Elsass: Ënnerscheed tëscht de Versiounen
k k |
k k |
||
(14 Tëscheversioune vun 4 Benotzer ginn net gewisen) | |||
Linn 1: | Linn 1: | ||
{{SkizzGeoFR}} |
{{SkizzGeoFR}} |
||
{{Infobox Franséisch Regioun| |
|||
{{FranséischRegioun| |
|||
|Regioun = Elsass |
|Regioun = Elsass |
||
|Wopen = [[Fichier:Flag of Alsace.svg|150px]] |
|Wopen = [[Fichier:Flag of Alsace.svg|150px]] |
||
|Departementer = [[Departement Haut-Rhin|Haut-Rhin (67)]] |
|Departementer = [[Departement Haut-Rhin|Haut-Rhin (67)]], [[Departement Bas-Rhin|Bas-Rhin (68)]] |
||
|Préfecture = [[Stroossbuerg]] |
|Préfecture = [[Stroossbuerg]] |
||
|Awunner = 1 794 000 |
|Awunner = 1 794 000 |
||
Linn 15: | Linn 15: | ||
|Kaart = [[Fichier:Alsace map.png]] |
|Kaart = [[Fichier:Alsace map.png]] |
||
}} |
}} |
||
[[Fichier:Dialectes Alsace.PNG|thumb|Déi germanesch |
[[Fichier:Dialectes Alsace.PNG|thumb|Déi germanesch a franco-romanesch Dialektgruppen am Elsass]] |
||
Den '''Elsass''', ( |
Den '''Elsass''', (''Alsace'' op [[Franséisch]], ''s'Elsass'' op [[Elsässesch]], ''das Elsass'' op [[Däitsch]]), ass eng fréier franséisch Regioun déi aus den zwéin Departementer [[Departement Haut-Rhin|Haut-Rhin]] a [[Departement Bas-Rhin|Bas-Rhin]] bestoung. |
||
En ettlech Leit am Elsass, besonnesch um Land, schwätzen nach ëmmer een däitschen Dialekt, an an der Regioun ginn och haut nach al "däitsch" Bräich gefleegt, wat dem Gebitt eng gewëssen Eegenaart bannent dem franséischen Ensembel gëtt. |
|||
Am Kader vun enger territorialer Reform |
Am Kader vun enger territorialer Reform gouf den Elsass mat [[Loutrengen]], a [[Champagne-Ardenne]] den 1. Januar 2016 zu enger neier, méi grousser Regioun fusionéiert, déi ewell den Numm [[Grand Est]] huet. |
||
== Geschichtlech Anekdoten == |
== Geschichtlech Anekdoten == |
||
Linn 29: | Linn 29: | ||
== Autonomismus == |
== Autonomismus == |
||
Am Elsass gëtt et scho laang eng gewëssen Traditioun vun [[Autonomismus]]. Et däerf |
Am Elsass gëtt et scho laang eng gewëssen Traditioun vun [[Autonomismus]]. Et däerf ee s'awer net iwwerschätzen, well déi allermeescht Elsässer sinn zefridde mat hirer franséischer Nationalitéit. |
||
Och tëscht 1871 an 1918, wéi d'Elsass mat engem Deel vu Loutrengen als |
Och tëscht 1871 an 1918, wéi d'Elsass mat engem Deel vu Loutrengen als Reichsland zu Däitschland gehéiert huet, hunn d'Elsässer gréisstendeels, grad wéi hir gewielt Vertrieder am franséische Parlament, vehement géint d'Annexioun protestéiert. Ganz vill hunn och mat hire Féiss géint Däitschland gestëmmt: si si fortgezunn, fir sech an der "France de l'intérieur" néierzeloossen an deemno weiderhi Fransousen ze bleiwen. |
||
Ënner déi wéineg Autonomisten oder souguer Separatisten, mësche sech leider och mol aner, extremistesch Aktivisten. Sou huet d'franséisch Regierung 1993 eng Neonazi-Grupp opgeléist, déi "Heimattreuen-Vereinigung Elsass" geheescht a mat däitsche Schwësterorganisatioune geschafft huet <ref>''Luxemburger Wort'' vum 2. September 1993</ref>. |
Ënner déi wéineg Autonomisten oder souguer Separatisten, mësche sech leider och mol aner, extremistesch Aktivisten. Sou huet d'franséisch Regierung 1993 eng Neonazi-Grupp opgeléist, déi "Heimattreuen-Vereinigung Elsass" geheescht huet a mat däitsche Schwësterorganisatioune geschafft huet <ref>''Luxemburger Wort'' vum 2. September 1993</ref>. |
||
Den 31. Oktober 2009 ass déi regionalistesch Partei ''Unser Land - Le Parti Alsacien'' gegrënnt ginn, déi d'Zil verfollegt, d'Elsass z'eenegen an onofhängeg ze maachen |
Den 31. Oktober 2009 ass déi regionalistesch Partei ''Unser Land - Le Parti Alsacien'' gegrënnt ginn, déi d'Zil verfollegt, d'Elsass z'eenegen an onofhängeg ze maachen. |
||
== Literatur == |
== Literatur == |
||
* Michael Erbe, ''Das Elsass - Historische Landschaft im Wandel der Zeiten'' ; Stuttgart, 2002. |
* Michael Erbe, ''Das Elsass - Historische Landschaft im Wandel der Zeiten'' ; Stuttgart, 2002. |
||
* [[Georges Bischoff]] (mam [[Christophe Simon]] a mam Zeechner [[Jacques Martin]]), ''Histoire d'Alsace'' ; Stroossbuerg (La Nuée Bleue & DNA), 2001; ISBN 2-7165-0438-5 |
* [[Georges Bischoff]] (mam [[Christophe Simon]] a mam Zeechner [[Jacques Martin]]), ''Histoire d'Alsace'' ; Stroossbuerg (La Nuée Bleue & DNA), 2001; ISBN 2-7165-0438-5 |
||
* Kollektiv (~50 Auteuren), ''Alsace, terre rhénane, porte de l'Europe'' ; Revue ''Historiens & Géographes'' |
* Kollektiv (~50 Auteuren), ''Alsace, terre rhénane, porte de l'Europe'' ; Revue ''Historiens & Géographes'', Nr. 347 / Februar 1995 ; 498 Säiten; ISSN 004675X |
||
* L. Sittler, ''L'Alsace, terre d'histoire'' ; Colmar, 1972. |
* L. Sittler, ''L'Alsace, terre d'histoire'' ; Colmar, 1972. |
||
* Ph. Dollinger, J.-J. Hatt, F. L'Huillier, G. Livet, R. Marx & F. Rapp, ''Histoire de l'Alsace'' ; Toulouse (Privat), 1970. |
* Ph. Dollinger, J.-J. Hatt, F. L'Huillier, G. Livet, R. Marx & F. Rapp, ''Histoire de l'Alsace'' ; Toulouse (Privat), 1970. |
||
Linn 53: | Linn 53: | ||
== Um Spaweck == |
== Um Spaweck == |
||
{{Commonscat|Alsace}} |
{{Commonscat|Alsace|{{PAGENAME}}}} |
||
{{Referenzen}} |
{{Referenzen}} |
Aktuell Versioun vum 09:12, 11. Okt. 2024
Dëse Geographiesartikel iwwer Frankräich ass eréischt eng Skizz. Wann Dir méi iwwer dëst Theema wësst, sidd Dir häerzlech invitéiert, aus dëse puer Sätz e richtegen Artikel ze schreiwen. Wann Dir beim Schreiwen Hëllef braucht, da luusst bis an d'FAQ eran. |
Elsass | ||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||
Den Elsass, (Alsace op Franséisch, s'Elsass op Elsässesch, das Elsass op Däitsch), ass eng fréier franséisch Regioun déi aus den zwéin Departementer Haut-Rhin a Bas-Rhin bestoung.
En ettlech Leit am Elsass, besonnesch um Land, schwätzen nach ëmmer een däitschen Dialekt, an an der Regioun ginn och haut nach al "däitsch" Bräich gefleegt, wat dem Gebitt eng gewëssen Eegenaart bannent dem franséischen Ensembel gëtt.
Am Kader vun enger territorialer Reform gouf den Elsass mat Loutrengen, a Champagne-Ardenne den 1. Januar 2016 zu enger neier, méi grousser Regioun fusionéiert, déi ewell den Numm Grand Est huet.
Geschichtlech Anekdoten
[änneren | Quelltext änneren]Den Hans Georg vun Zedlitz, ee vun den deemolege Stroossbuerger Stadmeeeschteren a Mann vun der Maria Esther vu Müllenheim, huet am Joer 1681 versicht Hëllef aus dem Hellege Réimesche Räich vun Däitscher Natioun géint d'Zaldote vum franséische Kinnek Louis XIV. ze kréien, mä ëmsoss. Sou ass den 30. September 1681 déi bekannt Kapitulatiounsurkund vun Illkirch ënnerschriwwe ginn, an d'Elsass ass vum Räich of u Frankräich gefall.
Den Territoire de Belfort huet fréier och zum Elsass gezielt.
Autonomismus
[änneren | Quelltext änneren]Am Elsass gëtt et scho laang eng gewëssen Traditioun vun Autonomismus. Et däerf ee s'awer net iwwerschätzen, well déi allermeescht Elsässer sinn zefridde mat hirer franséischer Nationalitéit.
Och tëscht 1871 an 1918, wéi d'Elsass mat engem Deel vu Loutrengen als Reichsland zu Däitschland gehéiert huet, hunn d'Elsässer gréisstendeels, grad wéi hir gewielt Vertrieder am franséische Parlament, vehement géint d'Annexioun protestéiert. Ganz vill hunn och mat hire Féiss géint Däitschland gestëmmt: si si fortgezunn, fir sech an der "France de l'intérieur" néierzeloossen an deemno weiderhi Fransousen ze bleiwen.
Ënner déi wéineg Autonomisten oder souguer Separatisten, mësche sech leider och mol aner, extremistesch Aktivisten. Sou huet d'franséisch Regierung 1993 eng Neonazi-Grupp opgeléist, déi "Heimattreuen-Vereinigung Elsass" geheescht huet a mat däitsche Schwësterorganisatioune geschafft huet [1].
Den 31. Oktober 2009 ass déi regionalistesch Partei Unser Land - Le Parti Alsacien gegrënnt ginn, déi d'Zil verfollegt, d'Elsass z'eenegen an onofhängeg ze maachen.
Literatur
[änneren | Quelltext änneren]- Michael Erbe, Das Elsass - Historische Landschaft im Wandel der Zeiten ; Stuttgart, 2002.
- Georges Bischoff (mam Christophe Simon a mam Zeechner Jacques Martin), Histoire d'Alsace ; Stroossbuerg (La Nuée Bleue & DNA), 2001; ISBN 2-7165-0438-5
- Kollektiv (~50 Auteuren), Alsace, terre rhénane, porte de l'Europe ; Revue Historiens & Géographes, Nr. 347 / Februar 1995 ; 498 Säiten; ISSN 004675X
- L. Sittler, L'Alsace, terre d'histoire ; Colmar, 1972.
- Ph. Dollinger, J.-J. Hatt, F. L'Huillier, G. Livet, R. Marx & F. Rapp, Histoire de l'Alsace ; Toulouse (Privat), 1970.
Kapitulatiounsurkund vun Illkirch |
Um Spaweck
[änneren | Quelltext änneren]Commons: Elsass – Biller, Videoen oder Audiodateien |
Referenzen
[Quelltext änneren]- ↑ Luxemburger Wort vum 2. September 1993