هلند: نسخه‌ئون ِفرق
جز ربوت بیتن: pcd:Bas-Paÿs (deleted) |
جز اونچی که 2A01:5EC0:581C:FB6A:A91E:FC07:A785:92CC (گپ) دچی بی‌یه، دگارسته بیه همونتایی که محک این ولگه دله، اواخر بنویشت بی‌یه. برچسب: واگردانی |
||
| (۱۹ میونی نسخه که ۱۰ کارور دچینه ره سٮراق ندا) | |||
| ۱ بند: | ۱ بند: | ||
{{coord|52|19|N|05|33|E|type:country|display=title}} |
|||
[[پرونده:Flag_of_the_Netherlands.svg|250px|thumb|هلند پرچم]] |
|||
{{جعبه اطلاعات کشور| |
|||
[[پرونده:EU location NED.png|250px|thumb|هلند نقشه سر]] |
|||
نام اصلی = Nederland | |
|||
'''هلند''' (به هلندی: Nederland (تلفظ: نــِیدِرلاند)، به اینگیلیسی: The Netherlands و Holland) کشوری هسه خورد که شومال غربی [[اروپا]] دره با شونزه و نیم میلیون جمعیت که بیشترشون [[مسیحیت|مسیحی]] [[پروتستون]] هسنه. هلند [[ایسلام|موسلمون‌ئون]] جمعیت هم نزدیک یک میلیون نفره. هلند نیشتنگاه [[آمستردام]] هسه اما به منظور تمرکززدایی خله از وزارتخنه‌ئون و سفارتخنه‌ئون شهر [[لاهه]] یا ونه پَلی درنه. هلند اصلی بخش و اروپایی پادشاهی هلند (به هلندی زوون: Koninkrijk der Nederlanden کُنینک‌رَیک دِر نِیدِرلاندِن) بشمار شونه که جزایری ره [[مرکزی آمریکا]] دله هم شامل وانه. هلند شرق جه [[آلمان]] جا همسایوئه و جنوب جه [[بلژیک]] جا سامون دانّه و ونه غرب هم [[بریتانیا]] جه دریایی راه دانّه. بندر [[روتردام]] دومین گت شهر هلند هسته و گت بی‌ین جه و تعداد اسکله‌ئونی که دانه اروپا دله گت‌ترین بندر هسته. |
|||
نام فارسی رسمی = هلند | |
|||
نام عادی = هلند | |
|||
تصویر پرچم = Flag of the Netherlands.svg | |
|||
تصویر نشان ملی = Royal Coat of Arms of the Netherlands.svg | |
|||
شعار ملی = «ته خنابدون»| |
|||
سرود ملی = ویلهلموس | |
|||
نقشه = EU-Netherlands.svg | |
|||
پایتخت = [[آمستردام]]<sup>۱</sup> |latd=52|latm=21|latNS=N|longd=04|longm=52|longEW=E| |
|||
بزرگ‌ترین شهر = [[آمستردام]] | |
|||
زبان رسمی = [[هلندی]] | |
|||
نوع حکومت = مشروطه سلطنت| |
|||
نوع حاکمان = • [[پادشاه]]{{سخ}}• [[نخست‌وزیر]] | |
|||
نام حاکمان = [[ویلم-آلکساندر هلند|شاه ویلم الکساندر]]{{سخ}}[[مارک روته]] | |
|||
نحوه تشکیل = استقلال | |
|||
موارد منجر به تشکیل = اعلام استقلال{{سخ}} برسمیت بشناسی‌ین| |
|||
تاریخ تشکیل =[[۲۶ ژوئیه]] [[۱۵۸۱ (میلادی)|۱۵۸۱]]{{سخ}}[[۳۰ ژانویه]] [[۱۶۴۸ (میلادی)|۱۶۴۸]] | |
|||
مساحت = ۴۱٬۵۲۶ | |
|||
رتبه مساحت = ۱۳۴ام | |
|||
درصد آبها = ۱۸٫۴۱ | |
|||
سال براورد جمعیت = [[۲۰۰۷ (میلادی)|۲۰۰۷]] | |
|||
جمعیت = ۱۶٬۵۷۰٬۶۱۳ | |
|||
رتبه جمعیت = ۵۹ام | |
|||
تراکم جمعیت = ۳۹۵ | |
|||
رتبه تراکم جمعیت = ۲۳ام | |
|||
سال تولید ناخالص داخلی = [[۲۰۰۶ (میلادی)|۲۰۰۶]] | |
|||
تولید ناخالص داخلی = ۵۴۱٫۵۱۳ میلیارد [[دلار]] | |
|||
رتبه تولید ناخالص داخلی = ۲۳ام | |
|||
سرانه تولید ناخالص داخلی = ۳۵٬۰۷۸ [[دلار]] | |
|||
رتبه سرانه تولید ناخالص داخلی = ۱۰ام | |
|||
سال شاخص توسعه انسانی = [[۲۰۰۶ (میلادی)|۲۰۰۶]] | |
|||
شاخص توسعه انسانی = ۰٫۹۴۷ | |
|||
رتبه شاخص توسعه انسانی = ۱۰ام | |
|||
وضع شاخص توسعه انسانی = <font color="#009900">بالا</font> | |
|||
واحد پول = [[یورو]] (€)<sup>۲</sup> | |
|||
کد واحد پول = EUR | |
|||
منطقه زمانی = CET | |
|||
منطقه زمانی تابستانی = CEST | |
|||
utc = +1 | |
|||
dst = +2 | |
|||
کد بین‌المللی خودرو = NL | |
|||
دامنه اینترنتی =.nl | |
|||
پیش‌شماره تلفنی = 31 | |
|||
پاورقی = <sup>۱</sup> [[لاهه]] اداری مرکز هسته.{{سخ}}<sup>۲</sup> تا پیش از سال [[۲۰۰۲ (میلادی)|۲۰۰۲]]: [[گیلدر هلند]] | |
|||
}} |
|||
'''هلند''' یا '''هولند''' (هلندی جه: ''Nederland''، انگلیسی جه: ''Netherlands و Holland'') اتا خورد کشور هسه که [[اروپا]]ی ِشمال‌غربی دَره و شونزه و نیم میلیون جمعیت دانه که ویشتر [[مسیحیت|مسیحی]] [[پروتستان]] هسنه. هلند ِ[[ایسلام|مسلمون‌ها]] جمعیت هم نزدیک اِت میلیون نفره. هلند ِنیشتنگاه [[آمستردام]] هسه اما خله وزارتخنه‌ئون و سفارتخنه‌ئون [[لاهه]] یا دیگه شهرون دله درنه. |
|||
هلند ِاصلی بخش اروپا دله دره و هلند ِپادشاهی (Koninkrijk der Nederlanden) بنومسته وانه. ولی این کشور ِبعضی مستعمرات هَنتا [[مرکزی آمریکا]] دله دَرنه که اصلی بخش ِاطاعت ِکانّه. هلند شرق جه [[آلمان]] جا همسایوئه و جنوب جه [[بلژیک]] جا سامون دانّه و ونه غرب هم [[بریتانیا]] جه دریایی راه دانّه. [[روتردام]] ِبندر هلند ِدومین گت ِشهر هسته و اروپا دله گت‌ترین بندر هسته. |
|||
== |
== تاریخ == |
||
تا پیش از [[رونسانس]] هلند (نِدِرلند) اتا [[آلمان]]ی منطقه بی‌یه که [[روم مقدس امپراتوری]] دله دیّه. هلند چون دریو لو بی‌یه و روخنه‌ی دهنه ونجه گذشته، تجارت دله قدرت پیدا هاکرده. اوائل هلندی تجار و پول‌دار کسون که [[کاتولیک]] ِعقاید ره قبول نداشتنه، اتا شورش راه دمبدانه و [[ایسپانیا]]یِ [[هابسبورگ امپراتوری|هابسبورگی]] سلطنت که کاتولیکِ په‌روو بی‌یه ره دَرهاکردنه. هلند اون گادِر چنتا گت‌گتِ شهر و بندر جه تشکیل بی‌یه که هِدی جا متحد بینه و حاکم واحدی نداشتنه، تا این که اتا خاندان به نوم [[اورانژ]] ''(یعنن نارنجی)'' شورشیون ِرهبری ره بعهده بئیتنه و هفت ایالتی که هر کامین‌تا شه وسّه سیوا-سیوا مجلس داشتنه، این خاندان ِگت ره بعنوان شاه برسمیت بشناسینه. [[بستا ویلیام]] اولین کسی بی‌یه که هلندِ حاکم انتخاب بیّه و وه [[هلند جمهوری]] یا «هلندِ هفت‌تا ایالتِ کنفدراسیونِ جمهوری» ره بساته و حاضر نیّه ایسپانیایِ ابرقدرت جه صلح هاکنه. |
|||
تولید ناخالص داخلی هلند (نه تولید ملی) در سال ۲۰۰۶ بیش از پانصد میلیارد یورو بیه و نرخ رشد ایقتصادی در همین سال نزدیک به ۳ درصد بیه. رشد تورم در هلند از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۷ بطور میانگین حدود دو درصد گزارش بیه. نرخ بیکاری در دورهٔ مشابه حدود دو درصد بوده‌است (۴۰۰ هزار نفر و کمتر). |
|||
این تازه‌بسات دولت دله [[مذهبی آزادی]] وجود داشته و هلندیون آزاد بینه که کاتولیک، پروتستان، کالوینیست یا جهود بائن. هلند این گادِر که مستقل بیّه، خله تجارت دله پیشرفت هاکرده و کشتی‌رانی و پولی-بانکی مسائل دله حرف اول ره زوئه. وشون انده تولید نداشتنه که شه جنس ره فقط خرید-فروش هاکنن و همینسه وشون ِکشتی‌ها جه باقی کشورها استفاده کاردنه تا جهونی تجارت دله سهم پیدا هاکنن. هلندی‌ها اروپایِ جنگ‌ها دله [[توازن قدرت]] برقرار هاکردنه؛ یعنی کشورون جا اتی روابط برقرار کاردنه که دِ سمت جنگ هچ‌کامین خله قوی‌ته یا خله ضعیف‌ته نوون تا اتا کشور نتونه تموم اروپا ره بیره. این دوره [[هلند طلایی دوران]] هسته که هنر و صنعت و تجارت دله این کشور حرف زیاد داشته. هلندیون این گادِر امپراتوری تشکیل هدانه و مستعمراتی ره آسیا و آفریقا و آمریکای قاره‌ئون دله بساتنه و اروپایِ اقتصادی مرکز بینه. [[انگلستان]] که اون گادِر [[فرانسه]] جه جنگ داشته، اورانژ ِشاه ره بعنوان شه شاه برسمیت بشناسی‌یه و ات‌که هلند-انگلستان ِاتحاد قدرت پیدا هاکرد بی‌یه. |
|||
هلند در پرورش و تجارتِ [[گل]] مقام اول ره دنیا دله دانّه. دامداری و کشاورزی نیز از پایه‌های ایقتصاد هلند محسوب وانه. هلندی‌ها علی رغم خوردبین کشورشون سهم بزرگی در تجارت و بانکداری جهانی دارنه. ایالات متحدون آمریکا یکی از بازارهای اصلی هلند هسه و کشورهای اتحادیه ئروپا مهم‌ترین شرکای تجاری وه هسنه. بیش از نیمی از سهام شرکت نفتی- گازی شل را هلند در اختیار دانه و مابقی را بریتانئون. این شرکت که بخش هلندی آن به رویال داچ شل معروف هسه در زمینه استخراج و تجارت نفت و گاز در سراسر جهان از جمله ئیران فعالیت کانده. هلند خود نیز دارای ذخایر گاز طبیعی هسه و بخش از آن را صادر کانده. کشتی سازی و صنایع شیمیایی از دیگر صنایع مادر در هلند هسنه. از شرکتهای بزرگ هلندی می‌توان به فیلیپس (صنایع الکترونیک) و هاینکن (یکی از عمده‌ترین تولید کنندگان آبجو در جهان) اشاره کرد. واحد پول هلند پیش از تبدیل به یورو، فلورن یا گیلدر هلندی بیه. |
|||
زمونی که [[ناپلئون]] ِجنگ‌ها شروع بیّه، هلندِ دَم دخاته و این کشور جنگ دله فرانسه جه شکست بخارده و اینتی بیّه که [[باتاویان جمهوری]] ره ناپلئون این منطقه دله بساته تا هلندیون ِتِک ره دَونده. ات‌که که بگذشته، ناپلئون دِباره هلندِ باتاویان ره هم رقد بدا و شه برار ره بعنوان هلندِ شاه معرفی هاکرده که ۱۸۱۰–۱۸۰۶ حکومت داشته. ناپلئون برار اونتی که وه انتظار داشته، مطیع نیّه و همینسه سال ۱۸۱۳ ناپلئون تصمیم بَیته هلند ره رسماً جزء فرانسه‌ی سامون هاکنه. همون سال ناپلئون شه جنگ‌ها دله شکست بخارده و ونه سامون ره تیکه-تیکه هاکردنه و هلند اَی آزاد بیّه و جنگِ برنده‌ئون [[وین کنگره]] دله تصمیم بَییتنه که اتا جدیدِ پادشاهی اونجه بساجن. دِ سال بعد این حکومت هم عوض بیّه و [[هلند متحد سلطنت]] بساته بیّه که ۱۸۱۵ تا ۱۸۳۹ وجود داشته. این گادِر [[بلجیک]] ره هم هدا بینه هلندِ سامون دله و تا سال ۱۸۳۰ که بلجیکیون انقلاب هاکردنه، این منطقه هلندِ جزء بی‌یه. وقتی سال ۱۸۳۹ هلند بالاخره حاضر بیّه که بلجیک ره برسمیت بشناسه، شه رسمی اسم ره هم عوض هاکرده و اون گادِر تاسا وه ره «[[هلند پادشاهی|هلندِ پادشاهی]]» گانّه. |
|||
این کشور ره [[جهونی جنگ دوم]] گادِر [[نازی آلمان]]یون بَییتنه و اون جنگ ِپه هلند، [[بلجیک]] و [[لوکزامبورگ]]، [[بنلوکس]] ره تشکیل هِدانه که کم‌کم باعث بیّه [[اروپا اتحادیه]] بساته بَوو. |
|||
== سیاست == |
|||
این کشور مشروطه سلطنت هسته و اتا ملکه این کشور ِاتحاد ِنِماد هسته که تشریفاتی زندگی دانّه. عملاً نخست‌وزیر و ونه دولِت کشور ِهمه‌کارونه. |
|||
== مردمون == |
== مردمون == |
||
هولند رسمی زوون [[هولندی]] (Dutch) هسه. این زوون اتی [[ژرمنی زوونون]] ِچلّه جه هسه و [[آلمانی]] ره موندنه. |
|||
رسمی زوون هلند، هلندی هسه (به انگلیسی:Dutch). این زبون شاخه‌ای از زبونای ژرمنی هسه و به آلمانی شباهت‌ئونی دانه. برخی واژگان فرانسوی هم دوره‌ئون تسلط فرانسویون جه این منطقه دله، زبون هلندی سر جذب بینه. گسترهٔ جوغرافیایی زبون هلندی به جز کشور هلند، اوستانای شومالی ِبلجیک ره هم دربر گنه. در مستعمرات هلند از جمله در [[سورینام]] لهجه‌ئون بومی‌بَیی هلندی کاربرد داشته. |
|||
== تقسیمات == |
|||
کشور هلند دله حدود ۶۵هزار فارسی‌زوون هم سکونت دارنه ۳۰ هزار ایرانی و ۳۵ هزار نفر از کشور افغانستون. |
|||
[[پرونده:Map provinces Netherlands-en.svg|300px|راست]] |
|||
* استان‌ها |
|||
{| |
|||
|---- |
|||
| '''استان''' || '''نیشتنگا''' |
|||
|---- |
|||
| [[درنته]] || [[آسن]] |
|||
|---- |
|||
| [[فلیوولاند]] || [[لیلی‌استاد]] |
|||
|---- |
|||
| [[فریس‌لاند]] || [[لیوواردن]] |
|||
|---- |
|||
| [[خلدرلاند]] || [[آرنهم]] |
|||
|---- |
|||
| [[خرونینگن (استان)|خرونینگن]] || [[خرونینگن (شهر)|خرونینگن]] |
|||
|---- |
|||
| [[لیمبورخ (هلند)|لیمبورخ]] || [[ماستریخت]] |
|||
|---- |
|||
| [[شمالی برابانت ]] || [[سرتوخن‌بوس|سِرتوخِن‌بوس]] |
|||
|---- |
|||
| [[شمالی هلند ]] || [[هارلم]] |
|||
|---- |
|||
| [[افریسل]] || [[زووله]] |
|||
|---- |
|||
| [[جنوبی هلند ]] || [[لاهه]] |
|||
|---- |
|||
| [[اوترخت (استان)|اوترخت]] || [[اوترخت (شهر)|اوترخت]] |
|||
|---- |
|||
| [[زیلاند]] || [[میدل‌بورخ]] |
|||
|} |
|||
==منابع == |
|||
{{ئوروپا کشورون}} |
|||
{{ویکی‌انبار-رده|Netherlands}} |
|||
{{پانویس}} |
|||
* روزول پالمر (1392). «تاریخ جهان نو» جلد اول. انتشارات امیرکبیر. |
|||
{{هلند اوستانون}} |
|||
[[رج:کشورون]] |
|||
{{اروپا کشورون}} |
|||
[[رج:ناتو]] |
|||
{{اروپا اتحادیه}} |
|||
{{ناتو}} |
|||
[[ |
[[رج:هلند| ]] |
||
[[ |
[[رج:ناتو]] |
||
[[ |
[[رج:بنلوکس]] |
||
[[رج:مشروطه سلطنت]] |
|||
[[am:ሆላንድ]] |
|||
[[رج:اروپا کشورون]] |
|||
[[an:Países Baixos]] |
|||
[[رج:اروپا اتحادیه]] |
|||
[[ang:Niðerland]] |
|||
[[رج:هلندی‌زوون کشورون]] |
|||
[[ar:هولندا]] |
|||
[[arc:ܗܘܠܢܕܐ]] |
|||
[[arz:نيديرلاند]] |
|||
[[ast:Países Baxos]] |
|||
[[ay:Aynacha Jach'a Markanaka]] |
|||
[[az:Niderland]] |
|||
[[ba:Нидерландтар]] |
|||
[[bar:Holland]] |
|||
[[bat-smg:Nīderlandā]] |
|||
[[bcl:Nederlands]] |
|||
[[be:Нідэрланды]] |
|||
[[be-x-old:Нідэрлянды]] |
|||
[[bg:Нидерландия]] |
|||
[[bh:एम्सटर्डम]] |
|||
[[bi:Netherlands]] |
|||
[[bn:নেদারল্যান্ডস]] |
|||
[[bo:ཧོ་ལན།]] |
|||
[[bpy:নেদারল্যান্ড]] |
|||
[[br:Izelvroioù]] |
|||
[[bs:Holandija]] |
|||
[[bug:Belanda]] |
|||
[[ca:Països Baixos]] |
|||
[[cdo:Hò̤-làng]] |
|||
[[ce:Нидерланд]] |
|||
[[ceb:Netherlands]] |
|||
[[chr:ᏛᏥᏱ]] |
|||
[[ckb:ھۆلەند]] |
|||
[[co:Paesi Bassi]] |
|||
[[crh:Felemenk]] |
|||
[[cs:Nizozemsko]] |
|||
[[csb:Néderlandzkô]] |
|||
[[cu:Нидєрландꙑ]] |
|||
[[cv:Нидерландсем]] |
|||
[[cy:Yr Iseldiroedd]] |
|||
[[da:Holland]] |
|||
[[de:Niederlande]] |
|||
[[diq:Hollanda]] |
|||
[[dsb:Nižozemska]] |
|||
[[dv:ނެދަލޭންޑު]] |
|||
[[dz:ནེ་དར་ལེནཌསི་]] |
|||
[[ee:Netherlands]] |
|||
[[el:Ολλανδία]] |
|||
[[en:Netherlands]] |
|||
[[eo:Nederlando]] |
|||
[[es:Países Bajos]] |
|||
[[et:Holland]] |
|||
[[eu:Herbehereak]] |
|||
[[ext:Paisis Baxus]] |
|||
[[fa:هلند]] |
|||
[[ff:Holannda]] |
|||
[[fi:Alankomaat]] |
|||
[[fiu-vro:Holland]] |
|||
[[fo:Niðurlond]] |
|||
[[fr:Pays-Bas]] |
|||
[[frp:Payis-Bâs]] |
|||
[[frr:Nederlönje]] |
|||
[[fur:Paîs Bas]] |
|||
[[fy:Nederlân]] |
|||
[[ga:An Ísiltír]] |
|||
[[gag:Niderland]] |
|||
[[gan:荷蘭]] |
|||
[[gd:Na Tìrean Ìsle]] |
|||
[[gl:Países Baixos - Nederland]] |
|||
[[gn:Holanda]] |
|||
[[got:𐌽𐌹𐌸𐌴𐍂𐌰𐌻𐌰𐌽𐌳]] |
|||
[[gu:નેધરલેંડ]] |
|||
[[gv:Yn Çheer Injil]] |
|||
[[hak:Hò-làn]] |
|||
[[haw:Hōlani]] |
|||
[[he:הולנד]] |
|||
[[hi:नीदरलैण्ड]] |
|||
[[hif:The Netherlands]] |
|||
[[hr:Nizozemska]] |
|||
[[hsb:Nižozemska]] |
|||
[[ht:Peyiba]] |
|||
[[hu:Hollandia]] |
|||
[[hy:Նիդերլանդներ]] |
|||
[[ia:Pais Basse]] |
|||
[[id:Belanda]] |
|||
[[ie:Nederland]] |
|||
[[ilo:Olánda]] |
|||
[[io:Nederlando]] |
|||
[[is:Holland]] |
|||
[[it:Paesi Bassi]] |
|||
[[ja:オランダ]] |
|||
[[jbo:nederland]] |
|||
[[jv:Walanda]] |
|||
[[ka:ნიდერლანდი]] |
|||
[[kaa:Niderlandiya]] |
|||
[[kbd:Нидерлэндхэр]] |
|||
[[kg:Pays-Bas]] |
|||
[[kk:Нидерланд]] |
|||
[[kl:Hollandi]] |
|||
[[kn:ನೆದರ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್]] |
|||
[[ko:네덜란드]] |
|||
[[koi:Недерланд]] |
|||
[[krc:Нидерландла]] |
|||
[[ksh:Niederlande]] |
|||
[[ku:Holand]] |
|||
[[kv:Нидерландъяс]] |
|||
[[kw:Iseldiryow]] |
|||
[[ky:Нидерландтар]] |
|||
[[la:Nederlandia]] |
|||
[[lad:Payises Bashos]] |
|||
[[lb:Holland]] |
|||
[[lez:Нидерландар]] |
|||
[[li:Nederland]] |
|||
[[lij:Paixi Basci]] |
|||
[[lmo:Paes Bass]] |
|||
[[ln:Holanda]] |
|||
[[lt:Nyderlandai]] |
|||
[[ltg:Nīderlandeja]] |
|||
[[lv:Nīderlande]] |
|||
[[map-bms:Landa]] |
|||
[[mdf:Недерлантт]] |
|||
[[mhr:Нидерланде]] |
|||
[[mi:Hōrana]] |
|||
[[mk:Холандија]] |
|||
[[ml:നെതർലന്റ്സ്]] |
|||
[[mn:Нидерланд]] |
|||
[[mr:नेदरलँड्स]] |
|||
[[ms:Belanda]] |
|||
[[mt:Pajjiżi l-Baxxi]] |
|||
[[my:နယ်သာလန်နိုင်ငံ]] |
|||
[[na:Eben Eyong]] |
|||
[[nah:Tlanitlālpan]] |
|||
[[nap:Ulanna]] |
|||
[[nds:Nedderlannen (Europa)]] |
|||
[[nds-nl:Nederlaand]] |
|||
[[ne:नेदरल्याण्ड्स]] |
|||
[[nl:Nederland]] |
|||
[[nn:Nederland]] |
|||
[[no:Nederland]] |
|||
[[nov:Nederlande]] |
|||
[[nrm:Pays Bas]] |
|||
[[nv:Kéyah Wóyahgo Siʼánígíí]] |
|||
[[oc:Païses Basses]] |
|||
[[os:Нидерландтæ]] |
|||
[[pa:ਨੀਦਰਲੈਂਡ]] |
|||
[[pam:Netherlands]] |
|||
[[pap:Hulanda]] |
|||
[[pdc:Holland]] |
|||
[[pih:Dem Nethiland]] |
|||
[[pl:Holandia]] |
|||
[[pms:Pais Bass]] |
|||
[[pnb:نیدرلینڈز]] |
|||
[[pnt:Ολλανδία]] |
|||
[[ps:هالنډ]] |
|||
[[pt:Países Baixos]] |
|||
[[qu:Urasuyu]] |
|||
[[rm:Pajais Bass]] |
|||
[[rmy:Olanda]] |
|||
[[ro:Olanda]] |
|||
[[roa-rup:Olanda]] |
|||
[[roa-tara:Pajèsere Vasce]] |
|||
[[ru:Нидерланды]] |
|||
[[rue:Нідерланды]] |
|||
[[rw:Ubuholandi]] |
|||
[[sa:नेदरलैंड्स]] |
|||
[[sah:Недерланд]] |
|||
[[sc:Logos Bascios]] |
|||
[[scn:Paisi Vasci]] |
|||
[[sco:Netherlands]] |
|||
[[se:Vuolleeatnamat]] |
|||
[[sh:Holandija]] |
|||
[[si:නෙදර්ලන්තය]] |
|||
[[simple:Netherlands]] |
|||
[[sk:Holandsko]] |
|||
[[sl:Nizozemska]] |
|||
[[so:Holland]] |
|||
[[sq:Holanda]] |
|||
[[sr:Холандија]] |
|||
[[srn:Bakrakondre]] |
|||
[[ss:IDashi]] |
|||
[[st:Hôlanê]] |
|||
[[stq:Niederlounde]] |
|||
[[su:Walanda]] |
|||
[[sv:Nederländerna]] |
|||
[[sw:Uholanzi]] |
|||
[[szl:Ńiderlandy]] |
|||
[[ta:நெதர்லாந்து]] |
|||
[[te:నెదర్లాండ్]] |
|||
[[tet:Olanda]] |
|||
[[tg:Нидерланд]] |
|||
[[th:ประเทศเนเธอร์แลนด์]] |
|||
[[tk:Niderlandlar]] |
|||
[[tl:Olanda]] |
|||
[[to:Holani]] |
|||
[[tpi:Ol Nitelan]] |
|||
[[tr:Hollanda]] |
|||
[[tt:Нидерландлар]] |
|||
[[udm:Нидерланд]] |
|||
[[ug:گوللاندىيە]] |
|||
[[uk:Нідерланди]] |
|||
[[ur:نیدرلینڈز]] |
|||
[[uz:Niderlandlar]] |
|||
[[vec:Paéxi Basi]] |
|||
[[vep:Alamad]] |
|||
[[vi:Hà Lan]] |
|||
[[vls:Holland]] |
|||
[[vo:Nedän]] |
|||
[[wa:Bas Payis]] |
|||
[[war:Nederlandes]] |
|||
[[wo:Olaand]] |
|||
[[wuu:尼德兰]] |
|||
[[xal:Недерлендин Нутг]] |
|||
[[xh:ENetherlands]] |
|||
[[xmf:ნიდერლანდი]] |
|||
[[yi:האלאנד]] |
|||
[[yo:Nẹ́dálándì]] |
|||
[[zea:Nederland]] |
|||
[[zh:荷兰]] |
|||
[[zh-classical:荷蘭]] |
|||
[[zh-min-nan:Kē-tē-kok]] |
|||
[[zh-yue:荷蘭]] |
|||
[[zu:Netherlands]] |
|||
اِسایی نسخه تا ۱۹ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۰۴:۴۷
مختصات: شرقی′۳۳°۰۵ شمالی′۱۹°۵۲ / ۵٫۵۵غرب ۵۲٫۳۱۷جنوب
Nederland هلند |
||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
| ملی شعار: «ته خنابدون» | ||||||
| ملی سرود: ویلهلموس |
||||||
 |
||||||
| نیشتنگا | آمستردام۱ شرقی′۵۲°۰۴ شمالی′۲۱°۵۲ / ۴٫۸۶۷غرب ۵۲٫۳۵جنوب | |||||
| گت‌ترین شهر | آمستردام | |||||
| رسمی زوون | هلندی | |||||
| حکومت ِنوع | مشروطه سلطنت | |||||
| حاکمون نوع • پادشاه • نخست‌وزیر |
شاه ویلم الکساندر مارک روته |
|||||
| موارد منجر به تشکیل اعلام استقلال برسمیت بشناسی‌ین |
۲۶ ژوئیه ۱۵۸۱ ۳۰ ژانویه ۱۶۴۸ |
|||||
| گتی | ||||||
| - | گتی | ۴۱٬۵۲۶کیلومتر مربع (۱۳۴ام) | ||||
| - | ئو (٪) | ۱۸٫۴۱ | ||||
| جمعیت | ||||||
| - | سرشماری | ۱۶٬۵۷۰٬۶۱۳ (۵۹ام) |
||||
| - | جمعیت انبسی | ۳۹۵/km۲ (۲۳ام) | ||||
| جی‌دی‌پی | (تخمین ۲۰۰۶) | |||||
| - | مجموع | ۵۴۱٫۵۱۳ میلیارد دلار (۲۳ام) | ||||
| - | سرانه | ۳۵٬۰۷۸ دلار (۱۰ام) | ||||
| اچ‌دی‌آی (۲۰۰۶) | ۰٫۹۴۷ (بالا) (۱۰ام) | |||||
| پول یکا | یورو (€)۲ (EUR) |
|||||
| زمونی منطقه | CET (جهونی ساعت+1) | |||||
| - | تابستونی (DST) | CEST (جهونی ساعت) | ||||
| اینترنتی دامنه | .nl | |||||
| تلفن پیش‌شماره | +31 | |||||
| ۱ لاهه اداری مرکز هسته. ۲ تا پیش از سال ۲۰۰۲: گیلدر هلند |
||||||
هلند یا هولند (هلندی جه: Nederland، انگلیسی جه: Netherlands و Holland) اتا خورد کشور هسه که اروپای ِشمال‌غربی دَره و شونزه و نیم میلیون جمعیت دانه که ویشتر مسیحی پروتستان هسنه. هلند ِمسلمون‌ها جمعیت هم نزدیک اِت میلیون نفره. هلند ِنیشتنگاه آمستردام هسه اما خله وزارتخنه‌ئون و سفارتخنه‌ئون لاهه یا دیگه شهرون دله درنه.
هلند ِاصلی بخش اروپا دله دره و هلند ِپادشاهی (Koninkrijk der Nederlanden) بنومسته وانه. ولی این کشور ِبعضی مستعمرات هَنتا مرکزی آمریکا دله دَرنه که اصلی بخش ِاطاعت ِکانّه. هلند شرق جه آلمان جا همسایوئه و جنوب جه بلژیک جا سامون دانّه و ونه غرب هم بریتانیا جه دریایی راه دانّه. روتردام ِبندر هلند ِدومین گت ِشهر هسته و اروپا دله گت‌ترین بندر هسته.
تاریخ
[دچی‌ین]تا پیش از رونسانس هلند (نِدِرلند) اتا آلمانی منطقه بی‌یه که روم مقدس امپراتوری دله دیّه. هلند چون دریو لو بی‌یه و روخنه‌ی دهنه ونجه گذشته، تجارت دله قدرت پیدا هاکرده. اوائل هلندی تجار و پول‌دار کسون که کاتولیک ِعقاید ره قبول نداشتنه، اتا شورش راه دمبدانه و ایسپانیایِ هابسبورگی سلطنت که کاتولیکِ په‌روو بی‌یه ره دَرهاکردنه. هلند اون گادِر چنتا گت‌گتِ شهر و بندر جه تشکیل بی‌یه که هِدی جا متحد بینه و حاکم واحدی نداشتنه، تا این که اتا خاندان به نوم اورانژ (یعنن نارنجی) شورشیون ِرهبری ره بعهده بئیتنه و هفت ایالتی که هر کامین‌تا شه وسّه سیوا-سیوا مجلس داشتنه، این خاندان ِگت ره بعنوان شاه برسمیت بشناسینه. بستا ویلیام اولین کسی بی‌یه که هلندِ حاکم انتخاب بیّه و وه هلند جمهوری یا «هلندِ هفت‌تا ایالتِ کنفدراسیونِ جمهوری» ره بساته و حاضر نیّه ایسپانیایِ ابرقدرت جه صلح هاکنه.
این تازه‌بسات دولت دله مذهبی آزادی وجود داشته و هلندیون آزاد بینه که کاتولیک، پروتستان، کالوینیست یا جهود بائن. هلند این گادِر که مستقل بیّه، خله تجارت دله پیشرفت هاکرده و کشتی‌رانی و پولی-بانکی مسائل دله حرف اول ره زوئه. وشون انده تولید نداشتنه که شه جنس ره فقط خرید-فروش هاکنن و همینسه وشون ِکشتی‌ها جه باقی کشورها استفاده کاردنه تا جهونی تجارت دله سهم پیدا هاکنن. هلندی‌ها اروپایِ جنگ‌ها دله توازن قدرت برقرار هاکردنه؛ یعنی کشورون جا اتی روابط برقرار کاردنه که دِ سمت جنگ هچ‌کامین خله قوی‌ته یا خله ضعیف‌ته نوون تا اتا کشور نتونه تموم اروپا ره بیره. این دوره هلند طلایی دوران هسته که هنر و صنعت و تجارت دله این کشور حرف زیاد داشته. هلندیون این گادِر امپراتوری تشکیل هدانه و مستعمراتی ره آسیا و آفریقا و آمریکای قاره‌ئون دله بساتنه و اروپایِ اقتصادی مرکز بینه. انگلستان که اون گادِر فرانسه جه جنگ داشته، اورانژ ِشاه ره بعنوان شه شاه برسمیت بشناسی‌یه و ات‌که هلند-انگلستان ِاتحاد قدرت پیدا هاکرد بی‌یه.
زمونی که ناپلئون ِجنگ‌ها شروع بیّه، هلندِ دَم دخاته و این کشور جنگ دله فرانسه جه شکست بخارده و اینتی بیّه که باتاویان جمهوری ره ناپلئون این منطقه دله بساته تا هلندیون ِتِک ره دَونده. ات‌که که بگذشته، ناپلئون دِباره هلندِ باتاویان ره هم رقد بدا و شه برار ره بعنوان هلندِ شاه معرفی هاکرده که ۱۸۱۰–۱۸۰۶ حکومت داشته. ناپلئون برار اونتی که وه انتظار داشته، مطیع نیّه و همینسه سال ۱۸۱۳ ناپلئون تصمیم بَیته هلند ره رسماً جزء فرانسه‌ی سامون هاکنه. همون سال ناپلئون شه جنگ‌ها دله شکست بخارده و ونه سامون ره تیکه-تیکه هاکردنه و هلند اَی آزاد بیّه و جنگِ برنده‌ئون وین کنگره دله تصمیم بَییتنه که اتا جدیدِ پادشاهی اونجه بساجن. دِ سال بعد این حکومت هم عوض بیّه و هلند متحد سلطنت بساته بیّه که ۱۸۱۵ تا ۱۸۳۹ وجود داشته. این گادِر بلجیک ره هم هدا بینه هلندِ سامون دله و تا سال ۱۸۳۰ که بلجیکیون انقلاب هاکردنه، این منطقه هلندِ جزء بی‌یه. وقتی سال ۱۸۳۹ هلند بالاخره حاضر بیّه که بلجیک ره برسمیت بشناسه، شه رسمی اسم ره هم عوض هاکرده و اون گادِر تاسا وه ره «هلندِ پادشاهی» گانّه.
این کشور ره جهونی جنگ دوم گادِر نازی آلمانیون بَییتنه و اون جنگ ِپه هلند، بلجیک و لوکزامبورگ، بنلوکس ره تشکیل هِدانه که کم‌کم باعث بیّه اروپا اتحادیه بساته بَوو.
سیاست
[دچی‌ین]این کشور مشروطه سلطنت هسته و اتا ملکه این کشور ِاتحاد ِنِماد هسته که تشریفاتی زندگی دانّه. عملاً نخست‌وزیر و ونه دولِت کشور ِهمه‌کارونه.
مردمون
[دچی‌ین]هولند رسمی زوون هولندی (Dutch) هسه. این زوون اتی ژرمنی زوونون ِچلّه جه هسه و آلمانی ره موندنه.
تقسیمات
[دچی‌ین]
- استان‌ها
منابع
[دچی‌ین] |
ویکی تلمبار دله بتونّی پرونده‌ئونی که هلند خَوری دَره ره پیدا هاکنین. |
- روزول پالمر (1392). «تاریخ جهان نو» جلد اول. انتشارات امیرکبیر.
 | ||
| مستقل ِکشورون | آذربایجون · آلبانی · آلمان · آندورا · اتریش · ارمنستون · ایسپانیا · استونی · اسلواکی · اسلوونی · اوکراین · ایتالیا · ایرلند · ایسلند · بریتانیا (انگلیس • شمالی ایرلند • اسکاتلند • ولز) · بلاروس · بلژیک · بلغارستون · بوسنی و هرزگووین · پرتغال · ترکیه · چک · دانمارک · روسیه · رومانی · سن مارینو · سوئد · سوییس · صربستون · فرانسه · فلاند · قبرس · قزاقستون · کرواسی · گرجستون · لتونی · لوکزامبورگ · لهستون · لیتوانی · لیختن‌اشتاین · مالت · مجارستون · مقدونیه · مولداوی · موناکو · مونته نگرو · نروژ · واتیکان · هلند · یونان | .svg) |
|---|---|---|
| کم‌رسمیت کشورون | آبخاز · جنوبی اوستیا · ترانس‌نیستریا · شمالی قبرس · قره‌باغ · کوزوو | |
| مستعمرات | ||
| دیگه کنفدراسیون‌ها | ||
اروپای ِاتحادیهی ِاعضا | ||
|---|---|---|
 | ||
