Rínarland-Pfalz
Fáni Rínarlands-Pfalz | Skjaldarmerki Rínarlands-Pfalz |
---|---|
Upplýsingar | |
Höfuðstaður: | Mainz |
Stofnun: | 30. ágúst 1946 |
Flatarmál: | 19.854,21 km² |
Mannfjöldi: | 4,1 milljón (2021) |
Þéttleiki byggðar: | 202/km² |
Vefsíða: | rlp.de |
Stjórnarfar | |
Forsætisráðherra: | Maria Luise „Malu“ Dreyer (SPD) |
Lega | |
Rínarland-Pfalz (þýska: Rheinland-Pfalz) er níunda stærsta sambandsland Þýskalands. Það liggur í suðvestri landsins og á landamæri að Frakklandi í suðri, Lúxemborg í vestri og Belgíu í norðvestri. Auk þess er Norðurrín-Vestfalía fyrir norðan, Hessen fyrir austan, Baden-Württemberg fyrir suðaustan og Saarland fyrir suðvestan. Íbúafjöldinn er 4,1 milljón (2021) og er Rínarland-Pfalz þar með sjötta fjölmennasta sambandsland Þýskalands. Höfuðborgin er Mainz við Rínarfljót. Meðal landfræðilegra perla sambandslandsins má nefna Móseldalinn, Rínarfljót, fjalllendið Eifel og gamla keisaraborgin Speyer.
Fáni og skjaldarmerki
[breyta | breyta frumkóða]Skjaldarmerkið er þrískipt. Neðst er gult ljón á svörtum grunni en það er merki Pfalz sem upprunnið er úr Staufen-ættinni. Til hægri er hvítt hjól á rauðum grunni, en það er merki Mainz. Til hægri er kross heilags Georgs en það var merki Trier. Skjaldarmerki þetta var formlega tekið upp 1948, tveimur árum eftir að Rheinland-Pfalz var stofnað sem sambandsland. Fáninn er eins og þýski þjóðfáninn en efst í vinstra horninu er skjaldarmerkið.
Orðsifjar
[breyta | breyta frumkóða]Rheinland er þýska heitið á Rínarlandi sem teygir sig norður inn í Norðurrín-Vestfalíu meðfram Rínarfljóti. Orðið Pfalz er tekið að láni frá samnefndu kjörfurstadæmi sem var við lýði á tímum þýska ríkisins en var lagt niður á Napoleonstímanum. Pfalz merkir keisarasetur.[1]
Söguágrip
[breyta | breyta frumkóða]- Við lok miðalda voru aðallega þrjú héruð á núverandi svæði sambandslandsins: Biskupsstóllinn Trier, biskupsstóllinn Mainz og og Pfalz. Öll þrjú svæðin voru stjórnuð af kjörfursta í þýska ríkinu. Í Trier og Mainz voru það biskupar.
- 1688-97 geysaði 9 ára stríðið í Evrópu, en í Þýskalandi er stríðið kallað erfðastríðið í Pfalz. Í stríðinu réðist Loðvík XIV inn í Rínarlöndin og hafði það gríðarlega eyðileggingu í för með sér.
- 1793 lýsti Mainz yfir lýðveldi í skjóli frönsku byltingarinnar, fyrsta lýðveldið á þýskri grundu. Nokkrum árum seinna innlimaði Napoleon Trier og Pfalz Frakklandi. Eftir fall Napoleons var héraðinu skipt milli ýmissa nágrannahéraða.
- 1918 hertóku Frakkar Rheinland eftir tap Þjóðverja í heimstyrjöldinni fyrri og héldu til 1930.
- 1945 hertóku Bandaríkjamenn og Frakkar svæðið, sem varð hluti af franska hernámssvæðinu. 1946 stofnuðu Frakkar sambandslandið Rínarland-Pfalz.
- 2021 urðu hamfaraflóð og meira en 100 létust í Rínarlöndum.
Borgir
[breyta | breyta frumkóða]Stærstu borgir Rínarlands-Pfalz (31. desember 2013):
Röð | Borg | Íbúafjöldi | Ath. |
---|---|---|---|
1 | Mainz | 204 þúsund | Höfuðborg sambandslandsins |
2 | Ludwigshafen | 162 þúsund | |
3 | Koblenz | 111 þúsund | |
4 | Trier | 107 þúsund | |
5 | Kaiserslautern | 97 þúsund | |
6 | Worms | 80 þúsund |
Tilvísanir
[breyta | breyta frumkóða]- ↑ Geographische Namen in Deutschland. Duden. 1993. Bls. 223 og 211.
Heimildir
[breyta | breyta frumkóða]- Fyrirmynd greinarinnar var „Rheinland-Pfalz“ á þýsku útgáfu Wikipedia. Sótt maí 2010.