cejn

Kurmancî

Bilêvkirin

IPA^(kilîd): /d͡ʒɛʒn/
Deng (Bidlîs)
Kîtekirin: cejn

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	cejn	cejn
Îzafe	cejna	cejnên
Çemandî	cejnê	cejnan
Nîşandera çemandî	wê cejnê	wan cejnan
Bangkirin	cejnê	cejnino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	cejnek	cejnin
Îzafe	cejneke	cejnine
Çemandî	cejnekê	cejninan

cejn mê

Şahî, eyd, pîrozbahî, roşan, roja taybet, roja tê pîrozkirin.
Cejna newrozê.

Cejna remezanê.

Cejna qurbanan.

Cejna jidayikbûnê.

Cejna serxwebûnê.

Bi alfabeyên din

kurdî-erebî: جه‌ژن‎

Herwiha

Jê

Rastnivîsîn

Hin kes texmîn dikin ku divê ew wek "gejn" (yan gejin, geşin, geşn) were nivîsîn. Bi baweriya wan "g" di bin tesîra erebî de bûye "c". Lê ew bi îraniya kevn *"yesne-" bû û "y" ya iraniya kevn dibe "c" lê nabe g (v dibe g le y na). Bo nimûneyeke guherîna "y > c", binere "cuda". Bi soranî, farisî û pehlewî jî cejn/ceşn e, ne gejn/geşn.

Di erebiya standard de "g" nîne (ji bilî awayê gotina misriyan) lê di kurdî û farisî û zimanên din yên îranî de hem "g" û hem jî "c" bi xwe heye. Ne her peyva ku em bi..."c" dibêjin ji ber tesîra erebî ye. "Car, ceh, cêwî, cêmik..." hemû bi "c" ne (ne bi "g") lê ti tesîra erebî li ser wan nîne.

Rast e ku "gêzer, gamêş, gûz" ji zimanên îranî ketine erebî û di erebî de bûne "cezer, camûs, cewz" ji ber ku "g" di erebî de nîne. Herwiha me li jor jî diyar kir ku "cewz" ya erebîkirî li farisî vegeriye û cihê "gûz" ya orijînal girtiye. Lê ev "cûz" awarte/istisna ye, bi gelemperî peyvên îranî "g"ya xwe parastiye. Herwiha ti peyvên ku di erebî de neyên bikaranîn, di zimanên îranî bi xwe de "g"ya wan neguheriye û nebûye "c".

Etîmolojî

Ji proto-hindûewropî *iag- (rêz lê girtin, peristin - ji ber ku li destpêkê cejn bi taybetî yên dînî û bo xwedayan bûn), proto-îranî *yejne-, hevreha sanskrîtî yeşne-, avestayî yesne-, farisiya kevn *yeşne-, pehlewî ceşn, farisî جشن‎ (ceşn), soranî جه‌ژن‎ (cejn)...

Çavkanî: Chyet, Michael L. (2003): Kurdish-English Dictionary, Ferhenga Kurmancî-Inglîzî, Yale University Press.

Werger

Afrîkansî: fees → af
Albanî: festival → sq n, festë → sq m
Almanî: Festival → de nt, Fest → de nt
Elmanîşî: Fäscht nt
Azerî: festival → az, bayram → az
Baskî: jai
Başkîrî: байрам (bayram)
Belarusî: фестыва́ль n (fjestyválʹ), свя́та nt (svjáta)
Bengalî: উৎসব → bn (utśôb)
Bulgarî: пра́зненство → bg nt (práznenstvo), фестива́л → bg n (festivál), пра́зник → bg n (práznik)
Burmayî: ပွဲတော် → my (pwai:tau), ပွဲ → my (pwai:)
Cingphoyî: poi
Çamicuroyî: meesa
Çekî: festival → cs, svátek → cs n
Çînî:
Mandarînî: 節慶 → zh (jiéqìng), 節日 → zh (jiérì), 節 → zh (jié), 會演 → zh (huìyǎn), 匯演 → zh (huìyǎn)
Danmarkî: festival g
Endonezyayî: festival → id, pesta → id, perayaan → id
Erebî: عِيد‎ → ar n (ʿīd)
Ermenî: տոն → hy (ton), փառատոն → hy (pʻaṙaton)
Esperantoyî: festivalo
Estonî: pidustused pj, festival → et
Farisî: جَشْنْوارِه‎ → fa (jašnvâre), فِسْتیوال‎ → fa (festivâl), عِیْد‎ → fa ('eyd), جَشْن‎ → fa (jašn)
Ferî: hátíð m
Fînî: juhlat → fi pj, festivaali → fi
Fransî: festival → fr n, fête → fr m
Gaelîka skotî: féill m
Galîsî: festival n, festa → gl m
Gujaratî: ઓચ્છવ → gu n (occhav), મહોચ્છવ n (mahocchav)
Gurcî: ფესტივალი (pesṭivali), ფესტი (pesṭi), დღესასწაული (dɣesasc̣auli)
Hindî: त्योहार → hi n (tyohār), जश्न → hi n (jaśn), उत्सव → hi n (utsav), पर्व → hi n (parva), मेला → hi n (melā), ईद → hi m (īd)
Hmongî: rooj noj mov
Holendî: festival → nl nt, feest → nl nt
Îbranî: פֶסטִיבָל‎ → he n (festivál), חַג‎ → he n (khag)
Îdoyî: festivalo → io
Îngilîziya kevn: frēols n
Îngilîzî: celebration → en, feast → en, festival → en, party → en
Îrlendî: fleá m
Îtalî: festival → it, mostra → it, rassegna → it, sagra → it m
Îzlendî: hátíð → is m
Japonî: 祭り → ja (まつり, matsuri), 祭典 → ja (さいてん, saiten), 祝祭 → ja (しゅくさい, shukusai)
Kannadayî: ಹಬ್ಬ → kn (habba)
Keçwayî: raymi → qu
Kirgizî: майрам → ky (mayram), фестиваль → ky (festivalʹ)
Kîngalî: උත්සවය → si (utsawaya), සැණකෙලිය → si (sæṇakeliya)
Koreyî: 축제 → ko (chukje), 축일 → ko (chugil)
Latînî: feria m, festum nt, festivitas m
Latviyayî: festivāls n, svētki n pj
Lawsî: ງັນ (ngan), ງານ (ngān), ມະຫະກຳ (ma ha kam), ງານບຸນ (ngān bun), ກອງບຸນ (kǭng bun), ມື້ພັກ → lo (mư̄ phak)
Lîtwanî: festivalis n, šventė → lt m
Mòçenoyî: fest nt
Makedonî: фестива́л n (festivál), празник n (praznik)
Malayalamî: ഉത്സവം → ml (utsavaṃ), മേള → ml (mēḷa), പെരുന്നാൾ → ml (perunnāḷ)
Malezî: perayaan → ms, festival → ms
Manksî: ard-laa n
Maorî: taiopenga, hui taurima
Mecarî: fesztivál → hu, ünnepség → hu
Misrî:

(ḥꜣb)
Mongolî:
Kirîlî: баяр ёслол (bajar joslol)
Nepalî: पर्व (parva), चाड → ne (cāḍ)
Norwecî:
Norweciya bokmålî: festival n

Norweciya nînorskî: festival n
Oygurî: بايرام‎ (bayram), فېستىۋال‎ (fëstiwal)
Ozbekî: festival → uz, bayram → uz
Palî: mahussava
Peştûyî: عيد‎ → ps n ('id), جشن‎ → ps n (ǰašᶕn), فستيوال‎ n (festiwāl)
Polonî: festiwal → pl n, święto → pl nt
Portugalî: festival → pt n
Qazaxî: мейрам (meiram), мереке (mereke), фестиваль (festival)
Romanyayî: festival → ro nt
Rusî: фестива́ль → ru n (festiválʹ), пра́здник → ru n (prázdnik), пра́зднество → ru nt (prázdnestvo)
Sanskrîtî: उत्सव → sa n (utsava), महोत्सव → sa n (mahotsava)
Sirboxirwatî:
Kirîlî: фестѝва̄л n, пра̑знӣк n

Latînî: festìvāl → sh n, prȃznīk → sh n
Slovakî: festival → sk n, sviatok n
Slovenî: festival → sl n, praznik → sl n
Spanî: festival → es n
Swahîlî: tamasha → sw
Swêdî: festival → sv g
Şanî: ပွႆး (póay)
Şolagayî: ಹಬ್ಬ
Tacikî: ид → tg (id), фестивал (festival), ҷашн → tg (jašn), ҷашнвора (jašnvora)
Tayî: งานฉลอง, มหกรรม → th
Telûgûyî: పండుగ → te (paṇḍuga)
Teterî: бәйрәм → tt (bäyräm)
Tirkî: festival → tr, şenlik → tr, bayram → tr
Tirkmenî: festiwal, baýram → tk
Tîbetî: དུས་ཆེན (dus chen)
Urdûyî: تِہْوار‎ n (tihvār), عِید‎ m (ʻīd), جَشْن‎ n (jaśn), میلَہ‎ n (melah)
Ûkraynî: фестива́ль n (festyválʹ), свя́то nt (svjáto)
Viyetnamî: ngày hội, đại hội liên hoan, hội diễn → vi, lễ hội → vi
Weylsî: gŵyl → cy n an m
Ximêrî: បុណ្យ → km (bonyɔɔ), មហោស្រព → km (mɔɔhaohrɔɔp), ពិធីបុណ្យ (pithiibonyɔɔ)
Yakutî: бырааһынньык (bıraahınńık)
Yidîşî: יאָמטעוו‎ (yomtev), פֿעסטיוואַל‎ n (festival)

Yûnanî: φεστιβάλ → el (festivál)
Kevn: πανήγυρις m (panḗguris)

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.