Pisblóm
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
De pisblóm of piesbloom (Taraxacum officinale) ies 'n inheemse plant oet de composietefamilie (Asteraceae). Ze kump hièl algemein veur in graas en weie. Ze haet väöl Limburgse volksname zoa es: Paersjbloom, Kniensvoor, Luusblóm, Zoermèlk, Gal, Kèttingblóm, Lintblóm, Kèttekroed en Molsjla.
Kènmerke
[bewirk | brón bewèrke]De bloom ies eigelik 'n verzameling van ganse klein lintbleumkes. De kleur ies geel. De sjtengel ies hol, glad en haet gein blaar. Ze ies gevöld mèt "mèlk"saap. Deze sjtengel greujt oet 'n blaadrozet, woavan de blaar deep ingesjeje zint, wat de naam lièwetand verklaort. De penwortel ziet deep in de grónd. Umdat de plant es ónkroed weurt gezeen, moet de wortel gans oetgesjneje were andersj greujt ze wir oet tot 'n nuuj plant.
't Zaod van de bloom weurt door de wind versjpreid. Dit zaod bevingk ziech in 'n ploes.
Gebruuk
[bewirk | brón bewèrke]Lèt good op 't veurbehawd bie medische informatie. Gank bie gezóndjheidsklachte nao 'nen hoesdokter. |
Kèttekroed zint de blajer van de piesbloom. Kèttekroed ies riek an vitamine A, B en C en bevat ouch väöl minerale: kalium, calcium (173 mg/100 g), fosfor, magnesium (36 mg/100 g) en iezer (3,1 mg/100 g). De jong blaedsjes sjmake good, zint bloodzuverend en me kènt ze in de sjla (molsjla) doon.