павінны былі зразаць і камплектаваць кветкі. Тамака ж знаходзіліся топачная і маленькая кухня з усім неабходным. Хацелася, каб усё было па-хатняму.
Стары грузавы кантэйнер ператварыўся ў прамысловы халадзільнік, дзе планавалі захоўваць зрэзаныя кветкі да таго, як яны трапяць у рукі пакупнікоў. Вялікі парнік таксама рабілі саматугам. Да снежня рамонтныя работы завяршыліся — час быў брацца за высаджванне раслін.
— Я рызыкнуў і выкарыстаў галандскую тэхналогію вырошчвання цюльпанаў на гідрапоніцы. Такога ў Беларусі практычна ніхто не робіць, — запэўнівае суразмоўца і накіроўваецца да шэрых кантэйнераў, якія цудам захаваліся пасля пажару. — Бяром адну такую скрыню — бачыце на дне спецыяльныя іголачкі? На іх і прышпільваюцца цыбуліны. Усё гэта заліваецца вадой, якая ў далейшым трапляе ўнутр з дапамогай кропельнага паліву, а ўсё лішняе сыходзіць праз дрэнажныя адтуліны. Паступова ў цыбулін фармуецца каранёвая сістэма, затым з`яўляюцца сцёблы, лісце, бутоны… Падобная методыка паскарае і моцна палягчае працэс: не трэба цягаць цяжкія скрыні з зямлёй вагай у 15—20 кг.
Дзмітрый замовіў 240000 цыбулін і высадзіў іх за сем дзён (тут зноў спатрэбіліся ўмелыя рукі сваякоў).
— Пастаўшчык пайшоў насустрач і даў цыбуліны без перадаплаты. Дамовіліся, што грошы вярну пасля продажу кветак. Кожная цыбуліна каштавала каля 95 капеек, так што сума атрымалася немаленькая. Але гэтыя выдаткі павінны былі акупіцца: на вуліцы я збіраўся прадаваць цюльпаны па 3,5 рублі за штуку. І гэта нават ніжэй за сярэдні кошт на рынку — сёлета ён будзе каля 5 рублёў. З-за непагадзі ў Нідэрландах не ўсе пастаўшчыкі выканалі свае аб'ёмы, і цыбуліна падаражэла на 30%. У наступным годзе кошт можа вырасці яшчэ на 20%, а разам з ім і кошт кветак.
Далей — штодзённы догляд. Раніцай Зміцер прыязджаў на сваю плантацыю, каб уключыць кропельны паліў, падпаліць кацёл. Падкідваць у яго дровы трэба было кожныя тры-чатыры гадзіны, каб у цяпліцы захоўвалася пастаянная тэмпература на ўзроўні +13-15℃. Інакш кветкі здаровымі і прыгожымі не вырастуць. Так што больш за месяц мінчанін сачыў за сваім парніком і толкам не спаў па начах.
— Палову кветак планаваў адгрузіць на аптовы склад, астатняе — прадаваць у розніцу. Каб легальна стаяць на адной з гандлёвых кропак у Мінску, я атрымаў у сельсавеце даведку аб тым, што з'яўляюся вытворцам. Прыязджала камісія, лічыла колькасць цыбулін — усё сур'ёзна. Па новым заканадаўстве, без такой паперкі я не змог бы гэтага рабіць. Як я зразумеў, дык дзяржава змагаецца з перакупшчыкамі, якія вырошчваюць тры тысячы цюльпанаў, яшчэ дзесяць набываюць на рынку і пры гэтым даведку атрымліваюць на трынаццаць.
Першыя кветкі распусціліся ў пачатку лютага — Дзмітрый зрэзаў іх для будучых букетаў, змясціў у халадзільнік… Пры пасадцы цыбулін разлічыў усё так, каб цюльпаны спелі паступова, на працягу двух-трох тыдняў, і да 7 сакавіка ўсё было гатова да продажу.
Але гэтым планам наканавана было згарэць і разляцецца попелам — ноччу 7 лютага на ўчастку здарыўся пажар.
Ноч, якая змяніла ўсё
— Той дзень праходзіў як звычайна, — успамінае мужчына. - Каля дзвюх гадзін ночы я пратапіў кацёл і вярнуўся на дачу. У 03:40 мяне разбудзіў званок суседа — ён жыве побач з цяпліцай. «Твой парнік гарыць», — пракрычаў ён у трубку. Я прыехаў на месца праз некалькі хвілін. Усё было ў агні.
Стрымліваць эмоцыі Зміцер не мог: дарослы мужчына ўпаў на калені і заплакаў. Убачанае ўзрушыла мінчаніна так моцна, што ў яго здарыўся мікраінсульт. Да гэтага часу адчувае сябе дрэнна, але выгляду не падае.
— Ціск падскочыў да 220… Хуткая хацела забраць мяне ў шпіталь, але я адмовіўся: хацеў хоць нешта выратаваць!
На дапамогу кветкаводу прыйшла ўся вёска. Хтосьці выносіў з падпаленага парніка скрыні з кветкамі, хтосьці прыгнаў свае грузавыя машыны для іх транспартавання, а хтосьці вылучыў для захоўвання цюльпанаў вольны пакой у хаце, гараж ці склеп.
— Цюльпаны вывозілі да самага вечара. Атрымалася выратаваць прыкладна палову. Кветкі таксама адчулі моцны стрэс: раніцай на вуліцы было -10℃. Таму далёка не ўсе выжывуць, — уздыхае Дзмітрый.
Ратавальнікі тушылі пажар каля чатырох гадзін — у некаторых нават каскі расплавіліся ад такой высокай тэмпературы. Агонь знішчыў практычна ўсё аж да ўпаковачнай паперы і кардонных каробак, якія прыехалі сюды за пару дзён да трагедыі.
— Згарэў і квадрацыкл, які мне падарылі на 55-годдзе. Я вазіў на ім дровы.
Што менавіта стала прычынай трагедыі, пакуль незразумела. Папярэдняя версія МНС — кароткае замыканне электраправодкі. А калі дакладней, «заіскрыў» стары бытавы халадзільнік, які стаяў на кухні ў ангары. Зміцер прывёз яго з дому. Гаворыць, працаваў добра і падазрэнняў не выклікаў.
— Да гэтага часу не магу паверыць, што справа ў праводцы. Бо яна была новая!
Сваю маёмасць беларус застрахаваць не паспеў.
— Думаў пра гэта, але неяк усё закруцілася. Не хапіла часу ўсім гэтым заняцца. Цяпер шкадую. Плаціў бы $1000 у год і не ведаў бы праблем — гэта капейкі ў параўнанні з тым, што я страціў.
Ці ёсць надзея?
Уклаў Зміцер у сваю справу вялікую суму — больш за 400 000 рублёў. Сабраць першыя вяршкі з бізнесу, які абяцаў стаць прыбытковым, не паспеў, яшчэ і павінен застаўся — за цыбуліны, парнік. Як будзе разлічвацца з пастаўшчыкамі, пакуль не ведае.
— Паспрабую прадаць тое, што не загіне. На жаль, тэхналогія вырошчвання ўжо парушана: кветкі стаяць у памяшканнях з непрыдатнай тэмпературай. Самі цыбуліны павінны знаходзіцца ў прахалодзе, а сцёблы з пялёсткамі — у цяпле. А ў нас, напрыклад, частка цюльпанаў захоўваецца ў гасцініцы, дзе не толькі ўсталяваныя цёплыя падлогі, але яшчэ і паветра награваецца да +18℃. З-за гэтага цыбуліны пачынаюць сохнуць.
Але цюльпаны, як і сам Дзмітрый, так проста не здаюцца: насуперак усім анамаліям надвор'я, кветкі раскрываюць свае бутоны і рыхтуюцца парадаваць якую-небудзь паненку 8 сакавіка.
— Паціху зразаем з сябрамі і сваякамі здаровыя цюльпаны, збіраем букеты і адпраўляем знаёмаму ў Мінск — ён вызваліў для іх куток у сваім прамысловым халадзільніку. Спадзяюся, нямала кветак усё ж удалося выратаваць і яны будуць добрымі. Няякасны тавар я прадаваць не буду.
Жадаеце купіць у Зміцера цюльпаны ці іх цыбуліны, каб потым вырошчваць кветкі самастойна? А можа, проста гатовы дапамагчы? Ёсць некалькі спосабаў:
- можна напісаць гэтаму акаўнту ў TikTok;
- можна даведацца нумар тэлефона, напісаўшы на пошту [email protected] ці ў тэлеграм-бот.
Пасля вяртання ў Беларусь арыштавалі Вераніку Жалубоўскую — сцюардэсу Катарскіх авіяліній, актрысу і мадэль19
Каментары
Ещё и на страховку денег зажал.
Карма вернула должок.