სინათლე: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა

[შეუმოწმებელი ვერსია]

[შემოწმებული ვერსია]

← წინა ცვლილება

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა

ვიზუალურივიკიტექსტი

შიდახაზური

უკანასკნელი რედაქცია 15:24, 28 თებერვალი 2022-ის მდგომარეობით

ტერმინს „სინათლე“ აქვს სხვა მნიშვნელობებიც, იხილეთ სინათლე (მრავალმნიშვნელოვანი).

სინათლე — ელექტრომაგნიტური გამოსხივება თვალისთვის ხილული ტალღის სიხშირით, ან ტექნიკური ან მეცნიერული მნიშვნელობით, ნებისმიერი სიხშირის ელექტრონაგნიტური გამოსხივება. ხილული სინათლის ტალღის სიგრძე იცვლება 380–400 ნანომეტრიდან 760–780 ნმ–მდე, სიხშირით 405 ტჰც-დან 790 ტჰც–მდე. ფიზიკაში ტერმინი სინათლე მოიცავს გამოსხივების მოსაზღვრე რეგიონებს: ინფრაწითელს (დაბალ სიხშირეში) და ულტრაიისფერს (მაღალში), რომელიც ადამიანის თვალის მიერ ვერ აღიქმება. ელემენტარული ნაწილაკი, რომელიც განსაზღვრავს სინათლეს არის ფოტონი. სინათლის სამი ძირითადი მახასიათებელია (ანუ ყველა ელექტრომაგნიტური გამოსხივების):

ინტენსივობა (ამპლიტუდა), რომელსაც ადამიანი სინათლის სიკაშკაშის სახით აღიქვამს;
სიხშირე (ტალღის სიგრძე), რომელსაც ადამიანი სინათლის ფერით აღიქვამს, და
პოლარიზაცია (რხევის კუთხე), რომელიც ადამიანის მიერ მხოლოდ სუსტად აღიქმება ჩვეულებრივ ვითარებაში.

მისი სიჩქარე, ვაკუუმში 300 000 000 მეტრი წამში (300 000 კილომეტრი წამში), ბუნების ერთ–ერთი ძირითადი მუდმივაა. სინათლეს ახასიათებს ორივე – ტალღისა და ნაწილაკის თვისებები. ეს მახასიათებელი ცნობილია, როგორც ტალღურ–ნაწილაკური დუალიზმი. მეცნიერებას სინათლის შესახებ ოპტიკას უწოდებენ, ის თანამედროვე ფიზიკის კვლევის მნიშვნელოვანი სფეროა.

ლიტერატურა

Thomas Walther, Herbert Walther: Was ist Licht? Von der klassischen Optik zu Quantenoptik. Beck, München 1999, ISBN 3-406-44722-8.

ეს სტატია ფიზიკის შესახებ ჯერჯერობით ესკიზია. თქვენ შეგიძლიათ დაგვეხმაროთ მის შევსებაში.

@@ ხაზი 1: / ხაზი 1: @@
 {{მმ}}
-[[ფაილი:PrismAndLight.jpg|thumb|300px|სინათლის გარდატეხა [[პრიზმა]]ში.]]
+[[ფაილი:Light shining2.JPG|right|მინი|250პქ]]
-'''სინათლე''' [[ელექტრომაგნიტური გამოსხივება]] [[თვალი]]სთვის ხილული ტალღის სიხშირით, ან, ტექნიკური ან მეცნიერული მნიშვნელობით, ნებისმიერი სიხშირის ელექტრონაგნიტური გამოსხივება. ელემენტარული ნაწილაკი, რომელიც გასაზღვრავს სინათლეს არის [[ფოტონი]]. სინათლის სამი ძირითადი მახასიათებელია (ანუ ყველა ელექტრომაგნიტური გამოსხივების):
+'''სინათლე''' — [[ელექტრომაგნიტური გამოსხივება]] [[თვალი (მხედველობის ორგანო)|თვალისთვის]] ხილული ტალღის სიხშირით, ან ტექნიკური ან მეცნიერული მნიშვნელობით, ნებისმიერი სიხშირის ელექტრონაგნიტური გამოსხივება. ხილული სინათლის ტალღის სიგრძე იცვლება 380–400 [[ნანომეტრი]]დან 760–780 ნმ–მდე, სიხშირით 405 ტჰც-დან 790 ტჰც–მდე. [[ფიზიკა]]ში ტერმინი სინათლე მოიცავს გამოსხივების მოსაზღვრე რეგიონებს: [[ინფრაწითელი|ინფრაწითელს]] (დაბალ სიხშირეში) და [[ულტრაიისფერი|ულტრაიისფერს]] (მაღალში), რომელიც ადამიანის თვალის მიერ ვერ აღიქმება. ელემენტარული ნაწილაკი, რომელიც განსაზღვრავს სინათლეს არის [[ფოტონი]]. სინათლის სამი ძირითადი მახასიათებელია (ანუ ყველა ელექტრომაგნიტური გამოსხივების):
 * ინტენსივობა (ამპლიტუდა), რომელსაც ადამიანი სინათლის სიკაშკაშის სახით აღიქვამს;
 * სიხშირე (ტალღის სიგრძე), რომელსაც ადამიანი სინათლის ფერით აღიქვამს, და
 * პოლარიზაცია (რხევის კუთხე), რომელიც ადამიანის მიერ მხოლოდ სუსტად აღიქმება ჩვეულებრივ ვითარებაში.
+მისი სიჩქარე, ვაკუუმში 300 000 000 მეტრი წამში (300 000 კილომეტრი წამში), ბუნების ერთ–ერთი ძირითადი მუდმივაა. სინათლეს ახასიათებს ორივე – [[ტალღა|ტალღისა]] და [[ელემენტარული ნაწილაკების ფიზიკა|ნაწილაკის]] თვისებები. ეს მახასიათებელი ცნობილია, როგორც [[ტალღურ–ნაწილაკური დუალიზმი]]. მეცნიერებას სინათლის შესახებ [[ოპტიკა]]ს უწოდებენ, ის თანამედროვე ფიზიკის კვლევის მნიშვნელოვანი სფეროა.
+==ლიტერატურა==
+* Thomas Walther, Herbert Walther: Was ist Licht? Von der klassischen Optik zu Quantenoptik. Beck, München 1999, ISBN 3-406-44722-8.
 {{ფიზიკა}}
 [[კატეგორია:სინათლე]]
-[[კატეგორია:ფიზიკა]]
-[[af:Lig]]
-[[an:Luz]]
-[[ar:ضوء]]
-[[ast:Lluz]]
-[[az:İşıq]]
-[[bar:Liacht]]
-[[bat-smg:Švėisa]]
-[[be-x-old:Сьвятло]]
-[[bg:Светлина]]
-[[bn:আলো]]
-[[bpy:লুজ]]
-[[br:Gouloù]]
-[[bs:Svjetlost]]
-[[ca:Llum]]
-[[ckb:تیشک]]
-[[cs:Světlo]]
-[[cy:Goleuni]]
-[[da:Lys]]
-[[de:Licht]]
-[[el:Φως]]
-[[en:Light]]
-[[eo:Lumo]]
-[[es:Luz]]
-[[et:Valgus]]
-[[eu:Argi]]
-[[fa:نور]]
-[[fi:Valo]]
-[[fr:Lumière]]
-[[ga:Solas]]
-[[gan:光]]
-[[gl:Luz]]
-[[gn:Mba'erendy]]
-[[he:אור]]
-[[hi:प्रकाश]]
-[[hr:Svjetlost]]
-[[hu:Fény]]
-[[ia:Lumine]]
-[[id:Cahaya]]
-[[io:Lumo]]
-[[is:Ljós]]
-[[it:Luce]]
-[[ja:光]]
-[[jbo:gusni]]
-[[jv:Cahya]]
-[[kn:ಬೆಳಕು]]
-[[ko:빛]]
-[[ku:Ruhnahî (fîzîk)]]
-[[la:Lux]]
-[[lb:Liicht]]
-[[li:Lèch]]
-[[lmo:Lüs]]
-[[lt:Šviesa]]
-[[lv:Gaisma]]
-[[mg:Fahazavana]]
-[[mk:Светлина]]
-[[ml:പ്രകാശം]]
-[[mn:Гэрэл]]
-[[mr:प्रकाश]]
-[[ms:Cahaya]]
-[[mwl:Lhuç]]
-[[nah:Tlāhuīlli]]
-[[nap:Luce]]
-[[nds-nl:Locht (straoling)]]
-[[new:जः]]
-[[nl:Licht]]
-[[nn:Lys]]
-[[no:Lys]]
-[[nov:Lume]]
-[[nrm:Lumyire]]
-[[oc:Lutz]]
-[[pdc:Licht]]
-[[pl:Światło]]
-[[pt:Luz]]
-[[qu:Achkiy]]
-[[ro:Lumină]]
-[[ru:Свет]]
-[[scn:Luci]]
-[[sco:Licht]]
-[[sh:Svjetlost]]
-[[simple:Light]]
-[[sk:Svetlo]]
-[[sl:Svetloba]]
-[[sq:Drita]]
-[[sr:Светлост]]
-[[su:Cahaya]]
-[[sv:Ljus]]
-[[ta:ஒளி]]
-[[te:కాంతి]]
-[[tg:Нӯр]]
-[[th:แสง]]
-[[tl:Liwanag]]
-[[tr:Işık]]
-[[uk:Світло]]
-[[ur:روشنی]]
-[[uz:Yorugʻlik]]
-[[vi:Ánh sáng]]
-[[wa:Loumire]]
-[[war:Lamrag]]
-[[yi:ליכט]]
-[[yo:Ìmọ́lẹ̀]]
-[[zh:光]]
-[[zh-min-nan:Kng]]
-[[zh-yue:光]]