Jump to content

Բրեյթեն Բրեյթենբախ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
 Սա հոդված է վերջերս մահացած մարդու մասին:
Որոշակի տեղեկությունները, ինչպիսիք են՝ մահվան կամ դրան նախորդող իրադարձությունների հանգամանքները, կարող են հաճախակի փոփոխվել՝ կախված այդ հանգամանքների ի հայտ գալուց: Այն դեպքում, երբ ապակառուցողական խմբագրումներ են եղել, դիմե՛ք ադմինիստրատորներին:
Բրեյթեն Բրեյթենբախ
աֆրիկաանս՝ Breyten Breytenbach
Ծնվել էսեպտեմբերի 16, 1939(1939-09-16)[1][2][3][…]
ԾննդավայրՌոբերտսոն, ՀԱՀ[4]
Վախճանվել էնոյեմբերի 24, 2024(2024-11-24)[5][6][7][…] (85 տարեկան)
Վախճանի վայրՓարիզի 14-րդ շրջան, Փարիզ[4]
Մասնագիտությունբանաստեղծ, գրող, նկարիչ, ակնարկագիր, վիմագրող, քաղաքական ակտիվիստ և վիզուալ արտիստ
Լեզուաֆրիկաանս
Քաղաքացիություն ՀԱՀ և  Ֆրանսիա
ԿրթությունՔեյփթաունի համալսարան և Մայքելիս գեղարվեստի դպրոց
Գրական ուղղություններSestigers?
ԱշխատավայրՔեյփթաունի համալսարան
Պարգևներ
 Breyten Breytenbach Վիքիպահեստում

Բրեյթեն Բրեյթենբախ (աֆրիկաանս՝ Breyten Breytenbach, սեպտեմբերի 16, 1939(1939-09-16)[1][2][3][…], Ռոբերտսոն, ՀԱՀ[4] - նոյեմբերի 24, 2024(2024-11-24)[5][6][7][…], Փարիզի 14-րդ շրջան, Փարիզ[4]), հարավաֆրիկացի գրող, դրամատուրգ և նկարիչ, աֆրիկյան մշակույթի ամենահայտնի դեմքերից մեկը։ Գրում է աֆրիկաանս և անգլերեն։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սովորել է Քեյփթաունի համալսարանում, եղել է ապարտհեյդ քաղաքականության ընդդիմադիր։ 1960-ական թվականների սկզբին Բրեյթենը տեղափոխվել է Ֆրանսիա, ամուսնացել վիետնամական ծագմամբ ֆրանսիացի կնոջ հետ, ինչը նրա հայրենիքի այն ժամանակվա ռասայական օրենքների համաձայն, նշանակում էր հանցագործություն պետության դեմ՝ «Խառը ամուսնությունների արգելք» օրենք։

1975 թվականին՝ Հարավաֆրիկյան Հանրապետություն անօրինական այցելության ժամանակ, ձերբակալվել է, մեղադրվել ահաբեկչության մեջ և դատապարտվել 7 տարվա ազատազրկման։ Միջազգային միջամտության արդյունքում 1982 թվականին ազատ է արձակվել, ստացել է ֆրանսիական քաղաքացիություն։

Ներկայումս ապրում է Եվրոպայում, ԱՄՆ-ում և Աֆրիկայում։ Դասավանդում է Քեյփթաունի համալսարանում, Դակարի Գորիի ինստիտուտում և Նյու Յորքի համալսարանում։ Բրեյթենբախի ստեղծագործությունները գեղանկարները ցուցադրվել են Յոհաննեսբուրգում, Քեյփթաունում, Հոնկոնգում, Ամստերդամում, Ստոկհոլմում, Փարիզում, Բրյուսելում, Էդինբուրգում, Նյու Յորքում։

Ընտանիք

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եղբայրը՝ Յան Բրեյթենբախը, Հարավաֆրիկյան Հանրապետության հատուկ նշանակության զորքերի ջոկատի հիմնադիր է, իսկ մյուս եղբայրը՝ Կլուտ Բրեյթենբախը, ռազմական թղթակից է։

Ճանաչում

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բրեյթենբախը արժանացել է հարավաֆրիկյան և նիդերլանդական մի շարք գրական մրցանակների։ Նա Մաքս Ժակոբի մրցանակի դափնեկիր է (Ֆրանսիա, 2010)։ Նրա ստեղծագործությունները թարգմանվել են աշխարհի մի շարք լեզուներով։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ 1,0 1,1 RKDartists (նիդերլ.)
  2. ↑ 2,0 2,1 Encyclopædia Britannica
  3. ↑ 3,0 3,1 Dictionary of African Biography / E. K. Akyeampong, Henry Louis Gates, Jr. — NYC: OUP, 2012.
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Fichier des personnes décédées
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Le peintre et poète sud-africain Breyten Breytenbach est mort (ֆր.) — 2024.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Le décès du peintre et poète sud-africain Breyten Breytenbach (ֆր.)
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Breyten Breytenbach passes away in France
  8. ↑ https://web.archive.org/web/20131103165824/http://www.letterkundigmuseum.nl/Onderzoek/Literaireprijzen/tabid/99/AwardID/44/AwardName/Eenmalige%20bijzondere%20prijs%20van%20de%20Jan%20Campert-stichting/Mode/ViewAwardYears/Default.aspx
  9. ↑ https://web.archive.org/web/20090226215141/http://www.thetimes.co.za/SpecialReports/BookAwards/Article.aspx?id=482608
  10. ↑ https://web.archive.org/web/20171201032736/http://www.fundacjaherberta.com/en/laureate-of-the-international-zbigniew-herbert-literary-award-2017
  11. ↑ Kupemba D. N. South African anti-apartheid writer Breytenbach dies — BBC Online.

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Galloway F. Breyten Breytenbach as openbare figuur. Pretoria: Haum-Literêr, 1990
  • Sienaert M. The I of the Beholder: Identity Formation in the Art and Writing of Breyten Breytenbach. Cape Town: Kwela Books, 2001
  • A.k.a. Breyten Breytenbach: critical approaches to his writings and paintings/ Ed. by Judith Lütge Coullie & J.U. Jacobs. Amsterdam; New York: Rodopi, 2004
  • Breyten Breytenbach ('70')/ Ed. by Ampie Coetzee. Pretoria: Tydskrif vir Letterkunde Assosiasie, Universiteit van Pretoria, 2009

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բրեյթեն Բրեյթենբախ» հոդվածին։
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Բրեյթեն_Բրեյթենբախ&oldid=10154316» էջից