မူဆလင် ကမ္ဘာ
မွတ်စ်ဆလင် ကမ္ဘာ (အင်္ဂလိပ်: Muslim world) ဆိုသည်မှာ အစ္စလာမ် သာသနာကို ကိုးကွယ်ယုံကြည်သော လူအများစုနေထိုင်သည့် အရပ်ဒေသ(နိုင်ငံ) များကို ခေါ်ဝေါ်သည့် အသုံးအနှုန်းဖြစ်သည်။[၁] အစ္စလာမ် သာသနာကို သက်ဝင်ယုံကြည်သူများသည် မိုဟမ္မဒိဗ်နေအဗ်ဒွလ္လာ အစ္စလာမ့် တမန်တော်မြတ်ကြီး (ဆွ) ၏နောက်လိုက်များဖြစ်ကြပြီး ဟေဂျားဇ် မှ လူတို့သည် နှစ်ပေါင်း ၁၄၀၀ အရင်ကတည်းက ထိုသာသနာကို လက်ခံသူများဖြစ်ကြသည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းရှိ မွတ်စလင်မ် တို့သည် မိုဟမ္မဒိဗ်နေအဗ်ဒွလ္လာ (ဆွ) အားနောက်ဆုံးပွင့်တော်မူသော တမန်တော် ကုရ်အာန် သည် အစ္စလာမ်၏ မြင့်မြတ်သောကျမ်း ကစ်ဗလာ နှင့် ဓမ္မသတ် ပညတ်တော်ပိုင်းဆိုင်ရာ အတော်များများတို့ကို ယုံကြည်လက်ခံရာတွင် တူညီမှုရှိကြသည်။
၂၀၁၃ ခုနှစ်အရ မွတ်ဆလင်မ်နိုင်ငံကြီး ၄၉ နိုင်ငံ၏ စုစုပေါင်း ပြည်တွင်းထုတ်ကုန် GDP (nominal) သည် အမေရိကန် ဒေါ်လာ ၅.၇ ထရီလီယံ ဖြစ်ပြီဂ[၂] ၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် တစ်ကမ္ဘာလုံး၏ ၈% ရှိခဲ့သည်။[၃] ၂၀၁၅ ခုနှဏ် စာရင်းများအရ ကမ္ဘာ့လူဦးရေ၏ ၂၄.၁% သို့မဟုတ် လူဦးရေသန်း ၁၈၀၀ သည် မွတ်ဆလင်မ်များ ဖြစ်ကြသည်။[၄] ဒေသတစ်ခုတွင်းရှိ မွတ်ဆလင်မ်ဟု ခံယူထားကြသူများ၏ စုစုပေါင်း လူဦးရေ ရာခိုင်နှုန်းများအရ ၉၁% သည် အရှေ့အလယ်ပိုင်း-မြောက်အာဖရိက၊[၅] ၈၉% သည် အလယ်အာရှ၊[၆] ၄၀% သည် အရှေ့တောင်အာရှ၊[၇] ၃၁% သည် တောင်အာရှ၊[၈][၉] ၃၀% သည် အာဖရိက ဆာဟာရဒေသငယ်၊[၁၀] ၂၅% သည် အာရှ–အိုရှန်းနီးယား၊[၁၁] ၆% ခန့်သည် ဥရောပ၊[၁၂] နှင့် ၁% သည် အမေရိကတိုက်များတွင် ဖြစ်သည်။[၁၃][၁၄][၁၅][၁၆]
နေရာဒေသများ
[ပြင်ဆင်ရန်]အာရပ်ကမ္ဘာ
[ပြင်ဆင်ရန်]
အာရပ် မဟုတ်သည့် အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသ
[ပြင်ဆင်ရန်]
အလယ်အာရှနှင့် တောင်အာရှ
[ပြင်ဆင်ရန်]
အရှေ့တောင်အာရှ
[ပြင်ဆင်ရန်]
ကော့ကေးဆပ်
[ပြင်ဆင်ရန်]
ဥရောပ
[ပြင်ဆင်ရန်]
အာဖရိက
[ပြင်ဆင်ရန်]
အစ္စလာမ် မတိုင်မီအုပ်ချုပ်ရေးများ
[ပြင်ဆင်ရန်]| အင်ဒိုနီရှား | |
| အီဂျစ် | မိစ်ရ်ဘာစသာန်၊ ဟခါမန်ရှီယားန်၊ ဒူဒ်မါန်ဘသ်လမ်ယူစီး၊ ယူနာနီ၊ ရောမ |
| အီရတ် | ဘာဘွလ်၊ စူမဲရ်၊ အာရှုရ်၊ ဟခါမန်ရှီယါးန်၊ အရှ်ကာနီယားန်၊ စလူကီယါးန်၊ စာစာနီယါးန် |
| ပါလက်စတိုင်း | ကန်အာန်နီယါးန်၊ ဖှီနီကီယါးန် ၊ဟခါမန်ရှီယါးန်၊ |
| ဆီးရီးယား | အရာမနာ၊ ဂစာနီယားန်၊ ဟခါမန်ရှီယါးန်၊ ယူနာနီယါးန်(အစ္စကန်ဒဲရ် မျိုးဆက်များ)၊ ရောမ |
| ဂျော်ဒန် | မဝါဘီယါးန် နှင့် နဗ်သီယါးန် |
| ယီမင် | စဗ်အီယာ၊ ဟမ်ရီယာ၊ စာစာနီယါးန် |
| အီရန် | မားဒ်၊ ဟခါမန်ရှီယါးန်၊ စလူကီယါးန်၊ အရှ်ကာနီယါးန်၊ စာစာနီယါးန် |
| အာဖဂန်နစ္စတန် | ဟခါမန်ရှီယါးန်၊ စလူကီယါးန်၊ အရှ်ကာနီယါးန်၊ စာစာနီယါးန် |
| ပါကစ္စတန် | ဟခါမန်ရှီယါးန်၊ စလူကီယါးန်၊ အရှ်ကာနီယါးန်၊ စာစာနီယါးန်၊ ဟိန္ဒူစသာန် |
| ဥဇဘက်ကစ္စတန် | ဟခါမန်ရှီယါးန်၊ စလူကီယါးန်၊ စာစာနီယါးန်၊ အီရန် များ |
| တာဂျစ်ကစ္စတန် | ခဇ်ရ်၊ ဟခါမန်ရှီယါးန်၊ စာစာနီယါးန် |
| တာ့ခ်မင်နစ္စတန် | ဟခါမန်ရှီယါးန်၊ စာစာနီယါးန် |
အစ္စလာမ်မစ် နိုင်ငံများ၏လူဦးရေ[၁၇]
[ပြင်ဆင်ရန်]| စဉ် | နိုင်ငံ | လူဦးရေ | မွတ်စလာမ်ဦးရေ | မဇ်ဟဘ် | ဖှီရ်ကာ |
|---|---|---|---|---|---|
| ၁ | အင်ဒိုနီရှား | ၂၈၈ ၅၈၂ ၀၀၀ | ၈၆.၁%[၁၈] | ဆွန်နီ | ရှာဖှေအီ |
| ၂ | ပါကစ္စတန် | ၁၇၂၈၀၀ ၀၀၀[၁၉] | ၉၇%[၂၀] | ရှီယာ၊ ဆွန်နီ | ဂျာအ်ဖှရီ၊ ဟနဖှီ |
| ၃ | ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် | ၁၆၂၂၂၁၀၀၀ | ၈၉% | ဆွန်နီ | ဟနဖှီ |
| ၄ | နိုင်ဂျီးရီးယား | ၁၅၄၂၇၉ ၀၀၀[၂၁] | ၅၀% | ရှီယာ၊ ဆွန်နီ | ဂျာအ်ဖှရီ ၊ မာလစ်ကီ |
| ၅ | အီဂျစ် | ၇၇၁ ၀၀ ၀၀၀ | ၉၀%[၂၂] | ရှီယာ၊ ဆွန်နီ | ဂျာအ်ဖှရီ ၊ ရှာဖှေအီ |
| ၆ | တူရကီ | ၇၁၅၁၇ ၁၀၀[၂၃] | ၉၉.၈%[၂၄] | ရှီယာ၊ ဆွန်နီ | ဂျာအ်ဖှရီ ၊ ဟနဖှီ |
| ၇ | အီရန် | ၇၀၄၉၅၇၈၂[၂၅] | ၉၈%[၂၆] | ရှီယာ၊ ဆွန်နီ | ဂျာအ်ဖှရီ ၊ ဟနဖှီ ၊ ရှာဖှေအီ |
| ၈ | ဆူဒန် | ၃၉၃၇၉၃၅၈ | ၇၀%[၂၇] | ရှီယာ၊ ဆွန်နီ | ဂျာအ်ဖှရီ ၊ မာလစ်ကီ |
| ၉ | အယ်လ်ဂျီးရီးယား | ၃၃၇၆၉၆၆၉[၂၈] | ၉၉%[၂၉] | ဆွန်နီ | မာလစ်ကီ |
| ၁၀ | အာဖဂန်နစ္စတန်[၃၀] | ၃၂၈၃၈၃၇၆ | ၉၉%[၃၁] | ရှီယာ၊ ဆွန်နီ | ဂျာအ်ဖှရီ ၊ ဟနဖှီ |
| ၁၁ | မော်ရိုကို | ၃၃၇၂၃၄၁၈ | ၉၉%[၃၂] | ဆွန်နီ | မာလစ်ကီ |
| ၁၂ | အီရတ် | ၃၁၂၃၄၀၀၀[၃၃] | ၉၇%[၃၄] | ရှီယာ၊ ဆွန်နီ | ဂျာအ်ဖှရီ ၊ ဟနဖှီ |
| ၁၃ | မလေးရှား | ၂၇၇၃၀၀၀၀[၃၅] | ၆၀.၄%[၃၆] | ဆွန်နီ | ရှာဖှေအီ |
| ၁၄ | ဆော်ဒီအာရေဗျ | ၂၇၆၀၁၀၃၈[၃၇] | ၁၀၀% [၃၈] | ရှီယာ၊ ဆွန်နီ | ဂျာအ်ဖှရီ ၊ ဟန်ဘလီ |
| ၁၅ | ဥဇဘက်ကစ္စတန် | ၂၇၃၇၂၀၀၀ | ၈၈%[၃၉] | ဆွန်နီ | ဟနဖှီ |
ကိုးကား
[ပြင်ဆင်ရန်]- ↑ Marilyn R. Waldman, Malika Zeghal (2009)။ "Islamic world"။ Britannica။CS1 maint: uses authors parameter (link)
- ↑ "Economies of the ummah"။
- ↑ Muslim countries make thin contribution to global economy (September 22, 2016)။
- ↑ Michael Lipka & Conrad Hackett။ "Why Muslims are the world’s fastest-growing religious group"၊ Pew Research Center၊ 6 April 2017။ 14 February 2018 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Region: Middle East-North Africa။ The Future of the Global Muslim Population။ Pew Research Center။ 9 March 2013 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 3 January 2012 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ The Global Religious Landscape (December 2012)။ 24 September 2015 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 17 March 2018 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Oxford Islamic Studies Online (in en)။ 19 February 2013 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 14 March 2017 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Region: Asia-Pacific (27 January 2011)။ 13 March 2017 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Editor၊ Daniel Burke။ The moment American Muslims were waiting for။ 13 March 2017 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Region: Sub-Saharan Africa။ The Future of the Global Muslim Population။ Pew Research Center။ 9 March 2013 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 3 January 2012 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Region: Asia-Pacific။ The Future of the Global Muslim Population။ Pew Research Center။ 9 March 2013 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 3 January 2012 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Region: Europe။ The Future of the Global Muslim Population။ Pew Research Center။ 7 April 2013 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 3 January 2012 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Region: Americas။ The Future of the Global Muslim Population။ Pew Research Center။ 9 February 2011 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 3 January 2012 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Tom Kington (31 March 2008)။ Number of Muslims ahead of Catholics, says Vatican။ The Guardian။ 17 November 2008 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Muslim Population။ IslamicPopulation.com။ 17 November 2008 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Field Listing Religions။ 24 December 2018 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 17 November 2008 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ ویکیپدیای عربی
- ↑ Indonesia: International Religious Freedom Report။ Indonesia Census 2000 - CIA World Factbook။ 27 May 2016 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 31 October 2008 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Population Reference Bureau။ 19 December 2017 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 17 March 2018 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Population by religion (PDF)။ Population Census Organization, Government of Pakistan။ 17 June 2006 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 13 February 2008 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ CIA World Factbook – Nigeria Archived 31 August 2020 at the Wayback Machine..
- ↑ CIA Factbook -Egypt။ 26 December 2018 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 17 March 2018 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Population Register System။ 17 November 2016 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 17 March 2018 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ CIA World Factbook – Turkey။ 2 July 2017 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 17 March 2018 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ http://www.sci.org.ir/portal/faces/public/sci_en/sci_en.Glance/sci_en.pop
- ↑ CIA World Factbook – Iran။ 3 February 2012 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 17 March 2018 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ CIA World Factbook – Sudan။ 5 February 2019 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 17 March 2018 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ CIA World Factbook Algeria။ 13 October 2012 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 17 March 2018 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Bureau of Near Eastern Affairs – Background Note: Algeria.
- ↑ CIA World Factbook - Afghanistan။ 13 May 2009 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 5 June ۲۰۰۸ တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Bureau of South and Central Asian Affairs – Background Note: Afghanistan.
- ↑ CIA World Factbook – Morocco Archived 26 December 2018 at the Wayback Machine..
- ↑ CIA World Factbook - Iraq (April 10, 2008)။ 24 December 2018 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 1 May 2008 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ CIA World Factbook – Iraq Archived 24 December 2018 at the Wayback Machine..
- ↑ Population (Updated 5 September 2008)။ Department of Statistics Malaysia (5 September 2008)။ 18 November 2008 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 20 September 2008 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ Department of Statistics Malaysia Archived 30 December 2005 at the Wayback Machine..
- ↑ CIA - The World Factbook - Saudi Arabia။ 6 January 2019 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 17 March 2018 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
- ↑ International Religious Freedom Report 2007 – Saudi Arabia.
- ↑ CIA World Factbook – Uzbekistan Archived 9 July 2016 at the Wayback Machine..