იხილეთ წყარო გვერდისთვის რიჩარდ დოკინზი

{{ინფოდაფა მეცნიერი}}

'''კლინტონ რიჩარდ დოკინზი''' ({{lang-en|'''Clinton Richard Dawkins'''}}, დ. [[26 მარტი]], [[1941]])<ref name="deed poll">{{cite AV media|author=Tortoise |title=OMG – A ThinkIn with Richard Dawkins |url=https://www.youtube.com/watch?v=o5WxptJwL0Q?t=128 |archive-url=https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211211/o5WxptJwL0Q| archive-date=2021-12-11 |url-status=live|website=YouTube |access-date=31 January 2020|time=2:08|date=2 December 2019}}{{cbignore}}</ref> — [[ინგლისელები|ბრიტანელი]] [[ევოლუციური ბიოლოგია|ევოლუციური ბიოლოგი]], [[ეთოლოგია|ეთოლოგი]] და მწერალი, [[ოქსფორდის უნივერსიტეტი|ოქსფორდის უნივერსიტეტის]] ახალი კოლეჯის საპატიო წევრი და იმავე უნივერსიტეტის მეცნიერების საზოგადო გააზრების პროფესორი (Professor for Public Understanding of Science) 1995-2008 წლებში. 1976 წელს გამოცემული წიგნით [[ეგოისტი გენი|„ეგოისტი გენი“]] (''The Selfish Gene'') მოახდინა [[ევოლუცია|ევოლუციის]] [[გენი|გენზე]] ორიენტირებული ხედვის პოპულარიზაცია. მიღებული აქვს არაერთი აკადემიური და ლიტერატურული ჯილდო.<ref>{{Cite book |title=The New Celebrity Scientists: Out of the Lab and into the Limelight |url=https://archive.org/details/newcelebrityscie0000fahy |last=Fahy |first=Declan |publisher=Rowman & Littlefield Publishers |year=2015 }}</ref>

წიგნში „ეგოისტი გენი“ დოკინზი ამტკიცებს, რომ [[სიცოცხლე|ცოცხალ არსებათა]] ევოლუცია მიდინარეობს [[დნმ-ის რეპლიკაცია|რეპლიკაციის]] უნარის მქონე ერთეულების დიფერენციალური გადარჩენის სახით. წიგნით [[განვრცობილი ფენოტიპი|„განვრცობილი ფენოტიპი“]] (''The Extended Phenotype'', 1982) ევოლუციურ ბიოლოგიაში შემოიტანა მნიშვნელოვანი კონცეფცია, რომლის მიხედვითაც გენის [[ფენოტიპი|ფენოტიპური]] ეფექტები არ მთავრდება [[ორგანიზმი|ორგანიზმით]] (სხეულით), არამედ განივრცობა გარემოშიც, რისი მაგალითიცაა [[თახვი|თახვის]] მიერ აგებული ჯებირები. ამ ორ წიგნში, ასევე, შემოიტანილია ტერმინი [[მიმი|„მიმი“]] (''meme'').

დოკინზი [[ათეიზმი|ათეისტია]]. იგი ცნობილია [[რელიგია|რელიგიის]], [[კრეაციონიზმი|კრეაციონიზმის]] და გონიერი შემოქმედის კონცეფციის მძაფრი საჯარო კრიტიკით.<ref>{{cite web |url=https://www.independent.co.uk/news/science/richard-dawkins-atheism-criticism-atheist-study-rice-university-science-scientists-a7389396.html |title=British scientists don't like Richard Dawkins, finds study that didn't even ask questions about Richard Dawkins |website=[[Independent.co.uk]] |date=18 January 2017 |access-date=26 June 2020 |archive-date=9 June 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200609003903/https://www.independent.co.uk/news/science/richard-dawkins-atheism-criticism-atheist-study-rice-university-science-scientists-a7389396.html |url-status=live}}</ref> 1986 წელს დაწერა [[ბრმა მესაათე|„ბრმა მესაათე“]] (''The Blind Watchmaker''), სადაც ილაშქრებს მესაათის ანალოგიის წინააღმდეგ, რომელიც ხშირად გამოიყენება ზებუნებრივი შემოქმედის არსებობის დასამტკიცებლად ბიოლოგიური ორგანიზმების კომპლექსურობიდან გამომდინარე. საწინააღმდეგოდ ამისა, იგი ევოლუციურ პროცესებს აღწერს, როგორც „ბრმა“ მესაათის მოქმედებას, რადგან [[გამრავლება|რეპროდუქცია]], [[მუტაცია]] და [[ბუნებრივი გადარჩევა]] გონივრული ხელმძღვანელობის გარეშე მიმდინარეობს. 2006 წელს დოკინზმა გამოსცა წიგნი [[ღმერთი, როგორც დელუზია|„ღმერთი, როგორც დელუზია“]] (''The God Delusion''), სადაც ამტკიცებს, რომ ზებუნებრივი შემოქმედი თითქმის უეჭველად არ არსებობს, ხოლო რელიგიური რწმენა [[დელუზია|დელუზიაა]]. იმავე წელს დააფუძნა რიჩარდ დოკინზის ფონდი კეთილგონიერებისა და მეცნიერებისათვის (Richard Dawkins Foundation for Reason and Science).<ref>{{cite web|title=Is Richard Dawkins destroying his reputation?|url=https://www.theguardian.com/science/2015/jun/09/is-richard-dawkins-destroying-his-reputation|newspaper=The Guardian|last=Elmhirst|first=Sophie|date=9 June 2015}}([[Op-ed]])</ref><ref>{{cite web|title=Richard Dawkins on Charles Darwin|url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/7885670.stm|website=BBC News|date=14 February 2009}}</ref>

== ბიოგრაფია ==

=== ადრეული ცხოვრება ===
კლინტონ რიჩარდ დოკინზი დაიბადა 1941 წლის 26 მარტს [[კენია|ბრიტანეთის კენიის]] დედაქალაქ [[ნაირობი|ნაირობიში]].<ref name="encycdotcom">{{cite encyclopedia |url=http://www.encyclopedia.com/article-1G2-3449200042/dawkins-richard-1941.html |title=Dawkins, Richard 1941– Contemporary Authors, New Revision Series |encyclopedia=Encyclopedia.com |publisher=[[Cengage Learning]] |access-date=16 May 2014 |archive-date=12 October 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141012161749/http://www.encyclopedia.com/article-1G2-3449200042/dawkins-richard-1941.html |url-status=live }}</ref> დოკინზმა, მოგვიანებით, სახელი კლინტონი ცალმხრივი შეთანხმებით გააუქმა.<ref name="deed poll"/> მისი მშობლები იყვნენ ჯინ მერი ვივიანი (ქალიშვილობის გვარი ლედნერი; 1916–2019)<ref>{{cite web |last1=Dawkins |first1=Richard |title=My mother is 100 today. She & my late father gave me an idyllic childhood. Her writings on that time are quoted in An Appetite for Wonder |url=https://twitter.com/RichardDawkins/status/802104552195506178 |website=Twitter |access-date=26 November 2016 |archive-date=17 June 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190617112151/https://twitter.com/RichardDawkins/status/802104552195506178 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |last1=Dawkins |first1=Richard |title=My beloved mother died today, a month short of her 103rd birthday. As a young wartime bride she was brave and adventurous. Her epic journey up Africa, illegally accompanying my father, is recounted in passages from her diary, reproduced in An Appetite for Wonder. Rest in Peace. |url=https://twitter.com/RichardDawkins/status/1183908617541562369 |website=Twitter |access-date=15 October 2019 |archive-date=15 October 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191015025639/https://twitter.com/RichardDawkins/status/1183908617541562369 |url-status=live }}</ref> და კლინტონ ჯონ დოკინზი (1915–2010), [[ბრიტანეთის იმპერია|ბრიტანეთის კოლონიური სამსახურის]] საჯარო მოხელე სოფლის მეურნეობის სფეროში ნიასალენდში (თანამედროვე [[მალავი]]). მამა წვრილი თავადაზნაურობის წარმომადგენელი იყო [[ოქსფორდშირი|ოქსფორდშირიდან]].<ref name="encycdotcom" /><ref>Burke's Landed Gentry 17th edition, ed. L. G. Pine, 1952, 'Dawkins of Over Norton' pedigree</ref><ref name="father's obit"/> იგი [[მეორე მსოფლიო ომი|მეორე მსოფლიო ომის]] დროს სამეფო მსროლელთა აფრიკულ პოლკში გაიწვიეს<ref>{{cite book |first=Richard |last=Dawkins |title=The Ancestor's Tale |url=https://books.google.com/books?id=Tub-X6wydKgC |year=2004 |publisher=Houghton Mifflin Harcourt |isbn=978-0-618-00583-3 |page=317 |access-date=20 May 2020 |archive-date=23 May 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200523013348/https://books.google.com/books?id=Tub-X6wydKgC |url-status=live }}</ref><ref name="Brief Scientific Autobiography">{{cite web |url=http://richarddawkins.net/articles/4757-brief-scientific-autobiography |title=Brief Scientific Autobiography |access-date=17 July 2010 |publisher=Richard Dawkins Foundation |last=Dawkins |first=Richard |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100621114947/http://richarddawkins.net/articles/4757-brief-scientific-autobiography |archive-date=21 June 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100621114947/http://richarddawkins.net/articles/4757-brief-scientific-autobiography |archivedate=21 ივნისი 2010 }}</ref> და ინგლისში 1949 წელს დაბრუნდა, როცა დოკინზი რვა წლისა იყო. მამას მემკვიდრეობით ჰქონდა მიღებული და კომერციულად ამუშავებდა მამულს ოქსფორდშირში, სახელწოდებით ოვერ ნორტონ პარკი.<ref name="father's obit">{{Cite news |last=Dawkins |first=Richard |title=Lives Remembered: John Dawkins |newspaper=[[The Independent]] |date=11 December 2010 |url=https://www.independent.co.uk/news/obituaries/lives-remembered-john-dawkins-2157459.html |access-date=12 December 2010 |location=London |archive-date=13 December 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20101213080623/http://www.independent.co.uk/news/obituaries/lives-remembered-john-dawkins-2157459.html |url-status=live }}</ref> დოკინზი [[ოქსფორდი|ოქსფორდში]] ცხოვრობს<ref name="strident">{{cite news |title=Richard Dawkins: 'I don't think I am strident or aggressive' |first=Andrew |last=Anthony |date=15 September 2013 |url=https://www.theguardian.com/science/2013/sep/15/richard-dawkins-interview-appetite-wonder |newspaper=The Guardian |access-date=21 September 2014 |archive-date=29 May 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190529212022/https://www.theguardian.com/science/2013/sep/15/richard-dawkins-interview-appetite-wonder |url-status=live }}</ref> და ჰყავს უმცროსი და, სარა.<ref name="Darwin's child"/>

მშობლები დაინტერესებული იყვნენ ბუნებისმცოდნეობით და დოკინზის შეკითხვებს მეცნიერულად პასუხობდნენ ხოლმე.<ref>{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/in_depth/uk/2000/newsmakers/1595744.stm |title=Richard Dawkins: The foibles of faith |access-date=13 March 2008 |date=12 October 2001 |work=BBC News |archive-date=19 June 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180619035204/http://news.bbc.co.uk/1/hi/in_depth/uk/2000/newsmakers/1595744.stm |url-status=live }}</ref> დოკინზი თავის ბავშვობას აღწერს, როგორც „ჩვეულებრივ [[ანგლიკანიზმი|ანგლიკანურ]] აღზრდას“.<ref>{{cite journal |last=Pollard |first=Nick |title=High Profile |url=https://books.google.com/books?id=17rzvh_Ve0IC |volume=18 |date=April 1995 |page=15 |issn=0309-3492 |issue=3 |journal=[[Third Way Magazine|Third Way]] |access-date=20 May 2020 |archive-date=23 May 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200523013222/https://books.google.com/books?id=17rzvh_Ve0IC |url-status=live }}</ref> იგი თავს [[ქრისტიანობა|ქრისტიანად]] მიიჩნევდა თინეიჯერობის შუა წლებამდე, როდესაც დაასკვნა, რომ [[ევოლუციური მოძღვრება|ევოლუციის თეორია]] ცოცხალი სამყაროს კომპლექსურობის უკეთესი ახსნა იყო და დაკარგა [[ღმერთი|ღმერთის]] რწმენა.<ref name="Darwin's child">{{cite news |url=https://www.theguardian.com/world/2003/feb/10/religion.scienceandnature |last=Hattenstone |first=Simon |title=Darwin's child |access-date=22 April 2008 |date=10 February 2003 |newspaper=The Guardian |location=London |archive-date=24 July 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080724001426/https://books.guardian.co.uk/departments/scienceandnature/story/0,6000,892495,00.html |url-status=live }}</ref> იგი ამბობს: „მთავარი მიზეზი, რის გამოც ჯერ კიდევ [[რელიგია|რელიგიური]] ვიყავი, იყო ცოცხალი სამყაროს კომპლექსურობა, რომელიც ჩემზე დიდ შთაბეჭდილებას ახდენდა და ვფიქრობდი, რომ მას შემოქმედი უნდა ჰყოლოდა. მე ვფიქრობ, იმის გააზრება, რომ დარვინიზმი გაცილებით უკეთესი ახსნა იყო, აღმოჩნდა ის, რამაც საფუძველი გამოაცალა შემოქმედის არგუმენტს. და ამან სიცარიელეში დამტოვა.“<ref name="Darwin's child"/> [[ათეიზმი|ათეიზმის]] ეს გააზრება და დასავლური კულტურის ქვეშ აღზრდა ერთობლიობაში აქცევს დოკინზს, მისივე აღწერით, „კულტურულ ქრისტიანად“ და „კულტურულ ანგლიკანად“.<ref>{{cite news |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/uk_politics/7136682.stm |title=Dawkins: I'm a cultural Christian |access-date=2008-03-01 |date=10 December 2007 |work=BBC News}}</ref><ref name="auto1">{{cite news |url=http://www.charlestoncitypaper.com/charleston/qanda-with-richard-dawkins-i-guess-im-a-cultural-christian/Content?oid=4581071 |title=Q&A with Richard Dawkins: 'I guess I'm a cultural Christian' |access-date=2013-03-04 |date=4 March 2013 |publisher=Charleston City Paper |archive-date=7 March 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130307014227/http://www.charlestoncitypaper.com/charleston/qanda-with-richard-dawkins-i-guess-im-a-cultural-christian/Content?oid=4581071 |url-status=dead }}</ref><ref>{{cite news |url=http://www.christianpost.com/news/richard-dawkins-i-guess-im-a-cultural-christian-91312/|title=Richard Dawkins: I Guess I'm a Cultural Christian |access-date=2013-03-05 |date=4 March 2013 |work=The Christian Post}}</ref>

===განათლება===
[[File:Oundlegreathall.jpg|thumb|260px|right|აუნდლის სკოლის დიდი დარბაზი]]

1949 წელს, ინგლისში დაბრუნებისას რვა წლის დოკინზი [[უილტშირი|უილტშირის]] ჩეფინ გროუვის სკოლაში შევიდა,<ref>Alister E. McGrath, ''Dawkins' God: From The Selfish Gene to The God Delusion'' (2015), p. 33</ref> ხოლო შემდეგ, 1954-დან 1959 წლამდე [[ნორთჰემპტონშირი|ნორთჰემპტონშირში]], აუნდლის სკოლაში დადიოდა. აუნდლის სკოლა ტიპური ინგლისური საჯარო სკოლა იყო ანგლიკანური ეთოსით,<ref name="Darwin's child"/> ხოლო დოკინზი სკოლის ლონდიმერის ფაკულტეტში ირიცხებოდა.<ref name="Oundle2012b">{{cite web |ref=CITEREFOundle2012b |url=http://www.oundleschool.org.uk./extracurric/lectures.php |title=The Oundle Lecture Series |publisher=[[Oundle School]] |year=2012b |access-date=12 June 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120430063443/http://www.oundleschool.org.uk/extracurric/lectures.php |archive-date=30 April 2012 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120430063443/http://www.oundleschool.org.uk/extracurric/lectures.php |archivedate=30 აპრილი 2012 }}</ref> აუნდლში სწავლის დროს პირველად წაიკითხა [[ბერტრან რასელი|ბერტრან რასელის]] „რატომ არა ვარ ქრისტიანი“.{{sfn|Dawkins|2015|p=175}} 1962 წელს წარმატებით დაამთავრა ოქსფორდის ბალიოლის კოლეჯი [[ზოოლოგია|ზოოლოგიის]] სპეციალობით. კოლეჯში მისი უშუალო ხელმძღვანელი [[ნობელის პრემია|ნობელიანტი]] ეთოლოგი, [[ნიკოლაას ტინბერგენი]] იყო.<ref>{{Cite news |url=https://www.telegraph.co.uk/culture/3657215/Preaching-to-the-converted.html |title=Preaching to the converted |journal=Daily Telegraph |last=Preston |first=John |date=17 December 2006 |access-date=9 May 2019 |language=en-GB |issn=0307-1235 |archive-date=9 May 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190509210248/https://www.telegraph.co.uk/culture/3657215/Preaching-to-the-converted.html |url-status=live }}</ref>

დოკინზმა იმავე კოლეჯში განაგრძო კვლევითი [[ასპირანტურა]] ტინბერგენის ხელმძღვანელობითვე,<ref name=dawkins>{{cite thesis |degree=DPhil |first=Richard |last=Dawkins |title=Selective pecking in the domestic chick |publisher=University of Oxford |date=1966 |url=http://solo.bodleian.ox.ac.uk/OXVU1:LSCOP_OX:oxfaleph020515491 |website=bodleian.ox.ac.uk |access-date=8 November 2017 |archive-date=21 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201121060816/http://solo.bodleian.ox.ac.uk/primo-explore/fulldisplay?vid=SOLO&docid=oxfaleph020515491&context=L&search_scope=LSCOP_OX |url-status=live }} {{EThOS|uk.bl.ethos.710826}}</ref> 1966 წელს [[ფილოსოფიის დოქტორი|ფილოსოფიის დოქტორის]] ხარისხიც მიიღო და მომდევნო ერთი წელი იქვე ეწეოდა კვლევით საქმიანობას ასისტენტის რანგში.<ref name="cv">{{cite web |url=http://www.fontem.com/archivos/usuarios/cv_521.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20121103225115/http://www.fontem.com/archivos/usuarios/cv_521.pdf |url-status=dead |archive-date=3 November 2012 |title=Curriculum vitae |first=Richard |last=Dawkins |date=1 January 2006 |access-date=13 March 2008 |ref=none |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121103225115/http://www.fontem.com/archivos/usuarios/cv_521.pdf |archivedate=3 ნოემბერი 2012 }}</ref><ref name="cv2">{{cite web |url=http://www.simonyi.ox.ac.uk/dawkins/CV.shtml |title=Richard Dawkins: CV |date=1 January 2006 |access-date=1 March 2007 |first=Richard |last=Dawkins |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20080423211133/http://www.simonyi.ox.ac.uk/dawkins/CV.shtml |archive-date=23 April 2008 |ref=none |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070220183125/http://www.simonyi.ox.ac.uk/dawkins/CV.shtml |archivedate=20 თებერვალი 2007 }} For direct link to media, see [https://web.archive.org/web/20070225195322/http://www.simonyi.ox.ac.uk/dawkins/CV.pdf this link]</ref> ტინბერგენი მოწინავე მკვლევარი იყო ცხოველთა ქცევის დარგში, განსაკუთრებით, [[ინსტინქტი|ინსტინქტის]], სწავლის და არჩევანის სფეროებში;<ref name="Shrage">{{cite news |first=Michael |last=Schrage |title=Revolutionary Evolutionist |date=July 1995 |url=https://www.wired.com/1995/07/dawkins/ |magazine=Wired |access-date=21 April 2008 |archive-date=29 April 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170429065556/http://www.wired.com/1995/07/dawkins/ |url-status=live }}</ref> დოკინზის კვლევებიც ამ პერიოდში ცხოველთა მიერ გადაწყვეტილების მიღების მოდელებს ეხებოდა.<ref>{{cite journal |first=Richard |last=Dawkins |title=A threshold model of choice behaviour |url=https://archive.org/details/sim_animal-behaviour_1969-02_17_1/page/120 |journal=Animal Behaviour |volume=17 |year=1969 |doi=10.1016/0003-3472(69)90120-1 |pages=120–133 |issue=1| issn=0003-3472}}</ref> 1989 წელს ოქსფორდის უნივერსიტეტისგან [[მეცნიერების დოქტორი|მეცნიერების დოქტორის]] ხარისხი მიიღო.<ref name="cv" /><ref name="cv2" />

=== სწავლება ===
1967–1969 წლებში [[კალიფორნიის უნივერსიტეტი (ბერკლი)|კალიფორნიის უნივერსიტეტში (ბერკლი)]] ზოოლოგიის ასისტენტ-პროფესორი იყო. ამ პერიოდში უნივერსიტეტის სტუდენტები და პროფესორები აქტიურად ეწინააღმდეგებოდნენ [[ინდოჩინეთის მეორე ომი|ვიეტნამში მიმდინარე ომს]] და [[მოძრაობა ვიეტნამის ომში აშშ-ის მონაწილეობის წინააღმდეგ|ომის საწინააღმდეგო]] დემონსტრაციებსა და აქტივობებში დოკინზიც იყო ჩართული.<ref name="belief interview">{{cite web |url=http://www.bbc.co.uk/religion/religions/atheism/people/dawkins.shtml |title="Belief" interview |access-date=8 April 2008 |date=5 April 2004 |publisher=BBC |archive-date=29 March 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180329090942/http://www.bbc.co.uk/religion/religions/atheism/people/dawkins.shtml |url-status=live }}</ref> 1970 წელს ოქსფორდის უნივერსიტეტში ლექტორის რანგში დაბრუნდა. 1990 წელს ზოოლოგიის დოცენტი (რიდერი) გახდა. 1995 წელს დაინიშნა ოქსფორდის უნივერსიტეტის მეცნიერების საზოგადო გააზრების პროფესორად. აღნიშნული თანამდებობა [[ჩარლზ სიმონი|ჩარლზ სიმონიმ]] დააფუძნა და მისივე თქმით, პირს, რომელიც მას დაიკავებდა, „მოეთხოვებოდა მნიშვნელოვანი წვლილის შეტანა რომელიმე სამეცნიერო სფეროს ფართო საზოგადოებისთვის გაცნობაში“.<ref>{{cite web |url=http://www.simonyi.ox.ac.uk/aims/charles-simonyis-manifesto.html |title=Manifesto for the Simonyi Professorship |access-date=13 March 2008 |last=Simonyi |first=Charles |author-link=Charles Simonyi |date=15 May 1995 |publisher=The University of Oxford |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160205051240/http://www.simonyi.ox.ac.uk/aims/charles-simonyis-manifesto.html |archive-date=5 February 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160205051240/http://www.simonyi.ox.ac.uk/aims/charles-simonyis-manifesto.html |archivedate=5 თებერვალი 2016 }}</ref> პოსტზე პირველი პროფესორი, დამფუძნებლისვე სურვილით, რიჩარდ დოკინზი გახდა,<ref>{{cite web |url=http://www.simonyi.ox.ac.uk/aims.html |title=Aims of the Simonyi Professorship |date=23 April 2008 |access-date=28 June 2011 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160206202718/http://www.simonyi.ox.ac.uk/aims.html |archive-date=6 February 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160206202718/http://www.simonyi.ox.ac.uk/aims.html |archivedate=6 თებერვალი 2016 }}</ref> რომელსაც ეს თანამდებობა 2008 წლამდე ეკავა.<ref>{{cite web |url=http://www.simonyi.ox.ac.uk/previous-holders-simonyi-professorship.html |title=Previous holders of The Simonyi Professorship |access-date=23 September 2010 |publisher=The University of Oxford |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160131193825/http://www.simonyi.ox.ac.uk/previous-holders-simonyi-professorship.html |archive-date=31 January 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160131193825/http://www.simonyi.ox.ac.uk/previous-holders-simonyi-professorship.html |archivedate=31 იანვარი 2016 }}</ref>

1970 წლიდან ოქსფორდის ნიუ-კოლეჯის წევრია, ამჟამად, საპატიო ტიტულით.<ref>{{cite web |url=http://www.new.ox.ac.uk/emeritus-honorary-and-wykeham-fellows |title=Emeritus, Honorary and Wykeham Fellows |date=2 May 2008 |access-date=20 January 2016 |publisher=[[New College, Oxford]] |archive-date=10 May 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070510045539/http://www.new.ox.ac.uk/Teaching_and_Research/Staff_Profile_Page.php?staffId=15 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.simonyi.ox.ac.uk/previous-holders-simonyi-professorship/professor-richard-dawkins.html |title=The Current Simonyi Professor: Richard Dawkins |access-date=13 March 2008 |publisher=The University of Oxford |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20160311205030/http://www.simonyi.ox.ac.uk/previous-holders-simonyi-professorship/professor-richard-dawkins.html |archive-date=11 March 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160311205030/http://www.simonyi.ox.ac.uk/previous-holders-simonyi-professorship/professor-richard-dawkins.html |archivedate=11 მარტი 2016 }}</ref> ჩატარებული აქვს ბევრი ლექცია, მათ შორის, [[ჰენრი სიჯუიკი|ჰენრი სიჯუიკის]] მემორიალური ლექცია (1989), [[ერაზმუს დარვინი|ერაზმუს დარვინის]] პირველი მემორიალური ლექცია (1990), [[მაიკლ ფარადეი|მაიკლ ფარადეის]] ლექცია (1991), [[ტომას ჰენრი ჰაქსლი|ტომას ჰენრი ჰაქსლის]] მემორიალური ლექცია (1992), ირვინის მემორიალური ლექცია (1997), ტინბერგენის ლექცია (2004), და ტანერის ლექციები (2003).<ref name=cv/> 1991 წელს ჩაატარა [[ლონდონის სამეფო საზოგადოება|სამეფო საზოგადოების]] ლექციები ბავშვებისთვის თემაზე „გაზრდა ამ სამყაროში“ (''Growing Up in the Universe''). სხვადასხვა დროს იყო რამდენიმე ჟურნალის რედაქტორი, ''Encarta Encyclopedia-ს'' და ევოლუციის ენციკლოპედიის (''Encyclopedia of Evolution'') მრჩეველ-რედაქტორი. არის სეკულარული ჰუმანისტების საბჭოს ჟურნალ ''Free Inquiry-ს'' მიმომხილველი და ჟურნალ ''Skeptic-ის'' რედაქტორთა საბჭოს წევრი მისი დაფუძნების დღიდან.<ref>{{cite web |url=http://www.skeptic.com/the_magazine/editorial_board.html |title=Editorial Board |access-date=22 April 2008 |publisher=The Skeptics' Society |archive-date=10 April 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080410145522/http://www.skeptic.com/the_magazine/editorial_board.html |url-status=live }}</ref>

დოკინზი სხვადასხვა დროს ჟიურის რანგში იყო მიწვეული ისეთ განსხვავებულ დაჯილდოებებზე, როგორიცაა სამეფო საზოგადოების ფარადეის ჯილდო და ბრიტანეთის აკადემიის სატელევიზიო ჯილდო ([[ბრიტანული აკადემიის ფილმების დაჯილდოება|BAFTA]]).<ref name="cv" /> იყო ბრიტანეთის მეცნიერების განვითარების ასოციაციის ბიოლოგიურ მეცნიერებათა განყოფილების პრეზიდენტი. 2004 წელს ოქსფორდის ბალიოლის კოლეჯმა დააწესა დოკინზის პრემია, რომელიც გაიცემა „განსაკუთრებული კვლევისთვის ეკოლოგიასა და იმ ცხოველთა ქცევასთან დაკავშირებით, რომელთა კეთილდღეობასა და გადარჩენას, შესაძლოა, საფრთხე ემუქრებოდეს ადამიანთა მოქმედებების გამო“.<ref>{{cite web |url=http://www.balliol.ox.ac.uk/official/miscellany/dawkins/index.asp |title=The Dawkins Prize for Animal Conservation and Welfare |access-date=30 March 2008 |date=9 November 2007 |publisher=Balliol College, Oxford |archive-url=https://web.archive.org/web/20070912192317/http://www.balliol.ox.ac.uk/official/miscellany/dawkins/index.asp |archive-date=12 September 2007 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070912192317/http://www.balliol.ox.ac.uk/official/miscellany/dawkins/index.asp |archivedate=12 სექტემბერი 2007 }}</ref> 2008 წლის სექტემბერში დატოვა პროფესორის თანამდებობები და გამოაცხადა, რომ გეგმავდა „დაეწერა წიგნი ახალგაზრდებისთვის, რომელშიც გააფრთხილებდა მათ, არ დაეჯერებინათ „ანტი-მეცნიერული ზღაპრებისთვის“.<ref name="telegraph2008">{{cite news |title=Harry Potter fails to cast spell over Professor Richard Dawkins |url=https://www.telegraph.co.uk/news/3255972/Harry-Potter-fails-to-cast-spell-over-Professor-Richard-Dawkins.html |newspaper=The Daily Telegraph |access-date=1 November 2008 |author1=Beckford, Martin |author2=Khan, Urmee |name-list-style=amp |location=London |date=24 October 2008 |archive-date=4 November 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081104032214/http://www.telegraph.co.uk/news/3255972/Harry-Potter-fails-to-cast-spell-over-Professor-Richard-Dawkins.html |url-status=live }}</ref>

2011 წელს შეუერთდა ლონდონის ჰუმანიტარული მეცნიერებების ახალი კოლეჯის პროფესორთა შემადგენლობას, კერძო უნივერსიტეტისა, რომელიც ენტონი გრეილინგმა დააფუძნა. კოლეჯი 2012 წლის სექტემბერში გაიხსნა.<ref>{{cite news |url=https://www.telegraph.co.uk/education/universityeducation/8557555/New-university-to-rival-Oxbridge-will-charge-18000-a-year.html |title=New university to rival Oxbridge will charge £18,000 a year |date=5 June 2011 |access-date=20 January 2016 |work=[[Sunday Telegraph]] |archive-date=29 April 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190429113425/https://www.telegraph.co.uk/education/universityeducation/8557555/New-university-to-rival-Oxbridge-will-charge-18000-a-year.html |url-status=live }}</ref>

== საქმიანობა ==
=== ევოლუციური ბიოლოგია ===
[[File:Dawkins at UT Austin.jpg|thumb|right|upright|დოკინზი ოსტინის უნივერსიტეტში, ტეხასი, მარტი, 2008]]

დოკინზი ყველაზე მეტად ცნობილია ევოლუციაში გენის, როგორც გადარჩევის მთავარი ერთეულის პოპულარიზაციით. ეს ხედვა მან ყველაზე ნათლად გადმოსცა ორ წიგნში:<ref>{{cite book |title=Richard Dawkins: How a Scientist Changed the Way We Think: Reflections by Scientists, Writers, and Philosophers |url=https://books.google.com/books?id=lH4sh2436rEC&q=%22evolutionary+biologist%22 |year=2007 |publisher=Oxford University Press |isbn=978-0-19-921466-2 |page=228 |first1=Mark |last1=Ridley |access-date=27 January 2016 |archive-date=19 March 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150319065837/http://books.google.com/books?id=lH4sh2436rEC&q=%22evolutionary+biologist%22 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite book |last=Lloyd |first=Elisabeth Anne |title=The structure and confirmation of evolutionary theory |url=https://books.google.com/books?id=hO8vHTSiBkAC |year=1994 |publisher=Princeton University Press |isbn=978-0-691-00046-6 |access-date=20 May 2020 |archive-date=23 May 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200523013222/https://books.google.com/books?id=hO8vHTSiBkAC |url-status=live }}</ref>
* „ეგოისტი გენი“ (''The Selfish Gene'', 1976), რომელშიც აღნიშნავს, რომ „ცოცხალი ორგანიზმების ევოლუცია მიმდინარეობს [[დნმ-ის რეპლიკაცია|რეპლიკაციის]] უნარის მქონე ერთეულების დიფერენციალური გადარჩენის გზით“.
* „განვრცობილი ფენოტიპი“ (''The Extended Phenotype'', 1982), რომელშიც ბუნებრივ გადარჩევას აღწერს, როგორც პროცესს, სადაც რეპლიკატორები ერთმანეთს გავრცელებაში ეჯიბრებიან“. წიგნში იგი ფართო საზოგადოებას აცნობს გავლენიან კონცეფციას, რომელიც 1977 წელს წარმოადგინა<ref>{{cite journal |last1=Dawkins |first1=Richard |title=Replicator Selection and the Extended Phenotype |journal=Zeitschrift für Tierpsychologie |date=1978 |volume=47 |issue=1 |pages=61–76 |doi=10.1111/j.1439-0310.1978.tb01823.x |pmid=696023}}</ref> და რომლის მიხედვითაც, გენის ფენოტიპური ეფექტები არ შემოისაზღვრება ორგანიზმით, არამედ განივრცობა გარემოში, მათ შორის, სხვა ორგანიზმებზეც და სხვადასხვა ორგანიზმების მიერ საცხოვრებელი გარემოს მოდიფიცირება განვრცობილი ფენოტიპის კერძო შემთხვევაა. დოკინზს განვრცობილი ფენოტიპის კონცეფცია თავის ყველაზე დიდ მიღწევად მიაჩნია ევოლუციურ ბიოლოგიაში. იგი გვეხმარება ევოლუციური პროცესების ახსნაში, თუმცა არ იძლევა კონკრეტული შედეგების პროგნოზირების საშუალებას.<ref name="esf">{{cite web |url=https://www.sciencedaily.com/releases/2009/01/090119081333.htm |title=European Evolutionary Biologists Rally Behind Richard Dawkins's Extended Phenotype |publisher=Sciencedaily.com |date=20 January 2009 |access-date=28 June 2011 |archive-date=13 December 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181213083316/https://www.sciencedaily.com/releases/2009/01/090119081333.htm |url-status=live }}</ref>

დოკინზი ყოველთვის სკეპტიკურად იყო განწყობილი ისეთი ევოლუციური პროცესების არსებობის მიმართ, რომლებიც ორგანიზმის შემგუებლობის გაზრდაზე არ ახდენს გავლენას,<ref name="gould-lewontin">{{cite journal |last=Gould |first=Stephen Jay |author-link=Stephen Jay Gould |author2=Lewontin, Richard C. |author2-link=Richard Lewontin |year=1979 |title=The Spandrels of San Marco and the Panglossian Paradigm: A Critique of the Adaptationist Programme |journal=Proceedings of the Royal Society of London |volume=205 |issue=1161 |series=B |pages=581–598 |doi=10.1098/rspb.1979.0086 |pmid=42062 |bibcode=1979RSPSB.205..581G|s2cid=2129408 }}</ref> აგრეთვე, გენზე უფრო „მაღალ“ დონეებზე მიმდინარე გადარჩევის მიმართ.<ref name=Extended_Phenotype>{{cite book |last=Dawkins |first=Richard |title=The extended phenotype: the long reach of the gene |url=https://archive.org/details/extendedphenotyp0000dawk |url-access=registration |year=1999 |publisher=Oxford University Press |isbn=978-0192880512 |edition=Revised with new afterword and further reading}}</ref> განსაკუთრებულად სკეპტიკურად უყურებს ჯგუფური გადარჩევის როგორც პრაქტიკულ შესაძლებლობას, აგრეთვე მის მნიშვნელობას [[ალტრუიზმი|ალტრუიზმის]] ახსნისათვის.{{sfn|Dawkins|2006|pp=169–172}}

ალტრუიზმი, პირველი შეხედვით, ევოლუციური [[პარადოქსი|პარადოქსია]], რადგან სხვების დახმარება ისედაც მწირი და ძვირფასი რესურსების ხარჯზე ამცირებს ორგანიზმის გადარჩენის შესაძლებლობას (შემგუებლობას). ამის გამო დიდი ხნის განმავლობაში ალტრუიზმი აიხსნებოდა, როგორც ჯგუფური გადარჩევის ასპექტი და არსებობდა აზრი, რომ ინდივიდების ქმედებები ემსახურებოდა [[პოპულაცია|პოპულაციის]] ან [[სახეობა|სახეობის]] გადარჩენას მთლიანობაში. ბრიტანელმა ბიოლოგმა უილიამ ჰამილტონმა თავისი ინკლუზიური შემგუებლობის თეორიის დასაბუთებისას გენების სიხშირის ანალიზით აჩვენა, რომ მემკვიდრეობითი ალტრუისტული თვისებები შეიძლება განვითრდეს, თუ არსებობს საკმარისი გენეტიკური მსგავსება, როგორიცაა ახლო ნათესაობა, ალტრუისტული ქცევის მოქმედ და მიმღებ მხარეებს შორის.<ref>{{cite journal |last=Hamilton |first=W.D. |author-link=W. D. Hamilton |title=The genetical evolution of social behaviour I and II |journal=Journal of Theoretical Biology |volume=7 |issue=1 |pages=1–16, 17–52 |year=1964 |doi=10.1016/0022-5193(64)90038-4 |pmid=5875341|bibcode=1964JThBi...7....1H }}</ref> {{efn|უილიამ ჰამილტონმა გავლენა მოახდინა დოკინზზე და ეს გავლენა კარგად ჩანს წიგნში „ეგოისტი გენი“.<ref name="belief interview"/> ისინი ოქსფორდში დამეგობრდნენ და 2000 წელს, ჰამილტონის გარდაცვალების შემეგ დოკინზმა ნეკროლოგი დაწერა და სეკულარული მოსახსენიებელი ღონისძიების ორგანიზებაც გააკეთა.<ref>{{cite news |first=Richard |last=Dawkins |title=Obituary by Richard Dawkins |url=http://www.unifr.ch/biol/ecology/hamilton/hamilton.html#Dawkins |newspaper=The Independent |date=3 October 2000 |access-date=22 March 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080318185801/http://www.unifr.ch/biol/ecology/hamilton/hamilton.html#Dawkins |archive-date=18 March 2008 |url-status=dead}}</ref>}} ჰამილტონის ინკლუზიური შემგუებლობის თეორია წარმატებით გამოიყენება ბევრი ორგანიზმის, მათ შორის, ადამიანების ალტრუისტული ქცევების ასახსნელად. აგრეთვე, რობერტ ტრაივერსმა გენოცენტრული მოდელის ფარგლებში შეიმუშავა შექცევადი ალტრუიზმის (reciprocal altruism) თეორია, რომლის მიხედვითაც ერთი ორგანიზმი აწვდის სარგებელს მეორეს მომავალში საპასუხო სასარგებლო ქმედების მოლოდინით.<ref>{{cite journal |last=Trivers |first=Robert |title=The evolution of reciprocal altruism |journal=Quarterly Review of Biology |volume=46 |issue=1 |pages=35–57 |year=1971 |doi=10.1086/406755 |s2cid=19027999 |url=https://semanticscholar.org/paper/4e671994e5b0c7aefbecd050e95fdb45272d7e12 |access-date=16 December 2019 |archive-date=21 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201121060816/https://www.semanticscholar.org/paper/The-Evolution-of-Reciprocal-Altruism-Trivers/4e671994e5b0c7aefbecd050e95fdb45272d7e12 |url-status=live }}</ref> დოკინზმა „ეგოსტ გენში“ ამ იდეების პოპულარიზაცია და შემდგომი დამუშავება მოახდინა.<ref name="dawkins79">{{cite journal |last=Dawkins |first=Richard |title=Twelve Misunderstandings of Kin Selection |journal=Zeitschrift für Tierpsychologie |volume=51 |pages=184–200 |year=1979 |issue=2 |url=http://www.simonyi.ox.ac.uk/dawkins/writings/Twelve%20Misunderstandings%20of%20Kin%20Selection.pdf |archive-url=https://web.archive.org/web/20080529180009/http://www.simonyi.ox.ac.uk/dawkins/writings/Twelve%20Misunderstandings%20of%20Kin%20Selection.pdf |archive-date=29 May 2008 |doi=10.1111/j.1439-0310.1979.tb00682.x}}</ref>

2012 წლის ივნისში დოკინზმა მკაცრად გააკრიტიკა კოლეგა ბიოლოგის, ედვარდ უილსონის წიგნი „დედამიწის სოციალური დაპყრობა“ (''The Social Conquest of Earth''), როგორც ჰამილტონის ინკლუზიური სელექციის თეორიის მცდარი გააზრება.<ref>{{cite news |last=Thorpe |first=Vanessa |title=Richard Dawkins in furious row with EO Wilson over theory of evolution. Book review sparks war of words between grand old man of biology and Oxford's most high-profile Darwinist |url=https://www.theguardian.com/science/2012/jun/24/battle-of-the-professors |access-date=3 October 2012 |newspaper=The Guardian |date=24 June 2012 |location=London |archive-date=6 May 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190506014702/https://www.theguardian.com/science/2012/jun/24/battle-of-the-professors |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |last1=Dawkins |first1=Richard |title=The Descent of Edward Wilson |url=http://www.prospectmagazine.co.uk/magazine/edward-wilson-social-conquest-earth-evolutionary-errors-origin-species |access-date=24 October 2015 |work=[[Prospect (magazine)|Prospect]] |date=24 May 2012 |archive-date=24 September 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150924105332/http://www.prospectmagazine.co.uk/magazine/edward-wilson-social-conquest-earth-evolutionary-errors-origin-species |url-status=live }}</ref> მძაფრად კრიტიკული იყო მისი დამოკიდებულება დამოუკიდებელი მეცნიერის, ჯეიმზ ლავლოკის [[გაიას ჰიპოთეზა|გაიას ჰიპოთეზის]] მიმართ.<ref>{{cite book |title=The molecular biology of Gaia |url=https://archive.org/details/molecularbiology0000will |url-access=registration |year=1996 |publisher=Columbia University Press |isbn=978-0-231-10512-5 |page=[https://archive.org/details/molecularbiology0000will/page/178 178] |first1=George Ronald |last1=Williams}} [https://archive.org/details/molecularbiology0000will/page/178 Extract of page 178]</ref><ref>{{cite book |title=Scientists debate gaia: the next century |url=https://books.google.com/books?id=TOi1Cyj9h1UC |year=2004 |publisher=MIT Press |isbn=978-0-262-19498-3 |page=72 |first1=Stephen Henry |last1=Schneider |access-date=27 January 2016 |archive-date=29 July 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160729013112/https://books.google.com/books?id=TOi1Cyj9h1UC |url-status=live }} [https://books.google.com/books?id=TOi1Cyj9h1UC&pg=PA72 Extract of p. 72] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150319005453/http://books.google.com/books?id=TOi1Cyj9h1UC&pg=PA72 |date=19 March 2015 }}</ref><ref>{{cite book |title=Unweaving the Rainbow: Science, Delusion and the Appetite for Wonder |journal=Unweaving the Rainbow: Science |url=https://books.google.com/books?id=ZudTchiioUoC |year=2000 |publisher=Houghton Mifflin Harcourt |isbn=978-0-618-05673-6 |page=223 |first1=Richard |last1=Dawkins |bibcode=1998ursd.book.....D |access-date=27 January 2016 |archive-date=21 September 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140921122549/http://books.google.com/books?id=ZudTchiioUoC |url-status=live }} [https://books.google.com/books?id=ZudTchiioUoC&pg=PA223 Extract of p. 223] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150319064040/http://books.google.com/books?id=ZudTchiioUoC&pg=PA223 |date=19 March 2015 }}</ref>

დოკინზის მიდგომის კრიტიკოსები აღნიშნავენ, რომ '''სელექციის''' (მოვლენა, რომელშიც ინდივიდი წარმატებით ახერხებს ან ვერ ახერხებს რეპროდუქციას) ერთეულად გენის მიჩნევა შეცდომაში შემყვანია. გენი, მათი აზრით, უკეთესია დახასიათდეს, როგორც '''ევოლუციის''' (ალელების სიხშირის გრძელვადიანი ცვლილება პოპულაციაში) ერთეული.<ref>{{cite book |last=Dover |first=Gabriel |title=Dear Mr Darwin |year=2000 |publisher=London: Weidenfeld & Nicolson |isbn=978-0-7538-1127-6}}</ref> „ეგოისტ გენში“ დოკინზი განმარტავს, რომ იგი იყენებს ტერმინ '''გენის''' ჯორჯ უილიამსისეულ განსაზღვრებას: „ის, რაც დაიყოფა და რეკომბინირდება მხედველობაში მისაღები სიხშირით“ („that which segregates and recombines with appreciable frequency“).<ref>{{cite book |last=Williams |first=George C. |title=Adaptation and Natural Selection |url=https://books.google.com/books?id=wWZEq87CqO0C |year=1966 |publisher=Princeton University Press |location=New Jersey |isbn=978-0-691-02615-2 |access-date=20 May 2020 |archive-date=23 May 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200523013348/https://books.google.com/books?id=wWZEq87CqO0C |url-status=live }}</ref> კიდევ ერთი გავრცელებული კონტრარგუმენტიის თანახმად, გენს დამოუკიდებლად გადარჩენა არ შეუძლია და იგი კოოპერაციაში უნდა იყოს სხვა გენებთან, რათა ინდივიდუალური ორგანიზმის ჩამოყალიბებაში მიიღოს მონაწილეობა, შესაბამისად, შეუძლებელია მისი მიჩნევა დამოუკიდებელ „ერთეულად“.<ref>{{cite book |last=Mayr |first=Ernst |author-link=Ernst Mayr |title=What Evolution Is |year=2000 |publisher=Basic Books |isbn=978-0-465-04426-9}}</ref> წიგნში „განვრცობილი ფენოტიპი“ დოკინზი წერს, რომ ცალკეული გენის გადმოსახედიდან, ყველა სხვა გენი იმ გარემოს შემადგენელი ნაწილია, რომელშიც ის უნდა ადაპტირდეს.

უფრო მაღალი დონის სელექციის მომხრე მეცნიერები (როგორიცაა რიჩარდ ლევონტინი, დეივიდ სლოუნ უილსონი და ელიოტ სობერი) მიუთითებენ, რომ არსებობს ბევრი ფენომენი (მათ შორის, ალტრუიზმი), რომლის დამაკმაყოფილებელი ახსნაც გენზე დაფუძნებული სელექციის საშუალებით შეუძლებელია. ფილოსოფოსმა მერი მიჯლიმ, რომლის კრიტიკასაც „ეგოისტ გენთან“ დაკავშირებით დოკინზმა წერილობითაც უპასუხა,<ref>{{Cite news |last=Midgley |first=Mary |year=1979 |title=Gene-Juggling |periodical=Philosophy |volume=54 |issue=210 |pages=439–458 |url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&aid=3520652 |doi=10.1017/S0031819100063488 |access-date=18 March 2008 |archive-date=31 July 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160731184320/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&aid=3520652 |url-status=live }}</ref><ref>{{Cite news |last=Dawkins |first=Richard |year=1981 |title=In Defence of Selfish Genes |periodical=Philosophy |volume=56 |issue=218 |pages=556–573 |url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&aid=3512724 |doi=10.1017/S0031819100050580 |access-date=17 March 2008 |archive-date=31 July 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160731181424/http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&aid=3512724 |url-status=live }}</ref> გააკრიტიკა გენური სელექცია, [[მემეტიკა|მიმეტიკა]] და [[სოციობიოლოგია]], როგორც ერთობ რედუქციონისტული თეორიები;<ref>{{cite book |last=Midgley |first=Mary |title=Science and Poetry |year=2000 |publisher=Routledge |isbn=978-0-415-27632-0}}</ref> მან გამოთქვა მოსაზრება, რომ დოკინზის იდეების პოპულარობის მიზეზები ეპოქის სულს უკავშირდება და ამის მაგალითია თეტჩერ-რეიგანის ათწლეულების გაზრდილი ინდივიდუალიზმი.<ref>{{cite book |first=Mary |last=Midgley |title=The solitary self: Darwin and the selfish gene |url=https://archive.org/details/solitaryselfdarw0000midg |year=2010 |publisher=McGill-Queen's University Press |isbn=978-1-84465-253-2}}</ref> არსებობს დოკინზის შრომის უფრო ახალი ხედვები და ანალიზებიც.<ref>{{cite book |first=Alan G.|last=Gross|title=The Scientific Sublime: Popular Science Unravels the Mysteries of the Universe (Chapter 11: Richard Dawkins: The Mathematical Sublime) |url=https://archive.org/details/scientificsublim0000gros|year=2018|publisher=Oxford University Press |asin=B07C8L2CZY}}</ref>

ევოლუციის მექანიზმების და ინტერპრეტაციის გარშემო მიმდინარე დავაში, (რომელსაც „დარვინის ომებსაც“ უწოდებენ),<ref>{{cite book |last=Brown |first=Andrew |author-link=Andrew Brown (writer) |title=The Darwin Wars: How stupid genes became selfish genes |url=https://archive.org/details/darwinwarshowstu0000brow |year=1999 |publisher=London: Simon & Schuster |isbn=978-0-684-85144-0}}</ref><ref name="AndrewBrown2000">{{cite book |last=Brown |first=Andrew |author-link=Andrew Brown (writer) |title=The Darwin Wars: The Scientific Battle for the Soul of Man |url=https://archive.org/details/darwinwarsscient0000brow |year=2000 |publisher=Touchstone |isbn=978-0-684-85145-7}}</ref> ერთ დაჯგუფებას ხშირად დოკინზის, ხოლო მეორეს ამერიკელი [[პალეონტოლოგია|პალეონტოლოგის]], [[სტივენ ჯეი გულდი|სტივენ ჯეი გულდის]] სახელს უწოდებენ, რაც თითოეული მათგანის, როგორც შესაბამისი იდეების პოპულარიზატორის სტატუსზე მიუთითებს.<ref name="Brockman">{{cite book |last=Brockman |first=J. |title=The Third Culture: Beyond the Scientific Revolution |year=1995 |publisher=Simon & Schuster |location=New York |isbn=978-0-684-80359-3 |url=https://archive.org/details/thirdculture00broc}}</ref><ref name="Sterelny">{{cite book |last=Sterelny |first=K. |author-link=Kim Sterelny |title=Dawkins vs. Gould: Survival of the Fittest |year=2007 |publisher=Icon Books |location=Cambridge, UK |isbn=978-1-84046-780-2 |title-link=Dawkins vs. Gould}}</ref> კონკრეტულად, დოკინზის და გულდის კომენტარები მნიშვნელოვანი იყო სოციობიოლოგიის და ევოლუციური ფსიქოლოგიის თაობაზე არსებულ მსჯელობაში, სადაც დოკინზი, როგორც წესი, დადებითად იყო განწყობილი აღნიშნული კონცეფციების მიმართ, ხოლო გულდი – კრიტიკულად.<ref>{{cite book |last=Morris |first=Richard |title=The Evolutionists |url=https://archive.org/details/evolutionistsstr0000morr |year=2001 |publisher=W. H. Freeman |isbn=978-0-7167-4094-0}}</ref> დოკინზის პოზიციის ტიპური მაგალითია მწვავედ კრიტიკული მიმოხილვა სტივენ როუზის, ლეონ კამინის და რიჩარდ ლევონტინის წიგნისა „არა ჩვენს გენებში“ (''Not in Our Genes,'' 1984).<ref>{{Cite news |last=Dawkins |first=Richard |date=24 January 1985 |title=Sociobiology: the debate continues |periodical=New Scientist |url=http://www.simonyi.ox.ac.uk/dawkins/WorldOfDawkins-archive/Dawkins/Work/Reviews/1985-01-24notinourgenes.shtml |access-date=3 April 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080501043602/http://www.simonyi.ox.ac.uk/dawkins/WorldOfDawkins-archive/Dawkins/Work/Reviews/1985-01-24notinourgenes.shtml |archive-date=1 May 2008 |url-status=dead}}</ref> ორი მოაზროვნე, რომელიც ხშრად ასოცირდება დოკინზთან და იზიარებს მის იდეებს, არის [[სტივენ პინკერი]] და [[დენიელ დენეტი]]. დენეტი მხარს უჭერს ევოლუციის გენოცენტრულ ხედვას და რედუქციონიზმს ბიოლოგიაში.<ref>{{cite book |last=Dennett |first=Daniel |author-link=Daniel Dennett |title=Darwin's Dangerous Idea |journal=Complexity |volume=2 |issue=1 |pages=[https://archive.org/details/darwinsdangerous0000denn/page/32 32–36] |year=1995 |publisher=Simon & Schuster |location=United States |isbn=978-0-684-80290-9 |bibcode=1996Cmplx...2a..32M |doi=10.1002/(SICI)1099-0526(199609/10)2:1<32::AID-CPLX8>3.0.CO;2-H |url=https://archive.org/details/darwinsdangerous0000denn/page/32 }}</ref> მიუხედავად აკადემიური განსხვავებებისა, დოკინზს და გულდს მტრული პიროვნული დამოკიდულება არ ჰქონიათ. მოზრდილი ნაწილი დოკინზის 2003 წელს გამოცემული წიგნისა „ეშმაკის კაპელანი“ (''A Devil's Chaplain'') ერთი წლით ადრე გარდაცვლილ გულდს ეძღვნება.

შეკითხვაზე, ახდენდა თუ არა დარვინიზმი გავლენას დოკინზის ყოველდღიურ ცხოვრებაზე, მან უპასუხა: „ერთის მხრივ, დიახ. ჩემი თვალები ყოველთვის ფართოდაა გახელილი არსებობის არაჩვეულებრივი ფაქტის მიმართ. არა მხოლოდ ადამიანის არსებობის, არამედ, ზოგადად, სიცოცხლის და იმის, თუ როგოგ შეძლო ამ სუნთქვისშემკვრელად ძლიერმა პროცესმა, რასაც ბუნებრივ გადარჩევას ვუწოდებთ, აეღო ფიზიკისა და ქიმიის ძალიან მარტივი ფაქტები და მათზე დაყრდნობით მისულიყო [[სეკვოია|სეკვიოამდე]] და ადამიანამდე. აღტაცების ეს შეგრძნება არასდროს მტოვებს. მეორეს მხრივ, ნამდვილად არ ვაძლევ დარვინიზმს საშუალებას, გავლენა მოახსიდინოს ჩემს გრძნობებზე ადამიანის სოციალური ცხოვრების მიმართ“, რაშიც იგულისხმება, რომ მისი აზრით, ადამიანებს ინდივიდუალურად შეუძლიათ გამოეთიშონ დარვინიზმის გადარჩენაზე ორიენტირებულ მანქანას, რის საშუალებასაც პიროვნული შეგნება და თავისუფლება აძლევთ.<ref name="strident" />

=== „მიმი“ როგორც ქცევითი კონცეფცია ===
წიგნში „ეგოისტი გენი“ დოკინზმა მოიგონა სიტყვა '''მიმი''' (გენის ქცევითი ეკვივალენტი), რათა მკითხველებისთვის წარმოდგენა შეექმნა, თუ რა სახით შეიძლება განივრცოს დარვინისტული პრინციპები გენების სამყაროზე უფრო შორს.{{sfn|Dawkins|1989|p=11}} თავდაპირველად იგი „რეპლიკატორების“ არგუმენტის გაგრძელებად იყო ნაგულისხმევი, თუმცა, სხვა ავტორების, მაგალითად, დენიელ დენეტის და სიუზან ბლექმორის შრომებში ტერმინმა დამოუკიდებელი სიცოცხლე შეიძინა. მალევე წარმოიშვა [[მემეტიკა|მიმეტიკა]], დისციპლინა, რომლისგანაც დოკინზი დისტანცირდა.<ref name="misunderstanding">{{cite journal |last1=Burman |first1=J. T. |year=2012 |title=The misunderstanding of memes: Biography of an unscientific object, 1976–1999 |journal=[[Perspectives on Science]] |volume=20 |issue=1 |pages=75–104 |doi=10.1162/POSC_a_00057|s2cid=57569644 }}{{open access}}</ref>

დოკინზის კონცეფციით, '''მიმი''' არის რაიმე კულტურული ერთეული, რომელიც შეიძლება მივიჩნიოთ რაიმე იდეის ან იდეათა ნაკრების რეპლიკატორად. მისი ჰიპოთეზით, რეპლიკაციის ფუნქცია ბევრ კულტურულ მოვლენას შეიძლება გააჩნდეს, როგორც წესი, კომუნიკაციის და ადამიანური კონტაქტების საშუალებით, რადგანაც ადამიანები ევოლუციის შედეგად ინფორმაციის და ქცევის ეფექტურ (თუმცა, არასრულყოფილ) გამავრცელებლებად ჩამოყალიბდნენ. რადგანაც მიმები სრულყოფილად არ კოპირდება, ისინი შეიძლება დაიხვეწოს, კომბინირდეს ან რაიმე სახით შეიცვალოს სხვა იდეებთან ურთიერთქმედებაში. ეს შედეგად იძლევა ახალ მიმებს, რომლებიც, თავის მხრივ, შესაძლოა მეტად ან ნაკლებად ეფექტური რეპლიკატორები იყოს, ვიდრე მათი წინამორბედები. შედეგად მიიღება მიმებზე დაფუძნებული კულტურული ევოლუციის ჰიპოთეზა, კონცეფცია, რომელიც გენებზე დაფუძნებული ბიოლოგიური ევოლუციის ანალოგიურია.<ref>{{cite book |last=Kelly |first=Kevin |title=Out of Control: The New Biology of Machines, Social Systems, and the Economic World |year=1994 |publisher=Addison-Wesley |location=United States |isbn=978-0-201-48340-6 |page=[https://archive.org/details/outofcontrolnewb00kell/page/360 360]| title-link = Out of Control: The New Biology of Machines, Social Systems, and the Economic World}}</ref>

მიუხედავად იმისა, რომ ტერმინი მიმი დოკინზმა გამოიგონა, მას არასდროს უთქვამს, რომ იდეა სრულებით ახალი იყო,<ref>{{cite web |url=http://www.cscs.umich.edu/~crshalizi/formerly-hyper-weird/memetics.html |title=Memes |work=Center for the Study of Complex Systems |publisher=University of Michigan |access-date=14 August 2009 |last=Shalizi |first=Cosma Rohilla |archive-date=22 April 2009 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090422091304/http://cscs.umich.edu/~crshalizi/formerly-hyper-weird/memetics.html |url-status=live }}</ref> რადგანაც მსგავსი მოსაზრებები მანამდეც გამოთქმულა. მაგალითად, ჯონ ლორანი გამოთქვამს აზრს, რომ ტერმინი შეიძლება მომდინარეობდეს ნაკლებადცნობილი გერმანელი ბიოლოგის, რიხარდ ზემონის (1859-1918) შრომებიდან.<ref name="mneme">{{Cite book |last=Laurent |first=John |year=1999 |title=A Note on the Origin of 'Memes'/'Mnemes' |work=Journal of Memetics |volume=3 |issue=1 |pages=14–19 |url=http://cfpm.org/jom-emit/1999/vol3/laurent_j.html |access-date=17 March 2008 |archive-date=25 March 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180325202014/http://cfpm.org/jom-emit/1999/vol3/laurent_j.html |url-status=live }} {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210413222038/http://cfpm.org/jom-emit/1999/vol3/laurent_j.html |date=13 აპრილი 2021 }}</ref> ზემონის მიხედვით, „მნემი“ (''mneme'') იყო მეხსიერების  ცნობიერი ან ქვეცნობიერი ნევრული კვალი, რომელიც მემკვიდრეობით მიიღებოდა, თუმცა, მსგავსი მოსაზრება თანამედროვე ბიოლოგიის გადმოსახედიდან [[ლამარკიზმი|ლამარკისტული]] იქნებოდა.<ref name="leiden">{{Cite web |last=van Driem |first=George |year=2007 |title=Symbiosism, Symbiomism and the Leiden definition of the meme |url=https://www.researchgate.net/publication/249904767 |access-date=6 November 2018 |archive-date=21 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201121060835/https://www.researchgate.net/publication/249904767_Symbiosism_Symbiomism_and_the_Leiden_definition_of_the_meme |url-status=live }}</ref> ლორანმა, ასევე, აღმოაჩინა ტერმინ „მნემის“ გამოყენების შემთხვევები [[მორის მეტერლინკი|მორის მეტერლინკის]] წიგნში „თეთრი ჭიანჭველის ცხოვრება“ (''The Life of the White Ant,'' 1926), ხოლო თავად მეტერლინკი ამბობდა, რომ ტერმინი სწორედ ზემონისგან ისესხა.<ref name=mneme/> თავის ნაწარმოებში მეტერლინკი ცდილობდა, აეხსნა [[ტერმიტები|ტერმიტებისა]] და [[ჭიანჭველები|ჭიანჭველების]] მეხსიერება, როგორც ნევრული მეხსიერების კვალი, რომელსაც „ინდივიდულაური მნემი“ ემატებოდა.<ref name="leiden"/> მიუხედავად ამისა, ჯეიმზ გლეიკის აზრით, მიმის კონცეფცია დოკინზის „ყველაზე უფრო დასამახსოვრებელი გამოგონებაა, ბევრად უფრო გავლენიანი, ვიდრე მისი ეგოისტი გენი, ან მისი პროზელიტიზმი რელიგიურობის წინააღმდეგ“.<ref>{{cite book |first=James |last=Gleick |title=The Information: A History, a Theory, a Flood |year= 2011 |publisher=Pantheon |isbn=978-0-375-42372-7 |page=269}}</ref>

=== ფონდი ===

2006 წელს დოკინზმა დააფუძნა „რიჩარდ დოკინზის ფონდი კეთილგონიერებისა და მეცნიერებისათვის“ (''Richard Dawkins Foundation for Reason and Science'', ''RDFRS''), არამომგებიანი ორგანიზაცია. RDFRS-მა თავისი არსებობის განმავლობაში დააფინანსა კვლევები რწმენისა და რელიგიის ფსიქოლოგიაზე, სამეცნიერო განათლების პროგრამები და მასალები, აგრეთვე, მხარს უჭერდა სეკულარული ხასიათის საქველმოქმედო ორგანიზაციებს.<ref>{{cite web |url=http://www.richarddawkins.net/foundation,ourMission |title=Our Mission |first=Richard |last=Dawkins |access-date=17 November 2006 |publisher=Richard Dawkins Foundation |archive-url=https://web.archive.org/web/20061117150429/http://www.richarddawkins.net/foundation,ourMission |archive-date=17 November 2006 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20061117150429/http://www.richarddawkins.net/foundation,ourMission |archivedate=17 ნოემბერი 2006 }}</ref> 2016 წლის იანვარში ცნობილი გახდა, რომ დოკინზის ფონდი შეუერთდა „გამოკვლევის ცენტრს“ (''Center for Inquiry''), ხოლო თავად დოკინზი ახალი ორგანიზაციის დირექტორთა საბჭოს წევრი გახდა.<ref>{{cite web |url=http://www.worldreligionnews.com/religion-news/atheism/richard-dawkins-atheist-organization-merges-with-center-for-inquiry |title=Richard Dawkins' Atheist Organization Merges with Center for Inquiry |date=26 January 2016 |access-date=26 January 2016 |website=WorldReligionNews.com |last=Lesley |first=Alison |archive-date=28 January 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160128080214/http://www.worldreligionnews.com/religion-news/atheism/richard-dawkins-atheist-organization-merges-with-center-for-inquiry |url-status=live }}</ref>

=== რელიგიის კრიტიკა ===
[[File:Richard dawkins lecture.jpg|thumb|upright=1|დოკინზი კითხულობს ლექციას წიგნზე „ღმერთი, როგორც დელუზია“, 24 ივნისი, 2006]]

დოკინზი [[ანგლიკანიზმი|ინგლისის ეკლესიის]] წევრი 13 წლის ასაკში გახდა, თუმცა რწმენის მიმართ სკეპტიკურად იყო განწყობილი. მისი თქმით, განსწავლულობა მეცნიერებასა და ევოლუციურ პროცესებში უჩენს კითხვებს, თუ როგორ შეიძლება ცივილიზებული სამყაროს ხელმძღვანელ პოზიციებზე მყოფი ზრდასრული ადამიანები ჯერ კიდევ ასე გაუნათლებელნი იყვნენ ბიოლოგიაში<ref>{{cite web |url=http://www.beliefnet.com/story/178/story_17889_2.html |title=The Problem with God: Interview with Richard Dawkins (2) |access-date=11 April 2008 |last=Sheahen |first=Laura |date=October 2005 |publisher=Beliefnet.com |archive-date=10 April 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080410075833/http://www.beliefnet.com/story/178/story_17889_2.html |url-status=live }}</ref> და ვერ ამოუხსნია, თუ როგორ შეიძლება მეცნიერებაში გაწაფულ ადამიანებს კვლავ გააჩნდეთ ღმერთის რწმენა. დოკინზი აღნიშნავს, რომ ზოგიერთი ფიზიკოსი იყენებს სიტყვას „ღმერთი“ როგორც მეტაფორას სამყაროს დიდი და გასაოცარი მისტერიებისთვის, რაც იწვევს დაბნეულობას და არასწორ გააზრებას იმ ადამიანებში, რომლებიც მცდარად ფიქრობენ, რომ ეს მეცნიერები საუბრობენ მისტიურ არსებაზე, რომელიც პატიობს ცოდვებს, ღვინოს სისხლად გარდაქმნის, ან ხალხს სიკვდილის შემდეგ სიცოცხლის საშუალებას აძლევს.<ref>{{cite web |url=https://www.pbs.org/faithandreason/transcript/dawk-frame.html |title=Interview with Richard Dawkins |access-date=12 April 2008 |publisher=PBS |archive-date=20 June 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100620151103/http://www.pbs.org/faithandreason/transcript/dawk-frame.html |url-status=live }}</ref>

იგი არ ეთანხმება სტივენ ჯეი გულდის პრინციპს არაგადამკვეთი მაგისტერიების (Non-overlapping Magisteria, NOMA) შესახებ<ref>{{cite news |url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1555132-3,00.html |title=God vs. Science (3) |access-date=3 April 2008 |date=5 November 2006 |last=Van Biema |first=David |magazine=[[Time (magazine)|Time]] |archive-date=11 February 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120211180034/http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,1555132-3,00.html |url-status=dead }}</ref> და ამბობს, რომ ღმერთის არსებობა ისეთივე მეცნიერული [[ჰიპოთეზა|ჰიპოთეზაა]], როგორც ყველა დანარჩენი.{{sfn|Dawkins|2006|p=50}} დოკინზი ცნობილია რელიგიის კრიტიკით. როგორც თავად განაცხადა, მის ანტირელიგიურობას ორმაგი მიზეზი აქვს: რელიგია არის როგორც კონფლიქტის წყარო, ისე დასაბუთების გარეშე რაიმეს დაჯერების გამართლების საშუალება.{{sfn|Dawkins|2006|pp=282–286}} მისი აზრით რწმენა — რაიმეს დაუსაბუთებლად დაჯერება — „მსოფლიოში ერთ-ერთი უდიდესი ბოროტებაა“.<ref>{{cite web |url=http://www.thehumanist.org/humanist/articles/dawkins.html |title=Is Science A Religion? |publisher=The Humanist |first=Richard |last=Dawkins |date=1 January 1997 |access-date=31 December 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121030144700/http://www.thehumanist.org/humanist/articles/dawkins.html |archive-date=30 October 2012 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121030144700/http://www.thehumanist.org/humanist/articles/dawkins.html |archivedate=30 ოქტომბერი 2012 }}</ref>

მის მიერვე შემუშავებულ თეისტური ალბათობის სპექტრში, რომელსაც 7 დონე აქვს (1: „100% დარწმუნებული ვარ, რომ ღმერთი არსებობს“ — 7: „100%-ით დარწმუნებული ვარ, რომ ღმერთი არ არსებობს“), დოკინზმა საკუთარ თავს 6.9 მიაკუთვნა, რაც „დე ფაქტო ათეისტს“ წარმოადგენს: „დაზუსტებით ვერ მეცოდინება, მაგრამ ვფიქრობ, რომ ღმერთის არსებობის ალბათობა ძალიან დაბალია და ვცხოვრობ იმ დაშვებით, რომ იგი არ არსებობს“. როცა დარჩენილ მცირედ გაურკვევლობაზე დაუსვეს შეკითხვა, მან უპასუხა: „მე იმდენადვე ვარ [[აგნოსტიციზმი|აგნოსტიკი]] [ღმერთის არსებობის საკითხზე], რამდენადაც ბაღის კუთხეში [[ფერიები|ფერიების]] არსებობის საკითხზე“.<ref>{{cite news |url=https://www.telegraph.co.uk/news/religion/9102740/Richard-Dawkins-I-cant-be-sure-God-does-not-exist.html |title=Richard Dawkins: I can't be sure God does not exist |date=24 February 2012 |access-date=5 March 2016 |first=John |last=Bingham |location=London |work=The Telegraph |archive-date=24 May 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190524001926/https://www.telegraph.co.uk/news/religion/9102740/Richard-Dawkins-I-cant-be-sure-God-does-not-exist.html |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |url=https://www.psychologytoday.com/blog/side-effects/201202/why-does-richard-dawkins-take-issue-agnosticism |title=Why Does Richard Dawkins Take Issue With Agnosticism? |date=2 February 2012 |access-date=5 April 2016 |work=Psychology Today |first=Christopher |last=Lane }}</ref> 2014 წლის მაისში, უელსში გამართულ ჰეის ფესტივალზე დოკინზმა განმარტა, რომ მას არ სჯერა [[ქრისტიანობა|ქრისტიანული რწმენის]] ზებუნებრივი ელემენტებისა, თუმცა, რელიგიის ცერემონიული ნაწილის მიმართ გარკვეული ნოსტალგია ჯერ კიდევ აქვს.<ref>{{cite news |first=Sarah |last=Knapton |url=https://www.telegraph.co.uk/culture/hay-festival/10853648/Richard-Dawkins-I-am-a-secular-Christian.html |title=Richard Dawkins: 'I am a secular Christian' |newspaper=Telegraph |access-date=9 June 2014 |archive-date=21 December 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181221043247/https://www.telegraph.co.uk/culture/hay-festival/10853648/Richard-Dawkins-I-am-a-secular-Christian.html |url-status=live }}</ref> გარდა ღმერთის რწმენისა, დოკინზმა ირაციონალურობის გამო გააკრიტიკა ისეთი რელიგიური წარმოდგენები, რომლებიც ეხება ქრისტეს მიერ წყლის ღვინოდ ქცევას, მის აღდგომას და წყალზე სიარულს, ღვთისმშობლის ქალწულობას, მუჰამედის მიერ მთვარი გახლეჩას, ლაზარეს მკვდრეთით აღდგინებას და სხვა.{{refn|<ref>{{cite web|url=https://www.independent.co.uk/news/people/richard-dawkins-islamophobic-berkeley-event-cancelled-islam-muslim-uc-university-california-a7860281.html|title=Richard Dawkins hits back at allegations he is Islamophobic after Berkeley event is cancelled|website=[[Independent.co.uk]]|date=26 July 2017|access-date=10 September 2017|archive-date=29 August 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170829181754/http://www.independent.co.uk/news/people/richard-dawkins-islamophobic-berkeley-event-cancelled-islam-muslim-uc-university-california-a7860281.html|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web |url=https://twitter.com/richarddawkins/status/681453611906396160 |title=Dawkins Twitter This is almost as impressive as the prescient knowledge that embryo starts as a blob, semen comes from the spine & the sun sets in a marsh. |access-date=26 July 2017 |archive-date=21 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201121060816/https://twitter.com/richarddawkins/status/681453611906396160 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |url=https://twitter.com/richarddawkins/status/344419641101275137 |title='Did Jesus exist?' Who cares? 'Did Jesus lack a father? Raise Lazarus? Walk on water? Resurrect?' I care, and the answer is no in all cases. |access-date=1 August 2017 |archive-date=21 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201121060841/https://pbs.twimg.com/hashflag/config-2020-11-21-06.json |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |url=https://twitter.com/richarddawkins/status/677189384169512960 |title=There are people who believe Jesus turned water into wine. How do they hold down a job in the 21st century? |access-date=1 August 2017 |archive-date=21 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201121060819/https://twitter.com/richarddawkins/status/677189384169512960 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |url=https://twitter.com/richarddawkins/status/685591187479212032 |title=Ridicule is the proper response to beliefs such as Jesus' mother was a virgin, Joshua slowed Earth's rotation or Muhammad split the moon. |access-date=1 August 2017 |archive-date=21 November 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201121060820/https://twitter.com/richarddawkins/status/685591187479212032 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |url=https://twitter.com/richarddawkins/status/255543797528817664 |title=Over and above believing surreal nonsense about planets and magic stones, hats and underwear, Romney is also a liar |access-date=1 August 2017 |archive-date=19 July 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200719043539/https://twitter.com/richarddawkins/status/255543797528817664 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |url=https://twitter.com/richarddawkins/status/244790357420826626 |title=Could you really vote for a man who thinks the Garden of Eden was in Missouri? |access-date=1 August 2017 |archive-date=30 October 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171030133510/https://twitter.com/richarddawkins/status/244790357420826626 |url-status=live }}</ref>}}

დოკინზის პოპულარობა გაიზარდა მეცნიერებასა და რელიგიასთან დაკავშირებული საჯარო დებატების შემდეგ, რაც მისი ყველაზე პოპულარული წიგნის, „ღმერთი, როგორც დელუზია“ (2006), გამოცემას მოჰყვა. წიგნი საერთაშორისო ბესტსელერი გახდა.<ref name="michaelpowell">{{cite news |url=https://www.nytimes.com/2011/09/20/science/20dawkins.html?pagewanted=all&_r=0 |title=A Knack for Bashing Orthodoxy |newspaper=The New York Times |first=Michael |last=Powell |access-date=31 December 2012 |date=19 September 2011 |archive-date=27 December 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121227231703/http://www.nytimes.com/2011/09/20/science/20dawkins.html?pagewanted=all&_r=0 |url-status=live }}</ref> 2015 წლისთვის გაყიდული იყო მისი 3 მილიონზე მეტი ეგზემპლარი და წიგნი თარგმნილი იყო 30-ზე მეტ ენაზე.{{sfn|Dawkins|2015|p=173}} მისი წარმატება აღქმულ იქნა, როგორც ახალი, თანამედროვე კულტურული [[ცაიტგაისტი|ცაიტგაისტის]] ნიშანი; ასევე, იგი დაემთხვა [[ახალი ათეიზმი|ახალი ათეიზმის]] აღზევებას.<ref>{{cite news |url=http://www.cnn.com/2006/WORLD/europe/11/08/atheism.feature/index.html |title=The rise of the New Atheists |publisher=CNN |first=Simon |last=Hooper |date=9 November 2006 |access-date=16 March 2010 |archive-date=8 April 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100408094135/http://www.cnn.com/2006/WORLD/europe/11/08/atheism.feature/index.html |url-status=live }}</ref> წიგნში დოკინზი ამტკიცებს, რომ ზებუნებრივი შემოქმედი თითქმის უეჭველად არ არსებობს და რომ რელიგიური რწმენა დელუზიაა — „ფიქსირებული მცდარი წარმოდგენა“.{{sfn|Dawkins|2006|p=5}} 2002 წლის თებერვალში ტექნოლოგიის, გართობის და დიზაინის (TED) კონფერენციაზე წარმოთქმულ სიტყვაში, სახელწოდებით „მებრძოლი ათეიზმი“ (''Militant atheism''), დოკინზმა მოუწოდა ათეისტებს მსოფლიოს გარშემო, ღიად გამოეთქვათ თავიანთი პოზიცია და ებრძოლათ ეკლესიის ჩარევის წინააღმდეგ პოლიტიკასა და მეცნიერებაში.<ref name="militant" /> 2007 წლის 30 სექტემბერს დოკინზი, [[კრისტოფერ ჰიტჩენსი]], [[სემ ჰარისი]] და დენიელ დენეტი შეხვდნენ ჰიტჩენსის სახლში და გამართეს ორსაათიანი დისკუსია მოდერაციის გარეშე. საუბრის ვიდეოჩანაწერი მოგვიანებით გავრცელდა სახელწოდებით „ოთხი მხედარი“.<ref>{{Cite web |url=https://richarddawkins.net/2013/10/the-four-horsemen-dvd-19-95/ |title=The Four Horsemen DVD |first=Richard |last=Dawkins |date=1 October 2013 |website=Richard Dawkins Foundation |language=en-US |access-date=13 April 2016 |archive-date=11 June 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170611214236/https://richarddawkins.net/2013/10/the-four-horsemen-dvd-19-95/ |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170611214236/https://richarddawkins.net/2013/10/the-four-horsemen-dvd-19-95/ |archivedate=11 ივნისი 2017 }} See also {{YouTube | n7IHU28aR2E }}</ref>

დოკინზს მიაჩნია, რომ რელიგიური [[დოგმატიზმი|დოგმის]] და [[ინდოქტრინაცია|ინდოქტრინაციის]] წინააღმდეგ ბრძოლაში უმთავრესია განათლება და ცნობიერების ამაღლება.<ref name="belief interview"/><ref name="education">{{cite news |last=Smith |first=Alexandra |url=http://education.guardian.co.uk/schools/story/0,,1958138,00.html |title=Dawkins campaigns to keep God out of classroom |access-date=15 January 2007 |date=27 November 2006 |newspaper=The Guardian |location=London |archive-date=9 July 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080709084224/http://education.guardian.co.uk/schools/story/0,,1958138,00.html |url-status=live }}</ref><ref name="bright">{{cite news |url=http://books.guardian.co.uk/review/story/0,12084,981412,00.html |title=The future looks bright |access-date=13 March 2008 |last=Dawkins |first=Richard |date=21 June 2003 |newspaper=The Guardian |location=London |archive-date=6 June 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080606085217/http://books.guardian.co.uk/review/story/0,12084,981412,00.html |url-status=live |ref=none}}</ref> ამაში იგი მოიაზრებს ბრძოლას გარკვეული სტერეოტიპების წინააღმდეგ და ნატურალისტური მსოფლმხედველობის მქონე ადამიანების მიმართ პოზიტიური დამოკიდებულების გასაღვივებლად იყენებს ტერმინს „bright“ („ჭკვიანი“, „საზრიანი“, „გონებაგახსნილი“).<ref name="bright"/> იგი მხარს უჭერს იდეას თავისუფალი აზროვნების სკოლების შესახებ,<ref name="Powell">{{cite news |last=Powell |first=Michael |title=A Knack for Bashing Orthodoxy |url=https://www.nytimes.com/2011/09/20/science/20dawkins.html |date=19 September 2011 |work=The New York Times |page=4 |access-date=20 September 2011 |archive-date=17 March 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190317151949/https://www.nytimes.com/2011/09/20/science/20dawkins.html |url-status=live }}</ref> სადაც არ მოხდება ბავშვების ინდოქტრინაცია და სანაცვლოდ, მათ ასწავლიან, მოითხოვონ დასაბუთება, იყონ სკეპტიკური, კრიტიკული და გონებაგახსნილი. ასეთი სკოლა, როგორც დოკინზი ამბობს, „უნდა ასწავლიდეს შედარებით რელიგიათმცოდნეობას, მკვდარი, მაგრამ ისტორიულად მნიშვნელოვანი რელიგიების ჩათვლით, როგორიცაა [[ბერძნული მითოლოგია|ძველი ბერძნული]] და [[სკანდინავიური მითოლოგია|სკანდინავიური]] ღმერთები, თუნდაც იმიტომ, რომ ეს რელიგიები, [[აბრაამისეული რელიგიები|აბრაამისტული რელიგიების]] მსგავსად, მნიშვნელოვანია ინგლისური ლიტერატურის და ევროპის ისტორიის გასააზრებლად.“<ref name="telegraph1">{{cite news |last=Beckford |first=Martin |url=https://www.telegraph.co.uk/news/newstopics/religion/7849563/Richard-Dawkins-interested-in-setting-up-atheist-free-school.html |title=Richard Dawkins interested in setting up 'atheist free school' |newspaper=Telegraph |date=24 June 2010 |access-date=29 July 2010 |location=London |archive-date=27 June 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100627144143/http://www.telegraph.co.uk/news/newstopics/religion/7849563/Richard-Dawkins-interested-in-setting-up-atheist-free-school.html |url-status=dead }}</ref><ref>{{cite news |url=https://www.independent.co.uk/news/education/education-news/gove-welcomes-atheist-schools-2037990.html |title=Gove welcomes atheist schools – Education News, Education |newspaper=The Independent |date=29 July 2010 |access-date=29 July 2010 |location=London |first=Richard |last=Garner |archive-date=1 August 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100801053001/http://www.independent.co.uk/news/education/education-news/gove-welcomes-atheist-schools-2037990.html |url-status=live }}</ref> დოკინზი შთაგონებულია [[ფემინიზმი|ფემინისტების]] გლობალური წარმატებით ცნობიერების ამაღლების სფეროში, რაც ინგლისურ ენაში მდედრობითი ან უცნობი სქესის სახელის აღსანიშნავად მამრობითი სქესის ნაცვალსახელის გამოყენების ტრადიციის მოშლაში გამოიხატა და აცხადებს, რომ ტერმინები „ქრისტიანი ბავშვი“ და „მუსლიმი ბავშვი“ ისევე სოციალურად აბსურდულია, როგორც, მაგალითად, „მარქსისტი ბავშვი“ და ამის გამო, არ უნდა ხდებოდეს ბავშვების კლასიფიცირება მათი მშობლების რელიგიის მიხედვით.<ref name="bright" />

ზოგიერთი კრიტიკოსი, მათ შორის, მწერალი კრისტოფერ ჰიტჩენსი, ფსიქოლოგი სტივენ პინკერი და [[ნობელის პრემია|ნობელის პრემიის]] ლაურეატები სერ ჰაროლდ კროტო, [[ჯეიმზ უოტსონი]] და [[სტივენ ვაინბერგი]] დოკინზის პოზიციას რელიგიასთან დაკავშირებით მხარს უჭერდნენ და მის ნაშრომებს მაღალ შეფასებას აძლევდნენ.<ref>{{cite web |url=http://richarddawkins.net/godDelusionReviews |title=The God Delusion&nbsp;– Reviews |access-date=8 April 2008 |publisher=Richard Dawkins Foundation |archive-url=https://web.archive.org/web/20080702000504/http://richarddawkins.net/godDelusionReviews |archive-date=2 July 2008 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080401045656/http://richarddawkins.net/godDelusionReviews |archivedate=1 აპრილი 2008 }}</ref> სხვები, მათ შორის, ნობელის პრემიის მფლობელი თეორიული ფიზიკოსი [[პიტერ ჰიგსი]], ასტროფიზიკოსი [[მარტინ რისი]], მეცნიერების ფილოსოფოსი მაიკლ რუზი, ლიტერატურის კრიტიკოსი ტერი იგლტონი, ფილოსოფოსი როჯერ სკრატონი, აკადემიკოსი და სოციალური კრიტიკოსი კამილ პალია, ათეისტი ფილოსოფოსი დენიელ კეიმი და  თეოლოგი ალისტერ მაკგრათი{{refn|<ref>{{cite book |last=McGrath |first=Alister |author-link=Alister McGrath |title=Dawkins' God: Genes, Memes, and the Meaning of Life |year=2004 |publisher=Blackwell Publishing |location=Oxford, England |isbn=978-1-4051-2538-3 |page=[https://archive.org/details/dawkinsgodgenesm0000mcgr/page/81 81] |url=https://archive.org/details/dawkinsgodgenesm0000mcgr/page/81 }}</ref><ref>{{cite news |url=https://www.theguardian.com/commentisfree/belief/2009/nov/02/atheism-dawkins-ruse |location=London |work=The Guardian |first=Michael |last=Ruse |author-link=Michael Ruse |title=Dawkins et al bring us into disrepute |date=2 November 2009 |access-date=23 April 2016 |archive-date=19 September 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180919173459/https://www.theguardian.com/commentisfree/belief/2009/nov/02/atheism-dawkins-ruse |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |url=https://www.theguardian.com/commentisfree/belief/2012/oct/02/richard-dawkins-humanists-religion-atheists |location=London |work=The Guardian |first=Michael |last=Ruse |author-link=Michael Ruse |title=Why Richard Dawkins' humanists remind me of a religion |date=2 October 2012 |access-date=13 December 2016 |archive-date=21 August 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180821191854/https://www.theguardian.com/commentisfree/belief/2012/oct/02/richard-dawkins-humanists-religion-atheists |url-status=live }}</ref><ref name="salon.com">{{cite web |url=https://www.salon.com/2015/07/29/camille_paglia_takes_on_jon_stewart_trump_sanders_liberals_think_of_themselves_as_very_open_minded_but_that%e2%80%99s_simply_not_true/ |title=Camille Paglia takes on Jon Stewart, Trump, Sanders: "Liberals think of themselves as very open-minded, but that's simply not true!" |date=29 July 2015 |website=Salon |access-date=4 February 2019 |archive-date=4 February 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190204231514/https://www.salon.com/2015/07/29/camille_paglia_takes_on_jon_stewart_trump_sanders_liberals_think_of_themselves_as_very_open_minded_but_that%e2%80%99s_simply_not_true/ |url-status=live }}</ref><ref name="spectator.co.uk">{{cite web |url=https://www.spectator.co.uk/2006/01/dawkins-is-wrong-about-god/ |title=Dawkins is wrong about God |date=14 January 2006 |website=The Spectator |access-date=19 January 2019 |archive-date=12 June 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190612141649/https://www.spectator.co.uk/2006/01/dawkins-is-wrong-about-god/ |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |url=https://www.theguardian.com/commentisfree/belief/2011/oct/22/richard-dawkins-refusal-debate-william-lane-craig |title=Richard Dawkins's refusal to debate is cynical and anti-intellectualist |first=Daniel |last=Came |newspaper=The Guardian |date=22 October 2011 |via=www.theguardian.com |access-date=19 January 2019 |archive-date=30 September 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180930081527/https://www.theguardian.com/commentisfree/belief/2011/oct/22/richard-dawkins-refusal-debate-william-lane-craig |url-status=live }}</ref>}} მას სხვადასხვა მიზეზით აკრიტიკებდნენ. გამოითქვა შენიშვნები, რომ მისი ნაშრომები რელიგიური ფუნდამენტალიზმის ათეისტურ ვერსიას წარმოადგენს და არა ამ ფუნდამენტალიზმის პროდუქტიულ კრიტიკას და რომ დოკინზს ფუნდამენტურად არასწორად ესმის იმ თეოლოგიური მოსაზრებების საფუძვლები, რომელთა უარყოფასაც ლამობს. რისმა და ჰიგსმა ღიად უარყვეს დოკინზის კონფრონტაციული დამოკიდებულება რელიგიის მიმართ და მას ვიწრო და „უხერხული“ უწოდეს, მეტიც, ჰიგსმა დოკინზი იმავე რელიგიურ ფუნდამენტალისტებს შეადარა, რომლებსაც იგი აკრიტიკებს.<ref>{{cite magazine |url=http://www.lrb.co.uk/v28/n20/terry-eagleton/lunging-flailing-mispunching |title=Lunging, Flailing, Mispunching |first=Terry |last=Eagleton· |date=19 October 2006 |magazine=[[London Review of Books]] |access-date=16 May 2014 |volume=28 |issue=20 |pages=32–34 |archive-date=10 March 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100310145648/http://www.lrb.co.uk/v28/n20/terry-eagleton/lunging-flailing-mispunching |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |url=http://richarddawkins.net/articleComments,1647,Do-you-have-to-read-up-on-leprechology-before-disbelieving-in-them,Richard-Dawkins-The-Independent,page27 |title=Do you have to read up on leprechology before disbelieving in them? |access-date=14 November 2007 |last=Dawkins |first=Richard |date=17 September 2007 |publisher=Richard Dawkins Foundation |archive-url=https://web.archive.org/web/20071214014838/http://richarddawkins.net/articleComments,1647,Do-you-have-to-read-up-on-leprechology-before-disbelieving-in-them,Richard-Dawkins-The-Independent,page27 |archive-date=14 December 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071214014838/http://richarddawkins.net/articleComments,1647,Do-you-have-to-read-up-on-leprechology-before-disbelieving-in-them,Richard-Dawkins-The-Independent,page27 |archivedate=14 დეკემბერი 2007 }}</ref><ref>{{cite news |url=http://books.guardian.co.uk/hay2007/story/0,,2089947,00.html |title=Scientists divided over alliance with religion |access-date=17 March 2008 |last=Jha |first=Alok |date=29 May 2007 |newspaper=The Guardian |location=London |archive-date=19 July 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080719103328/http://books.guardian.co.uk/hay2007/story/0,,2089947,00.html |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |last=Jha |first=Alok |url=https://www.theguardian.com/science/2012/dec/26/peter-higgs-richard-dawkins-fundamentalism |title=Peter Higgs criticises Richard Dawkins over anti-religious 'fundamentalism' |date=26 December 2012 |access-date=20 January 2016 |work=[[The Guardian]] |archive-date=28 October 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20181028180407/https://www.theguardian.com/science/2012/dec/26/peter-higgs-richard-dawkins-fundamentalism |url-status=live }}</ref> ათეისტმა ფილოსოფოსმა ჯონ გრეიმ დოკინზი დაგმო, როგორც „ანტი-რელიგიური მისიონერი“, რომლის მტკიცებები „არც ახალია და არც ორიგინალური“ და განაცხადა, რომ „გაბრუებულია რა თავისივე გონების მუშაობით, დოკინზს მხედველობიდან ეპარება ბევრი რამ, რაც მნიშვნელოვანია ადამიანებისთვის“. გრეიმ, აგრეთვე, გააკრიტიკა დოკინზის, როგორც დარვინის მოკავშირის რეპუტაცია და აღნიშნა, რომ თუ „მეცნიერება დარვინისთვის ძიების მეთოდი იყო, რომლის საშუალებითაც ნელა და თავმდაბლად უახლოვდებოდა ჭეშმარიტებას, დოკინზისთვის იგი სამყაროს შეუვალი ხედვაა“.<ref>{{cite news |url=https://newrepublic.com/article/119596/appetite-wonder-review-closed-mind-richard-dawkins |title=The Closed Mind of Richard Dawkins |date=2 October 2014 |access-date=20 January 2016 |first=John |last=Gray |magazine=New Republic |archive-date=16 February 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190216012235/https://newrepublic.com/article/119596/appetite-wonder-review-closed-mind-richard-dawkins |url-status=live }}</ref> 2016 წელს ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ ბრიტანელი მეცნიერების დიდი ნაწილი დოკინზის დამოკიდებულებას რელიგიის მიმართ არ იწონებდა.<ref>{{cite news|url=https://www.independent.co.uk/news/science/richard-dawkins-atheism-criticism-atheist-study-rice-university-science-scientists-a7389396.html |title=British scientists don't like Richard Dawkins, finds study that didn't even ask questions about Richard Dawkins |date=31 October 2016 |first =Andrew |last =Griffin |work=The Independent |url-status=live }}</ref> ამ კრიტიკაზე პასუხად დოკინზი აცხადებს, რომ ღრმა კოსმოლოგიურ შეკითხვებზე პასუხების ძიებაში თეოლოგები მეცნიერებს არაფრით აღემატებიან და რომ იგი ფუნდამენტალისტი არაა, რადგან ახალი სამხილების აღმოჩენის შემთხვევაში, მზადაა, შეხედულებები შეიცვალოს.{{sfn|Dawkins|2006}}<ref>{{cite web |url=http://www.secularhumanism.org/library/fi/dawkins_18_2.html |title=When Religion Steps on Science's Turf |access-date=3 April 2008 |last=Dawkins |first=Richard |year=2006 |work=Free Inquiry |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20080419125549/http://www.secularhumanism.org/library/fi/dawkins_18_2.html |archive-date=19 April 2008 |ref=none}}</ref><ref name=rdf-fundamentalist>{{cite web |last=Dawkins |first=Richard |title=How dare you call me a fundamentalist |url=http://old.richarddawkins.net/articles/1071-how-dare-you-call-me-a-fundamentalist |publisher=Richard Dawkins Foundation |access-date=28 December 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20121231022508/http://old.richarddawkins.net/articles/1071-how-dare-you-call-me-a-fundamentalist |archive-date=31 December 2012 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121231022508/http://old.richarddawkins.net/articles/1071-how-dare-you-call-me-a-fundamentalist |archivedate=31 დეკემბერი 2012 }}</ref>

დოკინზი საჯარო კრიტიკის ობიექტი გახდა ისლამის შესახებ გაკეთებული განცხადებების გამოც. 2013 წელს მან ტვიტერში დაწერა: „მსოფლიოს ყველა მუსლიმს ერთად უფრო ნაკლები ნობელის ჯილდო აქვს აღებული, ვიდრე კემბრიჯის ტრინიტის კოლეჯს. თუმცა, შუა საუკუნეებში მათ დიდი საქმეები გააკეთეს“.<ref>{{cite news |last1=Malik |first1=Nesrine |title=Richard Dawkins' tweets on Islam are as rational as the rants of an extremist Muslim cleric |url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2013/aug/08/richard-dawkins-tweets-islam-muslim-nobel |access-date=5 August 2021 |work=The Guardian |date=8 August 2013}}</ref> 2016 წელს ჩრდილო-აღმოსავლეთის მეცნიერებისა და სკეპტიციზმის კონფერენციის ორგანიზატორებმა, სადაც დოკინზი სიტყვით უნდა გამოსულიყო, მისი მოწვევა გააუქმეს, რადგან მან გააზიარა „ძლიერ შეურაცხმყოფელი“ ანიმაციური ვიდეო, რომელშიც ფემინისტები და ისლამისტები ერთად მღეროდნენ იმაზე, თუ რამდენი საერთო აქვთ. პოსტზე თანდართულ ტვიტში დოკინზი წერდა: „ცხადია, არ ეხება ფემინისტების დიდ უმრავლესობას, რომელთა შორისაც საკუთარ თავსაც მოვიაზრებ. თუმცა, დარჩენილი უმცირესობა ძლიერ დამაზიანებელია.“<ref name="Blair2016">{{cite news |last1=Blair |first1=Olivia |date=29 January 2016 |title=Richard Dawkins dropped from science event for tweeting video mocking feminists and Islamists |work=The Independent |url=https://www.independent.co.uk/news/people/richard-dawkins-vdeo-twitter-necss-event-feminism-a6841161.html |access-date=5 August 2021}}</ref>

=== კრეაციონიზმის კრიტიკა ===
დოკინზი ცნობილია [[კრეაციონიზმი|კრეაციონიზმის]] კრიტიკით. კრეაციონიზმი წარმოადგენს რელიგიურ რწმენას, რომ ადამიანი, სიცოცხლე და სამყარო შეიქმნა ღმერთის მიერ,<ref>{{cite encyclopedia |url=http://plato.stanford.edu/entries/creationism/ |title=Creationism |last=Ruse |first=Michael |author-link=Michael Ruse |encyclopedia=Stanford Encyclopedia of Philosophy |publisher=Metaphysics Research Laboratory, [[Stanford University]] |quote=a Creationist is someone who believes in a god who is absolute creator of heaven and earth. |access-date=9 September 2009 |archive-date=9 June 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070609094515/http://plato.stanford.edu/entries/creationism/ |url-status=live }}</ref> ევოლუციური პროცესების გარეშე.<ref>{{cite book |last=Scott |first=Eugenie C |author-link=Eugenie Scott |title=Evolution vs. creationism: an introduction |year= 2009 |publisher=University of California Press |location=Berkeley |isbn=978-0-520-26187-7 |page=51 |chapter=Creationism |quote=The term 'creationism' to many people connotes the theological doctrine of special creationism: that God created the universe essentially as we see it today, and that this universe has not changed appreciably since that creation event. Special creationism includes the idea that God created living things in their present forms...}}</ref> [[ახალგაზრდა დედამიწა|ახალგაზრდა დედამიწის]] შესახებ კრეაციონისტულ წარმოდგენას, რომლის მიხედვითაც დედამიწის ასაკი მხოლოდ რამდენიმე ათასი წელია, დოკინზმა უწოდა „აბსურდული, აზრსმოკლებული სიცრუე“.<ref>{{cite news |url=https://www.theguardian.com/uk/2002/mar/09/religion.schools1 |title=A scientist's view |last=Dawkins |first=Richard |date=9 March 2002 |work=[[The Guardian]] |access-date=7 November 2009 |location=London |archive-date=21 August 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180821191933/https://www.theguardian.com/uk/2002/mar/09/religion.schools1 |url-status=live }}</ref> დოკინზის 1986 წელს გამოცემული წიგნი „ბრმა მესაათე“ (''The Blind Watchmaker'') შეიცავს კრეაციონიზმის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი, კერძოდ, [[ტელეოლოგია|ტელეოლოგიური]] (წინასწარგანზრახულობის) არგუმენტის ხანგრძლივ და მყარ კრიტიკას. წიგნში ავტორი გამოდის მესაათის ანალოგიის წინააღმდეგ, რომელიც ცნობილი გახდა XVIII საუკუნის ინგლისელი თეოლოგის, უილიამ პეილის წიგნიდან „ბუნებრივი თეოლოგია“(''Natural Theology''), სადაც პეილი ამტკიცებს, რომ როგორც საათი არის ზედმეტად რთული და ფუნქციონალური იმისთვის, რომ შემთხვევით გაჩენილიყო, ასევე, ყველა ცოცხალი არსება — ბევრად უფრო რთული აგებულებით და ფუნქციურობით — წინასწარი განზრახვით და გეგმით უნდა იყოს შექმნილი. დოკინზი იზიარებს სამეცნიერო საზოგადოებაში ფართოდ მიღებულ ხედვას, რომ ბუნებრივი გადარჩევა საკმარისია ბიოლოგიური სამყაროს ფუნქციურობისა და ერთი შეხედვით არაშემთხვევითი კომპლექსურობის ასახსნელად და შეიძლება მისი როლი მესაათისას შევადაროთ, თუმცა, ეს იქნება ავტომატური, არაგონიერი, „ბრმა“ მესაათე.<ref>{{cite web |url=http://www.simonyi.ox.ac.uk/dawkins/WorldOfDawkins-archive/Dawkins/Work/Books/blind.shtml |title=Book: The Blind Watchmaker |access-date=28 February 2008 |last=Catalano |first=John |publisher=The University of Oxford |archive-url=https://web.archive.org/web/20080415140851/http://www.simonyi.ox.ac.uk/dawkins/WorldOfDawkins-archive/Dawkins/Work/Books/blind.shtml |date=1 August 1996 |archive-date=15 April 2008 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080415140851/http://www.simonyi.ox.ac.uk/dawkins/WorldOfDawkins-archive/Dawkins/Work/Books/blind.shtml |archivedate=15 აპრილი 2008 }}</ref>

[[File:Dawkins aaconf.jpg|thumb|დოკინზი არასამთავრობო ორგანიზაცია „ამერიკელი ათეისტების“ სამკერდე ნიშნით (ალისფერი A) ორგანიზაციის 34-ე ყოველწლიურ შეკრებაზე (2008)]]

1986 წელს დოკინზმა და ბიოლოგმა [[ჯონ მეინარდ სმითი|ჯონ მეინარდ სმითმა]] მონაწილეობა მიიღეს ოქსფორდის გაერთიანების მიერ ორგანიზებულ დებატებში კრეაციონისტ ართურ უაილდერ-სმითის და ბიბლიური კრეაციონისტური საზოგადოების პრეზიდენტის ედგარ ენდრიუსის პირისპირ. სხვა შემთხვევებში დოკინზი ითვალისწინებს გარდაცვლილი კოლეგის, სტივენ ჯეი გულდის რჩევას და კრეაციონისტებთან ფორმალურ დებატებში მონაწილეობაზე უარს ამბობს ხოლმე, რადგანაც მისი აზრით, „რასაც ისინი ეძებენ, რესპექტაბელურობის ჟანგბადია“ და მათთან ოფიციალურ დებატებში შესვლა „მათ ამ ჟანგბადს მიაწვდიდა“. მისი აზრით, კრეაციონისტებს „არ აწუხებთ დებატებში დამარცხება. მათთვის მნიშვნელოვანია აღიარების მოპოვება იმით, რომ მათთან კამათში შესვლით თავს შევიწუხებთ“.{{sfn|Dawkins|2003|p=218}} 2004 წლის დეკემბერში ამერიკელ ჟურნალისტთან ბილ მოიერსთან ინტერვიუში დოკინზმა თქვა, რომ „იმ ყველაფერს შორის, რაც მეცნიერებამ დანამდვილებით იცის, ევოლუცია ისეთივე უეჭველია, როგორც ნებისმიერი სხვა“. როცა მოიერსმა ტერმინ [[თეორია|„თეორიის“]] გამოყენების შესახებ ჰკითხა, დოკინზმა განაცხადა, რომ „ევოლუციაზე დაკვირვება შესაძლებელია. უბრალოდ, არა მაშინ, როცა ის ხდება“. მან დაამატა, რომ „ეს პროცესი ჰგავს დეტექტივის საქმიანობას, რომელიც მკვლელობის სცენაზე მოდის... მას, რა თქმა უნდა, არ უნახავს დანაშაული, თუმცა, ნამდვილად ხედავს უამრავ მინიშნებას... არსებობს სამხილების უზარმაზარი რაოდენობა. თითქმის იგივე იქნებოდა, ყველაფერი ინგლისური სიტყვებით რომ ეწეროს.“<ref>{{cite web |url=https://www.pbs.org/now/transcript/transcript349_full.html#dawkins |title='Now' with Bill Moyers |access-date=29 January 2006 |last=Moyers |first=Bill |date=3 December 2004 |publisher=Public Broadcasting Service |archive-date=16 May 2006 |archive-url=https://web.archive.org/web/20060516223956/http://www.pbs.org/now/transcript/transcript349_full.html#dawkins |url-status=live }}</ref>

დოკინზი ეწინააღმდეგება სასკოლო განათლებაში გონიერი შემოქმედის საკითხის შეტანას, რომელსაც ახასიათებს როგორც არა მეცნიერულ, არამედ რელიგიური შეხედულებას.<ref>{{cite news |url=https://www.theguardian.com/science/2005/sep/01/schools.research |title=One side can be wrong |access-date=21 December 2006 |date=1 September 2005 |author1=Dawkins, Richard |author2=Coyne, Jerry |name-list-style=amp |newspaper=The Guardian |location=London |archive-date=26 December 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131226232200/http://www.theguardian.com/science/2005/sep/01/schools.research |url-status=live }}</ref> მედიაში მას ხშირად უწოდებენ „დარვინის როტვეილერს“,<ref name="discover">{{cite web |url=http://discovermagazine.com/2005/sep/darwins-rottweiler |title=Darwin's Rottweiler |access-date=22 March 2008 |last=Hall |first=Stephen S. |date=9 August 2005 |work=[[Discover (magazine)|Discover]] magazine |archive-date=21 March 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080321202431/http://discovermagazine.com/2005/sep/darwins-rottweiler/ |url-status=live }}</ref><ref name=mcgrath>{{cite book |last1=McGrath |first1=Alister |title=Dawkins' God: genes, memes, and the meaning of life |date=2007 |publisher=Blackwell |location=Malden, MA |isbn=978-1405125383 |page=i |edition=Reprinted |url=https://archive.org/details/dawkinsgodgenesm0000mcgr }}</ref> რაც ალუზიაა ინგლისელ ბიოლოგ [[ტომას ჰენრი ჰაქსლი|ტომას ჰენრი ჰაქსლიზე]], რომელსაც „დარვინის ბულდოგს“ უწოდებდნენ, რადგან თავგამოდებით იცავდა ჩარლზ დარვინის ევოლუციურ იდეებს. დოკინზი მკაცრად აკრიტიკებს ბრიტანულ კრეაციონისტულ ორგანიაციას Truth in Science („სიმართლე მეცნიერებაში“), რომელიც სახელმწიფო სკოლებში კრეაციონიზმის სწავლების ინიციატივას უჭერს მხარს და რომლის საქმიანობასაც დოკინზმა „საგანმანათლებლო სკანდალი“ უწოდა. იგი გეგმავს საჯარო სკოლების სუბსიდირებას წიგნების, ვიდეომასალის და პამფლეტების მიწოდებით აღნიშნული ორგანიზაციის საქმიანობის საწინაღმდეგოდ.<ref>{{cite news |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/life_and_style/education/student/news/article641971.ece |title=Godless Dawkins challenges schools |access-date=3 April 2008 |date=19 November 2006 |last=Swinford |first=Steven |work=The Times |location=London |archive-date=5 August 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110805101216/http://www.timesonline.co.uk/tol/life_and_style/education/student/news/article641971.ece |url-status=live }}</ref>

=== პოლიტიკური შეხედულებები ===
[[File:Ariane Sherine and Richard Dawkins at the Atheist Bus Campaign launch.jpg|thumb|upright=1.3|left|არიან შერინთან ერთად ათეიზმის ავტობუსის კამპანიის გახსნაზე, ლონდონი, იანვარი, 2009]]

დოკინზი ღიად ათეისტია<ref>{{cite book |last=Bass |first=Thomas A. |title=Reinventing the future: Conversations with the World's Leading Scientists |url=https://archive.org/details/reinventingfutur00bass |url-access=registration |year=1994 |publisher=Addison Wesley |isbn=978-0-201-62642-1 |page=[https://archive.org/details/reinventingfutur00bass/page/118 118] }} [https://books.google.com/books?id=yRZYc-LPz1oC&pg=PA118 Extract of page 118] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200523013314/https://books.google.com/books?id=yRZYc-LPz1oC&hl=en&pg=PA118 |date=23 May 2020 }}</ref> და მხარს უჭერს არაერთ ათეისტურ, სეკულარისტულ<ref>{{cite web |publisher=National Secular Society |url=http://www.secularism.org.uk/honoraryassociates.html |title=Our Honorary Associates |year=2005 |access-date=21 April 2007 |archive-date=9 July 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070709124141/http://www.secularism.org.uk/honoraryassociates.html |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.secular.org/bios/Richard_Dawkins.html |title=Secular Coalition for America Advisory Board Biography |publisher=Secular.org |access-date=29 July 2010 |archive-date=31 March 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20130331152929/http://secular.org/bios/Richard_Dawkins.html |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130331152929/http://secular.org/bios/Richard_Dawkins.html |archivedate=31 მარტი 2013 }}</ref> და ჰუმანისტურ ორგანიზაციას,<ref>{{cite web |publisher=The Humanist Society of Scotland |url=http://www.humanism-scotland.org.uk/about-us/the-hss-today.html |title=The HSS Today |year=2007 |access-date=3 April 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080418122008/http://www.humanism-scotland.org.uk/about-us/the-hss-today.html |archive-date=18 April 2008 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080418122008/http://www.humanism-scotland.org.uk/about-us/the-hss-today.html |archivedate=18 აპრილი 2008 }}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.secularhumanism.org/index.php/3258 |title=The International Academy Of Humanism&nbsp;– Humanist Laureates |access-date=7 April 2008 |publisher=[[Council for Secular Humanism]] |archive-date=30 March 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180330192331/https://www.secularhumanism.org/index.php/3258 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.csicop.org/about/fellows.html |title=The Committee for Skeptical Inquiry&nbsp;– Fellows |access-date=7 April 2008 |publisher=[[The Committee for Skeptical Inquiry]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20080615215501/http://www.csicop.org/about/fellows.html |archive-date=15 June 2008 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080615215501/http://www.csicop.org/about/fellows.html |archivedate=15 ივნისი 2008 }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.americanhumanist.org/Who_We_Are/About_Humanism/Humanist_Manifesto_III/Notable_Signers |title=Humanism and Its Aspirations&nbsp; – Notable Signers |access-date=9 February 2010 |publisher=[[American Humanist Association]] |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100619130831/http://americanhumanist.org/Who_We_Are/About_Humanism/Humanist_Manifesto_III/Notable_Signers |archive-date=19 June 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100619130831/http://americanhumanist.org/Who_We_Are/About_Humanism/Humanist_Manifesto_III/Notable_Signers |archivedate=19 ივნისი 2010 }}</ref> რომელთა შორისაც არის [[Humanists UK]] და [[Brights movement]].<ref name="militant">{{cite web |url=http://www.ted.com/talks/lang/en/richard_dawkins_on_militant_atheism.html |title=Richard Dawkins on militant atheism |date=February 2002 |access-date=14 December 2011 |publisher=TED Conferences, LLC |archive-date=11 December 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111211194007/http://www.ted.com/talks/lang/en/richard_dawkins_on_militant_atheism.html |url-status=live }}</ref> დოკინზი ამტკიცებს, რომ ათეისტები ამაყები უნდა იყვნენ და არ უნდა იყვნენ თავის მართლების რეჟიმში, რადგან ათეიზმი ჯანსაღი, დამოუკიდებელი გონების ნიშანია.{{sfn|Dawkins|2006|p=3}} იგი იმედოვნებს, რომ რაც უფრო მეტი ათეისტი მოახდენს საკუთარი თავის ღიად იდენტიფიცირებას, საზოგადოება მით უფრო გააცნობიერებს, თუ რამდენი ურწმუნოა მათ რიგებში და რელიგიურ უმრავლესობაშიც ათეიზმის მიმღებლობა გაიზრდება.<ref name="suntimes">{{cite news |last=Chittenden |first=Maurice |author2=Waite, Roger |url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/uk/science/article3087486.ece |archive-url=https://web.archive.org/web/20080517000447/http://www.timesonline.co.uk/tol/news/uk/science/article3087486.ece |url-status=dead |archive-date=17 May 2008 |title=Dawkins to preach atheism to US |access-date=1 April 2008 |date=23 December 2007 |work=The Sunday Times |location=London}}</ref> სექსუალური უმცირესობების უფლებებისთვის ბრძოლით შთაგონებულმა მხარი დაუჭირა მოძრაობას Out Campaign, რომელიც ხელს უწყობს ცნობიერების ამაღლებას ათეიზმისა და თავისუფალი აზროვნების შესახებ და მოუწოდებს ათეისტებს, ღიად განაცხადონ თავიანთი პოზიცია.<ref name="rd-out-annouce">{{cite web |url=http://richarddawkins.net/article,1471,The-Out-Campaign,Richard-Dawkins |title=The Out Campaign |access-date=1 April 2008 |date=30 July 2007 |first=Richard |last=Dawkins |publisher=Richard Dawkins Foundation |archive-url=https://web.archive.org/web/20080430213003/http://richarddawkins.net/article,1471,The-Out-Campaign,Richard-Dawkins |archive-date=30 April 2008 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080430213003/http://richarddawkins.net/article%2C1471%2CThe-Out-Campaign%2CRichard-Dawkins |archivedate=30 აპრილი 2008 }}</ref> 2008 და 2009 წლებში მხარი დაუჭირა ათეიზმის სარეკლამო ინიციატივას გაერთიანებულ სამეფოში, სახელწოდებით Atheist Bus Campaign, რომლის მიზანიც იყო სახსრების შეგროვება ლონდონის ავტობუსებზე ათეისტური შინაარსის სარეკლამო ბანერების განთავსებისთვის.<ref>{{cite web |url=http://www.humanism.org.uk/bus-campaign |title=The Bus Campaign |publisher=[[British Humanist Association]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20120220154544/http://www.humanism.org.uk/bus-campaign|archive-date=20 February 2012|url-status=dead |access-date=19 January 2009}}</ref>

[[File:Richard Dawkin Kepler Talk.jpg|thumb|upright|სიტყვით გამოსვლისას [[Kepler's Books]]-ში, მენლოს პარკი, კალიფორნია, 29 ოქტომბერი, 2006]]

დოკინზს ხშირად გამოუთქვამს შეშფოთება ადამიანთა პოპულაციის უკონტროლო ზრდის და პლანეტაზე მოსახლეობის სიჭარბის გამო.<ref>{{cite web |title=BBC: The Selfish Green |url=http://richarddawkins.net/article,829,The-Selfish-Green,Jonathan-Dimbleby-David-Attenborough-Richard-Dawkins-Jane-Goodall-Richard-Leakey |publisher=Richard Dawkins Foundation |date=2 April 2007 |access-date=22 April 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080501094048/http://richarddawkins.net/article,829,The-Selfish-Green,Jonathan-Dimbleby-David-Attenborough-Richard-Dawkins-Jane-Goodall-Richard-Leakey |archive-date=1 May 2008 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080501094048/http://richarddawkins.net/article,829,The-Selfish-Green,Jonathan-Dimbleby-David-Attenborough-Richard-Dawkins-Jane-Goodall-Richard-Leakey |archivedate=1 მაისი 2008 }} For video in one segment, see {{YouTube | g5WUIDzxUeo }}</ref> ამ თემას მოკლედ ეხება წიგნში „ეგოისტი გენი“ და მოჰყავს [[ლათინური ამერიკა|ლათინური ამერიკის]] მაგალითი, სადაც, წიგნის გამოსვლის დროისთვის მოსახლეობა საშუალოდ ყოველ 40 წელიწადში ორმაგდებოდა. იგი აკრიტიკებს [[რომის კათოლიკური ეკლესია|კათოლიკური ეკლესიის]] დამოკიდებულებას ოჯახის დაგეგმარებისა და პოპულაციის კონტროლის მიმართ და აცხადებს, რომ ლიდერები, რომლებიც კრძალავენ კონტრაცეპციას და „უპირატესობას პოპულაციის შეზღუდვის ე.წ. ბუნებრივ მეთოდებს ანიჭებენ, საბოლოოდ ზუსტად ასეთ მეთოდს მიიღებენ მასობრივი შიმშილობის სახით“.{{sfn|Dawkins|1989|p=213}}

დოკინზი მხარს უჭერს „დიდი პრიმატების პროექტს“ (Great Ape Project), მოძრაობას, რომელიც მხარს უჭერს გარკვეული მორალური და ლეგალური უფლებების მინიჭებას [[პრიმატები|ადამიანების მსგავსი პრიმატებისათვის]]. პაოლა კავალიერის და პიტერ სინგერის რედაქტორობით გამოსულ წიგნში ''Great Ape Project'' შევიდა დოკინზის ესე სახელწოდებით „სიცარიელეები გონებაში“ (''Gaps in the mind''). ესეში დოკინზი აკრიტიკებს თანამედროვე საზოგადოების მორალურ შეხედულებებს, რომლებიც, მისი შეფასებით „არაგანგრძობად, [[სპეცისიზმი|სპეცისისტურ]] იმპერატივს ეფუძნება“.<ref>{{cite book | editor-first1= Paola | editor-last1= Cavalieri | editor-first2= Peter | editor-last2= Singer |title=The Great Ape Project |year=1993 |publisher=Fourth Estate |location=United Kingdom |isbn=978-0-312-11818-1 |url=https://archive.org/details/greatapeprojecte00cava}}</ref>

დოკინზი ხშირად აკეთებს კომენტარებს გაზეთებში და ბლოგებში მიმდინარე პოლიტიკურ საკითხებზე და ხშირად წერს ონლაინ სამეცნიერო და კულტურული დაიჯესტისთვის „3 კვარკი ყოველდღიურად“ (''3 Quarks Daily'').<ref>{{cite web |url=http://www.3quarksdaily.com/3quarksdaily/2010/06/the-winners-of-the-3-quarks-daily-2010-prize-in-science.html |title=3 Quarks Daily 2010 Prize in Science: Richard Dawkins has picked the three winners |date=1 June 2010 |access-date=20 January 2016 |archive-date=28 January 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160128072740/http://www.3quarksdaily.com/3quarksdaily/2010/06/the-winners-of-the-3-quarks-daily-2010-prize-in-science.html |url-status=live }}</ref> იგი ეწინააღმდეგებოდა [[ერაყის ომი|ერაყში შეჭრას]] 2003 წელს,<ref>{{cite news |first=Richard |last=Dawkins |title=Bin Laden's victory |url=https://www.theguardian.com/world/2003/mar/22/iraq.usa |newspaper=The Guardian |location=London |date=22 March 2003 |access-date=15 March 2008 |archive-date=5 May 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190505210246/https://www.theguardian.com/world/2003/mar/22/iraq.usa |url-status=live |ref=none}}</ref> დიდი ბრიტანეთის ბირთვულ პროგრამას, მაშინდელი პრეზიდენტის, [[ჯორჯ უოკერ ბუში|ჯორჯ ბუშის]] პოლიტიკას<ref>{{cite news |first=Richard |last=Dawkins |title=While we have your attention, Mr President... |url=https://www.theguardian.com/world/2003/nov/18/usa.politics1 |work=The Guardian |location=London |date=18 November 2003 |access-date=16 March 2008 |archive-date=2 August 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170802213236/https://www.theguardian.com/world/2003/nov/18/usa.politics1 |url-status=live |ref=none}}</ref> და ე.წ. „დაპროექტებული ბავშვების“ ეთიკურ მხარეს.<ref>{{cite web |url=http://www.heraldscotland.com/from-the-afterword-1.836155 |title=From the Afterword |first=Richard |last=Dawkins |work=Herald Scotland |date=19 November 2006 |access-date=9 June 2014 |archive-date=10 May 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140510235345/http://www.heraldscotland.com/from-the-afterword-1.836155 |url-status=live |ref=none}}</ref> რამდენიმე ასეთი სტატია მოხვდა წიგნში „ეშმაკის კაპელანი“, რომელიც წარმოადგენს მეცნიერების, რელიგიის და პოლიტიკის თემაზე შექმნილი ნაწერების ანთოლოგიას. იგი, ასევე, მხარს უჭერს ბრიტანული პოლიტიკური მოძრაობა Republic-ის კამპანიას ბრიტანეთში [[მონარქია|მონარქიის]] გაუქმების და მისი დემოკრატიულად არჩეული პრეზიდენტით შეცვლის მოთხოვნით.<ref>{{cite web |url=http://www.republic.org.uk/Who%20we%20are/Our%20Supporters%20Include/index.php |title=Our supporters |publisher=Republic |date=24 April 2010 |access-date=29 April 2010 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120326212133/http://www.republic.org.uk/Who%20we%20are/Our%20Supporters%20Include/index.php |archive-date=26 March 2012 |url-status=dead}}</ref> 1970-იან წლებში დოკინზი ლეობორისტებს უჭერდა მხარს,{{sfn|Dawkins|1989|loc=Endnotes. Chapter 1. Why are people?}} ხოლო ლიბერალ-დემოკრატიული პარტიის შექმნის დღიდან მათი მხარდამჭერია. 2009 წელს ამ პარტიის კონფერენციაზე გამოვიდა მკრეხელობის კანონების, [[ალტერნატიული მედიცინა|ალტერნატიული მედიცინის]] და სკოლაში რელიგიის სწავლების წინააღმდეგ. 2010 წლის არჩევნებზე ოფიციალურად დაუჭირა მხარი ლიბერალ-დემოკრატებს, რისი მიზეზიც იყო მათი კამპანია არჩევნების რეფორმასთან დაკავშირებით და მათი უარი, „თავი დაუხარონ რწმენას“.<ref>{{cite web |url=http://libdems.org.uk/latest_news_detail.aspx |title=Show your support – vote for the Liberal Democrats on May&nbsp;6th |date=3 May 2010 |publisher=Libdems.org.uk |access-date=29 July 2010 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20100414004332/http://www.libdems.org.uk/latest_news_detail.aspx |archive-date=14 April 2010 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100414004332/http://www.libdems.org.uk/latest_news_detail.aspx |archivedate=14 აპრილი 2010 }}</ref> იგივე გააკეთა მან 2017 წლის არჩევნებზე და მოსახლეობას პარტიაში გაწევრიანებისკენაც მოუწოდა.

[[File:Richard Dawkins on free speech and Islam(ism).webm|thumb|დოკინზი საუბრობს სიტყვის თავისუფლებისა და ისლამის შესახებ სინდისისა და გამოხატვის თავისუფლებისადმი მიძღვნილ კონფერენციაზე, 2017]]

2021 წლის აპრილში დოკინზმა [[ტვიტერი|Twitter-ზე]] დაწერა: „2015 წელს რეიჩელ დოლეჟალი, ფერადკანიანთა ხელშეწყობის ეროვნული ასოციაციის (NAACP) ერთ-ერთი ფილიალის თეთრკანიანი ხელმძღვანელი გაილანძღა შავკანიანად იდენტიფიცირების გამო. ზოგიერთი კაცი ირჩევს, იდენტიფიცირდეს, როგორც ქალი. თქვენ გაილანძღებით, თუ უარყოფთ, რომ ისინი პირდაპირი მნიშვნელობით არიან ისინი, რადაც იდეტიფიცირდებიან. განვიხილოთ.“ ამ ტვიტის გამო დოკინზი კრიტიკის ობიექტი გახდა, რის შემდეგაც განაცხადა: „ჩემი განზრახვა [[ტრანსგენდერი]] ხალხის დამცირება არ არის. მე ვხედავ, რომ ჩემი აკადემიური მოწოდება განხილვისკენ ამგვარად იქნა გაგებული და ამას ვგმობ. ასევე, ჩემი განზრახვა არ ყოფილა [[რესპუბლიკური პარტია (აშშ)|რესპუბლიკელ]] ფარისევლებთან დაკავშირება, რომლებიც ახლა ამ საკითხის ექსპლუატაციას ეწევიან.“<ref name="Flood-2021" /> ამერიკის ჰუმანისტთა ასოციაციამ ამ კომენტარების პასუხად დოკინზს ჩამოართვა წლის ჰუმანისტის ჯილდო, რომელიც 1996 წელს ჰქონდა გადაცემული.<ref>{{Cite web |date=2021-04-19 |title=American Humanist Association Board Statement Withdrawing Honor from Richard Dawkins |url=https://americanhumanist.org/news/american-humanist-association-board-statement-withdrawing-honor-from-richard-dawkins/ |access-date=2023-03-14 |website=American Humanist Association |language=en-US}}</ref>

დოკინზი მხარს უჭერს [[გაერთიანებული ერების ორგანიზაცია|გაეროს]] საპარლამენტო ასამბლეის შექმნის კამპანიას, რომლის მიზანიცაა გაეროს დემოკრატიული რეფორმირება და მეტად პასუხისმგებლიანი საერთაშორისო პოლიტიკური სისტემის ჩამოყალიბება.<ref>{{Cite news |url=http://en.unpacampaign.org/supporters/overview/page/2/?mapcountry=allpro&mapgroup=pro |title=Overview |work=Campaign for a UN Parliamentary Assembly |access-date=9 October 2017 |language=en-US |archive-date=8 August 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180808234235/https://en.unpacampaign.org/supporters/overview/page/2/?mapcountry=allpro&mapgroup=pro |url-status=live }}</ref>

დოკინზი საკუთარ თავს ფემინისტად მიიჩნევს.<ref>{{cite web |url=https://twitter.com/richarddawkins/status/280427716010983424 |title=Richard Dawkins |date=16 December 2012 |access-date=3 May 2015 |website=Twitter |last=Dawkins |first=Richard |archive-date=4 September 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150904014126/https://twitter.com/richarddawkins/status/280427716010983424 |url-status=live }}</ref> მისი თქმით, [[ფემინიზმი]] „განუზომლად მნიშვნელოვანია“.<ref>{{cite web |url=http://www.salon.com/2014/12/08/richard_dawkins_is_there_a_mens_rights_movement/ |title=Richard Dawkins: "Is There a Men's Rights Movement?" |work=[[Salon (website)|Salon]] |last=Kutner |first=Jenny |date=8 December 2014 |access-date=1 February 2015 |archive-date=17 February 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150217192227/http://www.salon.com/2014/12/08/richard_dawkins_is_there_a_mens_rights_movement/ |url-status=live }}</ref> თუმცა, დოკინზი [[მიზოგინია|მიზოგინიაში]] დაადანაშაულეს ამანდა მარკოტმა, კეიტლინ დიკსონმა და ადამ ლიმ. მათი თქმით, დოკინზი აკრიტიკებს მათ, ვინც საუბრობს სექსუალური შევიწროების შესახებ და თვალს ხუჭავს სექსიზმზე ახალი ათეიზმის მოძრაობის შიგნით.<ref>{{cite web | url=https://www.salon.com/2014/10/03/new_atheisms_troubling_misogyny_the_pompous_sexism_of_richard_dawkins_and_sam_harris_partner/ | title=Atheism's shocking woman problem: What's behind the misogyny of Richard Dawkins and Sam Harris? | date=3 October 2014 }}</ref><ref>{{cite news | url=https://www.theguardian.com/commentisfree/2014/sep/18/richard-dawkins-sexist-atheists-bad-name | title=Richard Dawkins has lost it: Ignorant sexism gives atheists a bad name | newspaper=The Guardian | date=18 September 2014 | last1=Lee | first1=Adam }}</ref><ref>{{cite web | url=https://www.theatlantic.com/national/archive/2011/07/richard-dawkins-draws-feminist-wrath-over-sexual-harassment-comments/352530/ | title=Richard Dawkins Gets into a Comments War with Feminists | website=[[The Atlantic]] | date=6 July 2011 }}</ref>

=== შეხედულებები პოსტმოდერნიზმზე ===

1998 წელს ჟურნალში ''Nature'' დოკინზმა გამოაქვეყნა სტატია სახელწოდებით „პოსტმოდერნიზმის გაშიშვლება“ (''Postmodernism disrobed''), რომელშიც გამოხატა მოწონება სოკალის საქმესთან დაკავშირებული ორი წიგნის შესახებ: პოლ გროსის და ნორმალ ლევიტის „უმაღლესი ცრურწმენა: აკადემიური მემარცხენეები და მათი დავა მეცნიერებასთან“ (''Higher Superstition: The Academic Left and Its Quarrels with Science'') და ალან სოკალის და ჟან ბრიკმონის „მოდური ნონსენსი“ (''Fashionable Nonsense: Postmodern Intellectuals' Abuse of Science''). ეს წიგნები ცნობილია [[პოსტმოდერნიზმი|პოსტმოდერნიზმის]] კრიტიკით, განსაკუთრებით ამერიკულ უნივერსიტეტებში, განსაკუთრებით [[ლიტერატურა|ლიტარატურის]], [[ანთროპოლოგია|ანთროპოლოგიის]] და სხვა კულტურული კვლევების დეპარტამენტებში.<ref name="postmodernism">{{cite journal|last=Dawkins|first=Richard|date=9 July 1998|title=Postmodernism Disrobed|url=https://archive.org/details/sim_nature-uk_1998-07-09_394_6689/page/n52|journal=[[Nature (journal)|Nature]]|volume=394|issue=6689|pages=141–143|bibcode=1998Natur.394..141D|doi=10.1038/28089|s2cid=40887987|doi-access=free}} For article with math symbols see [http://www.physics.nyu.edu/sokal/dawkins.html this link] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160417132936/http://physics.nyu.edu/sokal/dawkins.html |date=17 April 2016 }}.</ref>

სხვა კრიტიკოსების მსგავსად, დოკინზი თვლის, რომ პოსტმოდერნიზმი იყენებს ობსკურანტულ ენას, რათა დამალოს თავისი უშინაარსობა. ამის მაგალითად მას მოჰყავს [[ფსიქოანალიზი|ფსიქოანალიტიკოს]] [[ფელიქს გატარი|ფელიქს გატარის]] ტექსტი: „ნათლად ვხედავთ, რომ არ არსებობს ბი-უნივოკალური კორესპონდენცია ლინეარულ მანიშნებელ კავშირებს ანუ არქი-წერას, ავტორიდან გამომდინარე და ამ მულტირეფერენციულ, მრავალგანზომილებიან მაქინისტურ კატალიზს შორის“.{{efn|{{quote|We can clearly see that there is no bi-univocal correspondence between linear signifying links or archi-writing, depending on the author, and this multireferential, multi-dimensional machinic catalysis.}}}} დოკინზის მტკიცებით, ამის მიზეზი გარკვეული ინტელექტუალების აკადემიური ამბიციებია. გატარის და [[ჟაკ ლაკანი|ჟაკ ლაკანის]] მსგავსი ფიგურებს, დოკინზის თანახმად, არაფერი აქვთ სათქმელი, თუმცა, სურთ მიიღონ სარგებელი და რეპუტაცია, რომელიც წარმატებულ აკადემიურ კარიერას მოჰყვება: „დავუშვათ, თქვენ ხართ თვითმარქვია ინტელექტუალი, რომელსაც სათქმელი არაფერი აქვს, მაგრამ გაქვთ ძლიერი ამბიცია, წარმატებას მიაღწიოთ აკადემიურ ცხოვრებაში, შემოიკრიბოთ თავდადებულ მიმდევართა წრე და გინდათ, სტუდენტებმა მთელს მსოფლიოში მოწიწებით სცხონ თქვენი წიგნების გვერდებს პატივსაცემი ყვითელი მოსანიშნი. რა სახის ლიტერატურულ სტილს გამოიყენებდით? რასაკვირველია, არა ნათელს და გასაგებს, რადგან სიცხადე თქვენს უშინაარსობას გამოამჟღავნებდა.“<ref name="postmodernism" />

=== სხვა სფეროები ===

[[File:Jayce Lewis & Prof Richard Dawkins 2018.jpg|thumb|მუსიკოსი ჯეის ლუისი დოკინზის სახლში ალბომ ''Million''-ზე (ნაწილი 2) მუშაობისას.]]

დოკინზი ცნობილია ფსევდომეცნიერებისა და ალტერნატიული მედიცინის კრიტიკით. 1998 წელს გამოცემულ წიგნში „ცისარტყელის დაშლა“ (''Unweaving the Rainbow'') განხილულია [[ჯონ კიტსი|ჯონ კიტსის]] ბრალდება, რომ [[ცისარტყელა|ცისარტყელის]] რაობის ახსნით [[ისააკ ნიუტონი|ისააკ ნიუტონმა]] მისი მშვენიერება დააკნინა. დოკინზი საწინააღმდეგოს ამტკიცებს. მისი აზრით, ღრმა კოსმოსი, სიცოცხლის ევოლუცია მილიარდობით წლის მანძილზე, ბიოლოგიის და მემკვიდრეობითობის მიკროსკოპული მექანიზმები უფრო მეტ მშვენიერებას და ინტერესს შეიცავს, ვიდრე „მითები“ და „ფსევდომეცნიერება“.<ref>{{cite book |last=Dawkins |first=Richard |title=Unweaving The Rainbow |url=https://archive.org/details/unweavingrainbow0000dawk_i0q2 |year=1998 |publisher=Penguin |location=United Kingdom |isbn=978-0-618-05673-6 |pages=[https://archive.org/details/unweavingrainbow0000dawk_i0q2/page/n21 4]–7}}</ref> ჯონ დაიმონდის წიგნისთვის „გველის ზეთი“ (''Snake Oil''), რომელიც ავტორის გარდაცვალების შემდეგ გამობიდა და სადაც დაიმონდი ალტერნატიული მედიცინის წინააღმდეგ გამოდის, დოკინზმა დაწერა წინასიტყვაობა, სადაც ამტკიცებს, რომ ალტერნატიული მედიცინა საზიანოა, თუნდაც იმიტომ, რომ პაციენტების ყურადღება უფრო წარმატებული კონვენციური მკურნალობისგან გადააქვს და ხალხს ცრუ იმედებს უჩენს.<ref>{{cite book |last=Diamond |first=John |title=Snake Oil and Other Preoccupations |year=2001 |publisher=Vintage |location=United Kingdom |isbn=978-0-09-942833-6 |url-access=registration |url=https://archive.org/details/snakeoilotherpre0000diam }}</ref> „არ არსებობს ალტერნატიული მედიცინა“, აცხადებს ის, „არსებობს მხოლოდ მედიცინა, რომელიც მუშაობს და მედიცინა, რომელიც არ მუშაობს“.{{sfn|Dawkins|2003|p=58}} 2007 წელს Channel 4-ის სატელევიზიო დოკუმენტურ ფილმში „გონიერების მტრები“ იგი აცხადებს, რომ ბრიტანეთი „ცრურწმენის ეპიდემიითაა“ შეპყრობილი.<ref>{{cite news |url=https://www.telegraph.co.uk/news/uknews/1559468/New-age-therapies-cause-retreat-from-reason.html |title=New age therapies cause 'retreat from reason' |date=5 August 2007 |first=David |last=Harrison |work=The Telegraph |location=London |access-date=25 March 2016 |archive-date=21 August 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180821160511/https://www.telegraph.co.uk/news/uknews/1559468/New-age-therapies-cause-retreat-from-reason.html |url-status=live }}</ref>

Channel 4-თან დოკინზს ხანგრძლივი თანამშრომლობა აკავშირებს. მან მონაწილეობა მიიღო ხუთნაწილიან დოკუმენტურ სერიალში „ბრიტანეთის გენია“ (''Genius of Britain'') კოლეგა მეცნიერებთან: [[სტივენ ჰოკინგი|სტივენ ჰოკინგთან]], [[ჯეიმზ დაისონი|ჯეიმზ დაისონთან]], პოლ ნერსთან და ჯიმ ალ-ხალილისთან ერთად. სერიალი 2010 წლის ივნისში გავიდა ეთერში და მისი თემა ბრიტანელი მეცნიერების მნიშვნელოვანი სამეცნიერო მიღწევები იყო.<ref>{{cite web |url=http://www.broadcastnow.co.uk/news/2009/01/dawkins_to_front_c4_science_series.html |title=C4 lines up Genius science series |date=27 January 2009 |first=Robin |last=Parker |access-date=31 January 2009 |work=[[Broadcast (magazine)|Broadcast]]}} {{Subscription}}</ref>

2014 წელს შეუერთდა გლობალურ კამპანიას „ასტეროიდის დღე“, როგორც მე-10 ხელმომწერი.<ref name="Telegrapharticle">{{cite news |url=https://www.telegraph.co.uk/news/11272393/Asteroids-could-wipe-out-humanity-warn-Richard-Dawkins-and-Brian-Cox.html |title=Asteroids could wipe out humanity, warn Richard Dawkins and Brian Cox |newspaper=The Telegraph |first=Sarah |last=Knapton |date=4 December 2014 |access-date=4 December 2014 |archive-date=22 February 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200222205213/https://www.telegraph.co.uk/news/11272393/Asteroids-could-wipe-out-humanity-warn-Richard-Dawkins-and-Brian-Cox.html |url-status=live }}</ref>

== ჯილდოები და აღიარება ==

[[File:Deschner Dawkins.jpg|thumb|right|upright|კალრჰაინც დეშნერისგან დეშნერის ჯილდოს მიღების დროს, ფრანკფურტი, 12 ოქტომბერი, 2007]]

დოკინზს მინიჭებული აქვს მეცნიერების საპატიო დოქტორის წოდება შემდეგი საგანმანათლებლო დაწესებულებებისგან: [[ჰადერსფილდის უნივერსიტეტი]], [[უესტმინსტერის უნივერსიტეტი]], [[დარემის უნივერსიტეტი]],<ref>{{cite news |title=Durham salutes science, Shakespeare and social inclusion |url=http://www.dur.ac.uk/news/allnews/?itemno=3972 |work=Durham University News |date=26 August 2005 |access-date=11 April 2006 |archive-date=3 February 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080203181748/http://www.dur.ac.uk/news/allnews/?itemno=3972 |url-status=live }}</ref> [[ჰალის უნივერსიტეტი]], [[ანტვერპენის უნივერსიტეტი]], [[ოსლოს უნივერსიტეტი]], [[აბერდინის უნივერსიტეტი]],<ref>{{cite web |url=http://vcs.abdn.ac.uk/news/details-4924.php |title=Best-selling biologist and outspoken atheist among those honoured by University |date=1 September 2011 |access-date=1 January 2012 |publisher=University of Aberdeen |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110901041512/http://vcs.abdn.ac.uk/news/details-4924.php |archive-date=1 September 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110901041512/http://vcs.abdn.ac.uk/news/details-4924.php |archivedate=1 სექტემბერი 2011 }}</ref>[[ბრიტანეთის ღია უნივერსიტეტი]], [[ბრიუსელის თავისუფალი უნივერსიტეტი]]<ref name=cv/> და [[ვალენსიის უნივერსიტეტი]].<ref>{{cite news |title=Richard Dawkins, doctor 'honoris causa' per la Universitat de València |url=http://www.uv.es/~webuv/noticies/noticia.php?idnoticia=7165 |date=31 March 2009 |access-date=2 April 2009 |publisher=[[University of Valencia]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20111011191110/http://www.uv.es/~webuv/noticies/noticia.php?idnoticia=7165 |archive-date=11 October 2011 |url-status=dead}} Note: web page is in Spanish.</ref> აგრეთვე, აქვს საპატიო დოქტორის წოდებები [[სენტ-ენდრიუსის უნივერსიტეტისგან]] და [[ავსტრალიის ეროვნული უნივერსიტეტისგან]] (HonLittD, 1996), 1997 წელს აირჩიეს ლიტერატურის სამეფო საზოგადოების წევრად, ხოლო 2001 წელს [[ლონდონის სამეფო საზოგადოება|სამეფო საზოგადოების]] [[სამეფო საზოგადოების წევრი|წევრად]].<ref name=frs>{{cite web |url=https://royalsociety.org/people/richard-dawkins-11316/ |publisher=[[Royal Society]] |location=London |title=Richard Dawkins |access-date=23 April 2016 |archive-date=10 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160310184352/https://royalsociety.org/people/richard-dawkins-11316/ |url-status=live }}</ref><ref name=cv/> იგი ოქსფორდის უნივერსიტეტის სამეცნიერო საზოგადოების ერთ-ერთი პატრონია.

1987 წელს დოკინზმა მიიღო ლიტერატურის სამეფო საზოგადოების ჯილდო და ''[[Los Angeles Times]]-ის'' ლიტერატურული ჯილდო წიგნისთვის „ბრმა მესაათე“. იმავე წელს გადაეცა Sci. Tech პრემია საუკეთესო სატელევიზიო სამეცნიერო დოკუმენტური პროგრამისთვის BBC-ს სატელევიზიო პროგრამა ''Horizon-ის'' ეპიზოდისთვის „ბრმა მესაათე“ (''The Blind Watchmaker'').<ref name=cv/>

1996 წელს ამერიკის ჰუმანისტთა ასოციაციამ წლის ჰუმანისტის ჯილდო გადასცა, რომელიც ჩამოართვა 2021 წელს, რისი მიზეზიც, ასოციაციის განცხადებით, იყო „მარგინალიზებული ჯგუფების დამცირება“, (რომლებშიც ტრანსგენდერი ადამიანები იგულისხმებოდნენ) „სამეცნიერო საფარის ქვეშ“.<ref>{{cite web |title=American Humanist Association Board Statement Withdrawing Honor from Richard Dawkins |url=https://americanhumanist.org/news/american-humanist-association-board-statement-withdrawing-honor-from-richard-dawkins/ |date=19 April 2021 |access-date=20 April 2021 |publisher=American Humanist Association}}</ref><ref name="Flood-2021">{{Cite web|date=2021-04-20|title=Richard Dawkins loses 'humanist of the year' title over trans comments|url=http://www.theguardian.com/books/2021/apr/20/richard-dawkins-loses-humanist-of-the-year-trans-comments|access-date=2021-04-20|first=Alison|last=Flood|website=The Guardian|language=en}}</ref>

სხვა ჯილდოებიდან აღსანიშნავია ლონდონის ზოოლოგიური საზოგადოების ვერცხლის მედალი (1989), ფინლეის ინოვაციის ჯილდო (1990), მაიკლ ფარადეის ჯილდო (1990), ნაკაიამას პრემია (1994), მეხუთე საერთაშორისო კოსმოსური პრემია (1997), კისტლერის პრემია (2001), იტალიის რესპუბლიკის საპრეზიდენტო მედალი (2001), 2001 და 2012 წელს რელიგიისგან თავისუფლების ფონდის ([[Freedom From Religion Foundation]]) მიერ გადაეცა ჯილდო სახელად „იმპერატორს ტანსაცმელი არ აცვია“ (Emperor Has No Clothes Award), ორსაუკუნოვანი საიუბილეო კელვინის მედალი გლაზგოს სამეფო ფილოსოფიური საზოგადოებისგან (2002),<ref name=cv/> ამერიკის მიღწევათა აკადემიის ოქროს დაფა (2006)<ref>{{cite web|title=Golden Plate Awardees of the American Academy of Achievement|website=www.achievement.org|publisher=[[American Academy of Achievement]]|url=https://achievement.org/our-history/golden-plate-awards/#science-exploration|access-date=9 July 2020|archive-date=15 December 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161215023909/https://achievement.org/our-history/golden-plate-awards/#science-exploration|url-status=live}}</ref> და ნირენბერგის პრემია მეცნიერებისა და საზოგადოებრივი ინტერესისთვის (2009).<ref>{{cite web |url=http://scrippsnews.ucsd.edu/Releases/?releaseID=967 |title=Scripps Institution of Oceanography Honors Evolutionary Biologist, Richard Dawkins, in Public Ceremony and Lecture |access-date=7 April 2009 |author=Scripps Institution of Oceanography |date=7 April 2009 |publisher=Scripps Institution of Oceanography |archive-date=19 July 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110719202306/http://scrippsnews.ucsd.edu/Releases/?releaseID=967 |url-status=live }}</ref> მიღებული აქვს გერმანელი ანტიკლერიკალი მწერლის, [[კარლჰაინც დეშნერი|კარლჰაინც დეშნერის]] სახელობის ჯილდო.<ref>{{cite web |url=http://hpd-online.de/node/2010 |title=Deschner-Preis an Richard Dawkins |access-date=4 April 2008 |first=Giordano Bruno |last=Stiftung |date=28 May 2007 |publisher=Humanistischer Pressedienst |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20110719042744/http://hpd.de/node/2010 |archive-date=19 July 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080213154217/http://hpd-online.de/node/2010 |archivedate=13 თებერვალი 2008 }} შენიშვნა: საიტი გერმანულ ენაზეა.</ref> სკეპტიკური კვლევის კომიტეტმა ([[Committee for Skeptical Inquiry]], CSICOP) დოკინზს უმაღლესი ჯილდო გადასცა, სახელწოდებით „გონიერების ხოტბისთვის“ (''In Praise of Reason'', 1992).<ref name="Dallas 1992">{{cite journal |title=CSICOP's 1992 Awards |url=https://archive.org/details/sim_skeptical-inquirer_spring-1993_17_3/page/n13 |journal=Skeptical Inquirer |date=1993 |volume=17 |issue=3 |page=236}}</ref>

[[File:Richard Dawkins speaking at the British Humanist Association Annual Conference.jpg|thumb|left|დოკინზი სიტყვით გამოდის ბრიტანეთის ჰუმანისტთა ასოციაციის ყოველწლიურ კონფერენციაზე, ჰუმანიზმის წინაშე გაწეული სამსახურისთვის ჯილდოს მიღების შემდეგ, 2012]]

დოკინზი პირველ ადგილზე გავიდა ჟურბალ ''[[Prospect]]-ის'' 2004 წლის გამოკითხვაში, რომელსაც ტოპ 100 ბრიტანელი ინტელექტუალი უნდა გამოევლინა. მკითხველებისგან მან ორჯერ მეტი ხმა მიიღო, ვიდრე მეორე ადგილზე გასულმა კანდიდატმა.<ref>{{cite news |title=Q&A: Richard Dawkins |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/3935757.stm |work=BBC News |date=29 July 2004 |access-date=9 March 2008 |archive-date=21 October 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071021092752/http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/3935757.stm |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.prospectmagazine.co.uk/2004/08/publicintellectualspoll/ |title=Public Intellectuals Poll |access-date=9 March 2008 |last=Herman |first=David |year=2004 |work=Prospect |archive-date=6 November 2011 |archive-url=https://web.archive.org/web/20111106105034/http://www.prospectmagazine.co.uk/2004/08/publicintellectualspoll/ |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111106105034/http://www.prospectmagazine.co.uk/2004/08/publicintellectualspoll/ |archivedate=6 ნოემბერი 2011 }}</ref> იგი კანდიდატთა მოკლე სიაში იყო 2008 წელსაც.<ref>{{cite web |url=https://foreignpolicy.com/2008/04/19/the-top-100-public-intellectuals-bios/ |title=The Top 100 Public Intellectuals |access-date=22 April 2008 |work=Prospect |archive-date=26 December 2014 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141226161632/http://foreignpolicy.com/2008/04/19/the-top-100-public-intellectuals-bios/ |url-status=live }}</ref> იმავე ჟურნალის 2013 წლის გამოკითხვაში, აშშ-სა და დიდ ბრიტანეთში მცხოვრები ექსპერტების მიერ შერჩეულ 65 კანდიდატს შორის დოკინზი მსოფლიოს ტოპ მოაზროვნედ დასახელდა.<ref>{{cite web |first=John |last=Dugdale |url=https://www.theguardian.com/books/booksblog/2013/apr/25/richard-dawkins-named-top-thinker |title=Richard Dawkins named world's top thinker in poll |date=25 April 2013 |access-date=26 April 2013 |work=The Guardian |archive-date=12 November 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131112212108/http://www.theguardian.com/books/booksblog/2013/apr/25/richard-dawkins-named-top-thinker |url-status=live }}</ref>

2005 წელს [[ჰამბურგი|ჰამბურგში]] არსებულმა ალფრედ ტეპფერის ფონდმა დოკინზს შექსპირის სახელობის ჯილდო გადასცა „მეცნიერების ლაკონიური და გასაგები გადმოცემისთვის“. 2006 წელს მიიღო ლუის ტომასის ჯილდო მეცნიერების შესახებ წერისთვის, ხოლო 2007 წელს – Galaxy British Book Awards-ის წლის ავტორის ჯილდო.<ref>{{cite web |publisher=Publishing News |url=http://www.britishbookawards.co.uk/pnbb_winners2007.asp?#3 |title=Galaxy British Book Awards&nbsp;– Winners & Shortlists |year=2007 |access-date=21 April 2007 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070927130727/http://www.britishbookawards.co.uk/pnbb_winners2007.asp#3 |archive-date=27 September 2007 |url-status=dead }}</ref> იმავე წელს ჟურნალმა ''[[ტაიმი (ჟურნალი)|Time]]'' მსოფლიოს 100 ყველაზე გავლენიან ადამიანთა შორის დაასახელა,<ref>{{cite news |url=http://www.time.com/time/specials/2007/time100/article/0,28804,1595326_1595329_1616137,00.html |title=Time Top 100 |access-date=2 March 2008 |last=Behe |first=Michael |author-link=Michael Behe |magazine=[[Time (magazine)|TIME]] |date=3 May 2007 |archive-date=14 March 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080314061433/http://www.time.com/time/specials/2007/time100/article/0,28804,1595326_1595329_1616137,00.html |url-status=dead }}</ref> ხოლო ''[[The Daily Telegraph]]-ის'' 100 უდიდესი ცოცხალი გენიოსის სიაში მე-20 ადგილას დასახელდა.<ref>{{cite news |title=Top 100 living geniuses |newspaper=[[The Daily Telegraph]] |date=28 October 2007 |url=https://www.telegraph.co.uk/news/uknews/1567544/Top-100-living-geniuses.html |access-date=4 October 2010 |location=London |archive-date=3 August 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200803031241/https://www.telegraph.co.uk/news/uknews/1567544/Top-100-living-geniuses.html |url-status=live }}</ref>

2003 წლიდან ათეისტთა საერთაშორისო ალიანსი ([[Atheist Alliance International]]) ყოველწლიური კონფერენციის დროს გასცემს ჯილდოს, რომელიც გადაეცემა გამორჩეულ ათეისტს, რომლის მოღვაწობამაც განსაკუთრებული წვლილი შეიტანა ათეიზმის შესახებ ცნობიერების ამაღლებაში მიმდინარე წელს. იგი ცნობილია, როგორც „რიჩარდ დოკინზის ჯილდო“ თავად დოკინზის წვლილის აღსანიშნავად.<ref>{{cite web |url=http://dir.salon.com/story/news/feature/2005/04/30/dawkins/index.html |title=The atheist |work=Salon |date=30 April 2005 |first=Gordy |last=Slack |access-date=3 August 2007 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20070704233721/http://dir.salon.com/story/news/feature/2005/04/30/dawkins/index.html |archive-date=4 July 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070704233756/http://dir.salon.com/story/news/feature/2005/04/30/dawkins/index.html |archivedate=4 ივლისი 2007 }}</ref> 2010 წელს რელიგიისგან თავისუფლების ფონდმა განსაკუთრებული მიღწევების მქონეთა საპატიო საბჭოს წევრად დაასახელა.<ref>{{cite web |url=http://ffrf.org/news/releases/honorary-ffrf-board-announced/ |title=Honorary FFRF Board Announced |access-date=20 August 2008 |publisher=[[Freedom From Religion Foundation]] |archive-url=https://web.archive.org/web/20101217052917/http://ffrf.org/news/releases/honorary-ffrf-board-announced/ |archive-date=17 December 2010}}</ref>

2012 წელს [[შრი-ლანკა|შრი-ლანკელ]] [[იქთიოლოგია|იქთიოლოგთა]] ჯგუფმა როჰან პეთიაგოდას ხელმძღვანელობით გამოჰყო მტკნარი წყლის თევზის ახალი ჯიში და მას მეცნიერის პატივსაცემად „დოკინზია“ უწოდა.<ref>{{cite news |url=https://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5hEvNbHt8O7e3jB5HlC2uwNrSQvpQ?docId=CNG.2417bf61f21b75ec00dacc78e05295ae.341 |title=Sri Lankans name new fish genus after atheist Dawkins |access-date=16 July 2012 |work=Google News |agency=[[Agence France-Presse]] |date=15 July 2012 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130521022747/https://www.google.com/hostednews/afp/article/ALeqM5hEvNbHt8O7e3jB5HlC2uwNrSQvpQ?docId=CNG.2417bf61f21b75ec00dacc78e05295ae.341 |archive-date=21 May 2013}}</ref>

== პირადი ცხოვრება ==

დოკინზი სამჯერ იყო დაქორწინებული და ერთი ქალიშვილი ჰყავს. 1967 წლის 19 აგვისტოს, ირლანდიაში, ქალაქ ენსტაუნის პროტესტანულ ეკლესიაში დოკინზი დაქორწინდა ეთოლოგ მარიან სტემპზე,<ref>Richard Dawkins, ''An Appetite for Wonder – The Making of a Scientist'', p. 201.</ref> რომელსაც 1984 წელს დაშორდა. 1984 წლის 1 ივნისს, ოქსფორდში, იქორწინა ივ ბარემზე (1951–1999). მათ შეეძინათ ქალიშვილი, ჯულიეტ ემა დოკინზი (დაიბადა 1984 წელს, ოქსფორდში). დოკინზი და ბარემი განქორწინებული არიან.<ref name=McKie/> 1992 წელს. ლონდონში, დოკინზი დაქორწინდა მსახიობ ლალა უორდზე.<ref name="McKie">{{cite news |first=Robin |last=McKie |title=Doctor Zoo |url=http://observer.guardian.co.uk/comment/story/0,6903,1268687,00.html |newspaper=The Guardian |location=London |date=25 July 2004 |access-date=17 March 2008 |archive-date=28 January 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080128132354/http://observer.guardian.co.uk/comment/story/0,6903,1268687,00.html |url-status=live }}</ref> დოკინზმა უორდი საერთო მეგობრის, [[დაგლას ადამსი|დაგლას ადამსისგან]] გაიცნო,<ref>{{cite book |title=Hitchhiker: A Biography of Douglas Adams |url=https://archive.org/details/hitchhikerbiogra00simp |url-access=registration |year=2005 |publisher=[[Justin, Charles & Co.]] |isbn=978-1-932112-35-1 |page=[https://archive.org/details/hitchhikerbiogra00simp/page/129 129] |first1=M.J. |last1=Simpson}} [https://archive.org/details/hitchhikerbiogra00simp/page/129 Chapter 15, p. 129]</ref> რომელიც უორდთან ერთად ''[[Doctor Who]]-ზე'' მუშაობდა. 2016 წელს დოკინზი და უორდი კონფლიქტის გარეშე დაშორდნენ.<ref>{{cite news |title=Richard Dawkins and Viscount of Bangor's sister Lalla Ward separate after 24 years |url=http://www.belfasttelegraph.co.uk/news/uk/richard-dawkins-and-viscount-of-bangors-sister-lalla-ward-separate-after-24-years-34890652.html |access-date=17 July 2016 |newspaper=[[Belfast Telegraph]] |date=17 July 2016 |archive-date=18 July 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160718144205/http://www.belfasttelegraph.co.uk/news/uk/richard-dawkins-and-viscount-of-bangors-sister-lalla-ward-separate-after-24-years-34890652.html |url-status=live }}</ref> იგი საკუთარ თავს უწოდებს ათეისტს, რომელიც „კულტურულად ანგლიკანი“ და „სეკულარული ქრისტიანია“.<ref>{{Cite web|title=Richard Dawkins admits he is a 'cultural Anglican'|url=https://www.anglicannews.org/news/2013/09/richard-dawkins-admits-he-is-a-cultural-anglican.aspx|access-date=2021-12-02|website=www.anglicannews.org|language=en-gb}}</ref><ref>{{Cite web|last=Martin|first=Cath|title=Richard Dawkins: First he was a 'cultural Anglican', now he's a 'secular Christian'|url=https://www.christiantoday.com/article/richard-dawkins-first-he-was-a-cultural-anglican-now-hes-a-secular-christian/37673.htm|access-date=2021-12-02|website=www.christiantoday.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|date=2012-02-23|title=High noon in Oxford: Dawkins vs the archbishop|language=en|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/article/us-britain-religion-idUKTRE81M1ZR20120223|access-date=2021-12-02}}</ref><ref>{{Cite news|date=2007-12-10|title=Dawkins: I'm a cultural Christian|language=en-GB|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/politics/7136682.stm|access-date=2021-12-02}}</ref>

2016 წლის 6 თებერვალს, სახლში ყოფნის დროს, დოკინზმა მსუბუქი [[ინსულტი|ჰემორაგიული ინსულტი]] გადაიტანა.<ref name="stroke">{{cite news |first=Adam |last=Dudding |title=Richard Dawkins suffers stroke, cancels New Zealand appearance |date=12 February 2016 |url=http://www.stuff.co.nz/entertainment/books/76837596/richard-dawkins-suffers-stroke-cancels-new-zealand-appearance |newspaper=Fairfax New Zealand |access-date=12 February 2016 |archive-date=13 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160213113111/http://www.stuff.co.nz/entertainment/books/76837596/Richard-Dawkins-suffers-stroke-cancels-New-Zealand-appearance |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |url=https://www.theguardian.com/science/2016/feb/12/richard-dawkins-has-stroke-on-eve-of-australia-and-new-zealand-tour |title=Richard Dawkins stroke forces delay of Australia and New Zealand tour |first=Calla |last=Wahlquist |newspaper=The Guardian |date=11 February 2016 |access-date=11 February 2016 |location=London |archive-date=12 February 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160212131437/https://www.theguardian.com/science/2016/feb/12/richard-dawkins-has-stroke-on-eve-of-australia-and-new-zealand-tour |url-status=live }}</ref> მოგვიანებით, იმავე წელს, დოკინზმა განაცხადა, რომ თითქმის მთლიანად გამოჯანმრთელდა.<ref>{{cite news |url=https://www.bbc.com/news/science-environment-36363676 |title=Professor Dawkins on recovering from a mild stroke |work=Radio 4 Today |date=24 May 2016 |access-date=10 October 2016 |archive-date=13 October 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161013152931/http://www.bbc.com/news/science-environment-36363676 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |url=https://richarddawkins.net/2016/04/an-april-4th-update-from-richard/ |title=An April 4th Update from Richard |date=4 April 2016 |access-date=5 April 2016 |first=Richard |last=Dawkins |publisher=Richard Dawkins Foundation |archive-date=19 April 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160419135501/https://richarddawkins.net/2016/04/an-april-4th-update-from-richard/ |url-status=live }} [https://soundcloud.com/user-733970241 Audio file] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171115021827/https://soundcloud.com/user-733970241 |date=15 November 2017 }}</ref>

== მედია ==
=== წიგნები ===
* {{Cite book |title=The Selfish Gene |year=1976 |title-link=The Selfish Gene}} „ეგოისტი გენი“
* {{Cite book |title=The Extended Phenotype |year=1982 |title-link=The Extended Phenotype}} „განვცრობილი ფენოტიპი“
* {{Cite book |title=The Blind Watchmaker |year=1986 |title-link=The Blind Watchmaker}} „ბრმა მესაათე“
* {{Cite book |title=River Out of Eden |year=1995 |title-link=River Out of Eden}} „ედემიდან გამომავალი მდინარე“
* {{Cite book |title=Climbing Mount Improbable |year=1996 |title-link=Climbing Mount Improbable}} „ასვლა არასარწმუნო მთაზე“
* {{Cite book |title=Unweaving the Rainbow |year=1998 |title-link=Unweaving the Rainbow}} „ცისარტყელის დაშლა“
* {{Cite book |title=A Devil's Chaplain |year=2003 |title-link=A Devil's Chaplain}} „ეშმაკის კაპელანი“
* {{Cite book |title=The Ancestor's Tale |year=2004 |title-link=The Ancestor's Tale}} „წინაპრის ამბავი“
* {{Cite book |title=The God Delusion |year=2006 |title-link=The God Delusion}} „ღმერთი, როგორც დელუზია“
* {{Cite book |title=The Oxford Book of Modern Science Writing |year=2008 |title-link=The Oxford Book of Modern Science Writing}} „ოქსფორდის თანამედროვე სამეცნიერო წერის წიგნი“
* {{Cite book |title=The Greatest Show on Earth: The Evidence for Evolution |year=2009 |title-link=The Greatest Show on Earth: The Evidence for Evolution}} „უდიდესი შოუ დედამიწაზე: ევოლუციის დასაბუთება“
* {{Cite book |title=The Magic of Reality: How We Know What's Really True |year=2011 |title-link=The Magic of Reality}} „რეალობის მაგია“
* {{Cite book |title=An Appetite for Wonder |year=2013 |title-link=An Appetite for Wonder}} „ინტერესის მადა“ (მემუარების პირველი ტომი)
* {{Cite book |title=Brief Candle in the Dark |year=2015 |title-link=Brief Candle in the Dark}} „მოკლე სანთელი ბნელში“ (მემუარების მეორე ტომი) 
* {{Cite book |title=Science in the Soul |year=2017 |title-link=Science in the Soul}} „მეცნიერება სულში“
*{{Cite book |title=Books Do Furnish a Life |year=2021}} „წიგნები ნამდვილად ალამაზებს ცხოვრებას“
*{{Cite book |title=Flights of Fancy: Defying Gravity by Design and Evolution |title-link=Flights of Fancy: Defying Gravity by Design and Evolution |year=2021}} „წარმოსახვის გაფრენა: გრავიტაციის წინააღმდეგ დიზაინით და ევოლუციით“

=== დოკუმენტური ფილმები ===
* ''[[Nice Guys Finish First]]'' (1986) „კარგი ტიპები პირველი ამთავრებენ“
* ''[[The Blind Watchmaker (film)|The Blind Watchmaker]]'' (1987) „ბრმა მესაათე“<ref>{{cite web |url=http://www.bbcactive.com/BroadCastLearning/asp/catalogue/productdetail.asp?productcode=207 |title=BBC Educational and Documentary: Blind Watchmaker |last=Staff |publisher=BBC |access-date=2 December 2008 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070616012920/http://www.bbcactive.com/BroadCastLearning/asp/catalogue/productdetail.asp?productcode=207 |archive-date=16 June 2007 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070616012920/http://www.bbcactive.com/BroadCastLearning/asp/catalogue/productdetail.asp?productcode=207 |archivedate=16 ივნისი 2007 }}</ref> 
* ''[[Growing Up in the Universe]]'' (1991) „გაზრდა ამ სამყაროში“
* ''[[Break the Science Barrier]]'' (1996) „მეცნიერების ბარიერის გადალახვა“
* ''[[The Atheism Tapes]]'' (2004) „ათეიზმის ჩანაწერები“
* ''[[The Big Question (TV series)|The Big Question]]'' (2005) – „დიდი შეკითხვა“, მე-3 ნაწილი სერიალისა „რატომ ვართ აქ?“ (<nowiki>''</nowiki>Why Are We Here?<nowiki>''</nowiki>)
* ''[[The Root of All Evil?]]'' (2006) „ყველა ბოროტების ძირი?“
* ''[[The Enemies of Reason]]'' (2007) „გონიერების მტრები“
* ''[[The Genius of Charles Darwin]]'' (2008) „ჩარლზ დარვინის გენია“
* ''[[Faith School Menace?]]'' (2010) „რწმენის სკოლის საფრთხე?“
* ''[[Beautiful Minds (TV programme)|Beautiful Minds]]'' (April 2012) „მშვენიერი გონებანი“ (BBC4-ის დოკუმენტური ფილმი)
* ''[[Sex, Death and the Meaning of Life]]'' (2012) „სექსი, სიკვდილი და ცხოვრების აზრი“<ref>{{cite web |url=http://www.channel4.com/programmes/sex-death-and-the-meaning-of-life/episode-guide/series-1 |last=Staff |title=Sex, Death and the Meaning of Life |publisher=Channel 4 |access-date=16 October 2012 |archive-date=15 October 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121015183103/http://www.channel4.com/programmes/sex-death-and-the-meaning-of-life/episode-guide/series-1 |url-status=live }}</ref>
* ''[[The Unbelievers]]'' (2013) „ურწმუნონი“

=== სხვა მედიაში ===

დოკინზი ხშირად ჩნდება ტელევიზიით საინფორმაციო გამოშვებებში, სადაც აკეთებს კომენტარებს პოლიტიკურ და სხვა საკითხებზე. არსებობს მისი რადიოინტერვიუებიც, მეტწილად, მისი წიგნების შესახებ ტურების ფარგლებში. ხშირად მონაწილეობს დებატებში რელიგიურ ფიგურებთან. ხშირად გამოდის სიტყვით უნივერსიტეტებში, განსაკუთრებით, თავისივე წიგნებთან დაკავშირებული ტურების ფარგლებში. 2016 წლისთვის IMDB-ს ბაზაში მისი 60-მდე ჩანაწერი იყო.
* „გარიცხულნი: გონიერება აქ მიუღებელია“ (''[[Expelled: No Intelligence Allowed]],'' 2008)  – ამ ფილმში დოკინზი წარმოდგენილია, როგორც გონივრული დიზაინის წამყვანი ოპონენტი. ფილმი ამტკიცებს, რომ სამეცნიერო ისტებლიშმენტი ზეწოლას ახდენს იმ აკადემიურ მოღვაწეებზე, რომლებიც თვლიან, რომ არსებობს გონივრული დიზაინის დასაბუთება და ეჭვი ეპარებათ დარვინისეულ ევოლუციის თეორიაში
* ''[[Doctor Who]]'': ეპიზოდი „მოპარული დედამიწა“ ([[The Stolen Earth|''The Stolen Earth'']], 2008) – თამაშობს საკუთარ თავს
* „ბუნების გიგანტების შიგნით“ (''[[Inside Nature's Giants]],'' 2009–12) – მოწვეული ექსპერტი
* ''[[The Simpsons]]'': ეპიზოდი [[Black Eyed, Please|''Black Eyed, Please'']] (2013) – ნედ ფლენდერსის სიზმარში ჯოჯოხეთის შესახებ ახმოვანებს საკუთარი თავის სატანურ ვერსიას<ref>{{cite web |url=http://www.patheos.com/blogs/friendlyatheist/2013/03/10/richard-dawkins-appears-in-ned-flanders-nightmare-on-the-simpsons/ |title=Richard Dawkins Appears in Ned Flanders' Nightmare on The Simpsons |date=10 March 2013 |access-date=20 January 2016 |first=Hemant |last=Mehta |publisher=[[Patheos]] |archive-date=30 January 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160130060804/http://www.patheos.com/blogs/friendlyatheist/2013/03/10/richard-dawkins-appears-in-ned-flanders-nightmare-on-the-simpsons/ |url-status=live }}</ref>
* „უსასრულო, ულამაზესი ფორმები“ (''[[Endless Forms Most Beautiful (album)|Endless Forms Most Beautiful]],'' 2015) – ფინური [[სიმფონიური მეტალი|სიმფონიური მეტალის]] ჯგუფ<nowiki/> [[Nightwish]]-ის ალბომი, რომელშიც დოკინზი მოიწვიეს.<ref>{{cite news |url=http://www.blabbermouth.net/news/nightwishs-next-album-to-feature-guest-appearance-by-atheist-writerleader-richard-dawkins/ |title=Nightwish's Next Album To Feature Guest Appearance By British Professor Richard Dawkins |work=[[Blabbermouth.net]] |date=16 October 2014 |access-date=19 January 2015 |archive-date=9 February 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150209031827/http://www.blabbermouth.net/news/nightwishs-next-album-to-feature-guest-appearance-by-atheist-writerleader-richard-dawkins |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.blabbermouth.net/news/nightwishs-tuomas-holopainen-gives-endless-forms-most-beautiful-track-by-track-breakdown-video/ |title=Nightwish's Tuomas Holopainen Gives 'Endless Forms Most Beautiful' Track-By-Track Breakdown (Video) |date=17 March 2015 |access-date=20 January 2016 |archive-date=4 March 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304051208/http://www.blabbermouth.net/news/nightwishs-tuomas-holopainen-gives-endless-forms-most-beautiful-track-by-track-breakdown-video/ |url-status=live }}</ref><ref>{{cite news |last1=Shutt |first1=Dan |title=Nightwish, Wembley Arena, gig review: Closing with The Greatest Show on Earth too much for sell-out audience to handle |url=https://www.independent.co.uk/arts-entertainment/music/music-magazine/live-music/live-reviews/nightwish-wembley-arena-gig-review-closing-with-the-greatest-show-on-earth-too-much-for-sell-out-a6781496.html |website=[[The Independent]] |publisher=Independent Print Limited |access-date=3 January 2016 |date=21 December 2015 |archive-date=25 January 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160125184215/http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/music/music-magazine/live-music/live-reviews/nightwish-wembley-arena-gig-review-closing-with-the-greatest-show-on-earth-too-much-for-sell-out-a6781496.html |url-status=live }}</ref> იგი კითხულობს ტექსტს ორი სიმღერისთვის. სიმღერაში ''Shudder Before the Beautiful'' იგი კითხულობს საკუთარ ციტატას, ხოლო სიმღერაში ''The Greatest Show on Earth'', რომლის შთაგონების წყაროც მისივე წიგნი გახდა, კითხულობს ციტატებს დარვინის [[სახეობათა წარმოშობა|„სახეობათა წარმოშობიდან“]].<ref name=spaziorock>{{cite web |title=Nightwish: track by track di "Endless Forms Most Beautiful"! |url=http://www.spaziorock.it/speciale.php?&id=nightwish-esclusivo-track-by-track-di-endless-forms-most-beautiful |website=SpazioRock |access-date=10 April 2015 |date=17 March 2015 |language=it |archive-date=4 July 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150704195744/http://www.spaziorock.it/speciale.php?&id=nightwish-esclusivo-track-by-track-di-endless-forms-most-beautiful |url-status=live |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150704195744/http://www.spaziorock.it/speciale.php?&id=nightwish-esclusivo-track-by-track-di-endless-forms-most-beautiful |archivedate=4 ივლისი 2015 }}</ref><ref name=EMP>{{cite web |last1=Schleutermann |first1=Marcus |title=Nightwish – Food for Thought |url=https://www.youtube.com/watch?v=YzLMBGFBJ4I |website=EMP Rockinvasion |access-date=10 March 2015 |location=[[Köln]] |language=en, de |date=27 February 2015 |archive-date=3 May 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150503004023/https://www.youtube.com/watch?v=YzLMBGFBJ4I |url-status=live }}</ref> აღნიშნული პარტია მან ცოცხლადაც შეასრულა ჯგუფის კონცერტზე 2015 წლის 19 დეკემბერს, [[უემბლი|უემბლის არენაზე]]. კონცერტი მოგვიანებით DVD-ს სახით გამოიცა, სახელწოდებით ''[[Vehicle of Spirit]]''.
* 2018 წელს გამოვიდა უელსელი მუსიკოსის, ჯეის ლუისის ალბომი ''Million (Part 2)'', რომლის ერთ-ერთ ტრეკში, ს<nowiki/>ახელწოდებით ''Exhale,'' დოკინზის ხმა ჟღერს.<ref>{{Cite web|url=https://de.richarddawkins.net/articles/richard-dawkins-jayce-lewis|title=Richard Dawkins & Jayce Lewis - Richard Dawkins Foundation|website=De.richarddawkins.net|accessdate=12 August 2020}}</ref>
* დოკინზმა გაახმოვანა Q42/კომპიუტერი 2020 წლის ამერიკულ თრილერში „გადაკვეთა“ (''[[Intersect]]'').<ref>{{cite web|last1=Millican|first1=Josh|title=Trailer: INTERSECT Delivers High-Concept, Lovecraftian Horror/Sci-fi September 15th|url=https://www.dreadcentral.com/news/341097/trailer-intersect-delivers-high-concept-lovecraftian-horror-sci-fi-september-15th/|website=[[Dread Central]]|access-date=30 June 2022|date=3 September 2020}}</ref><ref>{{cite web|last1=Squires|first1=John|title=Lovecraftian 'Intersect' Brings Monsters to Miskatonic University This September [Trailer]|url=https://bloody-disgusting.com/movie/3628798/lovecraftian-intersect-brings-monsters-miskatonic-university-september-trailer/|website=[[Bloody Disgusting!]]|access-date=30 June 2022|date=24 August 2020}}</ref>

== შე<nowiki/>ნიშვნები ==
{{notelist}}

== სქოლიო ==
{{სქოლიო|2}}
== რჩეული ბიბლიოგრაფია ==
===დოკინზის ავტორობით===
* {{cite book |last=Dawkins |first=Richard |title=The Selfish Gene |edition=2nd |year=1989 |publisher=Oxford University Press |location=United Kingdom |isbn=978-0-19-286092-7 |title-link=The Selfish Gene }}
* {{cite book |last=Dawkins |first=Richard |title=The God Delusion |year=2006 |publisher=Transworld Publishers |isbn=978-0-593-05548-9 | title-link = The God Delusion}}
* {{cite book |last=Dawkins |first=Richard |title=A Devil's Chaplain |year=2003 |publisher=[[Weidenfeld & Nicolson]] (United Kingdom), Houghton Mifflin (United States) |isbn=978-0753817506 |title-link=A Devil's Chaplain }}
* {{cite book |last=Dawkins |first=Richard |title=Brief Candle in the Dark: My Life in Science |url=https://archive.org/details/briefcandleindar0000rich |year=2015 |publisher=[[Bantam Press]] |isbn=978-0-59307-256-1 }}
* {{cite book |last=Dawkins |first=Richard |title=The Ancestor's Tale |edition=2nd |year=2016 |publisher=[[Weidenfeld & Nicolson]] (United Kingdom) |isbn=978-0753817506 |title-link=The Ancestor's Tale }}
===დოკინზის შესახებ===
* {{cite book |title=Richard Dawkins: How A Scientist Changed the Way We Think |last1=Grafen |first1=Alan |author-link=Alan Grafen |last2=Ridley |first2=Mark |author2-link=Mark Ridley (zoologist) |year=2006 |publisher=Oxford University Press |location=New York |isbn=978-0-19-929116-8 |ref={{sfnRef|Grafen|2006}}|url= https://archive.org/details/richarddawkinsho00alan}}

== რესურსები ინტერნეტში ==
{{wikimedia|collapsible=true|wikt=no|b=Richard Dawkins|q=Richard Dawkins|n=Category:Richard Dawkins|c=Category:Richard Dawkins|d=Q44461}}
* {{official website}}{{snds}}The Richard Dawkins Foundation for Reason and Science
* [https://richarddawkins.com/ Richard Dawkins] Personal Website
* {{IMDb name}}
* {{TED speaker}}
* {{Charlie Rose guest|4368}}
* {{C-SPAN|1012495}}
* {{Guardian topic}}
* [https://www.independent.co.uk/topic/richard-dawkins Richard Dawkins – latest news] at ''[[The Independent]]''
* [https://www.nytimes.com/topic/person/richard-dawkins Richard Dawkins] at ''[[The New York Times]]''
* [https://bigthink.com/people/richarddawkins/ Richard Dawkins] at [[Big Think]]

{{Richard Dawkins}}
{{Evolutionary psychology}}
{{Ethology}}
{{FRS 2001}}
{{New Atheism}}
{{Portal bar|Religion|Biography|Biology|Evolutionary biology|United Kingdom}}
{{Authority control}}

{{DEFAULTSORT:დოკინზი, რიჩარდ}}
[[კატეგორია:ინგლისელი ბიოლოგები]]
[[კატეგორია:ინგლისელი მწერლები]]