Naar inhoud springen

Cesium

Van Wikipedia
(Doorverweze van Caesium)

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


Cesium.

Cesium of caesium is e sjemisch element mit es symboeal Cs en 't atoeamnómmer 55. 't Is e zilver- toet góldkluuerig alkalimetaal.

Toepassinge

[bewirk | brón bewèrke]

Cesium wuuertj toegepas in atoeamklokke. Saer 1967 wuuertj de sekónd in 't SI-stèlsel gediffenieerdj es 9.192.631.770 cycli vanne straoling die huuertj biejen euvergank tösse twieë enerzjietoestenj (ground state hyperfine splitting frequency) vannen isotoeap 133Cs bie 't absoluut nólpuntj.

Isotoeape

[bewirk | brón bewèrke]
Stabielste isotoeape
Iso RA (%) Halveringstied VV VE (MeV) VP
133Cs 100 stabiel mit 78 neutrone
134Cs syn 2,0648 j β- 2,059 134Ba
135Cs syn 2,3·106 j β- 5,400 135Ba
137Cs syn 30,07 j β- 1,176 137Ba

Veerendertig isotoeape van cesium zeen bekèndj (mit 'n atoeammassa van 112 toet 145); det is 't meiste van alle elemente. Aevel kump inne netuur slechs eine stabielen isotoeap veur: 133Cs. De radioactieven isotoeap 137Cs wuuertj gebroek in hydrologisch óngerzeuk, analoog aan 't gebruik van tritium. 137Cs óntsteitj bie nucleair explosies en wuuertj ouch gevörmp in kerncentrales.