Và al contegnud

Pagina principala

De Wikipedia
La version stampabil l'è pu suportada e la podariss avegh dent di eror de restituzzion. Per piasè atualiza i preferid del to curiosador e dopera putost la funzion predefinida de stampa del to curiosador.
Benrivad in su la Wikipedia in lengua lombarda
L'enciclopedia libera qe tuts i pœl dar una man a scriver
con 74 209 vox

Acess segur
Version standard

Clica chì per vardà l'indes di pagine Varda l'index   Varda la Guida essenziala   Pajina principala in Nœva Ortografia Lombarda   Dervir un cunt    Wikisource in Lombard    Wikizionari in Lombard

Vox ind la vedrina

Statua del Buddha Gautama in stil greco-buddhista.

El buddhesim l’è una religion indo-ariana basada in sui insegnament del Gautama Siddharta, el Buddha storegh, un filosef e santom indian de orisgen nobila che l’è vivud intra el 563 e el 483 de prima de l’era comuna. El concet de religion in quei tradizzion chì de l’India el se slontana un zich de quei abrameghe che riven su de l’Orient de Mez – come l’Islam, el sgiudaesim e el cristianesim – in del fat che oltra a vesser di religion con di precet, inn anca considerade di filosofie, dei insegnament, di stii de vita, di verità e lesg universai e – una quaj vœulta – di dové personai de l’individov. Per reconossej, a se dœuvra despess el termen orisginal dharma, una parolla sanscrita doperada in di tradizzion indo-ariane per esprimer propri tucc quii concet chì insema. El buddhesim l’è donca anca ciamad buddhadharma, o bauddhadharma in de una forma forsi pussee conservativa.

Nassud in India come un moviment religios e cultural inradisad in la tradizzion vedega, el buddhesim in di secoi de lì adree el s’è pœu slargad fœura in per tut l’Orient Estrem, e al dì d’incœu l’ha scomenzad a spantegàss anca in Ozzident apœus che i armade comuniste del Mao Zedong hann tacad e invadud el Tibet, e donca forzad i careghe pussee volte de la Gesa Tibetana a reparà in dei oltre part del mond per restà viv.

Al dì d’incœu, el buddhesim el gh’ha pussee de 520 million de fedei in tut el mond.

Un buddha (sanscret: बुद्ध) l’è un vesser senzient che l’ha elevad la sova natura ontologega e che l’è stad bon de passà dedesora de l’esistenza material, anca se l’è an’mò in vita. A la letera, la parolla “buddha” medema la signifega “lu che el s’è dessedad” e donca la denota minga per forza un dia – i dia gh’hann de fat nomà un rœul secondari in del buddhesim – e l’è nò un nom de una persona, ma un titol dovrad per segnà quella sorta chì de creadura inscì spiritualment vanzada e inluminada.

(Va innanz)

A l' savivet qe ...

El Cociancich

El Pietro Cociancich (italianizad in Pietro Canziani; Umag, 7 de marz 1884 - Castelfranch, 17 de setember 1944) a l'è stad un anarchegh italian, che l'ha combatud insema ai republegan in la guerra civil spagneoula e l'ha tolt part anca a la lota contra el fassism italian.

El Cociancich el nass a Umag, cità de l'Istria che al temp la partegniva a l'Imperi d'Austria, fioeul de l'Antonio e de la Maria Vouk. Legnamer de profession, el se svesina de sgiovin al moviment anarchegh e ghe va dent ai moviment triestin, ben sorveliad di polee asburgegh. El va soldad in la Gran Guerra, indova che l'è mariner de la Marina austriega.

Quand che la soa banda la passa al Regn d'Italia el se troeuva a lotà contra i fassista, per esempi cont el difender la Cambra del Lavorà de Triest: i squadrasce negher ghe brusarànn la cà per quella reson chi.

(Va inanz...)

Ind i oltre lengue...

I dex Wikipedie con plussee articoi: Ingles, Cebuan, Todesc, Svedes, Frances, Olandes, Russ, Spagnœl, Italian, Arab Egizian

Oltre lengue minoritarie: Piemontes, Catalan, Sardegnœl, Galles, Galizian, Ciovaç, Alemann, Sicilian, Tatar de Crimeia, Mannes.

Un proverbe a cas

Ocio!

  1. La lengua lombarda la g'ha miga un standard parlad o scriit, donca in su la Wikipedia i se dopera plussee de ortografie. L'è conseiad doperar-n vuna in tra la Scriver Lombard e la Nœva Ortografia Lombarda, ma i g'è anc dei grafie locai; per savir-n plussee, varda i ortografie acetade.
  2. La Wikipedia la garantess miga i so contegnids e l'è gnanca censurada per i s'cietin.

Wikipedia

Wikipedia l'è un'enciclopedia libera e portada inants apena de utents volontare. Ol so obietiv l'è de menar la cognossenza libera a tuts e in plussee lengue qe s'pœl.

I nost Cinq Pilaster i è:

  1. La Wikipedia l'è un'enciclopedia e miga un regœier de informazion senza controll
  2. La Wikipedia la g'ha un pont de vista neutral e i informazion i g'ha de vesser verifegabei
  3. La Wikipedia l'è libera: tuts i pœl dar una man a scriver e la g'ha la licenza dobia CC BY-SA e GDFL
  4. La Wikipedia la g'ha un codex de comportament e tuts i g'ha de rispetar-s
  5. La Wikipedia la g'ha miga dei regolle fisse fœra dei 5 pilaster.

Una vox de scriver

Cossa s'pœl far?