Մասուդ Բարզանի
| Մասուդ Բարզանի | |
| |
| Կուսակցություն՝ | Քուրդիստանի ժողովրդավարական կուսակցություն |
|---|---|
| Մասնագիտություն՝ | քաղաքական գործիչ |
| Դավանանք | սուննի իսլամ և իսլամ |
| Ծննդյան օր | օգոստոսի 16, 1946[1][2][3] (78 տարեկան) |
| Ծննդավայր | Մահաբադ, Մահաբադի հանրապետություն |
| Քաղաքացիություն |  Իրաք
|
| Հայր | Մուստաֆա Բարզանի |
| Զավակներ | Masrour Barzani? |
Մասուդ Բարզանի (սորանի՝ مەسعود بارزانی, քրդ.՝ Mesûd Barzanî, օգոստոսի 16, 1946[1][2][3], Մահաբադ, Մահաբադի հանրապետություն), քուրդ և իրանցի քաղաքական գործիչ։ 2005-2017 թվականներին եղել է Իրաքյան Քուրդիստանի նախագահը։ Քուրդիստանի դեմոկրատական կուսակցության առաջնորդն է։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Մասուդ Բերզանին ծնվել է Մահաբադում, որտեղ նրա հայրը՝ Մուստաֆա Բարզանին, Մեհաբադի Հանրապետության բանակի գերագույն հարամանատարն էր։ Սրա հետ կապված հայտնի է նրա արտահայտած միտքը. «Ես ծնվել եմ Մահաբադի քրդական դրոշի ներքո և պատրաստ եմ ծառայել և մեռնել հանուն այդ դրոշի»։
Մասուդ Բարզանիի ծննդյան օրը համընկավ Քուրդիստանի դեմոկրատական կուսակցության հիմնադրման հետ։
Երբ Մահաբադի Հանրապետությունը տապալվեց, Մուստաֆա Բարզանին՝ 500 ընտրյալ զինյալների հետ, ճեղքեց-դուրս եկավ ԽՍՀՄ, ու դա այն ժամանակ, երբ իր ընտանիքը՝ քուրդ պատանդների հետ միասին, վերադարձվեց Իրաք (1947 թվականի գարնանը), որտեղ նրանց ուղարկեցին երկրի հարավ։
Մասուդ Բարզանին դաստիարակավել է մորական պապի տանը, նախնական կրթությունն արաբերեն է ստացել։ 1958 թվականին՝ միապետության տապալումից և Մուստաֆայի՝ Իրաք վերադարձից հետո, Մասուդը Բաղդադում ապրում է հոր հետ։
Շուտով՝ սեպտեմբերյան ապստամբությունն սկսելուց հետո, 1962 թվականի գարնանը 16-ամյա Մասուդը միանում է փեշմերգային։ Նա հոր հետ միասին մասնակցել է մարտական գործողություններին, հետո նշանակվել է «Իրաքյան Քուրդիստանի ձայնը» ռադիոյի ղեկավար, իսկ 1968 թվականից ղեկավարել է «Պարաստին» անվտանգության ծառայությունը։ 1975 թվականին՝ ապստամբության պարտությունից հետո, Մասուդն ակտիվորեն զբաղվում է Քուրդիստանի դեմոկրատական կուսակցության վերակազմավորմամբ, դրան զուգահեռ նա հորն ուղեկցում է ԱՄՆ։ 1978 թվականին Մասուդը հրաշքով փրկվեց իրաքյան հատուկ ծառայության կողմից Վիեննայում կազմակերպված հարձակումից։ Մուստաֆա Բարզանիի մահվանից հետո՝ 1979 թվականի մարտին, Մասուդն ընտրվեց ՔԴԿ առաջնորդ։ Այդ պաշտոնն զբաղեցնում է մինչ օրս։ 2003-2004 թվականներին Մասուդ Բարզանին մտավ Իրաքի Կառավարման խորհուրդ, իսկ 2005 թվականի մայիսի 12-ին ընտրվեց Իրաքյան Քուրդիստանի նախագահ։
2013 թվականին նախագահական լիազորությունների ժամկետն սպառվեց, սակայն նա հրաժարվեց լքել պաշտոնը։ Նրա լիազորությունները երկարաձգվեցին մինչև 2015 թվականը, հետո՝ ևս երկու տարով։ 2017 թվականի հոկտեմբերի 29-ին Բարզանին հայտարարեց պաշտոնը լքելու մասին։ 2017 թվականի նոյեմբերի 1-ին[4] նա լքեց Իրաքյան Քուրդիստանի նախագահի պաշտոնը։
2017 թվականին գործազրկության մակարդակը գերազանցում է 20 %-ը, իսկ բնակչության 30 %-ը Քուրդիստանում աղքատ[5] է։
Մասուդ Բարզանին «Մուստաֆա Բարզանի և քրդական ազատագրական շարժում» գրքի հեղինակն է։ Գիրքը հրատարակվել է քրդերեն, արաբերեն և ռուսերեն։
Քրդերի շրջանում հայտնի է «Քեք Մասուդ»՝ «Պարոն Մասուդ» մականվամբ։
Անձնային որկաներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
|
Մասուդ Բարզանին քչախոս է, զգույշ է իր գնահատականների մեջ, անգամ իր քաղաքական հակառակորդների նկատմամբ ունեցած վերաբերմունքն առավելապես աչքի է ընկնում համեստությամբ և զսպվածությամբ, խուսափում է կտրուկ արտահայտություններից։ Մաքսիմալիզմի և էքստրեմիզմի նկատմամբ անբարյացակամ վերաբերմունք ունենալով, իր խոսքին հավատարիմ լինելով է պայմանավորվում նրա հեղինակությունը երկրում և արտասահմանում - «Ասիան և Աֆրիկան այսօր», № 2, 1998
|
|
Սիրում է ֆուտբոլ խաղալ և գրքեր ընթերցել։
Ամուսնացած է, ունի 8 երեխա։ Տիրապետում է քրդերենին, արաբերենին, պարսկերենին և անգլերենին։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ 2,0 2,1 Munzinger Personen (գերմ.)
- ↑ 3,0 3,1 Դավոս 2014 մասնակիցների ցանկ
- ↑ Президент Иракского Курдистана решил уйти в отставку
- ↑ «Kurdistan Region's Uncertain Future; Leaping Toward Authoritarianism». Kurdish Policy (ամերիկյան անգլերեն). 2017 թ․ ապրիլի 18. Արխիվացված է օրիգինալից 2017 թ․ սեպտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2017 թ․ սեպտեմբերի 24-ին.