Quantum redactiones paginae "Cerebrum" differant

Content deleted Content added

Inline

Redactio novissime (die 13 Decembris 2023, hora 15:48) facta

Cerebrum sive encephalon est systematis nervosi pars et centrum in homine ceterisque animalibus vertebratis ac plurimis invertebratis. Sedes est copiae quam maximae neuronum, nam cerebrum hominis sapientis 30–100 milliarda neuronorum^[1] (et deni cellularum glialium quam neuronorum) continet, quae omnia cum aliis neuris coniuncta sunt per 10 000 fere synapsium. In hominibus consumptio energiae ATP valde magna est, circiter 20% totius corporis.

Cum computatro aut intellegentia artificiali comparari potest, ubi cerebrum instar computatri biologici est ac tamquam intellegentia artificialis naturaliter creata; retro, computatrum vel intellegentia artificialis tamquam cerebrum vel ingenium computatrale artificialiter factum. Quodcumque facis—loqueris, ambulas, scribis, numeras, metuis, irasceris, maereris, amas—certus locus vel certi loci cerebri adhibentur.

Cerebrum in arthropodis, cephalopodis, tardigradis, vertebratis invenitur.

Anatomia macroscopica cerebri humani

Cerebrum ex prosencephalo crevit. In minores partes divisum est:

Providentia vascularis

Cerebri providentia vascularis a plurimis corporis organis aliquid diversa invenitur, cum eius vasa sanguinea affluentes (arteriae) et effluentes (venae) non vicinaliter fluunt. Ita apte apparet, ut inter systemata et arteriosum et venosum distinguatur.

Systema cerebri arteriosum

Providentia arteriosa cerebri per arterias quattuor fit: utraque arteria carotide interna et utraque arteria vertebrali. Nimirum utroque cerebri latere linea imaginaria regionum utriusque ateriae exstat, inter sulcum parietooccipitalem enim et corpus pineale. Anterius regio arteriae carotidis internae iacet: providentiae loborum et frontalis et parietalis, poli temporalis, diencephali inferioris, hypophysis. Posterius autem invenitur regio arteriae vertebralis: providentiae lobi occipitalis, partium lobi temporalis, splenii corporis callosi, partium thalami posterioris, capsulae internae, rhombencephali.

Systema cerebri venosum

Fluunt venae cerebrales tenues in sinus durae matris, qui in greges duo dividuntur: in venas cerebri superficiales et venas cerebri profundas. Venae superficiales sinui sagittali superiori at diversis sinibus basalibus annectuntur. Venae profundae denique in venam cerebri magnam GALENI fluunt.

Physiologia

Generaliter dictum consumptio energiae ATP intracerebralis permagna videtur: Circiter 20% energiae totius corporis humani modo in cerebro consumunter^[2]. Videtur, ut neurona et cellulae gliales (imprimis astrocyti) intente interagant, quo astrocyti circiter 40% energiae glucosi in glycogenum accumulant. Gubernatio itinerum metabolicorum (glycogenogenesis, glycogenolysis) per gliotransmissores ut glutamatum, ATP fit.

Morbi cerebri et sui structurarum vicinarum

Morbi cerebrum temptans non solum ex parenchymate cerebrali ipso oriuntur sed etiam structuris vicinis, ut vasibus sanguineis

Morbi cerebrales eventibus pathologicis structurarum cerebri in sensu stricto

Gravissimi morbi cerebri sunt:

Apoplexia cerebri
Encephalitis
Tumor cerebri (glioblastoma multiforme exemplum tumoris maligni)
Ictus
Morbus Alzheimerianus
Morbus comitialis

Morbi cerebralres morbis vascularibus

Morbi vasorum maiorum nominantur macroangiopathia, minorum microangiopathia.

Macroangiopathiae

Macroangiopathia diabetica
Syndroma MELAS

Notae

↑ Herculano-Houzel S. (Nov 2009). "The human brain in numbers: a linearly scaled-up primate brain". Frontiers in human neuroscience 3: 31
↑ Bélanger M., Allaman I., Magistretti P. J. (Dec 2011). "Brain energy metabolism: focus on astrocyte-neuron metabolic cooperation". Cell metabolism 14 (6): 724-38

Nexus interni

Nexus externi

Vicimedia Communia plura habent quae ad cerebrum spectant.

[1] Herculano-Houzel S. (Nov 2009). "The human brain in numbers: a linearly scaled-up primate brain". Frontiers in human neuroscience 3: 31

[2] Bélanger M., Allaman I., Magistretti P. J. (Dec 2011). "Brain energy metabolism: focus on astrocyte-neuron metabolic cooperation". Cell metabolism 14 (6): 724-38

[1]

[2]

@@ Linea 6: / Linea 6: @@
 Cerebrum in [[Arthropoda|arthropodis]], [[Cephalopoda|cephalopodis]], [[Tardigrada|tardigradis]], [[Vertebrata|vertebratis]] invenitur.
-== Natura cerebri humani ==
+== Anatomia macroscopica cerebri humani ==
-=== Partes anatomicae ===
 Cerebrum ex [[Prosencephalon|prosencephalo]] crevit. In minores partes divisum est:
+* [[Cerebellum]]
 * [[Medulla oblongata]]
 * [[Truncus encephali]]
@@ Linea 19: / Linea 19: @@
 ** [[Hemisphaerium cerebri]]
 ** [[Telencephalon medium]]
+=== Providentia vascularis ===
+Cerebri providentia vascularis a plurimis corporis organis aliquid diversa invenitur, cum eius [[vas sanguineum|vasa sanguinea]] affluentes ([[arteria]]e) et effluentes ([[vena]]e) non vicinaliter fluunt. Ita apte apparet, ut inter systemata et arteriosum et venosum distinguatur.
+==== Systema cerebri arteriosum ====
+Providentia arteriosa cerebri per arterias quattuor fit: utraque [[arteria carotis interna|arteria carotide interna]] et utraque [[arteria vertebralis|arteria vertebrali]]. Nimirum utroque cerebri latere linea imaginaria regionum utriusque ateriae exstat, inter sulcum parietooccipitalem enim et [[corpus pineale]]. Anterius regio arteriae carotidis internae iacet: providentiae loborum et [[lobus frontalis|frontalis]] et [[lobus parietalis|parietalis]], poli temporalis, diencephali inferioris, hypophysis. Posterius autem invenitur regio arteriae vertebralis: providentiae [[lobus occipitalis|lobi occipitalis]], partium lobi temporalis, splenii [[Corpus callosum|corporis callosi]], partium thalami posterioris, [[capsula interna|capsulae internae]], [[rhombencephalon|rhombencephali]].
-=== Physiologia generalis ===
+==== Systema cerebri venosum ====
+Fluunt venae cerebrales tenues in [[sinus durae matris]], qui in greges duo dividuntur: in ''venas cerebri superficiales'' et ''venas cerebri profundas''. Venae superficiales [[sinus sagittalis superior|sinui sagittali superiori]] at diversis sinibus basalibus annectuntur. Venae profundae denique in [[vena cerebri magna|venam cerebri magnam G<small>ALENI</small>]] fluunt.
+== Physiologia ==
 Generaliter dictum consumptio [[energia]]e [[ATP]] intracerebralis permagna videtur: Circiter 20% energiae totius corporis humani modo in cerebro consumunter<ref>{{cite journal |authors=Bélanger M., Allaman I., Magistretti P. J. |title=Brain energy metabolism: focus on astrocyte-neuron metabolic cooperation |journal=Cell metabolism |year=2011 |month=Dec |volume=14 |issue=6 |pages=724-38 |url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22152301/}}</ref>. Videtur, ut [[neuron]]a et [[cellula glialis|cellulae gliales]] (imprimis [[astrocytus|astrocyti]]) intente interagant, quo astrocyti circiter 40% energiae [[glucosum|glucosi]] in [[glycogenum]] accumulant. Gubernatio [[iter metabolicum|itinerum metabolicorum]] ([[glycogenogenesis]], [[glycogenolysis]]) per ''[[gliotransmissor]]es'' ut [[glutamatum]], [[ATP]] fit.
-== Morbi cerebri ==
+== Morbi cerebri et sui structurarum vicinarum ==
+Morbi cerebrum temptans non solum ex parenchymate cerebrali ipso oriuntur sed etiam structuris vicinis, ut [[vas sanguineum|vasibus sanguineis]]
+=== Morbi cerebrales eventibus pathologicis structurarum cerebri in sensu stricto===
 Gravissimi morbi cerebri sunt:
+* [[Apoplexia cerebri]]
 * [[Encephalitis]]
 * [[Tumor cerebri]] ([[glioblastoma multiforme]] exemplum tumoris maligni)
@@ Linea 30: / Linea 40: @@
 * [[Morbus Alzheimerianus]]
 * [[Morbus comitialis]]
+=== Morbi cerebralres morbis vascularibus ===
+Morbi vasorum maiorum nominantur [[macroangiopathia]], minorum [[microangiopathia]].
+==== Macroangiopathiae ====
+* Macroangiopathia diabetica
+* [[Syndroma MELAS]]
 == Notae ==
@@ Linea 40: / Linea 55: @@
 * [[Electroencephalogramma]]
 * [[Hyperpallium]]
+* [[Institutum Cerebri et Medullae Spinalis]]
 * [[Neurogenesis]]
 * [[Nidopallium]]