Ittere

Dit artikel is gesjreve in 't Mestreechs. Ómdat 't plaatsgebónge is, maogs doe 't ómzètte nao 't Itters, es te dit dialek sjpriks.

---

Ittere (Itteren) Gewaeze gemeinte in Nederlandj
Gevörmp	1800
Opgehaeve	1970
Opgegange in	Mestreech
Provincie	Nederlands Limburg
Hoofplaats	Ittere
Opperflaakde (bie opluffing)	4,09 km²
– daovan water:	0,15 km²
Inwoeners (kort veur opluffing)	778 (1960)
– deechde:	203/km²
Lies van börgemeisters

Ittere (Nederlands Itteren) is officieel 'n wiek vaan Mestreech meh ligk e paar kilometer boete de stad. In feite is 't e kèrkdörp. De kèrk stamp oet 1784. Ze is gebouwd door arsjitek Mathias Soiron in classicistische stijl. In 1839 volgde 'n neo-romaanse oetbreiing door H. Lemmens o.m. d'n tore. Ze is gewijd aon Sint Maarten. Binne steit 'n Anna te drieë van de hand van Jan van Steffeswert (16en iew).

Ittere is bekind in gans 't land door de euverstruiminge vaan de Maos in de jaore '90 vaan de veurigen iew.

Waope

Op 19 juli 1890 kraog de gemeinte Ittere vaan d'n Hoege Raod vaan Adel e waope touwgekind, wat ziech zoe liet umsjrieve:

In keel (roed) d'n H. Martinus, mèt geziech, han, linkererm en e deil vaan 't linkerbein vaan natuurleke kleur, gekleid in 'ne waoperok en brodequins vaan keel, mèt mantel en helm vaan goud, hawwend in de linkererm e zweerd vaan zèlver, mèt geves vaan goud en zittend op e peerd vaan sabel (zwart), mèt hoofstèl, teugele en dèkreme vaan goud, vergezèld vaan 'ne veur 't peerd knelende naakse bedeleer, mèt 'ne reem vaan sabel um de heupe, alles gezat op e terras vaan sinopel, op de veurgroond boevaan e sjuinsrechs (veur de beziener sjuinslinks) geriech sjèldsje is gezat, vaan keel, mèt 'ne nao rechs gewende (veur de beziener links) springende liew vaan zèlver.

Sint-Maarten is, wie me heibove al kin leze, de sjötspetroen vaan Ittere. De sjepebaank Ittere veurde vreuger al e zegel mèt zien beeltenis; waopes mèt heilege, zeker ouch Sint-Maarten, zien in Zuid-Limbörg bezunder populair. 't Sjèldsje is vaan de femilie vaan Heinsberg, die in 't verleie mesjiens mèt Ittere is beliend gewees; um de ein of aander rei is neet veur 't waope vaan de femilie Vaan Ittere gekoze.

Historische inwoenertalle

Ittere bleef laank e boeredörp wat mer laankzaam greujde. Pas nao 1960 - in de lèste jaore vaan zien zelfstendegheid - begós 't dörp teikene vaan suburbanisatie te vertuine.

Jaor Aontal Greuj (gans Limbörg) 1830 391 -- 1840 386 -1,3% (+5,6%) 1849 455 +17,9% (+4,3%) 1859 465 +2,2% (+4,4%) 1869 443 -4,7% (+4,5%) 1879 466 +5,2% (+7,0%) 1889 490 +5,2% (+6,8%) 1899 533 +8,8% (+10,2%)

Jaor Aontal Greuj (gans Limbörg) 1909 536 +0,6% (+17,8%) 1920 574 +7,1% (+32,6%) 1930 560 -2,4% (+25,1%) 1947 634 +13,2% (+24,2%) 1956 762 +20,2% (+27,3%) 1960 778 +2,1% (+7,4%) 1971 935 +20% (+13,9%)

Opmerkinge

• Bij oplufting in 1970 had de gemeinte Ittere 943 inwoeners; tegeneuver 1960 kump dat neer op 'ne greuj vaan 21,2%.
• In de Volkstèlling vaan 1971 woorte ouch wieke opgenome; vaandao tot ciefers veur Ittere besjikbaar zien dewijl de gemeinte intösse waor opgeluf.
• 't Getal veur 1971 is op e gans vieftal aofgerund. Gelèt op 't klein aontal inwoeners vaan Ittere is daorum 't greujciefer neet perceizer es in ganse percinte.

Rillatief oontwikkeling vaan 1830 tot 1971

(v₁₈₃₀=100)

Greun: Gemeinte Ittere
Leechgreun: Ittere es deil vaan Mestreech
Blauw: Provincie Limbörg