ჯავი
ჯავი (არაბ. جاوي) — არაბულ დამწერლობაზე დაფუძნებული განვრცობილი ანბანია მალაიური ენისათვის. იგი ერთ–ერთი ოფიციალური ანბანია მალაიური ენის ჩასაწერად, რომელიც გამოიყენება ბრუნეიში, ასევე ნაწილობრივ მალაიზიაში, ინდონეზიაში, სამხრეთ ფილიპინებში, სამხრეთ ტაილანდსა და სინგაპურში.
შექმნა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]ჯავი–შრიფტი რამდენიმე საუკუნის განმავლობაში არსებობდა ნუსანტარაში (მალაიური სამყარო). მისი შექმნა დაკავშირებულია ისლამის გავრცელებასთან. იგი ძირითადად შედგება ტრადიციული არაბული ასო–ნიშნებისაგან და რამდენიმე სპეციალურად მალაიური ენისათვის შექმნილი ნიშნისაგან (ეს ნიშნები მარჯვნივ მოცემულ ცხრილში ნაცრისფრადაა გამოყოფილი).
ჯავი ერთ–ერთი უძველესი შრიფტია, იმათგან, რომლებითაც მალაიური ენის ჩაწერა ხდებოდა.
ასოები
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]| ასო | იზოლირებული | დასაწყისში | შუაში | ბოლოში | სახელი |
|---|---|---|---|---|---|
| ا | ﺍ | ﺎ | alif | ||
| ب | ﺏ | ﺑ | ـﺒ | ـﺐ | ba |
| ت | ﺕ | ﺗ | ـﺘ | ـﺖ | ta |
| ة | ة | ـة | ta marbutah | ||
| ث | ﺙ | ﺛ | ـﺜ | ـﺚ | sa (tha) |
| ج | ﺝ | ﺟ | ـﺠ | ـﺞ | jim |
| چ | ﭺ | ﭼ | ـﭽ | ـﭻ | ca |
| ح | ﺡ | ﺣ | ـﺤ | ـﺢ | ha |
| خ | ﺥ | ﺧ | ـﺨ | ـﺦ | kha (khO) |
| د | د | ـد | dal | ||
| ذ | ﺫ | ـذ | zal | ||
| ر | ﺭ | ـر | ra (rO) | ||
| ز | ﺯ | ـز | zai | ||
| س | ﺱ | ﺳ | ـﺴ | ـﺲ | sin |
| ش | ﺵ | ﺷ | ـﺸ | ـﺶ | syin |
| ص | ﺹ | ﺻ | ـﺼ | ـﺺ | sad (sOd) |
| ض | ﺽ | ﺿ | ـﻀ | ـﺾ | dad (dOd) |
| ط | ﻁ | ﻃ | ـﻄ | ـﻂ | ta (tO) |
| ظ | ﻅ | ﻇ | ـﻈ | ـﻆ | za (zO) |
| ع | ﻉ | ﻋ | ـﻌـ | ـﻊ | ain |
| غ | ﻍ | ﻏ | ـﻐـ | ـﻎ | ghain |
| ڠ | ڠ | ڠـ | ـڠـ | ـڠ | nga |
| ف | ﻑ | ﻓ | ـﻔ | ـﻒ | fa |
| ڤ | ﭪ | ﭬ | ـﭭ | ـﭫ | pa |
| ق | ﻕ | ﻗ | ـﻘ | ـﻖ | qaf |
| ک | ک | کـ | ـکـ | ـک | kaf |
| ݢ | ݢ | ݢـ | ـݢـ | ـݢ | ga |
| ل | ﻝ | ﻟ | ـﻠ | ـﻞ | lam |
| م | ﻡ | ﻣ | ـﻤ | ـﻢ | mim |
| ن | ن | ﻧ | ـﻨ | ﻦ | nun |
| و | ﻭ | ـو | wau | ||
| ۏ | ۏ | ـۏ | va | ||
| ه | ﻩ | ﻫ | ـﻬ | ﻪ | ha |
| ء | ء | ء | hamzah | ||
| ي | ﻱ | ﻳ | ـﻴـ | ﻲ | ya |
| ى | ى | ـى | ye | ||
| ڽ | ڽ | پـ | ـپـ | ـڽ | nya |