pirsîn
Xuyakirin
Bilêvkirin
[biguhêre]Lêker
[biguhêre]pirsîn (lêkera gerguhêz) | ||
---|---|---|
Rehê dema niha: -pirs- | ||
RP. Niha | ||
ez | dipirsim | |
tu | dipirsî | |
ew | dipirse | |
em, hûn, ew | dipirsin | |
Fermanî | Yekjimar | bipirse |
Pirjimar | bipirsin | |
Rehê dema borî: -pirsî- | ||
RP. Boriya sade | ||
min | pirsî | |
te | pirsî | |
wê/wî | pirsî | |
me, we, wan | pirsî | |
Formên din: Tewandin:pirsîn |
pirsîn lêkera xwerû, gerguhêz, p-ya nerm, r-ya nerm
- pirs kirin, pirsiyar kirin, bersiv xwestin,
daxwaz ji kesekê/î kirin ku tiştekê/î bibêje- Wî navê min ji min pirsî. (Wî got min: Navê te çi ye?)
- Ez li birayê xwe yê winda pirsîm lê ti kesî nizanî ka li kû ye.
- Ji her bêdax û bêderdî
Mepirsin mihneta 'işqê
Çi zanin bê xeber jana — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)
Bi alfabeyên din
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Etîmolojî
[biguhêre]Ji pirs + -în, ji proto-îranî *pris-, ji proto-hindûewropî *preḱ-, têkildarî avestayî fres-, farisî پرسیدن (pursîden), farisiya navîn pursîden, farisiya kevn freθ-, hevreha sanskrîtî पृच्छति (pṛccháti), rusî просить (prosti), ermeniya kevn հարց (harcʻ), latînî posco, îngilîziya kevn frignan, almanî fragen, swêdî fråga...
- proto-hindûewropî: *prek- ("pirsîn")
- proto-îranî: *prs- / *fres- ("pirsîn")
- avestayî: fres- ("pirsîn"), frašna- ("pirs")
- farisiya kevn: prs- ("pirsîn")
- partî: purs- ("pirsîn")
- pehlewî: purs- ("pirsîn")
- sogdî: p'rs- ("pirsîn")
- farisî: pursîden / purs- ("pirsîn")
- sîvendî: pursî / purs- ("pirsîn")
- xunserî:pursa / purs- ("pirsîn") …
- kurmancî: pirsîn / -pirs- ("pirsîn")
- soranî: pirsîn / -pirs- ("pirsîn")
- hewramî: persay / -pers- ("pirsîn") ...
- zazakî: persayene / -pers- ) ("pirsîn")
- sanskrîtî: praś- ("pirsîn")
- latînî: prex, posco ("pirsîn, dua")
- almanî: fragen ("pirsîn")
- swêdî: fråga
- inglîziya kevn: fricgan ("pirsîn") ...
- Çavkanî:
- Cheung, Johnny, Etymological Dictionary of the Iranian Verb, Leiden, 2007, r. 89
- Watkins, Calvert, The American Heritage Dictionary of Indo-European Roots [arşîv], Houghton Mifflin Co., 2007, çapa 2em, r. 69
- Etymonline. Online English Etymology Dictionary. <etymonline.com> by Douglas Harper.
Werger
[biguhêre]- Aklanon: kutana
- Albanî: pyet
- Almaniya bilind a kevn: frâhên
- Almaniya bilind a navîn: vrâgen
- Almanî: fragen → de, stellen → de
- Amazîxiya fasî: ⵙⵇⵙⴰ (sᵊqsa), ⵙⵇⵙⵉ (sᵊqsi)
- Amharî: መጠየቅ (mäṭäyäḳ)
- Aramiya nû ya asûrî: ܫܵܐܹܠ (šāʾēl), ܒܲܩܸܪ (baqir)
- Aromanî: tser
- Asamî: সোধা (xüdha)
- Astûrî: entrugar, preguntar
- Azerî: soruşmaq → az
- Baskî: galdetu
- Başkîrî: һорау (horaw)
- Belarusî: пыта́ць impf (pytácʹ), спыта́ць pf (spytácʹ)
- Bengalî: জিজ্ঞাসা করা (jiggaśa kôra), জানতে চাওয়া (jante caoẏa), প্রশ্ন করা → bn (prôśn kôra)
- Bretonî: goulenn → br
- Bulgarî: пи́там → bg impf (pítam)
- Burmayî: မေး → my (me:)
- Çeçenî: деха (deχa)
- Çekî: ptát se impf, zeptat se → cs pf
- Çerokî: ᎠᏓᏛᏛᎲᏍᎦ (adadvdvhvsga)
- Çîçewayî: -funsa
- Çîkasawî: asilhha, asilhlha, imasilhha, ittimasilhha
- Çînî:
- Çuvaşî: ыйт (yjt)
- Danmarkî: spørge → da
- Endonezyayî: tanya → id
- Erebî: سَأَلَ → ar (saʾala)
- Ermenî: հարցնել → hy (harcʻnel)
- Esperantoyî: demandi → eo
- Estonî: küsima → et, pärima
- Farisî: پرسیدن → fa (porsidan), سؤال کردن (so'âl kardan)
- Ferî: spyrja → fo
- Fînî: kysyä → fi
- Fransî: demander → fr, poser une question → fr
- Friyolî: domandâ
- Frîsiya bakur:
- Frîsiya kevn: āskia, fregia
- Frîsiya saterlandî: fräigje
- Frîsî: easkje, freegje
- Gaelîka skotî: faighnich
- Galîsî: preguntar → gl
- Gotî: 𐍆𐍂𐌰𐌹𐌷𐌽𐌰𐌽 (fraihnan)
- Gurcî: იკითხავს (iḳitxavs), კითხვა (ḳitxva)
- Guwaranî: porandu
- Haîtî: mande
- Hawayî: nīnau, ui
- Hawsayî: tambaya → ha
- Hindî: पूछना → hi (pūchnā)
- Hmongî: noog
- Holendî: vragen → nl
- Hunsrikî: frohe
- Îbranî: שָׁאַל → he (sha'ál)
- Îdoyî: questionar → io
- Îngilîziya kevn: friġnan, āscian
- Îngilîziya navîn: asken, axen
- Îngilîzî: ask → en
- Îngriyî: kyssyä
- Înterlîngua: demandar
- Îrlendî: ceistigh, fiafraigh, iarr, fiosraigh
- Îrlendiya kevn: íarmi·foich, imm·comairc
- Îtalî: chiedere → it, domandare → it, interrogare → it
- Îzlendî: spyrja → is
- Japonî: 聞く → ja (きく, kiku), 尋ねる → ja (たずねる, tazuneru), 伺う → ja (うかがう, ukagau), 質問する → ja (しつもんする, shitsumon suru)
- Javayiya kevn: takwan, taña
- Javayî: takon
- Kalalîsûtî: aperivoq
- Kannadayî: ಕೇಳು → kn (kēḷu)
- Katalanî: preguntar → ca, demanar → ca
- Keçwayî: tapuy → qu, tapui
- Kirgizî: суроо → ky (suroo)
- Komî-permyakî: юавны (juavny)
- Koreyî: 묻다 → ko (mutda), 질문하다 → ko (jilmunhada), 여쭈다 → ko (yeojjuda)
- Korsîkayî: dumandà → co
- Kreyoliya holendî ya berbiceyî: fragi
- Kreyoliya jameîkî: aax, ax
- Kreyoliya morîtanî: dimande
- Latgalî: lyugt, praseit
- Latînî: quaerō → la, scīscō, scīscitor, Şablon:tt+check, scītor, rogō
- Latviyayî: jautāt → lv
- Lawsî: ຖາມ (thām)
- Lîtwanî: paklausti → lt, klausti → lt, atsiklausti
- Lombardî: domandà
- Lueyî: ᦏᦱᧄ (ṫhaam)
- Luksembûrgî: froen → lb
- Makedonî: прашува impf (prašuva), праша pf (praša)
- Maltayî: saqsa, staqsa
- Mançûyî: ᡶᠣᠨᠵᡳᠮᠪᡳ (fonjimbi)
- Mecarî: kérdez → hu, megkérdez → hu, kérdést tesz fel, érdeklődik → hu
- Mongolî: асуух → mn (asuuh)
- Napolîtanî: dimannà
- Nedersaksî:
- Almaniya jêrîn a almanî: frogen
- Nepalî: सोध्नु (sodhnu)
- Normandî: d'mander
- Norsiya kevn: fregna, spyrja
- Norwecî:
- Nupeyî: gbíngàn
- Oksîtanî: demandar → oc
- Oromoyî: gaafachuu
- Osetî: афӕрсын (afærsyn)
- Oygurî: سورىماق (sorimaq)
- Ozbekî: soʻramoq → uz
- Polonî: pytać → pl impf, zapytać → pl pf
- Portugalî: perguntar → pt
- Qazaxî: сұрау (sūrau)
- Romancî: dumandar
- Romanyayî: întreba → ro
- Rusî: спра́шивать → ru impf (sprášivatʹ), спроси́ть → ru pf (sprosítʹ), задава́ть → ru impf (zadavátʹ), зада́ть → ru pf (zadátʹ) }}
- Rusînî: просити ся (prosyty sja)
- Samiya bakurî: jearrat
- Sanskrîtî: पृच्छति → sa (pṛcchati)
- Sardînî: dimandhare
- Sicîlî: dumannari → scn, spiari → scn, dimannari → scn, addumannari → scn, addimannari → scn
- Sirboxirwatî:
- Skotî: speir, frain
- Slaviya kevn:
- Kirîlî: пꙑтати impf (pytati)
- Slaviya rojavayî ya kevn: пꙑтати impf (pytati)
- Slovakî: pýtať sa impf
- Slovenî: vprašati → sl
- Spanî: preguntar → es
- Swahîlî: kuuliza
- Swêdî: fråga → sv, spörja → sv, ställa → sv
- Şanî: ထၢမ် (thǎam)
- Tacikî: пурсидан → tg (pursidan)
- Tagalogî: magtanong
- Tamîlî: கேள் → ta (kēḷ)
- Taşelhitî: ⵙⵇⵙⴰ (sᵊqsa)
- Tayiya bakurî: ᨳᩣ᩠ᨾ
- Tayî: ถาม → th (tǎam), ถามหา
- Telûgûyî: అడుగు → te (aḍugu)
- Temazîxtiya atlasa navendî: ⵙⵇⵙⴰ (sqsa)
- Tirkî: sormak → tr
- Tirkmenî: soramak
- Toxarî B: pärk-
- Udmurtî: юаны (juany)
- Ugarîtî: 𐎌𐎀𐎍 (šảl)
- Urdûyî: پوچھنا (pūchnā)
- Ûkraynî: пита́ти → uk impf (pytáty), запита́ти pf (zapytáty)
- Venîsî: domandar, dimandar
- Viyetnamî: hỏi → vi
- Walonî: dimander → wa
- Weylsî: gofyn → cy, holi → cy, ceisio → cy
- Ximêrî: សួរ → km (suə), សុំ → km (som)
- Xosayî: ukubuza
- Yagnobî: пурсак
- Yakutî: ыйыт (ıyıt)
- Yidîşî: פֿרעגן (fregn)
- Yorubayî: béèrè, bèèrè
- Yûnanî: ρωτώ → el (rotó)
- Zhuangî: cam
- Zuluyî: buza, nxusa, ncenga, cela
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Navdêr
[biguhêre]Zayenda mê ya binavkirî | ||
---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | pirsîn | pirsîn |
Îzafe | pirsîna | pirsînên |
Çemandî | pirsînê | pirsînan |
Nîşandera çemandî | wê pirsînê | wan pirsînan |
Bangkirin | pirsînê | pirsînino |
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | pirsînek | pirsînin |
Îzafe | pirsîneke | pirsînine |
Çemandî | pirsînekê | pirsîninan |
pirsîn mê
- daxwazkirina bersivdanê:
pirsîna rê,
pirsîna halê hevalan- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
Werger
[biguhêre]Kategorî:
- Kurmancî
- Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî
- Dengên kurmancî ji Bidlîsê
- Deng bi kurmancî
- Lêker bi kurmancî
- Lêkerên xwerû bi kurmancî
- Lêkerên gerguhêz bi kurmancî
- Lêkerên xwerû yên gerguhêz bi kurmancî
- Lêkerên kurmancî bi paşgira -în
- Bilêvkirinên kurmancî bi p-ya nerm
- Bilêvkirinên kurmancî bi r-ya nerm
- Ji wêjeya klasîk (kurmancî)
- Jêgirtin bi kurmancî
- Peyvên kurmancî bi paşgira -în
- Peyvên kurmancî yên mîrasmayî ji proto-îranî
- Peyvên kurmancî yên mîrasmayî ji proto-hindûewropî
- Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî
- Peyvên kurmancî ji proto-îranî
- Navdêr bi kurmancî
- Navdêrên mê bi kurmancî