Hafdís Ingvarsdóttir

Hafdís Ingvarsdóttir
Störf	Prófessor emeritus í menntunarfræði við Háskóla Íslands

Hafdís Ingvarsdóttir er fyrrum prófessor í menntunarfræði við Háskóla Íslands.

Ferill

Hafdís Ingvarsdóttir lauk stúdentsprófi frá Menntaskólanum í Reykjavík (1964), kennaraprófi frá Kennaraskóla Íslands (1965) og BA prófi í dönsku og sagnfræði frá Háskóla Íslands (1968). Jafnframt BA náminu kenndi hún við Hagaskóla í Reykjavík. Hún stundaði síðan framhaldsnám í dönsku máli og bókmenntun við Kaupmannahafnarháskóla (1969-1971). Að námi loknu tók hún aftur upp kennslu við Hagaskóla til 1981 en kenndi jafnframt við Verslunarskóla Íslands og gegndi fullri stöðu þar til 1988 er hún hóf störf við Háskóla Íslands fyrst sem kennslustjóri en var skipuð lektor 1997. Hún er með meistaragráðu í kennslufræði frá Háskólanum í Reading í Englandi með áherslu á tungumálanám og kennslu (hagnýt málvísindi) (1993). Doktorsprófi í menntunarfræði lauk hún frá sama háskóla (2003). Hafdís var skipuð prófessor í menntunarfræði 2009.

Rannsóknir

Hafdís hefur fengist við margvíslegar rannsóknir tengdar kennslu- og menntunarfræðum. Hún hefur lagt sig eftir að skoða kennsluhætti og starfsþróun kennara og hvaða leiðir séu vænlegastar til að efla vöxt kennara í starfi. Rannsóknir hennar hafa einkum skipst í þrjá þætti sem þó skarast: rannsóknir á starfskenningum kennara, rannsóknir á kennslu og rannsóknir á kennaramenntun. Doktorsritgerð hennar fjallar um starfskenningar kennara og áhrif þeirra á starfið: "The heart of the matter: the nature, use, and formation of teachers' subjective theories in secondary schools in Iceland." Í því skyni að efla kennara í starfi og þróa til þess leiðir hefur Hafdís unnið með og þróað frekar hugtakið starfskenning, einkum starfskenningu fagkennarans (e.teacher‘s subjective theories) og tengsl þeirra við ígrundun. Ennfremur hefur hún skilgreint og unnið með hugtakið bandamenn sem mikilvægt hugtak til að efla samstarf og samvinnu kennara. Hafdís hefur einnig rannsakað stöðu enskunnar og enskukennslu á Íslandi í grunn- framhalds- og háskólum. Síðasta áratug hefur hún unnið að langtímarannsókn (í samstarfi við Birnu Arnbjörnsdóttur prófessor) að stöðu enskukennslu á Íslandi.

Hafdís hefur takið þátt í fjölda evrópskra þróunarverkefna tengda kennarastarfinu auk rannsókna tengdri kennaramenntun. Hún hefur starfað ötullega að símenntun kennara og haldið fjölmörg námskeið og vinnustofur í því skyni. Hún hefur flutt fyrirlestra um rannsóknir sínar á fjölda alþjóðlegra ráðstefna. Skrif hennar hafa birst bæði hérlendis og erlendis í bókarköflum og ritrýndum greinum.

Ýmis störf og verkefni

Hafdís hefur gegnt ýmsum trúnaðarstörfum innan lands og utan á vegum menntamálaráðuneytis og innan Háskóla Íslands. Hún var í samstarfsnefnd um endurmenntun framhaldsskólakennara þar sem hún sat sem fulltrúi Háskóla Íslands (1992-2009). Nefndin hafði það hlutverk að móta stefnu um endurmenntun framhaldsskólakennara og úthluta fé til endurmenntunar framhaldsskóla. Þá sat hún í nefnd um evrópska kennaramenntun 2010 en hún var tilnefnd af menntamálaráðuneyti 2006-2008. Enn fremur sat Hafdís í nefnd á vegum menntamálaráðherra sem hafði það hlutverk að setja fram tillögur um framtíðarskipan kennaranáms 2005-2006 en hún var tilnefnd af Háskóla Íslands. Hún var fulltrúi HÍ í landsnefnd sem var ráðgefandi fyrir menntamálaráðherra um hvort og þá hvernig megi innleiða notkun evrópsku tungumálamöppunnar ETM í íslenska skóla 2002-2006. Á árunum 2003-2009 sat hún í framkvæmdastjórn (excecutive commitee) ISATT - International Study Association of Teachers and Teaching - en það eru alþjóðleg samtök rannsakenda sem leggja stund á rannsóknir á kennurum og kennslu. Þá átti Hafdís sæti í ráðgjafanefnd The UK Council for Graduate Education frá 2006-2010. Hún var jafnframt einn af stofnendum og fyrsti formaður Samtaka tungumálakennara (STÍL) 1985 – 1989.

Viðurkenningar

Árið 2016 hlaut Hafdís viðurkenningu alþjóðasamtaka tungumálakennara „Fédération Internationale des Professeurs de Langues Vivantes“ (FIPLV) fyrir framlag sitt til tungumálakennslu – og náms.

Nokkur ritverk

Bókarkaflar

• Ingvarsdóttir, H. (2014). Reflection and Work Context in Teacher Learning: Two Case Studies from Iceland. Í International Teacher Education: Promising Pedagogies (Part A) (Volume 22).
• Ingvarsdóttir, H. (2016). In times of changing linguistics context: The career trajectory of an EFL teacher in Iceland Geymt 21 ágúst 2019 í Wayback Machine (pp. 95-104). In P. Haworth & C. Craig, The career trajectories of English language teachers. Symposium Books: Oxford.
• Ingvarsdóttir, H. (2011). Teaching English in a new age: Challenges and Opportunities. In B. Hudson and M. Meinert (Eds.) Beyond Fragmentation: Didactics, Learning and Teaching in Europe (pp. 93-106). Opladen: Barbara Budrich Publishers.

Greinar

• Hafdís Ingvarsdóttir (2006). „…eins og þver geit í girðingu“ Viðhorf kennara til breytinga á kennsluháttum. Í Úlfar Hauksson (Ritstj.), Rannsóknir í félagsvísindum VII (bls. 351–364). Reykjavík: Háskólaútgáfan.
• Hafdís Ingvarsdóttir (2013). ELF and academic writing: a perspective from the Expanding Circle. Journal of English as a Lingua Franca. JELF. De Gruyter.
• Hafdís Ingvarsdóttir (2018). Kennsluhættir speglaðir í ljósi sjálfræðis: Virðing, ábyrgð og traust Geymt 21 ágúst 2019 í Wayback Machine. Netla – Veftímarit um uppeldi og menntun. Sérrit 2018 – Framhaldskólinn í brennidepli. Menntavísindasvið Háskóla Íslands, bls. 1–14.

Bækur

• Birna Arnbjörnsdóttir og Hafdís Ingvarsdóttir (ritstj.) (2007). Teaching and learning English in Iceland. In honour of Auður Torfadóttir Geymt 21 ágúst 2019 í Wayback Machine. Reykjavík: Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur/Háskólaútgáfan
• Birna Arnbjörnsdóttir og Hafdís Ingvarsdóttir (eds.). (2017). Language Development across the Life Span: The Impact of English on Education and Work in Iceland.