Riu
Un riu (palabra deribada de l lhatin, an ralos causos outelizada an testos poéticos) ye ua corrente natural de auga que flui cun cuntinidade. Ten un caudal cunsiderable i zamboca ne l mar, nun lago ó noutro riu, i an tal causo chama-se afluente. Puoden apersentar bárias redes de drenaige.
Transportes
[eiditar | eiditar código-fuonte]Muitos rius son outelizados para transporte, chamado transporte flubial. An sou curso, dependendo de l tamanho i belume de las augas, i perfundidade, nabégan nabios, barcos, barcaças i outras ambarcaçones menores. Ressalte-se que hai rius cun cachoneiras que ampíden la nabegaçon, bien cumo hai rius nabegables an solo parte de sou curso d'auga.
La trabessia aérea de l rius dá-se por antermédio de puontes, custruídas sob ls más defrentes stilos arquitetónicos. Mas na auga, la trabessia dá-se atrabeç de "ferry-boats" ó balsas, jangadas, caiaques i outras pequeinhas ambarcaçones.
An rius de baixa perfundidade solamente ye possible nabegaçon cun barcos cun hélices aéreas, chamadas de "aero-barcos".
Porblemas sociales
[eiditar | eiditar código-fuonte]Cul oumento de la populaçon mundial i acupaçon zamfreada para andustrializaçon i moradie de terrenos ribeirinhos, surgiu un porblema grabe ne l meio ambiente: la poluiçon flubial, que puode porbocar danhos eirrebersibles al riu, probocando la muorte i até la stinçon por cumpleto de speces de peixes.
Esso somado a la clássica einiciatiba nociba de aterrar pántanos i banhados gera la cada temporada de chubas, nas bordas de rius i próssimo a eilhas, l porblema de la anchente, que zabriga muitas famílias respetitibamente la cada anho.
Eilemientos dun riu
[eiditar | eiditar código-fuonte]- Afluente ye l nome dado als rius menores que zaugan an rius percipales.
- Cunfluéncia termo que define la junçon de dous ó más rius ó inda la cumbergéncia para un determinado punto.
- Foç ye l lhocal adonde zauga un riu, podendo dar-se an outro riu, nun lhago ó ne l ouceano.
- Jusante ye qualquier punto ó seçon de l riu que se lhocalize depuis (esto ye, an direçon a la foç) dun outro punto refrencial fixado.
- Leito Lhocal adonde l riu cuorre. Ye l tierra que queda antre las bordas, por adonde las augas de l riu scórren.
- Borda Las lhaterales de l curso de l riu que delimitan sue anchura.
- Muntante ye qualquier punto ó seçon de l riu que se lhocalize antes (esto ye, an direçon a la nacente) dun outro punto refrencial fixado.
- Nacente ye l punto de se oureginan las augas de l riu.
- Talbegue ye la lhinha que se ancontra ne l meio de la region más perfunda dun riu i adonde la corrente ye más rápida.
- Tipos de Drenaige
- Bau