Cavern Club

Cavern Club er tónlistarklúbbur og bar í Mathew Street í ensku borginni Liverpool. Klúbburinn var stofnaður 1957 og varð frægur fyrir að vera vettvangur Bítlanna frá 1961.

Saga klúbbsins

Skiffle-tónlist

Cavern Club opnaði 16. janúar 1957 af Alan Sytner, sem varð fyrir hughrifum af skiffle-klúbbum í París. Staðsetningin var neðanjarðar, en holan var upphaflega gerð sem loftvarnarbyrgi á stríðsárunum. Þegar klúbburinn opnaði hófu skiffle-hljómsveitir (nokkurs konar bland af djass, popp og blús) að venja komur sínar þangað til að spila fyrir gesti. Ein hljómsveitanna var The Quarrymen sem John Lennon hafði stofnað. The Quarrymen spiluðu í Cavern Club í fyrsta sinn 7. ágúst 1957. Eftir eitt skiffle-lag ákvað Lennon að spila lagið „Don't Be Cruel“ eftir Elvis Presley, sem var allt öðruvísi tónlist, rokk. Eftir lagið labbaði Alan Sytner upp til Lennons og sagði honum að hætta öllu rokki og róli. The Quarrymen spiluðu ekki í klúbbnum aftur fyrr en 24. janúar 1958 og þá var Paul McCartney genginn til liðs við hljómsveitina.

Rokk og ról

Ray McFall keypti Cavern Club 1959 þegar Sytner flutti til London. Hann hóf fljótlega að umbreyta staðnum þannig að hljómsveitir fengu að spila rokk og ról. Klúbburinn var ákaflega vinsæll meðal þeirra hljómsveita sem léku hið magnaða Merseybeat sem þróaðist í Liverpool á þessum árum. Fyrsta hljómsveitin sem rokkaði á staðnum var Rory Storm and the Hurricanes 25. maí 1960, en trommuleikari hennar var Ringo Starr. Mýmargar hljómsveitir komu fram, bæði á kvöldin og um hádegisbilið. Það var um hádegið 9. febrúar 1961 að Bítlarnir komu fyrst fram í klúbbnum. Hljómsveitina skipuðu þá John Lennon, Paul McCartney, George Harrison og Pete Best, og þénuðu þeir 3 pund og 17 skildinga fyrir vikið. Bítlarnir spiluðu alls 292 sinnum í klúbbnum næstu þrjú árin og urðu gríðarlega vinsælir. Að sama skapi varð klúbburinn einn frægasti tónlistarklúbbur Englands. Athafnamaðurinn Brian Epstein heyrði um Bítlana og ákvað að sjá með eigin augum. Hann mætti á tónleika í Cavern Club 3. ágúst 1961 til að heyra Bítlana spila, og var strax stórhrifinn. Í kjölfarið varð Epstein umboðsmaður þeirra. Í ágúst 1962 var Pete Best rekinn úr hljómsveitinni og Ringo Starr ráðinn í staðinn. Þetta hneykslaði marga aðdáendur Bítlanna og einn þeirra skallaði George Harrison í andlitið á tónleikum í klúbbnum þannig að hann fékk ljótt glóðurauga. Síðustu tónleikar Bítlanna í Cavern Club voru 3. ágúst 1963. Epstein lofaði að Bítlarnir myndu snúa aftur og spila í klúbbnum, en það gerðist aldrei. Á þessum tíma var Bítlaæðið gengið í garð. Aðrar hljómsveitir tóku við að spila í Cavern Club. Í fyrstu voru það The Hollies, en aðrar fylgdu í kjölfarið sem síðar öðluðust heimsfrægð, s.s. The Yardbirds, The Kinks, Elton John, The Who og The Rolling Stones. Þegar þessar hljómsveitir urðu frægar og hófu að spila annars staðar, minnkaði aðsóknin að Cavern Club. Hann varð að lokum gjaldþrota 1965 og skipti nokkrum sinnum um eigendur til 1973 er honum var lokað fyrir fullt og allt. Síðasta hljómsveitin sem þar tróð upp var Focus frá Hollandi. Cavern Club var rifið niður vegna lagningu nýrrar neðanjarðarlestar um miðborg Liverpool. Ofanjarðar er bílastæði í dag.

Cavern Club í dag

Árið 1984 var Cavern Club stofnað á ný. Þar sem gamla staðsetningin var ekki aðgengileg var nýi staðurinn reistur gegnt þeim gamla í Mathew Street. Hins vegar fékk húsnúmerið að halda sér, nr. 10. Klúbburinn er einnig neðanjarðar og þarf að ganga niður tröppur til að komast inn. Innviðið allt er mjög líkt og gamli staðurinn, en þó ekki að öllu leyti. Sagt er að 15 þúsund múrsteinar gamla staðarins hafi verið notaðir fyrir nýja staðinn. Það var Tommy Smith, leikmaður knattspyrnufélagsins Liverpool, sem opnaði staðinn. En efnahagskreppan í borginni var hörð og fór klúbburinn á hausinn 1989. Eftir 18 mánaða lokun var Cavern Club opnaður aftur af Bill Heckle og Dave Jones, sem reka hann enn í dag. Þar er bar og þar er spiluð tónlist á daginn og langt fram á næturna. Ferðamenn flykkjast þangað í stórum stíl til að sjá hvar Bítlarnir spiluðu upphaflega, jafnvel þó að klúbburinn sé á nýjum stað. Tónlistin sem þar er spiluð er frá sjöunda, áttunda, níunda og tíunda áratugnum (eða nýrri) til skiptis. Þar koma gjarnan fram hljómsveitir sem stæla Bítlana. Þann 14. desember 1999 hélt Paul McCartney tónleika í klúbbnum, en það voru síðustu tónleikar hans á 20. öldinni.

Annað til minningar

Í sýningarglugga eru upphaflegu hljóðfæri Bítlanna til sýnis. Trommur Ringos, bassi Pauls og gítarar Johns og Georges.
Á götunni fyrir ofan, gegnt innganginum að Cavern Club, er frægðarveggur þekktra hljómsveita og tónlistarmanna. Veggurinn er gerður úr múrsteinum og á þeim eru nöfn hljómsveita eða tónlistarmanna ristuð. Frægðarveggurinn var afhjúpaður 16. janúar 1997, á 40 ára afmæli upphaflega klúbbsins.
1997, þegar frægðarveggurinn var afhjúpaður, var stytta af John Lennon afhjúpuð. Styttan er úr málmi og hallar ‚Lennon‘ sér þar upp að veggnum.

Upphaflegu hljóðfæri Bítlanna
Frægðarveggurinn
Styttan af John Lennon

Heimildir

Fyrirmynd greinarinnar var „Cavern Club“ á ensku útgáfu Wikipedia. Sótt 26. janúar 2013.
Fyrirmynd greinarinnar var „The Beatles at the Cavern Club“ á ensku útgáfu Wikipedia. Sótt 26. janúar 2013.

Linkar

Cavern City Tours
Cavern Club at fifty Geymt 13 apríl 2014 í Wayback Machine