Սարգիս Ջանբազյան

Սարգիս Ջանբազյան;
Ծնվել է	հունվարի 16, 1914
Ծննդավայր	Արմավիր
Մահացել է	դեկտեմբերի 11, 1963 (49 տարեկան)
Մահվան վայր	Թեհրան, Իրան
Քաղաքացիություն	Իրան, Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ
Կրթություն	Ա. Վահանովայի անվան ռուսական բալետի ակադեմիա
Մասնագիտություն	արվեստագետ, պարուսույց, պարող և բալետմայստեր
Աշխատավայր	Մարիինսկի թատրոն
Երեխաներ	Աննա Ջանբազյան

Սարգիս Ջանբազյան (պարս.՝ سرکیس جانبازیان, հունվարի 16, 1914(1914-01-16), Արմավիր - դեկտեմբերի 11, 1963(1963-12-11), Թեհրան, Իրան), իրանահայ պարող, պարուսույց, ռեժիսոր։ Իրանում բալետի ակադեմիայի հիմնադիրը^[1]։

Կենսագրություն

Սարգիս Ջանբազյանը ծնվել է Արմավիր քաղաքում։ Պատանի հասակից մեծ հետաքրքրություն է ցուցաբերել արվեստի, հատկապես պարարվեստի հանդեպ^[1]։ Դպրոցն ավարտելուց հետո մեկնել է Լենինգրադ, սովորել Վագանովի անվան բալետի ակադեմիայում և Լեսգաֆ համալսարանում^[1]։ Ավարտելուց հետո Լենինգրադի Կիրովի անվան թատրոնում աշխատել է որպես գլխավոր պարող, բալետմայստեր և գեղարվեստական ղեկավար մինչև 1938 թվականի հուլիս^[1]^[2]։

1938 թվականին տեղափոխվել է Իրան, հաստատվել Ղազվինում^[1], որտեղ հիմնադրել է պարի դպրոց։ Ղազվինի հայկական եկեղեցու գլխավոր քահանան թույլատրել է պարի դասեր անցկացնել եկեղեցու տանիքում^[1]^[3]։

1942 թվականին հեռացել է Ղազվինից և հաստատվել Թեհրանում, որտեղ պարի դասեր է տվել հայկական Kušeš ավագ դպրոցում^[3]։ 1942 թվականին Թեհրանում հիմնադրել է բալետի ակադեմիա^[1]^[2]։

Ջանբազյանը 1959 թվականին հիմնադրել է ժողովրդական պարերի և երգի համույթը, որի դիրիժորն է եղել Էդիկ Հովսեփյանը։ Հետագայում համույթը շարունակել է իր ելույթները մաեստրո Հովիկ Գասպարյանի ղեկավարությամբ 1962 թվականին, Իրանում երկրորդ ազգային պարային փառատոնում։

Բեմադրություններ

Բախչիսարայի շատրվանը
Հավեսի երազները
Ռեյնգոլդ Գլիերի Chinese Flower Girl^[3]
Խանդ (Ḥesādat)^[3]
Պարսկական մանրանկարչություն (Miniātorhā-ye Irāni)^[3]
Anuš
Gol-e gandom
Փայտահատ (Tabar-zan)
Նավաստիներ (Malavānān)
Կյանք ու մահ (Zendegi va marg, հայտնի է որպես Օձի պար կամ Raqṣ-mār
Աղոթք լեռներում (Raqṣ-e namāz)
Qāli-e Kermān
Šālikāri^[3]

Մահ

Սարգիս Ջանբազյանը մահացել է 1963 թվականի դեկտեմբերի 11-ին Թեհրանում հիսուն տարեկանում սրտի կաթվածից։

Ընտանիք

1950 թվականին ամուսնացել է Ֆլոր Ջանբազյանի հետ։ Ունեցել են երկու զավակ` Ալբերտ և Աննա Ջանբազյանները։ Աննան հոր ղեկավարությամբ սովորել է պարարվեստ, ղեկավարել է Թեհրանի բալետի ակադեմիան, Կալիֆոռնիայում հիմնել է բալետի իր ակադեմիան։

Գրականություն

Djanbazian Dance Academy, the 60th Anniversary,” Los Angeles, 2002 (booklet)
Ehsan Yarshater, “Jānbāziān, Ostād-e bāleh (Djanbazian, Ballet Master),” Rowšanfekr 203, 20 Tir 1336 Š./11 July 1957
“Sāʿati dar ākādemi-ye Jānbāziān (An Hour in Djanbazian Academy),” Sepid o siāh 292, 20 Farvardin 1338 Š./10 April 1959, pp. 32–34.
“Dariča-i ba su-ye Āyanda,” Rowšanfekr 85, 19 Esfand 1333 Š./11 March 1955, p. 7.
Sarkis Djanbazian, “Raqṣ (Dance),” Ḵorus-e jangi 3, 1951, p. 25.
Bižan Emāmi, “Zendegi va marg-e ostād (The Life and Death of the Master),” Ṣobḥ-e emruz 90, 27 Ābān 1342 Š./19 December 1963.
“Following Father’s Footsteps,” The Tehran Journal, 4 Mehr 1351 Š./27 September 1972, p. 7.
“Ākādemi-ye bāleh-ye Tehrān (Tehran Ballet Academy),” Mehragān 16, 16 Ḵordād 1329 Š./6 June 1950.

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 «DJANBAZIAN, Sarkis». Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
↑ ^2,0 ^2,1 Իրանահայոց հանրագիտարան։ Կազմող` Ժանետ Տ. Լազարյան։ Երևան, «ՎՄՎ-Պրինտ, 2012
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Mary Ellen Snodgrass. The Encyclopedia of World Ballet Rowman & Littlefield, 8 jun. 2015 ISBN 978-1442245266 p 155

[iranica-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 ^1,5 ^1,6 «DJANBAZIAN, Sarkis». Վերցված է 2015 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.

[Ժանետ-2] 2,0 ^2,1 Իրանահայոց հանրագիտարան։ Կազմող` Ժանետ Տ. Լազարյան։ Երևան, «ՎՄՎ-Պրինտ, 2012

[snodgrass-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Mary Ellen Snodgrass. The Encyclopedia of World Ballet Rowman & Littlefield, 8 jun. 2015 ISBN 978-1442245266 p 155

[1]

[2]

[3]