იხილეთ წყარო გვერდისთვის საბერძნეთი

{{ინფოდაფა ქვეყანა2
|სრული სახელი = საბერძნეთის რესპუბლიკა
|მშობლიური სახელი = Ελληνική Δημοκρατία
|სახელი = საბერძნეთი
|დროშა = Flag of Greece.svg
|გერბი = Coat of arms of Greece.svg
|რუკა = EU-Greece.svg
|რუკის სიგანე = 300პქ
|რუკის წარწერა = საბერძნეთის მდებარეობა ევროპაში
|რუკა2 = Greece - Location Map (2013) - GRC - UNOCHA.svg
|ეროვნული დევიზი = „Ελευθερία ή Θάνατος“
|დევიზი ქართულად = „თავისუფლება ან სიკვდილი“
|ეროვნული ჰიმნი = [[თავისუფლების ჰიმნი|Ὕμνος εἰς τὴν Ἐλευθερίαν]]<br>{{small|„თავისუფლების ჰიმნი“}}<br /><center>[[ფაილი:Greece national anthem.ogg]]</center>
|ოფიციალური ენები = [[ბერძნული ენა|ბერძნული]]
|ეთნიკური ჯგუფები = 
|ეთნოქორონიმი = ბერძენი
|დედაქალაქი = [[ათენი]]
|latd=37 |latm=58 |latNS=N |longd=23 |longm=43 |longEW=E
|უდიდესი ქალაქი = დედაქალაქი
|მთავრობის ტიპი = {{nowrap|[[უნიტარული სახელმწიფო|უნიტარული]] [[საპარლამენტო სისტემა|საპარლამენტო]]<br>[[კონსტიტუციური რესპუბლიკა]]}}
|ლიდერის ტიტული1 = [[საბერძნეთის პრეზიდენტი|პრეზიდენტი]]
|ლიდერის სახელი1 = [[ეკატერინი საკელაროპულუ]]
|ლიდერის ტიტული2 = [[საბერძნეთის პრემიერ-მინისტრი|პრემიერ-მინისტრი]]
|ლიდერის სახელი2 = [[კირიაკოს მიცოტაკისი]]
|ლიდერის ტიტული3 = [[საბერძნეთის პარლამენტის თავმჯდომარე|პარლამენტის თავმჯდომარე]]
|ლიდერის სახელი3 = [[კონსტანტინოს ტასულასი]]
|საკანონმდებლო ორგანო = [[საბერძნეთის პარლამენტი|პარლამენტი]]
|დამოუკიდებლობის ტიპი = [[თანამედროვე საბერძნეთის ისტორია|ფორმირება]]
|მნიშვნელოვანი მოვლენა1 = {{nobold|[[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის იმპერიისგან]]}} [[საბერძნეთის რევოლუცია|დამოუკიდებლობის გამოცხადება]]
|მოვლენის თარიღი1 = 25 მარტი, 1821 ([[საბერძნეთის რევოლუცია|საბერძნეთის რევოლუციის]] დაწყების ტრადიციული თარიღი)<br/>1 იანვარი, 1822 (ოფიციალური დეკლარაცია)
|მნიშვნელოვანი მოვლენა2 = [[ლონდონის პროტოკოლი (1830)|აღიარება]]
|მოვლენის თარიღი2 = 3 თებერვალი, 1830
|მნიშვნელოვანი მოვლენა3 = {{nowrap|[[საბერძნეთის კონსტიტუცია|ამჟამინდელი კონსტიტუცია]]}}
|მოვლენის თარიღი3 = 11 ივნისი, 1975
|ფართობის ადგილი = 95-ე
|ფართობი = 131 957 
|ფართობის შენიშვნები = <ref>{{cite web |url= https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2147rank.html?countryName=Greece&countryCode=gr&regionCode=eur&rank=97#gr |title= Country Comparison: Area |website= [[The World Factbook]] |publisher= [[Central Intelligence Agency]] |accessdate= 7 January 2013 |archiveurl= https://web.archive.org/web/20201113204336/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2147rank.html?countryName=Greece&countryCode=gr&regionCode=eur&rank=97#gr |archivedate= 13 ნოემბერი 2020 }}</ref>
|წყლის პროცენტულობა = 0.8669
|მოსახლეობის აღწერა =  10 816 286<ref name="ELSTAT">[http://www.statistics.gr/documents/20181/1210503/resident_population_census2011rev.xls/956f8949-513b-45b3-8c02-74f5e8ff0230 Απογραφή Πληθυσμού – Κατοικιών 2011. ΜΟΝΙΜΟΣ Πληθυσμός] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151113175736/http://www.statistics.gr/documents/20181/1210503/resident_population_census2011rev.xls/956f8949-513b-45b3-8c02-74f5e8ff0230 |date=2015-11-13 }} [Results of Population-Housing Census 2011 concerning the permanent population of the country] (PDF) (in Greek). 20 March 2014. Retrieved 25 October 2016.</ref>
|მოსახლეობის აღწერის წელი = 2011
|მოსახლეობის აღწერის ადგილი = 
|მოსახლეობის შეფასების წელი = 
|მოსახლეობის სიმჭიდროვე = 82<ref>{{cite web|title=Announcement of the results of the 2011 Population Census for the Resident Population |url=http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/A1602/PressReleases/A1602_SAM01_DT_DC_00_2011_02_F_EN.pdf |publisher=[[Hellenic Statistical Authority]]|date=28 December 2012 |accessdate=24 August 2013 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131113172928/http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/A1602/PressReleases/A1602_SAM01_DT_DC_00_2011_02_F_EN.pdf |archivedate=13 November 2013  }}</ref>
|მოსახლეობის სიმჭიდროვის ადგილი = 125-ე
|მშპ-ის მუპ = $337.900 &nbsp;მილიარდი<ref name=imfgdp>{{cite web|date=15 October 2019 |url= https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=97&pr.y=13&sy=2017&ey=2024&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=174&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a=|title=Report for Selected Countries and Subjects|publisher=IMF}}</ref>
|მშპ-ის მუპ-ის ადგილი = 55-ე
|მშპ-ის მუპ-ის წელი = 2020
|მშპ-ის მუპ ერთ სულ მოსახლეზე = $31 616<ref name=imfgdp/>
|მშპ-ის მუპ ერთ სულ მოსახლეზე ადგილი = 50-ე
|მშპ-ის ნომინალი = $222.785 &nbsp;მილიარდი<ref name=imfgdp/>>
|მშპ-ის ნომინალის ადგილი = 50-ე
|მშპ-ის ნომინალის წელი = 2020
|მშპ-ის ნომინალი ერთ სულ მოსახლეზე = $20 845<ref name=imfgdp/>
|მშპ-ის ნომინალი ერთ სულ მოსახლეზე ადგილი = 39-ე
|ჯინის წელი = 2019
|ჯინის ცვლილება = <!--increase/decrease/steady-->
|ჯინი = 31.0<!--number only-->
|ჯინის სქოლიო = <ref>{{cite web|title=INCOME INEQUALITY|url=https://www.statistics.gr/documents/20181/bf91316c-4831-8cde-01c9-f7c8f5ff2fbc|publisher=Hellenic Statistical Authority|accessdate=23 June 2020|location=Piraeus|date=19 June 2020|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200626071504/https://www.statistics.gr/documents/20181/bf91316c-4831-8cde-01c9-f7c8f5ff2fbc|archivedate=26 ივნისი 2020}}</ref>
|ჯინის ადგილი = მე-60
|აგი-ს წელი = 2018<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year-->
|აგი-ს ცვლილება = steady <!--increase/decrease/steady-->
|აგი = 0.872 <!--number only-->
|აგი-ს სქოლიო = <ref name="UNHDR">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/content/2019-human-development-index-ranking|title=Human Development Report 2019|language=en|publisher=[[United Nations Development Programme]]|date=10 December 2019|accessdate=10 December 2019|format=PDF|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200430080741/http://hdr.undp.org/en/content/2019-human-development-index-ranking|archivedate=30 აპრილი 2020}}</ref>
|აგი-ს ადგილი = 32-ე
|ვალუტა = [[ევრო]] ([[ევროს სიმბოლო|€]]) {{ref label|ბბბ|ბ}}
|ვალუტის კოდი = EUR
|სასაათო სარტყელი = [[UTC+02:00]]
|UTC-ის გადაწევა = +2
|სასაათო სარტყელი DST = [[UTC+03:00]]
|UTC-ის გადაწევა DST-ზე = +3
|მოძრაობის მიმართულება = მარჯვენა
|თარიღის ფორმატი = დდ/თთ/წწწწ
|სატელეფონო კოდი = [[საბერძნეთის სატელეფონო ნომრები|+30]]
|ქვეყნის ზედა დონის დომენი = [[.gr]] {{ref label|გგგ|გ}}
|შენიშვნა ა = საბერძნეთის აღწერის შედეგები წარმოდგენილია მოქალაქეობის მიხედვით, რადგან ეთნიკური შემადგენლობის მონაცემებს საბერძნეთი არ აგროვებს.
|შენიშვნა ბ = {{note|ბბბ}} 2002 წლამდე, [[ბერძნული დრახმა]].
|შენიშვნა გ = {{note|გგგ}} [[ევროკავშირი]]ს სხვა წევრ სახელმწიფოებთან ერთად, აგრეთვე გამოიყენება დომენი [[.eu]].
}}
'''საბერძნეთი''' ({{lang-el|Ελλάδα}} - ''ელადა''), ოფიციალურად '''საბერძნეთის რესპუბლიკა''' ({{lang-el|Ελληνική Δημοκρατία}}) — სახელმწიფო [[სამხრეთი ევროპა|სამხრეთ-აღმოსავლეთ ევროპაში]]. [[2018]] წლის მონაცემებით, მოსახლეობა დაახლოებით 10.7 მილიონია. [[ათენი]], ქვეყნის დედაქალაქი, არის უდიდესი ქალაქი, ხოლო მეორე უდიდესი ქალაქი [[თესალონიკი]]ა.

[[ბალკანეთის ნახევარკუნძული|ბალკანეთის ნახევვარკუნძულის]] სამრხეთ ნაწილში მდებარე საბერძნეთი, მოქცეულია [[ევროპა|ევროპის]], [[აზია|აზიისა]] და [[აფრიკა|აფრიკის]] გზაგასაყარზე. საბერძნეთს სახმელეთო საზღვარი ჩრდილო-დასავლეთით აქვს [[ალბანეთი|ალბანეთთან]], ჩრდილოეთით – [[ბულგარეთი|ბულგარეთთან]] და [[ჩრდილოეთი მაკედონია|ჩრდილოეთ მაკედონიასთან]], ჩრდილო-აღმოსავლეთით – [[თურქეთი|თურქეთთან]]. საბერძნეთს [[აღმოსავლეთი]]დან აკრავს [[ეგეოსის ზღვა]], [[იონიის ზღვა]] [[დასავლეთი]]დან, ხოლო სამხრეთიდან [[ხმელთაშუა ზღვა]]. საბერძნეთის [[სანაპირო ზოლი]], რომელიც [[ხმელთაშუა ზღვა|ხმელთაშუა ზღვის]] აუზში უდიდესია, 13 676 კილომეტრით მსოფლიოში მეოცეა, რომელიც ქმნის [[საბერძნეთის კუნძულების სია|კუნძულების]] დიდი რაოდენობას (დაახლოებით 1400 საიდანაც 227 დასახლებულია). მთლიანი ტერიტორიის 80% მთიანი რელიეფისგან შედგება; ქვეყნის უმაღლესი მწვერვალია 2918 მეტრი სიმაღლის [[ოლიმპი|ოლიმპის მთა]]. ქვეყანა მოიცავს ცხრა ტრადიციულ [[საბერძნეთის რეგიონები|გეოგრაფიულ რეგიონს]]: [[მაკედონია (საბერძნეთი)|მაკედონია]], [[ცენტრალური საბერძნეთი]], [[პელოპონესის ნახევარკუნძული]], [[თესალია]], [[ეპირი]], [[აეგენის კუნძულები]] (შედის [[დოდეკანესის კუნძულები]] და [[კიკლადები]]), [[დასავლეთი თრაკია]], [[კრეტა]] და [[იონიის კუნძულები]].

საბერძნეთი არის [[უნიტარული სახელმწიფო|უნიტარული]] [[საპარლამენტო რესპუბლიკა]] და [[განვითარებული ქვეყანა]] მოწინავე, მაღალშემოსავლიანი ეკონომიკით, [[სიცოცხლის ხარისხი|სიცოცხლის მაღალი ხარისხითა]] და [[ადამიანის განვითარების ინდექსი|ცხოვრების ძალიან მაღალი დონით]]. მისი ეკონომიკა უდიდესია ბალკანეთში, სადაც ის მნიშვნელოვანი რეგიონალური ინვესტორია. გაეროს დამფუძნებელი ქვეყანა, საბერძნეთი, არის [[ევროპის საზოგადოებები|ევროპის საზოგადოებების]] ([[ევროკავშირი]]ს წინამორბედი) მეათე წევრი და 2001 წლიდან არის [[ევროზონა|ევროზონის]] წევრი. აგრეთვე არის: ევროპის საბჭოს, [[ჩრდილოატლანტიკური ხელშეკრულების ორგანიზაცია|ჩრდილოატლანტიკური ხელშეკრულების ორგანიზაციის]] (ნატო), [[ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაცია|ეკონომიკური თანამშრომლობისა და განვითარების ორგანიზაციის]] (OECD), [[მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაცია|მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციის]] (WTO), [[ევროპის უშიშროებისა და თანამშრომლობის ორგანიზაცია|ევროპის უშიშროებისა და თანამშრომლობის ორგანიზაციის]] (OSCE) და [[ფრანკოფონია|ფრანკოფონიის]] (OIF) წევრი. საბერძნეთის უნიკალური კულტურული მემკვიდრეობა, დიდი ტურიზმის ინდუსტრია, ცნობილი გადაზიდვების სექტორი და გეოსტრატეგიული მნიშვნელობა მას  ''საშუალო ძალად'' აქცევს.

== სახელწოდება ==
მომდინარეობს გრაიების ტომის ლათინური სახელისგან, Graeci-საგან, რომლებიც ცხოვრობდნენ [[იტალია]]ში ძვ. წ. VIII საუკუნეში. ბერძნული სახელი Ellas (Ελλάδα) წარმოსდგება hellenes-საგან. ეს არის ბერძნული ტომების საერთო სახელი, რომელიც საერთო წინაპრისაგან Helene-საგან შეიძლება მომდინარეობდეს.

== ისტორია ==
1829 წელს საბერძნეთმა მოიპოვა დამოუკიდებლობა [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალეთის იმპერიისაგან]], მაგრამ ამას მოჰყვა მთელი ეპოქა პოლიტიკური გადატრიალებებისა და სამხედრო დიქტატურისა. თანამედროვე დემოკრატიული რესპუბლიკა 1975 წელს ჩამოყალიბდა. 1981 წელს ის [[ევროპის კავშირი]]ს წევრი გახდა.

== გეოგრაფია ==
[[ფაილი:Gr-map KA.png|thumb|left|250px|საბერძნეთის რესპუბლიკა]]
ქვეყანა [[ბალკანეთის ნახევარკუნძული|ბალკანეთის ნახევარკუნძულზე]], აგრეთვე [[ეგეოსის ზღვა|ეგეოსის]], [[იონიის ზღვა|იონიისა]] და [[ხმელთაშუა ზღვა|ხმელთაშუა ზღვის]] ასეულობით კუნძულზე. მოსაზღვრე ქვეყნებია: [[ალბანეთი]], [[ჩრდილოეთი მაკედონია]], [[ბულგარეთი]], [[თურქეთი]].

ქვეყნის მატერიკული ნაწილი უპირატესად მთიანი მასივევბითაა დაფარული, უმაღლესი მწვერვალია [[ოლიმპო]] (2917 მ) [[თესალია]]ში. ყველაზე მნიშვნელოვანია [[პინდოსი]]ს მასივი ქედი, რომელიც ფესალიისა და ეპირის რაიონებს ჰყოფს. მთებს უკავია პელოპონესის ნახევარკუნძულის სამხრეთ ნაწილი.

გეოლოგიური თვალსაზრისით საბერძნეთის მთიანი მასივი შედარებით ახალგაზრდაა, სადაც ადგილი აქვს ფილების მოძრაობას, რაც იწვევს მიწისძვრებს. ეს მოძრაობები განსაკუთრებით შესამჩნევია იონიის ზღვის კუნძულებზე. ყველაზე დიდი ვაკე უბნები გვხვდება მაკედონიასა და თრაკიაში. ადრე მათ ადგილზე დაჭაობებული ტბები იყო, ახლა ისინი დააშრეს და სასოფლო-სამეურნეო სავარგულებად იყენებენ. 

* '''ფართობი''': 131 900 კვ. კმ.
* '''ბუნება''': მთიანი სისტემა — [[პინდოსი]]; უმაღლესი მწვერვალი — [[ოლიმპო]] 2917 მ; კუნძულები — [[კრეტა]], [[კერკირა (კუნძული)|კორფუ]], [[როდოსი]]; [[სკიროსი]]; [[ლესბოსი]]; ტბა — ტრიხონისი. მდინარეები — [[ალიაკმონი]], [[პინიოსი]], სპერხიოსი.
* '''ბუნებრივი რესურსები''': ბოქსიტები, მაგნეზიტი, ნავთობი, მარმარილო, ჰიდროენერგია.

== ჰავა ==
საბერძნეთის ჰავა ტიპიურია ხმელთაშუა ზღვისთვის ცხელი, მშრალი ზაფხულით და ზომიერად გრილი,წვიმიანი ზამთრით. [[ზაფხული]] ([[მაისი]] [[ოქტომბერი]]) ჩრდილოეთისა და ჩრდილო-დასავლეთის მუდმივი ქარები ქრის, რომლებსაც მოაქვთ ნათელი, მშრალი და ცხელი ამინდი. ზამთარი  ციკლონის განვითარების პერიოდი: ჭარბობენ თბილი ხმელთაშუა ზღვიდან მობერილი სამხრეთისა და სამხრეთ-დასავლეთის ქარები, ამინდი არამდგრადია, ხშირია ხანმოკლე წვიმები. ტემპერატურის საშუალო მაჩვენებლები ასე გამოიყურება: ივლისისა +24 °C ჩრდილოეთში და 28 °C სამხრეთში; იანვრისა +4 °C ჩრდილოეთში და +11 °C სამხრეთში. ნალექების წლიური რაოდენობა დასავლეთში 1400 მმ, აღმოსავლეთში 600 მმ-მდე. ნალექების 80-90 % ცივ პერიოდში მოდის. მთებში კლიმატი ნაკლებ თბილი და უფრო ტენიანია, ნალექებით როგორც ზამთარში, ისე ზაფხულში. მაღალმთებზე თოვლი დიდხანს დევს. კ. კრეტა მატერიკიდან დაცილებულია და კლიმატი უფრო თბილია, ამასთან განიცდის აფრიკის თბილი ქარების გავლენას.

== მდინარეები და ტბები ==
საბერძნეთის მდინარეები ძირითადად მოკლე, სწრაფი დინების მქონე მთის მდინარეებია, ზამთრის წყალდიდობებით. წყალუხვია საბერძნეთის ჩრდილო-აღმოსავლეთის მდინარეები, მათგან აღსანიშნავია: [[მარიცა]], [[სტრუმა]], [[ვარდარი]], [[მესტა]]. დანარჩენ ტერიტორიაზე, განსაკუთრებით მის სამხრეთ-აღმოსავლეთში, მდინარეები წყალმარჩხია, ზოგიერთი მათგანი ზაფხულში შრება კიდეც. სიგრძით გამოირჩევიან: [[ალიაკმონი]], რომელიც პინდის მთებში იღებს სათავეს და აღმოსავლეთით [[ეგეოსის ზღვა|ეგეოსის ზღვისკენ]] მიედინება. სხვა მდინარეებიდან აღსანიშნავია [[პეონეი]], [[ახელოი]], [[არახტოსი]] და [[ალფეი]].ქვეყანაში ბევრი, მაგრამ მცირე ზომის, ტბაა, უპირატესად ტექტონიკური ან კარსტული წარმოშობის. მათ შორის ყველაზე დიდია ტრიხონიანისის ტბა დასავლეთ საბერძნეთში.

== სახელმწიფო ==
* '''პოლიტიკური სისტემა''': დემოკრატიული რესპუბლიკა.
* '''სახელმწიფოს მეთაური''': პრეზიდენტი.
* '''მთავრობის მეთაური''': პრემიერ-მინისტრი.
* '''საკანონმდებლო ორგანო''': ერთპალატიანი პარლამენტი (300 წევრი).
* '''ადმინისტრაციული დაყოფა''': საბერძნეთი ადმინისტრაციულად იყოფა 54 რაიონად (ბერძ. „ნომოს“, რომლებიც გაერთიანებული არიან 13 რეგიონში (ბერძ. „პერიფერია“), ესენია: [[ატიკა]], [[აღმოსავლეთი მაკედონია და თრაკია]], [[დასავლეთი მაკედონია]], [[დასავლეთი საბერძნეთი]], [[ეპიროსი]], [[თესალია]], [[იონიის კუნძულები]], [[კრეტა]], [[პელოპონესი]], [[სამხრეთ ეგეოსის კუნძულები]], [[ცენტრალური საბერძნეთი]], [[ცენტრალური მაკედონია]], [[ჩრდილოეთ ეგეოსის კუნძულები]]. განსაკუთრებული სტატუსი აქვს [[აიონ-ოროსი|აიონ-ოროსს]] ანუ ათონის მთის „სამონასტრო რესპუბლიკას“, რომელიც ქალკიდიკის ნახევარკუნძულზე მდებარეობს.

== დემოგრაფია ==
{{Main|საბერძნეთის დემოგრაფია}}
[[File:Brainsik-ermoupoli.jpg|thumb|upright=1.8|[[ერმუპოლისი]], რომელიც [[სიროსი|სიროსის კუნძულზე]] მდებარეობს, არის [[კიკლადები]]ს დედაქალაქი]]
საბერძნეთის ოფიციალური სტატისტიკის ორგანოს, ''Hellenic Statistical Authority''-ის (ELSTAT) თანახმად, 2011 წელს ქვეყნის მთლიანი მოსახლეობა შეადგენდა 10,816,286.<ref name="ELSTAT" /> 2018 წლის ''ევროსტატის'' მონაცემებით, საბერძნეთის მოსახლეობა არის დაახლოებით 10.7 მილიონი.<ref>{{cite web|url=https://ec.europa.eu/eurostat/web/population-demography-migration-projections/visualisations|title=Visualisations - Eurostat|website=ec.europa.eu|access-date=3 August 2019}}</ref>

ბოლო რამდენიმე ათეული წლის განმავლობაში საბერძნეთის საზოგადოება სწრაფად შეიცვალა, რაც ძირითადად გამოწვეულია შობადობის მაჩვენებლის შემცირებითა და დაბერების ფართო, ევროპული ტენდენციით. 2003 წელს შობადობის მაჩვენებელი 1000 კაცზე 9.5 ბავშვი იყო, რაც 1981 წლის მაჩვენებელთან, 1000 კაცზე 14.5 ბავშვი, მნიშვნელოვნად მცირეა. ამავდროულად, სიკვდილიანობის მაჩვენებელი ოდნავ გაიზარდა, 1981 წელს, 1.000 მოსახლეზე სიკვდილიანობა 8.9-ს შეადგენდა, ხოლო 2003 წელს –9.6-ს. 2016 წლის შეფასებით, შობადობის მაჩვენებელი კვლავ მცირდება, ხოლო სიკვდილიანობამ 1000 მოსახლეზე 11.2-ს მიაღწია.<ref>{{cite web|title=The World Factbook|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gr.html|publisher=Central Intelligence Agency|accessdate=19 July 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160825033157/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gr.html|archivedate=25 აგვისტო 2016}}</ref>

[[File:Greecepop.svg|thumb|250px|საბერძნეთის მოსახლეობის პირამიდა (2017)]] 
შობადობის საერთო მაჩვენებელი, 1.41 ბავშვი/ქალზე, სტანდარტულ მაჩვენებელთან შედარებით (2.1 ბავშვი/ქალზე) საკმაოდ დაბალია და მსოფლიოს მასშტაბით ერთ-ერთი ყველაზე დაბალი მაჩვენებელია; გასნხვავება განსაკუთრებით შეიმჩნევა 1900 წლის მაჩვენებელთან – 5.47 ბავშვი/ქალზე.<ref>{{citation|url=https://ourworldindata.org/grapher/children-born-per-woman?year=1800&country=GRC|title=Total Fertility Rate around the world over the last centuries|author=Max Roser|date=2014|work=[[Our World in Data]], [[Gapminder Foundation]]|access-date=7 May 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20180807155725/https://ourworldindata.org/grapher/children-born-per-woman?year=1800&country=GRC|archive-date=7 August 2018|url-status=dead}}</ref> აგრეთვე აღსანიშნავია, რომ საბერძნეთს, საშუალოდ 44.2 წლით, ჰყავს მეშვიდე ყველაზე ხნიერი საზოგადოება მსოფლიოში.<ref>{{citation|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gr.html|title=World Factbook EUROPE : GREECE|work=[[The World Factbook]]|date=12 July 2018|accessdate=1 ივლისი 2011|archiveurl=https://web.archive.org/web/20160825033157/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gr.html|archivedate=25 აგვისტო 2016}} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160825033157/https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gr.html |date=25 აგვისტო 2016 }}</ref> 2001 წელს მოსახლეობის 16,71% იყო 65 წლის და უფრო ასაკიანი, 68,12% – 15-64 წლებს შორის, ხოლო 15,18% 14 წლის და უფრო უმცროსი.<ref name="nssg">{{cite web|url=http://www.statistics.gr/eng_tables/hellas_in_numbers_eng.pdf|title=Greece in Numbers|publisher=[[Hellenic Statistical Authority]]|year=2006|accessdate=14 December 2007|archiveurl=https://web.archive.org/web/20040707190604/http://www.statistics.gr/eng_tables/hellas_in_numbers_eng.pdf|archivedate=7 July 2004}}</ref> 2016 წლისთვის, 65 წლის და უფრო ასაკოვანი მოსახლეობის პროპორცია გაიზარდა 20.68%-მდე, ხოლო 15 წლამდელთა პროპორცია ოდნავ შემცირდა – 14%.

1981 წლიდან 2002 წლამდე საბერძნეთში ქორწინებების რაოდენობამ იკლო; შემდეგ, 2003 წელს დაფიქსირდა მცირე მატება, თუმცა 2004 წელს მაჩვენებელმა კვლავ კლება განაგრძო (1000 კაცზე 51 ქორწინება).<ref name=nssg /> 1991-2004 წლებში განქორწინების მაჩვენებელიც მკვეთრად შეიცვალა: 1000 კაცზე 191.2 განქორწინებამ (1991) 239.5-ს მიაღწია (2004).<ref name=nssg />

აღნიშნული ტენდენციების შედეგად, საშუალოდ, ბერძნული ოჯახი უფრო მცირე და ხნიერია, ვიდრე წინა თაობებში. ეკონომიკურმა კრიზისმა გაამძაფრა კიდევ უფრო გაამძაფრა სიტუაცია: 2010 წელს ემიგრაციაში წავიდა 350,000-450,000 ბერძენი, ძირითადად ახალგაზრდები.<ref>{{cite web|url=https://www.ft.com/content/24866436-9f9f-11e8-85da-eeb7a9ce36e4|title=Greece brain drain hampers recovery from economic crisis|last=Hope|first=Kerin|date=16 August 2018|website=Financial Times|language=en-GB|access-date=3 August 2019}}</ref>

===ქალაქები===
საბერძნეთის მოსახლეობის დაახლოებით ორი მესამედი ქალაქებში ცხოვრობს. ქვეყნის უდიდესი და ყველაზე გავლენიანი მეტროპოლიტურ ცენტრებს წარმოადგენენ [[ათენი]] და [[თესალონიკი]] – ამ უკანასკნელს, ჩვეულებრივ, მოიხსენიებენ, როგორც ''symprotévousa'' (συμπρωτεύουσα, ლიტ. 'co-capital'<ref name="Greek Experience">{{cite book|url=https://books.google.com/?id=x9TG0Q0xKJYC&pg=PA19&q=Thessaloniki%20co-capital|title=Regional analysis and policy: the Greek experience|author1=Harry Coccossis |author2=Yannis Psycharis |year=2008|accessdate=19 August 2011|isbn=9783790820867}}</ref>) – რომელთა მეტროპოლიტების მოსახლეობა, შესაბამისად, 4 და 1 მილიონი მცხოვრებია. სხვა ცნობილ ქალაქბში, რომელთა მოსახლეობა 100,000-ს აღემატება, შედიან: [[პატრა]], [[ჰერაკლიონი]], [[ლარისა (ქალაქი)|ლარისა]], [[ვოლოსი]], [[როდოსი (ქალაქი)|როდოსი]], [[იანინა]], [[აგრინიო]], [[ხანია (ქალაქი)|ხანია]] და [[ქალკისი]].<ref name="cities">{{cite web|url=http://www.statistics.gr/Athena2001/Athena2001.ASP?wcu=$cmd=0$id=5200712142356520314915 |title=Athena 2001 Census |publisher=[[National Statistical Service of Greece]] |accessdate=14 December 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080117231653/http://www.statistics.gr/Athena2001/Athena2001.ASP?wcu=%24cmd%3D0%24id%3D5200712142356520314915 |archivedate=17 January 2008 |url-status=dead  }}</ref>

===რელიგია===
საბერძნეთის კონსტიტუცია აღიარებს აღმოსავლეთ მართლმადიდებლობას, როგორც ქვეყნის მოსახლეობის „უმრავლესობის“ სარწმუნოებას, თუმცა კონსტიტუცია აგრეთვე უზრუნველყოფს ყველა ადამიანისთვის რელიგიური რწმენის თავისუფლებას.<ref name="con51,53">{{cite web|url=http://www.parliament.gr/english/politeuma/syntagma.pdf |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070925181747/http://www.parliament.gr/english/politeuma/syntagma.pdf |archivedate=25 September 2007 |title=Syntagma |language=Greek |accessdate=2 August 2009 |url-status=dead  }}</ref><ref name=Hri.org>{{cite web|title=The Constitution of Greece|url=http://www.hri.org/docs/syntagma/artcl25.html|publisher=Hellenic Resources Network}}</ref> საბერძნეთის მთავრობა არ ინახავს ცნობებს რელიგიური ჯგუფების შესახებ და ოფიციალური აღწერის ჩატარებისას, მოსახლეობას რელიგიის შესახებ კითხვებ არ უსვამენ. აშშ-ს სახელმწიფო დეპარტამენტის თანახმად, საბერძნეთის მოქალაქეების სავარაუდოდ 97% თავს [[აღმოსავლეთის მართლმადიდებელი ეკლესია|მართლმადიდებლად]] მიიჩნევს, რომელიც ბერძნულ მართლმადიდებლურ ეკლესიას მიეკუთვნება;<ref name="religion">{{cite web | url = https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90178.htm | website =International Religious Freedom Report 2007 | title = Greece | publisher =[[United States Department of State]], Bureau of Democracy, Human Rights, and Labor | date=15 September 2006 |accessdate=14 April 2007}}</ref> ეკლესია მსახურებაში იყენებს [[ბიზანტიური რიტუალები|ბიზანტიურ რიტუალებს]] და [[ბერძნული ენა|ბერძნულ ენას]] (ახალი აღთქმის თავდაპირველ ენას).

[[2010]] წლის [[ევროსტატი|ევროსტატ]]-[[ევრობარომეტრი]]ს გამოკითხვაში, საბერძნეთის მოქალაქეების 79%-მა უპასუხა, რომ „თვლიდა, ღმერთი არსებობს“.<ref name="eurostat">{{cite web |url=http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_341_en.pdf |title=Special Eurobarometer, biotechnology; Fieldwork: January–February 2010 |page=204 |date=October 2010 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101215001129/http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_341_en.pdf |archivedate=15 December 2010  }}</ref> სხვა წყაროების თანახმად, ბერძნების 15.8% თავს „ძალიან რელიგიურად“ ახასიათებს, რაც ევროპის ქვეყნებს შორის უმაღლესი შედეგია. კვლევამ ასევე დაადგინა, რომ მხოლოდ 3.5% არასოდეს დასწრებულა საეკლესიო მსახურებას, მაშინ როცა აღნიშნული მაჩვენებელი [[პოლონეთი|პოლონეთში]] 4.9%, ხოლო [[ჩეხეთის რესპუბლიკა]]ში 59.1%-ია.<ref name="forskning.no">{{cite web|url=http://forskning.no/2008/02/dagens-ess-religiositet-og-kirkebesok|title= Dagens ESS: Religiøsitet og kirkebesøk|trans-title=Today ESS: Religiosity and church visits | publisher= Forskning|language= Norwegian|date= 11 October 2005 |accessdate=11 September 2010}}</ref>

საბერძნეთში ვხვდებით მუსლიმთა საზოგადოებას დაახლოებით 100,000 წევრით,<ref name=religion /><ref name="religion2">{{cite web|url=http://ec.europa.eu/employment_social/fundamental_rights/pdf/aneval/religion_el.pdf |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070605013415/http://ec.europa.eu/employment_social/fundamental_rights/pdf/aneval/religion_el.pdf |archivedate=5 June 2007 |title=Executive Summary Discrimination on the Grounds of Religion and Belief Greece |publisher=[[European Commission]] |last1=Ktistakis |first1=Ioannis |last2=Sitaropoulos |first2=Nicholas |date=22 June 2004 |accessdate=14 April 2007 |url-status=dead  }}</ref> რომელთა უმეტესი ნაწილი კონცენტრირებულია [[თრაკია]]ში (შეადგენენ მოსახლეობის 1%-ს).

[[იუდაიზმი]] საბერძნეთში უკვე 2000 წელზე მეტია არსებობს. ბერძენ ებრაელთა ძველ საზოგადოებას რომანიოტები ეწოდებათ; [[სეფარდები]] ოდესღაც გამორჩეულ საზოგადოებას წარმოადგენდნენ [[თესალონიკი|თესალონიკში]]: 1900 წლისთვის მათი რაოდენობა დაახლოებით 80 000, ანუ მოსახლეობის ნახევარზე მეტი იყო.<ref>{{cite encyclopedia | url = https://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/vjw/Greece.html | title = Greece | encyclopedia = [[Jewish Virtual Library]]}}</ref> თუმცა, გერმანიის მიერ საბერძნეთის ოკუპაციისა და [[მეორე მსოფლიო ომი]]ს პერიოდში [[ჰოლოკოსტი]]ს შემდეგ, ქვეყანაში მათი რაოდენობა დაახლოებით 5,500-მდე დაეცა.<ref name=religion /><ref name=religion2 />

===მიგრაცია===
XX საუკუნის განმავლობაში მილიონობით ბერძენმა დატოვა ქვეყანა და [[აშშ|შეერთებულ შტატებში]], [[გაერთიანებული სამეფო|გაერთიანებულ სამეფოში]], [[ავსტრალია]]ში, [[კანადა]]ში და [[გერმანია]]ში, მათ დიდი ბერძნული დიასპორა შექმნეს. მიგრაციამ პოზიტიური რიცხვების ჩვენება 1970-იანი წლების დასაწყისში დაიწყო, თუმცა 1990-იან წლებამდე მიგრაციის ძირითად ნაკადს რუსეთიდან, საქართველოდან, თურქეთიდან, ჩეხეთის რესპუბლიკიდან და სხვა ყოფილი [[სოციალისტური ბანაკი|საბჭოთა კავშირის ქვეყნებიდან]] სამშობლოში დაბრუნებული ბერძენი მიგრანტები ან [[პონტოელები]] წარმოადგენდნენ.<ref name="eliamep">Triandafyllidou, Anna. [http://www.idea6fp.uw.edu.pl/pliki/POES_Greece_PB_3.pdf "Migration and Migration Policy in Greece"] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130923025433/http://www.idea6fp.uw.edu.pl/pliki/POES_Greece_PB_3.pdf|date=23 September 2013}}. ''Critical Review and Policy Recommendations''. [[Hellenic Foundation for European and Foreign Policy]]. No. 3, April 2009</ref>

''ხმელთაშუა ზღვის მიგრაციის ობსერვატორიის'' მიერ ჩატარებული კვლევის, 2001 წლის აღწერის მიხედვით, ირკვევა, რომ საბერძნეთში ქვეყნის მოქალაქეობის გარეშე 762,191 ადამიანი ცხოვრობს, რაც მთლიანი მოსახლეობის დაახლოებით 7%-ია. აქედან 48,560 ადამიანი იყო [[თავისუფალი ვაჭრობის ევროპული ასოციაცია|თავისუფალი ვაჭრობის ევროპული ასოციაციის]] წევრი ქვეყნებიდან, ხოლო 17,426 იყო პრივილეგირებული სტატუსის მქონე კვიპროსელები. უმეტესი ნაწილი საბერძნეთში ჩამოსულია აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნებიდან: [[ალბანეთი]]დან (56%), [[ბულგარეთი]]დან (5%) და [[რუმინეთი]]დან (3%), ხოლო ყოფილი საბჭოთა კავშირის ქვეყნებიდან ([[საქართველო]], [[რუსეთი]], [[უკრაინა]], [[მოლდოვა]] და ა.შ.) ჩამოსული მიგრანტები  შეადგენენ 10%-ს.<ref>Kasimis, Charalambos; Kassimi, Chryssa (June 2004). [http://www.migrationpolicy.org/article/greece-history-migration/ "Greece: A History of Migration"]. Migration Information Source.</ref> ალბანეთიდან მიგრანტების უდიდესი ნაწილი კონცენტრირებულია [[ჩრდილოეთ ეპირუსი|ჩრდილოეთ ეპირუსში]]. გარდა ამისა, მთლიანი ალბანური წარმოშობის მოსახლეობის რაოდენობა, თუ დროებით მიგრანტებს და აღუწერელ ნაწილსაც ჩავთვლით, დაახლოებით 600,000 აღწევს.<ref>Managing Migration: The Promise of Cooperation. By Philip L. Martin, Susan Forbes Martin, Patrick Weil</ref>

2011 წლის აღწერაში აღირიცხა 9,903,268 საბერძნეთის მოქალაქეი (91,56%), 480,824 ალბანეთის მოქალაქეი (4,44%), 75,915 ბულგარეთის მოქალაქეი (0,7%), 46,523 რუმინეთის მოქალაქეი (0,43%), 34,177 პაკისტანის მოქალაქე (0,32%), საქართველოს 27,400 მოქალაქე (0,25%), ხოლო 247,090 მცხოვრებს ჰქონდა სხვა ქვეყნის მოქალაქეობა ან მისი მოქალაქეობა დაუდგენელი იყო (2,3%).<ref name="populationbycitizenship">{{cite press release|url=http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/General/nws_SAM01_EN.PDF |title=Announcement of the demographic and social characteristics of the Resident Population of Greece according to the 2011 Population |publisher=[[Hellenic Statistical Authority|Greek National Statistics Agency]] |page=9 |date=23 August 2013 |accessdate=3 June 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131225192921/http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ESYE/BUCKET/General/nws_SAM01_EN.PDF |archivedate=25 December 2013  }}</ref>

== ეკონომიკა ==
საბერძნეთი ინდუსტრიულ-აგრარული ქვეყანაა, ე.ე.პ. მოცულობით (242.8 მლრდ $) მსოფლიოში 33-ე ადგილი უკავია.
* '''ე.ე.პ. სტრუქტურა''' (%): [[სოფლის მეურნეობა]] — 9, [[მრეწველობა]] — 24, [[მომსახურება]] — 67;
* '''ე.ე.პ. ''' (1 სულზე): 22 800 $.
* '''ექსპორტი''': ტანსაცმელი, [[ზეითუნის ზეთი]], ხილი, თამბაქო, ნავთობპროდუქტები.
* '''ბიუჯეტი''': 45 000 მლნ $.
* '''ვალუტა''': [[ევრო]] (EUR); 2002 წლამდე ბერძნული დრახმა.

== ტურიზმი ==
ათენი ქვეყნის დედაქალაქი და უდიდესი ქალაქი. ყოველწლიურად აქ მსოფლიოს მრავალი ქვეყნის ტურისტი ჩადის. ის ქვეყნის ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი ძველი ქალაქიცაა. აქ შექმნილია მსოფლიო არქიტექტურის მრავალი შედევრი. ათენის ცენრტში აღმართულია აკროპოლის ბორცვი პერიკლეს ეპოქის ძეგლებით და ლიკაბეტის ბორცვი წმ. გიორგის პატარა ეკლესიით. ათენი თანამედროვე საქმიანი და პოლიტიკური ქალაქია, სადაც თავმოყრილია ყველა საელჩო, მრავალი საწარმო, ოფისი, თეატრი, რესტორანი და მაღაზია, სასტრუმრო და გართობის დაწესებულება.

საბერძნეთი თანამედროვე დასავლური ცივილიზაციის ფუძემდებელია, მის ტერიტორიაზე თავმოყრილია უამრავი ძვირფასი შენობა, ანსამბლი, ქალაქების ნანგრევი, გასაოცარი სილამაზის ტაძარი. მხოლოდ ათენში 33 მუზეუმი და მსოფლიო მნიშვნელობის არქეოლოგიური ობიექტია. მთლიანად ქვეყანაში 260-ზე მეტი მუზეუმია, რომელთა ექსპოზიციათა უმეტესობა ღია ცის ქვეშაა განთავსებული.

== მემკვიდრეობა ==
[[ფაილი:Attica 06-13 Athens 36 View from Lycabettus.jpg|thumb|350px|აკროპოლისი]]
* [[ათენი]] — აკროპოლისი; ეროვნული არქეოლოგიური, ბიზანტიური, აკროპოლისის მუზეუმები; დიოგენეს შუქურა; ქარების კოშკი; ადრიანას თაღი; პოსეიდონის ტაძარი;
* [[სალონიკი]] — წმ. ელენეს ეკლესია, „თეთრი კოშკი“;
* [[ათონის მთა]] და მისი მონასტრები,
* [[როდოსი]] — იოანიტი რაინდების სასახლე, [[როდოსის კოლოსი]]
* [[ოლიმპია]],
* [[კრეტა]] — ქალაქ კნოსოსის ნანგრევები;
* ბერძნული ეპოსი — ილიადა და ოდისეა (ძვ. წ. VIII საუკუნე).

==სპორტი==
[[File:Charisteas' Siegtreffer im Finale der Euro 2004.jpg|thumb|right|upright=0.9|[[ანგელოს ხარისტეასი|ანგელოს ხარისტეასს]] გააქვს გოლი, რომელმაც ესპანეთს 2004 წლის ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატის ფინალი მოაგებინა.]]
[[File:Griechische Basketballnationalmannschaft juli 08.jpg|thumb|right|upright=0.9|[[საბერძნეთის ეროვნული საკალათბურთო ნაკრები]] 2008 წელს. ორგზის ევროპის ჩემპიონები (1987 and 2005) და 2006 წლის მსოფლიო ჩემპიონატის მეორეადგილოსნები.]]
საბერძნეთი არის უძველესი ოლიმპიური თამაშების სამშობლო: პირველი ოლიმპიადა, რომელიც [[ოლიმპი|ოლიმპის მთაზე]] გაიმართა, თარიღდება ძვ. წ. 776 წლით; თანამედროვე ოლიმპიადებიდან ქვეყანამ ორ მათგანს, [[ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები 1896|1896 წლისა]] და [[ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები 2004|2004 წლის ზაფხული ოლიმპიადებს]] უმასპინძლა. ერების აღლუმის დროს საბერძნეთს ყოველთვის პირველს ასახელებენ, როგორც თანამედროვე ოლიმპიადის უძველესი წინამორბედ დამფუძნებელი ერს. საბერძნეთი ყოველ ზაფხულის ულიმპიადაზე ასპარეზობს. ქვეყანის სახელით მოასპარეზე სპორტსმენებს სულ მოპოვებული აქვთ 110 მედალი (30 ოქრო, 42 ვერცხლი და 38 ბრინჯაო); [[ოლიმპიური მედლების სია|ოლიმპიური ოქროს მედლების რაოდენობით]], საბერძნეთი მსოფლიოს 32-ე ქვეყანაა. ქვეყნისთვის ყველაზე წარმატებული აღმოჩნდა 1896 წლის ზაფხულის ოლიმპიადა, სადაც საბერძნეთმა ტურნირი მეორე ყველაზე წარმატებული ერის (10 მედლით) სტატუსით დატოვა.

[[საბერძნეთის ეროვნული საფეხბურთო ნაკრები|საბერძნეთის ეროვნულმა საფეხბურთო ნაკრებმა]], რომელიც 2014 წელს ფიფას რეიტინგის მიხედვით მე-14 უძლიერესი იყო (მაქსიმუმს, მე-8 ადგილს 2008 და 2011 წლებში მიაღწია), 2004 წელს [[ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატი]] ([[ევროპის საფეხბურთო ჩემპიონატი 2004|ევრო 2004]]) მოიგო.<ref>{{cite web |url= https://www.fifa.com/worldfootball/ranking/lastranking/gender=m/fullranking.html |title= World Rankings |publisher= [[FIFA]] |accessdate= 23 July 2009 |date= July 2009 |archiveurl= https://www.webcitation.org/66lnsTju1?url=http://www.fifa.com/worldfootball/ranking/lastranking/gender=m/fullranking.html |archivedate= 8 აპრილი 2012 }}</ref> ქვეყნის უმაღლესი საფეხბურთო ლიგა არის საფრანგეთის სუპერლიგა, რომელშიც 16 გუნდი ასპარეზობს. ყველაზე წარმატებული საფეხბურთო კლუბებია: [[ოლიმპიაკოსი (საფეხბურთო კლუბი)|ოლიმპიაკოსი]], [[პანათანაიკოსი (საფეხბურთო კლუბი)|პანათანაიკოსი]] და [[AEK ათენი F.C (საფეხბურთო კლუბი)|AEK ათენი F.C]].

საბერძნეთის ეროვნული საკალათბურთო ნაკრები აღნიშნულ სპორტის სახეობაში ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ძალაა. 2012 წელს, ქვეყნის ნაკრები მსოფლიოში მე-4, ხოლო ევროპაში მე-2 ადგილს იკავებდა.<ref>{{cite web |url=http://www.fiba.com/pages/eng/fc/even/rank/rankMen.asp |title=Ranking Men after Olympic Games: Tournament Men (2008) |date=August 2008 |accessdate=24 August 2008 |publisher=[[International Basketball Federation]] |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070607092902/http://www.fiba.com/pages/eng/fc/even/rank/rankMen.asp |archivedate=7 ივნისი 2007 }}</ref> ნაკრებს [[ევრობასკეტი|ევროპის ჩემპიონატი]] ორჯერ, 1987 და 2005 წლებში აქვს მოგებული,<ref>{{cite news |last=Wilkinson |first=Simon |url=http://sports.espn.go.com/nba/news/story?id=2172612 |title=Greece Tops Germany for Euro Title |accessdate=7 May 2007 |date=26 September 2005 |publisher=[[ESPN]]}}</ref> ხოლო უკანასკნელი ოთხი ჩემპიონატიდან გუნდმა ორ მათგანში 4 საუკეთესო ნაკრებში მოხვედრა მოახერხა. აგრეთვე, ნაკრებმა [[ფიბას მსოფლიო ჩემპიონატი 2006|2006 წლის ფიბას მსოფლიო ჩემპიონატში]], [[ამერიკის ეროვნული საკალათბურთო ნაკრები|ამერიკის საკალათბურთო ნაკრებთან]] ანგარიშით 101–95 მოგების შემდეგ, მეორე ადგილი დაიკავა. ქვეყნის უმაღლესი საკალათბურთო ლიგა, A1 Ethniki, შედგება თოთხმეტი გუნდისგან. საბერძნეთის ყველაზე წარმატებულ გუნდებს მიეკუთვნებიან: [[პანათინაიკოსი (საკალათბურთო გუნდი)|პანათინაიკოსი]], [[ოლიმპიაკოსი (საკალათბურთო ნაკრები)|ოლიმპიაკოსი]], [[არისი თესალონიკი (საკალათბურთო კლუბი)|არისი თესალონიკი]], [[AEK ათენი (საკალათბურთო კლუბი)|AEK ათენი]] და [[P.A.O.K. (საკალათბურთო კლუბი)|P.A.O.K.]]. ბოლო 25 წლის განმავლობაში, საბერძნეთის საკალათბურთი კლუბები ყველაზე წარმატებულები არიან: 1988 წელს ევროპიგის ფინალის ახალი ფორმატის შექმნის შემდეგ, კლუბები ევროპიგის ჩემპიონები ცხრაჯერ გახდნენ, მაშინ როცა სხვა ქვეყნის კლუბებს აღნიშნული ტურნირი, იგივე პერიოდში, ოთხჯერაც კი არ აქვთ მოგებული. ცხრა ევროლიგის თასის გარდა, საბერძნეთის საკალათბურთო კლუბებს მოგებული აქვთ: 3 ''Triple Crowns'', 5 ''Saporta Cup'', 2 ''Korać cup'' და 1 ფიბას ევროპის ჩემპიონთა თასი. 2005 წლის [[ევრობასკეტი 2005|ევროპის ჩემპიონატში]] საბერძნეთის საკალათბურთო ნაკრების ტრიუმფის შემდეგ, საბერძნეთი გახდა ევროპის ჩემპიონი, როგორც ფეხბურთში, ასევე კალათბურთში.

[[საბერძნეთის ქალთა წყალბურთის ეროვნული ნაკრები]] მსოფლიოს ერთ-ერთი მთავარი ძალაა. ნაკრებმა 2011 წელს ჩინეთში გამართული მსოფლიო ჩემპიონატი მოიგო. აგრეთვე, მათ მოახერხეს [[ზაფხულის ოლიმპიური თამაშები 2004|2004 წლის ზაფხულის ოლიმპიურ თამაშებში]] ვერცხლის, 2005 წლის მსოფლიო ლიგაში ოქროს და 2010 და 2012 წლების ევროპის ჩემპიონატების მოგება. 2005 წელს, [[აკვატიკების მსოფლიო ჩემპიონატი 2005|მსოფლიო ჩემპიონატზე]] [[ხორვატიის კაცთა წყალბურთის ეროვნული ნაკრები|ხორვატიის]] დამარცხების შემდეგ, [[საბერძნეთის კაცთა წყალბურთის ეროვნული ნაკრები]] გახდა მსოფლიოს მესამე საუკეთესო გუნდი. ქვეყნის წყალბურთის საშინაო ლიგები, [[საბერძნეთის კაცთა წყალბურთის ლიგა]] და [[საბერძნეთის ქალთა წყალბურთის ლიგა]], ითვლება ევროპის სყალბურთის ერთ-ერთ ყველაზე საუკეთესოებად, რადგან მათმა კლუბებმა მნიშვნელოვან წარმატებებს მიაღწიეს ევროპულ შეჯიბრებებში.

==ლიტერატურა==
* "Minorities in Greece&nbsp;– Historical Issues and New Perspectives". ''History and Culture of South Eastern Europe''. An Annual Journal. München (Slavica) 2003.
*{{cite book | title = The Constitution of Greece | url = http://www.hellenicparliament.gr/UserFiles/f3c70a23-7696-49db-9148-f24dce6a27c8/001-156%20aggliko.pdf |accessdate=21 March 2011 |year=2008 | publisher = [[Hellenic Parliament]] |location=Athens|isbn= 978-960-560-073-0| others = Paparrigopoulos, Xenophon; Vassilouni, Stavroula (translators)}}
*{{Cite book | last = Clogg | first = Richard | title = A Concise History of Greece | pages = 10–37 | publisher = Cambridge University Press | year = 1992 | edition = 1st | isbn = 978-0-521-37228-2 | url = https://books.google.com/?id=H5pyUIY4THYC&printsec=frontcover&q=richard%20clogg%20greece | accessdate = 23 March 2016}}, 257 pp.
*{{Cite book | author-link = Richard Clogg| last = Clogg | first = Richard | title= A Concise History of Greece | url = https://archive.org/details/concisehistoryof00clog_0| edition = 2nd |location= Cambridge | publisher= [[Cambridge University Press]]| origyear = 1992 | year= 2002 | isbn = 978-0-521-00479-4}}.
*{{cite book | last =Dagtoglou | first = PD | title = Constitutional Law&nbsp;– Individual Rights | volume = I | year = 1991 |publisher=Ant. N. Sakkoulas |location=Athens-Komotini |language=Greek |chapter=Protection of Individual Rights}}
*{{Cite book | first = John Van Antwerp | last = Fine | title = The Early Medieval Balkans: A Critical Survey from the Sixth to the Late Twelfth Century | publisher = University of Michigan Press | year = 1991 | isbn = 978-0-472-08149-3 | url=https://books.google.com/?id=Y0NBxG9Id58C | accessdate=23 March 2016}}, 376 pp.
* {{cite book|last=Hatzopoulos|first=Marios|title=The making of Modern Greece: Nationalism, Romanticism, and the Uses of the Past (1797–1896)|chapter=From resurrection to insurrection: 'sacred' myths, motifs, and symbols in the Greek War of Independence|year=2009|publisher=Ashgate|editor1-first=Roderick|editor1-last=Beaton|editor2-first=David|editor2-last=Ricks|pages=81–93|chapter-url=https://www.academia.edu/985519|ref=harv}}
*{{Cite book | last = Kalaitzidis | first = Akis | year = 2010 | title = Europe's Greece: A Giant in the Making | publisher = [[Palgrave Macmillan]]}}, 219 pp. The impact of European Union membership on Greek politics, economics, and society.
*{{cite book|last1=Koliopoulos|first1=John S.|last2=Veremis|first2=Thanos M.|title=Greece: The Modern Sequel. From 1831 to the Present|url=https://archive.org/details/greecemodernsequ0000koli_o4g4|publisher=Hurst & Co.|year=2002|location=London|ref=harv}}
*{{cite journal|last=Kostopoulos|first=Tasos|title=La guerre civile macédonienne de 1903-1908 et ses représentations dans l'historiographie nationale grecque|journal=Cahiers Balkaniques|volume=38-39|issue=38–39|year=2011|pages=213–226|ref=harv|doi=10.4000/ceb.835|doi-access=free}}
*{{cite journal|first=Vassilis|last=Kremmydas|title=Η οικονομική κρίση στον ελλαδικό χώρο στις αρχές του 19ου αιώνα και οι επιπτώσεις της στην Επανάσταση του 1821|trans-title=The economic crisis in Greek lands in the beginning of 19th century and its effects on the Revolution of 1821|language=Greek|journal=Μνήμων|volume=6|date=1977|pages=16–33|ref=harv|doi=10.12681/mnimon.171|doi-access=free}}
*{{cite journal|first=Vassilis|last=Kremmydas|title=Προεπαναστατικές πραγματικότητες. Η οικονομική κρίση και η πορεία προς το Εικοσιένα|trans-title=Pre-revolutionary realities. The economic crisis and the course to '21|language=Greek|journal=Μνήμων|volume=24|date=2002|pages=71–84|ref=harv|doi=10.12681/mnimon.735|doi-access=free}}
*{{cite journal|last=Livanios|first=Dimitris|title=Conquering the souls: nationalism and Greek guerrilla warfare in Ottoman Macedonia, 1904‐1908|journal=Byzantine and Modern Greek Studies|volume=23|year=1999|pages=195–221|doi=10.1179/byz.1999.23.1.195|ref=harv}}
*{{cite book |last= Mavrias | first= Kostas G |title= Constitutional Law |year= 2002| publisher= Ant. N. Sakkoulas | location =Athens |language=Greek |isbn=978-960-15-0663-0}}
*{{cite journal|last=Mazower|first=Mark|year=1992|title=The Messiah and the Bourgeoisie: Venizelos and Politics in Greece, 1909- 1912|url=https://archive.org/details/sim_historical-journal_1992-12_35_4/page/885|journal=The Historical Journal|volume=35|issue=4|pages=885–904|ref=harv|doi=10.1017/S0018246X00026200}}
*{{cite journal | last =Pappas | first = Takis |date=April 2003 | title= The Transformation of the Greek Party System Since 1951 | url =https://archive.org/details/sim_west-european-politics_2003-04_26_2/page/90 |journal=[[West European Politics (WEP)|West European Politics]]| volume= 26 | issue = 2 | pages = 90–114| doi = 10.1080/01402380512331341121}}
*{{Cite news | url = https://www.nytimes.com/2010/02/14/business/global/14debt.html | title = Wall St. Helped to Mask Debt Fueling Europe's Crisis | newspaper= The New York Times | first1 = Louise | last1 = Story | first2=Landon Jr |last2=Thomas |first3=Nelson D |last3=Schwartz |date= 14 February 2010 |accessdate=26 March 2013}}.
*{{Cite book | last = Trudgill | first = P | contribution = Greece and European Turkey: From Religious to Linguistic Identity | editor1-first = S | editor1-last = Barbour | editor2-first = C | editor2-last = Carmichael | year = 2000 | title = Language and Nationalism in Europe | place = [[Oxford]] | publisher = [[Oxford University Press]]}}.
*{{cite book | author-link = Evangelos Venizelos| last = Venizelos | first = Evangelos | title = The "Acquis" of the Constitutional Revision | year= 2002 | publisher= Ant. N. Sakkoulas |location= Athens | language = Greek | isbn = 978-960-15-0617-3 |chapter=The Contribution of the Revision of 2001}}
*{{Citation |title=Ἑλλάς - Ἑλληνισμὸς |url=http://anemi.lib.uoc.gr/php/pdf_pager.php?filename=%2Fvar%2Fwww%2Fanemi-portal%2Fmetadata%2Fa%2Ff%2Fb%2Fattached-metadata-01-0002588%2F279838_10.pdf&rec=%2Fmetadata%2Fa%2Ff%2Fb%2Fmetadata-01-0002588.tkl&do=279838_10.pdf&width=662&height=963&pagestart=1&maxpage=1104&lang=en&pageno=1&pagenotop=1&pagenobottom=262 |work=Μεγάλη Ἐλληνικὴ Ἐγκυκλοπαιδεῖα |volume=10 |location=Athens |publisher=Pyrsos Co. Ltd. |date=1934 |trans-title=Greece - Hellenism |language=Greek |ref = {{harvid|Great Greek Encyclopedia}}}}

== რესურსები ინტერნეტში ==
{{commons|Greece|საბერძნეთი}}
;მთავრობა
* [http://www.presidency.gr/ საბერძნეთის პრეზიდენტი]
* [http://www.primeminister.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=4762&Itemid=89 საბერძნეთის პრემიერ მინისტრი]
* [https://www.cia.gov/library/publications/world-leaders-1/world-leaders-g/greece.html სახელმწიფოს მთავარი და მინისტრთა კაბინეტის წევრები] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110623054541/https://www.cia.gov/library/publications/world-leaders-1/world-leaders-g/greece.html |date=2011-06-23 }}
* [http://www.ypex.gov.gr/www.mfa.gr/en-US/Services/Directory/Foreign+Authorities+in+Greece/ საგარეო საქმეთა სამინისტრო] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110717004330/http://www.ypex.gov.gr/www.mfa.gr/en-US/Services/Directory/Foreign+Authorities+in+Greece/ |date=2011-07-17 }}
* [http://www.visitgreece.gr/portal/site/eot/?langID=2 საბერძნეტის ტურიზმის ორგანიზაცია] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110721084206/http://www.visitgreece.gr/portal/site/eot/?langID=2 |date=2011-07-21 }}

; ძირითადი ინფორმაცია
* [http://www.britannica.com/nations/Greece საბერძნეთი] - [[ბრიტანიკა]]
* [http://www3.nationalgeographic.com/places/countries/country_greece.html საბერძნეთი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080714123233/http://www3.nationalgeographic.com/places/countries/country_greece.html |date=2008-07-14 }} - [[გეოგრაფიის ნაციონალური საზოგადოება]]
* [http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/greece.htm საბერძნეთი] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304092911/http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/greece.htm |date=2016-03-04 }} - ''UCB Libraries GovPubs''
* [http://www.gcr.gr/ საბერძნეთის ლტოლვილთა საკონსულო]
* [http://www.fhw.gr/chronos/en/ ელინური ისტორია]
* [http://www.hellenism.net/ Hellenism.Net – ყველაფერი საბერძნეთის შესახებ]
* [http://eudocs.lib.byu.edu/index.php/History_of_Greece:_Primary_Documents საბერძნეთის ისტორია: დოკუმენტები]
* [http://www.ellopos.net/elpenor/default.asp ბერძნული მემკვიდრეობა]

== სქოლიო ==
{{სქოლიო}}

{{საბერძნეთის თემები}}
{{ევროპის ქვეყნები}}
{{ევროპის კავშირის წევრები}}
{{ბისეკი}}

[[კატეგორია:საბერძნეთი|*]]
[[კატეგორია:ევროპის ქვეყნები]]
[[კატეგორია:ევროკავშირის წევრი სახელმწიფოები]]
[[კატეგორია:ნატოს წევრი სახელმწიფოები]]
[[კატეგორია:გაეროს წევრი სახელმწიფოები]]