Հրանտ Բատիկյան
Հրանտ Բատիկյան | |
---|---|
Ծնվել է | դեկտեմբերի 26 1909 (հունվարի 8 1910)[1][2] Բաքու, Ռուսական կայսրություն[1][2] |
Մահացել է | մարտի 31, 1983[2] (73 տարեկան) Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[2] |
Քաղաքացիություն | Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ |
Ազգություն | հայ |
Մասնագիտություն | կենսաբան, գենետիկ և խմբագիր |
Հաստատություն(ներ) | Երևանի պետական համալսարան[1] և ՀՀ ԳԱԱ[1] |
Պաշտոն(ներ) | ռեկտոր և գլխավոր խմբագիր |
Ալմա մատեր | Երևանի պետական համալսարան (1930)[1] և Սանկտ Պետերբուրգի պետական ագրարային համալսարան[1] |
Կոչում | պրոֆեսոր[1][2] |
Գիտական աստիճան | կենսաբանական գիտությունների դոկտոր[1][2] (1949) |
Տիրապետում է լեզուներին | հայերեն |
Պարգևներ | |
Կուսակցություն | ԽՄԿԿ[1] |
Հրանտ Գևորգի Բատիկյան (դեկտեմբերի 26 1909 (հունվարի 8 1910)[1][2], Բաքու, Ռուսական կայսրություն[1][2] - մարտի 31, 1983[2], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[2]), հայ կենսաբան-գենետիկ, կենսաբանական գիտությունների դոկտոր (1950), պրոֆեսոր (1951), ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչ (1961)։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ծնվել է Բաքվում։ 1926 թվականին ընդունվել է ԵՊՀ գյուղատնտեսական ֆակուլտետ, 1930 թվականին՝ Լենինգրադի (այժմ Սանկտ Պետերբուրգ) համամիութենական բուսաբուծության ինստիտուտի ասպիրանտուրա։ 1936 թվականին պաշտպանել է թեկնածուական, 1950 թվականին՝ դոկտորական ատենախոսություն։ 1951 թվականին նրան շնորհվել է պրոֆեսորի կոչում։
Մինչև 1937 թվականն աշխատել է Լենինգրադի համամիութենական բուսաբուծության ինստիտուտում որպես ավագ գիտաշխատող։ 1937 թվականին վերադարձել է Հայաստան և գործուն մասնակցություն ունեցել ԽՍՀՄ ԳԱ հայկական մասնաճյուղի (Արմֆան) հիմնադրման աշխատանքներին։ Այստեղ նա սկզբում աշխատել է որպես գիտական քարտուղար, 1938-1940 թվականներին՝ Արմֆանի «Տեղեկագրի» խմբագիր, 1940-1941 թվականներին՝ նախագահության անդամ, ինչպես նաև տնօրենի՝ ակադեմիկոս Հովսեփ Օրբելու տեղակալ։ Միաժամանակ դասախոսել է ԵՊՀ-ում և գյուղատնտեսական ինստիտուտում։ 1943-1949 թվականներին եղել է Հայաստանի ԳԱ գենետիկայի ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող։
1950-1980 թվականներին ղեկավարել է ԵՊՀ դարվինիզմի և գենետիկայի ամբիոնը, 1963 թվականին՝ հիմնադրել և ղեկավարել է նաև բջջաբանության պրոբլեմային լաբորատորիան։ 1950-1963 թվականներին և 1968-1978 թվականներին եղել է ԵՊՀ կենսաբանության ֆակուլտետի դեկան։ Այդ տարիներին նրա ջանքերով ստեղծվել են կենսաքիմիայի, հողագիտության և ագրոքիմիայի, կենսաֆիզիկայի ամբիոններ։
1963-1966 թվականներին եղել է ԵՊՀ ռեկտոր։
Հեղինակ է ավելի քան 150 գիտական աշխատությունների, ձեռնարկների և մենագրությունների։ Հիշարժան են նրա «Վեգետատիվ և սեռական հիբրիդների համեմատական ուսումնասիրությունը բույսերում» (ռուսերեն, Երևան, 1951) մենագրությունը, «Բույսերի գենետիկայի՝ սելեկցիայի հիմունքներով գործնական պարապմունքների ձեռնարկ» (Երևան, 1959) աշխատությունը։
Ավելի քան 30 տարի եղել է ՀԽՍՀ ԳԱ «Հայաստանի կենսաբանական հանդես» (1954-1978) ամսագրի խմբագիր, միաժամանակ՝ ԽՍՀՄ Նախարարների խորհրդի՝ գիտության և տեխնիկայի պետական կոմիտեին կից «Մարդը և կենսոլորտը» խորհրդի անդամ։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 1. — էջ 489.
- ↑ Կենսագրական հանարագիտարան, ԵՊՀ հրատարակչություն, Երևան, 2009, էջ 36-37։
- ↑ Ով ով է. Կենսագրական հանրագիտարան. Հայեր, Երևան, 2005, էջ 213։
Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Հրանտ Բատիկյան» հոդվածին։ |
|
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 2, էջ 307)։ |
- Հունվարի 8 ծնունդներ
- 1910 ծնունդներ
- Բաքու քաղաքում ծնվածներ
- Մարտի 31 մահեր
- 1983 մահեր
- Երևան քաղաքում մահացածներ
- ԵՊՀ դասախոսներ
- ԵՊՀ շրջանավարտներ
- ՀԽՍՀ գիտության վաստակավոր գործիչներ
- ԽՄԿԿ անդամներ
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Երևանի պետական համալսարանի ռեկտորներ
- Հայ կենսաբաններ
- Հայ խմբագիրներ
- Հայ պրոֆեսորներ
- Կենսաբանական գիտությունների դոկտորներ