1945
წელი
1945 (ათას ცხრაას ორმოცდახუთი) წელი — გრიგორიანული კალენდრის არანაკიანი წელიწადი, რომლის პირველი დღეა ორშაბათი. ეს წელი არის XX საუკუნის მე-5 დეკადის მე-5 წელი.
ათასწლეული: | I · II · III |
საუკუნე: | XIX · XX · XXI |
წლები: | 1942 · 1943 · 1944 1945 1946 · 1947 · 1948 |
გრიგორიანული კალენდარი | 1945 MCMXLV |
იულიანური კალენდარი | 1944—1945 (14 იანვარიდან) |
იულიანური კალენდარი ბიზანტიურ ერასთან |
7453—7454 (14 სექტემბერიდან) |
ებრაული კალენდარი |
5705—5706 |
ისლამური კალენდარი | 1364—1365 |
ძველქართული კალენდარი | (21 მარტიდან) |
- სამყაროს შექმნიდან | 7548—7549 |
- ქრისტეს შობიდან | 1945 (ჩშმე) |
- ქორონიკონით | XIV მოქცევა და 101 (რა) წელი |
ძველსომხური კალენდარი | 4437—4438 (11 აგვისტოდან) |
სომხური საეკლესიო კალენდარი | 1394 ԹՎ ՌՅՂԴ
|
ეთიოპური კალენდარი | 1937—1938 |
რომის დაარსებიდან | 2697—2698 (4 მაისიდან) |
ძველინდური კალენდარი | |
- ვიქრამ-სამვატი | 2001—2002 |
- შაკა სამვატი | 1867—1868 |
- კალი-იუგა | 5046—5047 |
ირანული კალენდარი | 1323—1324 |
ბუდისტური კალენდარი | 2488 |
იაპონური წელთაღრიცხვა | 20-й год Сёва |
ჩინური კალენდარი | 4641—4642 甲申 — 乙酉 მწვანე მაიმუნი — მწვანე მამალი |
ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:
მოვლენები
რედაქტირება- 17 იანვარი : საბჭოთა არმიამ აიღო ქ. ვარშავა.
- 4 თებერვალი : იალტის კონფერენცია — ქ. იალტაში შეხვდნენ აშშ-ის პრეზიდენტიფრანკლინ რუზველტი, დიდი ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრი უინსტონ ჩერჩილი და სსრ კავშირის ლიდერი ი. სტალინი.
- 13 თებერვალი : საბჭოთა არმიამ აიღო ქ. ბუდაპეშტი.
- 6 მარტი : რუმინეთში ჩამოყალიბდა კომუნისტური ხელისუფლება.
- 1 აპრილი : აშშ-ის ჯარები შეიჭრნენ კუნძულ ოკინავაზე (იაპონია).
- 4 აპრილი : საბჭოთა არმიამ დაასრულა უნგრეთის განთავისუფლება.
- 12 აპრილი : აშშ-ის 33-ე პრეზიდენტი გახდა ჰარი ტრუმენი.
- 25 აპრილი : საბჭოთა და ამერიკელი ჯარისკაცები შეხვდნენ მდინარე ელბაზე.
- 27 აპრილი : შეიქმნა ავსტრიის მეორე რესპუბლიკა.
- 28 აპრილი : იტალიელმა პარტიზანებმა შეიპყრეს ბენიტო მუსოლინი.
- 29 აპრილი : გერმანულმა არმიამ იტალიაში უსიტყვო კაპიტულაცია გამოაცხადა.
- 30 აპრილი : გარდაუვალი შურისძიების შიშით თავი მოიკლა ადოლფ ჰიტლერმა.
- 30 აპრილი : საბჭოთა არმიამ იერიშით აიღო ქალაქი ბერლინი.
- 2 მაისი : ი. სტალინმა ხელი მოაწერა დადგენილებას გერმანიის ტერიტორიაზე სამოქალაქო ადმინისტრაციის ჩამოყალიბების თაობაზე.
- 9 მაისი : საბჭოთა ჯარებმა გაათავისუფლეს ქალაქი პრაღა.
- 21 ივნისი : მეორე მსოფლიო ომი - ოკინავას ბრძოლა დამთავრდა.
- 16 ივლისი : აშშ-ში, ნიუ-მექსიკოს შტატში ისტორიაში პირველად ჩატარდა ატომური ბომბის აფეთქების ცდა.
- 17 ივლისი : გერმანიის ქ. პოტსდამში დაიწყო პოტსდამის კონფერენცია.
- 26 ივლისი : ხელი მოეწერა პოტსდამის ხელშეკრულებას.
- 28 ივლისი : იაპონიამ უარი განაცხადა პოტსდამის დეკლარაციის მიღებაზე.
- 6 აგვისტო : აშშ-ის საბრძოლო თვითმფრინავმა იაპონიის ქ. ჰიროსიმაში ჩამოაგდო ატომური ბომბი.
- 8 აგვისტო : სსრ კავშირმა ომი გამოუცხადა იაპონიას. საბჭოთა ჯარები შეიჭრნენ მანჯურიაში.
- 9 აგვისტო : აშშ-ის საბრძოლო თვითვმფრინავმა იაპონიის ქ. ნაგასაკიში ჩამოაგდო ატომური ბომბი.
- 14 აგვისტო : იაპონიის იმპერატორმა ჰიროჰიტომ მიიღო პოტსდამის დეკლარაცია.
- 15 აგვისტო : იაპონიის იმპერატორმა ჰიროჰიტომ რადიოში გამოაცხადა კაპიტულაცია.
- 17 აგვისტო : ინდონეზიის ნაციონალისტებმა გამოაცხადეს ინდონეზიის დამოუკიდებლობა, რაც ნიდერლანდებმა არ სცნო.
- 2 სექტემბერი : ჰო ში მინმა გამოაქვეყნა დეკლარაცია ვიეტნამის დამოუკიდებლობის თაობაზე.
- 20 სექტემბერი : მაჰათმა განდიმ და ჯავაჰარლალ ნერუმ ბრიტანეთის არმიას მოსთხოვეს ინდოეთის დატოვება.
- 24 ოქტომბერი : დაარსდა გაერო.
- 13 ნოემბერი : საფრანგეთის დროებითი ხელისუფლების მეთაურად არჩეულ იქნა შარლ დე გოლი.
- 20 ნოემბერი : დაიწყო ნიურნბერგის პროცესი.
- 29 ნოემბერი : გამოცხადდა იუგოსლავიის სახალხო რესპუბლიკა. მისი პრეზიდენტი გახდა ი. ტიტო.
დაიბადნენ
რედაქტირებაიანვარი
რედაქტირება- 1 იანვარი : ვახტანგ ჭელიძე — ქართველი ფეხბურთელი. (გ. 1995)
- 8 იანვარი : ქადირ თოფბაში — თურქი პოლიტიკოსი.
- 9 იანვარი : ლევონ ტერ-პეტროსიანი — სომხეთის პოლიტიკური და საზოგადო მოღვაწე.
- 10 იანვარი : როდ სტიუარტი — ბრიტანელი როკ-მომღერალი
თებერვალი
რედაქტირება- 6 თებერვალი : ბობ მარლი — იამაიკელი მუსიკოსი და მომღერალი. (გ. 1981)
- 9 თებერვალი : მია ფეროუ — ამერიკელი მსახიობი
- 24 თებერვალი : გაიოზი (კერატიშვილი) — ქართველი საეკლესიო მოღვაწე (გ. 2016)
მარტი
რედაქტირება- 3 მარტი : ჯორჯ მილერი — ავსტრალიელი კინორეჟისორი
- 16 მარტი : რობერტ გეი — კოტ-დ’ივუარის მეთაური (1999–2000) (გ. 2002)
- 30 მარტი : ერიკ კლეპტონი — ამერიკელი გიტარისტი და მუსიკოსი
აპრილი
რედაქტირებამაისი
რედაქტირებაივნისი
რედაქტირება- 19 ივნისი : აუნგ სან სუ კი — მიანარელი პოლიტიკური მოღვაწე
ივლისი
რედაქტირებააგვისტო
რედაქტირება- 9 აგვისტო : ზურაბ საკანდელიძე — ქართველი კალათბურთელი.
- 31 აგვისტო : პერლმანი, იცხაკ — ებრაელი მევიოლინე
სექტემბერი
რედაქტირება- 11 სექტემბერი : ბეკენბაუერი, ფრანც — გერმანელი სპორტსმენი და საზოგადო მოღვაწე
ოქტომბერი
რედაქტირება- 3 ოქტომბერი : ვიქტორ სანეევი — ქართველი მძლეოსანი.
ნოემბერი
რედაქტირებადეკემბერი
რედაქტირება- 28 დეკემბერი : ბირენდრა — ნეპალის მეფე (გ.2001)
გარდაიცვალნენ
რედაქტირებაიანვარი
რედაქტირებათებერვალი
რედაქტირება- 4 თებერვალი : ჰაბიბ, იუსუფი —ტაჯიკი პოეტი (დ.1916)
მარტი
რედაქტირება- 26 მარტი : შაპოშნიკოვი, ბორის — რუსი სამხედრო მოღვაწე (დ.1882)
- 27 მარტი : ჰალიდ ზია უშაქლიგილი — თურქი მწერალი და სახელმწიფო მოღვაწე (დ.1866)
- 31 მარტი : ფიშერი, ჰანს — გერმანელი ქიმიკოსი (დ.1881)
აპრილი
რედაქტირება- 9 აპრილი : კანარისი, ვილჰელმ — გერმანელი ადმირალი (დ.1887)
- 25 აპრილი : ლოლაძე, შალვა — ქართველი სამხედრო (დ. 1916)
- 28 აპრილი : მუსოლინი, ბენიტო — იტალიის პოლიტიკური მოღვაწე (დ.1883)
- 30 აპრილი : ჰიტლერი, ადოლფ — გერმანიის პოლიტიკური მოღვაწე (დ.1889)
მაისი
რედაქტირება- 1 მაისი : იოზეფ გებელსი — გერმანელი სახელმწიფო მოღვაწე (დ. 1897)
- 10 მაისი : რიხარდ გლიუკსი — გერმანელი სამხედრო მოღვაწე (დ. 1889)
- 23 მაისი : ჰაინრიხ ჰიმლერი — გერმანიის პოლიტიკური მოღვაწე (დ.1900)
ივნისი
რედაქტირებაივლისი
რედაქტირება- 20 ივლისი : ვალერი, პოლ — ფრანგი პოეტი (დ.1871)
აგვისტო
რედაქტირებასექტემბერი
რედაქტირება- 26 სექტემბერი : ბარტოკი, ბელა — უნგრელი კომპოზიტორი (დ.1881)
ოქტომბერი
რედაქტირება- 26 ოქტომბერი : პერიო, პოლ — ფრანგი მკვლევარი (დ.1878)
ნოემბერი
რედაქტირება- 20 ნოემბერი : ასტონი, ფრენსის — ინგლისელი ფიზიკოსი (დ.1877)
დეკემბერი
რედაქტირება- 21 დეკემბერი : პატონი, ჯორჯ — ამერიკელი სამხედრო მოღვაწე (დ. 1885)
ნობელის პრემიის ლაურეატები
რედაქტირება- ფიზიკა : პაული, ვოლფგანგ
- ქიმია : ვირტანენი, არტური ილმარი
- ფიზიოლოგია და მედიცინა : ფლემინგი, ალექსანდერ; ჩეინი, ერნსტ; ფლორი, ჰაუარდ
- ლიტერატურა : მისტრალი, გაბრიელა
- მშვიდობა : ჰალი, კორდელ