Rewlivans
| Klass |
spys termyn  |
|---|---|
| Konter a |
spys ynterrewlivek |
| Rann a |
oos rew |
 Restrennow kelmys war Gemmyn Wikimedia | |
Yma dhew styr dhe rewlivans:
- - amser pan vo rewlivow ow tevi ha gorheri moy a'n tirwedh. Usys yw rewlivans y'n styr ma y'n keth fordh hag Oos Rew, po Oos Yey. Y feu dustuni rag hwegh rewlivans meur y'n termyn eus passyes.
- - an argerdh a janj tirwedh kawsys gans rewlivow. I a eskni stoff dhyworth unn tyller, y dreusperthi yn po war benn an rewliv ha'y dhiskarga pan wrello teudhi an rewliv.
Posek yw dhe bosleva an dyffrans yntra rewlivans, gwrys gans rewlivow, frosrewlivans, hemm yw sewyans a avonow ow resek dhyworth an rewliv ha degi grow ha tewes, hag amalrewlivans, sewyans a ober rewi-teudhi yn tylleryow oor ogas dhe'n rewliv.
Nebonan a studh rewlivans yw rewlivydh, ha gelwys yw an studhyans rewlivieth.
Rewlivow a gaws meur a janjys dhe'n tirwedh drefen i dhe esknias ha godhesa kemmys karrek. An re ma yw tirfurvow rewlivel.
Rewlivansow y'n termyn eus passyes
[golegi | pennfenten]
_11.jpg)
Treweythyow, drefen chanjys yn resegva an Nor po tylleryow an brastiryow ha frosow keynvor, an Nor a dheu pur yeyn. Rewlivow a dhalleth tevi y'n menydhyow ha gorheli tir isel ynwedh. Pan hwarva an rewlivansow Pongolek ha Huronek nans yw moy ages 2 bilvil vledhen, leverys yw bos arenep kowal an Nor gorherys gans rew, amser gelwys 'Dor Pellen Ergh'. An rewlivans moyha diwettha o an Rewlivans Pleistocen. An Pleistocen a gonsyst a pymp po moy a bresyow rewlivek gans an kottha ow talleth mar bell avel nans yw 2.6 milvil vledhyn, ha'n moyha diwettha ynter 29,000 ha 14,000 vledhen kyns a-lemmyn. Chanjyow yn resegva an Nor a gaws kylghow a bresyow rewlivek hag ynter-rewlivek gans tro a a-dro dhe 100,000 bledhen. Dustuni rag rewlivansow y'n termyn eus passyes yw rewtinyowven, karrek furvyes dhyworth godhesow rewlivel.
Rewlivans ha Kernow
[golegi | pennfenten]Ny dhrehedhas an chif rewlivow mar bell ages Kernow, ytho nyns eus tirfurvow rewlivek ena mes tirfurvow amalrewlivek, (kynth yw lavesys bos rewliv byghan yn Rosmerghjy ogas dhe Eglossenar). Deskrivys veu kommgarrek rag an kynsa prys yn Kernow. Yma lies karn y'n ranndiryow men growan, keffrys ha lappys gweresliv. Riaow yw apert yn arvor Kernow.
-
Tyller an unnik rewliv yn Kernow -
Ensampel a garn - Torr Garow -
Kommgarrek yn Trednow, ogas dhe Marghasyow -
Ria Aberfala
