sîr

 Binêre herwiha: sir, sirr, şir, şirr, şîr, û sır

Kurmancî

Bilêvkirin

• IPA^(kilîd): /siːɾ/
• Jihevqetandin: sîr

Navdêr

Zayenda mê ya binavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	sîr	sîr
Îzafe	sîra	sîrên
Çemandî	sîrê	sîran
Nîşandera çemandî	wê sîrê	wan sîran
Bangkirin	sîrê	sîrino
Zayenda mê ya nebinavkirî
Rewş	Yekjimar	Pirjimar
Navkî	sîrek	sîrin
Îzafe	sîreke	sîrine
Çemandî	sîrekê	sîrinan

Sîr (1)

sîr mê

1. (riwek) Pîvaza spî û hûr ya ku bo xwarinê saxlem e lê bêhnê ji devê mirovî tîne.
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Bi alfabeyên din

• kurdî-erebî: سیر‎

Bide ber

• bîr
• jîr
• kîr
• mîr
• nîr

• pîr
• şîr
• tîr
• zîr

Etîmolojî

Hevreha soranî سیر‎ (sîr) (sîr), farisî سیر‎ (sîr), pehlewî sêr, ji zimanên îranî. Dibe Peyveke hevpar ya Rojhilata Navîn e. Bide ber yûnaniya kevn σκόροδον (skordon), ermenî սխտոր (sxtor) û սխտոր (sxtor) lê herwiha dikare ji zimanekê samî jî, bide ber akadî şûmû, aramî ܬܘܡܐ (tûma), erebî ثوم‎ (ŝûm). Lê zehmet e ku mirov sarımsak ya tirkî bi wê ve girê bide ji ber ku "sîr" berî hatina tirkan ber bi Anadolê ve jî di zimanên îranî de hebû lê mirov nikare bibêje ku sarımsak jî ji zimanekê îranî ye çunkî ew di hemû zimanên tirkîkî de ji Anadolê heta rojhilata Asyayê peyda dibe.

Bikaranîn

Rengdêr:

• sîrkirî

Jê

• bêsîr
• bêsîrî
• bisîr
• sîrdar
• sîrdarî
• sîrî

Jê

• sîra mêrgan, an sîr a mêrgan
• sîrim

Navê zanistî

• Allium sativum

Werger

• Adîgeyî: бжьыныф (bž̍ənəf)
• Afrîkansî: knoffel
• Akadî: 𒋧 (šūmū)
• Alabamayî: kosòoma
• Albanî: hudhër → sq n
• Almanî: Knoblauch → de n
• Altayiya bakurî: шарымсак (šarïmsak)
• Altayiya başûrî: сарымсак (sarïmsak), шуму (šumu)
• Amharî: ነጭ ሽንኩርት (näč̣ šnkurt)
• Andî: ражи
• Aragonî: allo
• Arçî: лачи
• Aromanî: alj nt, aljiu nt
• Asamî: নহৰু (nohoru)
• Astûrî: ayu → ast n
• Atayalî: niniku
• Avarî: ражи (raži)
• Avestayî: 𐬎𐬭𐬎𐬎𐬁𐬯𐬥𐬁‎ (uruuāsnā)
• Azerî: sarımsaq → az
• Baskî: baratxuri
• Başkîrî: һарымһаҡ (harïmhaq)
• Belarusî: часно́к n (časnók), часны́к n (časnýk)
• Bengalî: রসুন → bn (rôśun)
• Bîkoliya naverast: bawang
• Bretonî: kignen → br n
• Bulgarî: че́сън → bg n (čésǎn), чесно́в лук n (česnóv luk)
• Bununî: vasalu
• Burmayî: ကြက်သွန်ဖြူ → my (krakswanhpru)
• Buyî: hol, golsois
• Conxayî: སྐྱ་སྒོགཔ (skya sgogp)
• Çekî: česnek → cs n, knobloch n
• Çîçewayî: adyo
• Çînî:

  Kantonî: 蒜頭 (syun³ tau⁴)

  Dunganî: суан (suan), суантэ (suante)

  Mandarînî: 大蒜 → zh (dàsuàn), 蒜頭 → zh (suàntóu)

  Minnanî: 蒜頭 → zh-min-nan (soàn-thâu / sǹg-thâu)

  Wuyî: 蒜

• Çuvaşî: ыхра (yhra)
• Dalmatî: ail
• Danmarkî: hvidløg → da nt
• Elfdalî: waitlok n
• Endonezyayî: bawang putih → id
• Erebî: ثُوم‎ n (ṯūm), ثُومَة‎ m (ṯūma)

  Erebiya misrî: توم‎ n (tōm)

• Ermenî: սխտոր → hy (sxtor)
• Esperantoyî: ajlo → eo
• Estonî: küüslauk → et
• Farisî: سیر‎ → fa (sir)
• Ferî: hvítleykur n
• Fînî: kynsilaukka → fi ; valkosipuli → fi
• Flemish:

  Flamiya rojava: look n

• Fransî: ail → fr n
• Frisian:

  Frîsî: knyflok nt

• Friyolî: ai n
• Gaelîka skotî: creamh n, gairleag m
• Gagawzî: sarmısak
• Galîsî: allo → gl
• Gujaratî: લસણ → gu (lasaṇ)
• Gurcî: ნიორი (niori)
• Guwaranî: sevoiry
• Haîtî: lay
• Hawayî: ʻakaʻakai pilau, ʻakaʻakai pūpū, kālika
• Hawsayî: àlbásà mai go
• Higaononî: lansuna
• Hindî: लहसुन → hi n (lahsun)
• Hîtîtî: 𒉿𒀸𒄩𒅈 (wašḫar)
• Hmongî: qej
• Holendî: knoflook → nl n an m
• Hunsrikî: Knuwloch n
• Isanî: เทียม (theīym)
• Îbranî: שׁוּם‎ → he n (shum)
• Îdoyî: alio → io
• Îlokanoyî: bawang
• Îngilîzî: garlic → en
• Înterlîngua: allio → ia
• Îrlendî: gairleog m
• Îtalî: aglio → it n
• Îzlendî: hvítlaukur → is, geirlaukur n
• Japonî: 大蒜 → ja (にんにく, ninniku, おおびる, ōbiru), 蒜 → ja (にんにく, ninniku), 葫 → ja (にんにく, ninniku), ガーリック → ja (gārikku)
• Javayî: bawang → jv
• Kalalîsûtî: hvidløgi
• Kalmîkî: сәрмсг (särmsg)
• Kannadayî: ಬೆಳ್ಳುಳ್ಳಿ → kn (beḷḷuḷḷi)
• Kapverdî: adju, óie
• Karaçay-balkarî: сарсмакъ, сарымсах
• Karakalpakî: sarımsaq
• Katalanî: all → ca n
• Kavalanî: kennaw
• Keçwayî: ananisikim
• Kikaiyî: 蒜, 葫 (ふぃる, firu)
• Kirgizî: сарымсак → ky (sarımsak)
• Kîngalî: සුදු ලූනු (sudu lūnu)
• Koreyî: 마늘 → ko (maneul)
• Kumikî: самурсакъ (samursaq)
• Latînî: allium nt
• Latviyayî: ķiploks n
• Lawsî: ຜັກທຽມ → lo (phak thīam)
• Lazî: ლერი (leri)
• Lisuyî: ꓢꓪꓮꓠꓸ
• Lîtwanî: česnakas n
• Lombardî: ai
• Luksembûrgî: Knuewelek n
• Makedonî: лук n (luk)
• Malayalamî: വെളുത്തുള്ളി → ml (veḷuttuḷḷi)
• Malezî: bawang putih → ms
• Maltayî: tewm n
• Mançûyî: ᠰᡠᠸᠠᠨ᠋ᡩ᠋ᠠ (suwan᠋d᠋a)
• Maorî: kāriki
• Maratî: लसूण (lasūṇ)
• Mecarî: fokhagyma → hu
• Megleno-romanyayî: al' nt
• Megrelî: ნიორი (niori)
• Mongolî:

  Kirîlî: сармис → mn (sarmis), саримсаг → mn (sarimsag)

  Mongolî: ᠰᠠᠷᠮᠢᠰ (sarmis), ᠰᠠᠷᠢᠮᠰᠠᠭ (sarimsag)

• Nahwatlî: caxtīllān xonacatl
• Napolîtanî: àglio
• Navajoyî: tłʼohchin díchʼííʼí
• Nedersaksî: Knuuflook n
• Nepalî: लसुन (lasun)
• Normandî: ail n
• Norwecî:

  Norwecî: hvitløk → no n

  Norweciya nînorskî: kvitlauk n

• Okînawanî: 蒜, 葫 (ひる, hiru)
• Oksîtanî: alh → oc n
• Oromoyî: qullubbii
• Osetî: нуры (nury)
• Oygurî: سامساق‎ → ug (samsaq)
• Ozbekî: sarimsoq → uz
• Papyamentoyî: konofló
• Peştûyî: هوږه‎ → ps m (húẓa), اوږه‎ m (oẓá)
• Piedmontîsî: ai
• Polonî: czosnek → pl n
• Portugalî: alho → pt n
• Puncabî: ਲਸਣ n (lasaṇ)
• Qazaxî: сарымсақ (sarymsaq)
• Rajasthanî: लसण (lasaṇ)
• Romagnolî: àj n, ài n
• Romancî: agl n
• Romanî: sir n
• Romanyayî: usturoi → ro n, ai → ro
• Rusî: чесно́к → ru n (česnók)
• Samiya bakurî: vilgeslávki
• Sanskrîtî: लशुन → sa nt (laśuna)
• Sardinian:

  Sardînî: allu

• Sebwanoyî: ahos
• Sicîlî: agghiu → scn n
• Sirboxirwatî:

  Kirîlî: чѐшња̄к n, бели лук n, бијели лук n

  Latînî: čèšnjāk → sh n, beli luk → sh n, bijeli luk n

• Sîlhetî: ꠞꠃꠘ (roun)
• Skotî: garlic, ramps
• Slaviya rojavayî ya kevn: чеснокъ n (česnokŭ)
• Slovakî: cesnak → sk n
• Slovenî: česen → sl n
• Somalî: toon → so n
• Sorbî:

  Sorbiya jêrîn: kobołk n

• Spanî: ajo → es n
• Svanî: ნიუ̂რა (niûra)
• Swahîlî: kitunguu saumu, somu, thumu
• Swêdî: vitlök → sv g
• Şerpayî: སྒོག་པ
• Şîngazîcayî: itrungu thwaumu
• Tacikî: сир → tg (sir), сирпиёз → tg (sirpiyoz)
• Tagalogî: bawang
• Tamîlî: பூண்டு → ta (pūṇṭu)
• Tayî: กระเทียม → th
• Telûgûyî: వెల్లుల్లి → te (vellulli), తెల్లగడ్డ → te (tellagaḍḍa), ఎల్లిగడ్డ (elligaḍḍa), లశునము (laśunamu)
• Teterî: сарымсак → tt (sarımsaq)
• Tirkî: sarımsak → tr
• Tirkmenî: sarymsak
• Tîbetî: སྒོག་པ (sgog pa)
• Urdûyî: لہسن‎ n (lahsun)
• Ûkraynî: часни́к n (časnýk), чосни́к n (čosnýk)
• Venîsî: ajo → vec n
• Viyetnamî: tỏi → vi
• Volapûkî: läl
• Waigalî: ṭüm
• Weylsî: garlleg → cy n, craf n pj
• Wîlamowî: knöwłoch
• Ximêrî: ខ្ទឹមស → km (ktɨm sɑɑ)
• Xosayî: ivimbampunzi
• Yakutî: чочунаах (çoçunaax)
• Yidîşî: קנאָבל‎ (knobl)
• Yoronî: 蒜, 葫 (ぴる, piru)
• Yorubayî: ayù
• Yûnanî: σκόρδο → el nt (skórdo)

  Kevn: σκόροδον nt (skórodon), σκόρδον nt (skórdon)

• Zhuangî: ho

Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.

Rengdêr

sîr

1. hêja, birêz, rêzdar, ezbenî
   • (Nimûneyekê bide) (biguhêre)

Etîmolojî

Deyn ji îngilîzî sir