Hemeo

Hemeo esas metal-konteninta kofaktoro qua konsistas di fero atomo en la centro di granda heterociclala organika ringo nominita porfirino. E mem se la porfirini ne devas necese uno fero, substancala parto di porfirino konteninta metalaproteini havas pri hemeo kom lua sub prostezala unajo.

Tipi

Esas tri biologikala importanta sorto di hemeo. La maxim kustuma tipo esas nominita hemeo b; l'altra esas hemeo a e hem'.

• Hemeo a diferas per hemeo b en ke metilo latera kateno esas oxala en formilo grupo, ed un ek la vinilo latera kateni remplaseskas per izoprena kateno. Kom hemeo b, hemeo a esas ne kovala ligilo ad apoproteino en qua ol trovesas. Exemplo di heme-konteninta proteino qua esas hemeo a esas citokromo c oxidazo.
• Hemeo b esas, ne juntita covalente ad lua apoproteino. Ol esas maxim abundanta hemeo : amba hemoglobino e mioglobino esas exempli di proteini qua kontenas hemeo b.
• Hemeo c diferas de hemeo b en ke la du vinilo latera kateni esas covalenta ligita ad la proteino ica. Exempli di proteini qua kontenas c tipo hemeo esas citocromo c e la bc₁ complex.

La nomi di citocromi tendas ad (ma ne sempre) reflektas la sorti di hemei ol kontenas. Tale, citocromo a kontenas a tipo hemeo, citocromo c kontenas c tipo hemeo, ec.

Funciono

Hemoglobino ne esas enzimo, ma transporto. Ol juntas oxo en la pulmonuro vaskulaturo, ube la pH esas alta e la pCO₂ esas basa, e destensar ol en la textaji, ube la situacioni esas inversita. La precipua mekanismo infra lua fenomeno esas sterika organizuro di globina kateno; histidine resto, lokita apud la hemeo grupo, divenas pozitivala charjita sub acida cirkonstanci, sterikala destensinta oxo de la hemeo grupo.