Appelesien
Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.
'n Appelesien is de vröch vannen appelesieneboum Citrus sinensis, behuuerendj toet 't geslech Citrus. Me neump 'm owwel de zeute appelesien veur 'm te óngersjeie van anger saorte wie de bloodappelesien enne zoer of bitter appelesien.
Appelesiene waeren in Belsj en Nederlandj veural ingeveurdj oet subtroeapische lenjer róntjelómme Middellandjse Zieë, wie Israël, Spaanje en Marokko. Tiejes de rieping verkluuertj de vröch van gruuen nao oraansig. Vröchten oet troeapische gebiede wie Suriname verkluuere slech, doordet 't gein kaaj nachte guuef, wodoor me die döks kónsmaesig mót biekluuere. De kluuer vanne sjaal maak gei versjil veure smaak. Väöl paersappelesiene kómmen oet Breziel.
Appelesiene kan me pellen en dan es fruit aete, of oetpaerse toet saap. 't Vröchvleis is lich oraansiggael van kluuer en haet 'ne vese smaak. Ouch guuef 't appelesiene mit roead vröchvleis: de bloodappelesiene. De vröch is ouch de gróndjstóf van limmenaad, wie ranja. De sjaal wuuert gebroek veur marmelaad en es smaakmaeker veur ónger anger witbeer en baksele.