Jump to content

Cool Japan

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
The printable version is no longer supported and may have rendering errors. Please update your browser bookmarks and please use the default browser print function instead.
Cool Japan
ԵնթակատեգորիաՃապոնիայի մշակույթ, Փափուկ ուժ Խմբագրել Wikidata
ԵրկիրՃապոնիա Խմբագրել Wikidata

Cool Japan (ճապ.՝ クールジャパン Kūru Japan), ճապոնական մշակույթի այն ասպեկտները, որոնք ոչ ճապոնացիներն ընկալում են որպես յուօրինակ (անգլ.՝ cool):

«Cool Japan» ռազմավարությունը Ճապոնիայի բրենդի ընդհանուր ռազմավարության մի մասն է, որի նպատակն է տարածել Ճապոնիայի գրավչությունն աշխարհին։ Ռազմավարության թիրախը «ընդգրկում է ամեն ինչ՝ խաղերից, մանգաներից, անիմեներից, նորաձևությունից, կոմերցիոն արտադրանքներից, ճապոնական խոհանոցից, ավանդական մշակույթից մինչև ռոբոտներ, էկոլոգիապես մաքուր տեխնոլոգիաներ և բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերական այլ արտադրանքներ»[1][2]։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմում իր ձախողումների և կայսերական ագրեսիվ պատմության համակցման պատճառով Ճապոնիան, հատկապես Միացյալ Նահանգներին, ստիպեց փոխել իր մոտեցումը գլոբալ դիվանագիտության նկատմամբ։ 9-րդ հոդվածի համաձայն՝ Ճապոնիան այլևս ի վիճակի չէր կոշտ ուժ կիրառել իր բանակի միջոցով։ Արդյունքում, այն դարձավ փափուկ ուժի առաջամարտիկ։ Դրանով Ճապոնիան ստիպված եղավ հասկանալ, թե ինչպես վարվել անվտանգության, օգնության և առաջնորդության ոլորտներում՝ սկսելով վերահայտնագործել իր իմիջը և վերականգնել իր բացասական համբավը։ Ճապոնիայի «Cool Japan» ռազմավարությունը նրա փափուկ ուժի քաղաքականության հիմնական անկյունաքարն էր և մեծապես նպաստեց նրանց վերաինտեգրմանը տարածաշրջանային և գլոբալ առաջնորդներին[3]։

«Cool Japan»-ը նկարագրվել է որպես փափուկ ուժի ձև՝ «մշակութային կամ գաղափարական միջոցներով անուղղակիորեն ազդելու վարքագծի կամ շահերի վրա»[4][5]։

Ծագում

Սկսած 1980 թվականից, Ճապոնիայի արտաքին գործերի նախարարության (ԱԳՆ) ի հայտ գալուց հետո, Ճապոնիան սկսեց մեծացնել իր ազգի բրենդավորման ջանքերը՝ ստեղծելով «Օշին» ճապոնական սերիալը։ «Օշին»-ը ցուցադրվեց Ճապոնիայից դուրս և ընդունվեց 46 երկրներում։ «Օշին»-ի և բազմաթիվ այլ հեռուստատեսային շոուների հաջողության շնորհիվ Ճապոնիան հաջողությամբ հաստատեց «Cool Japan»-ի գաղափարը՝ որպես երկրի մշակութային ընկալումը հաստատելու և բարելավելու մեթոդ[6]։

2002 թվականին Foreign Policy լրատվականում «Japan's Gross National Cool» վերնագրով հոդվածում Դուգլաս Մակգրեյը գրում է Ճապոնիայի «վերագնահատման ներուժը», քանի որ նրա մշակութային ազդեցությունը միջազգայնորեն ընդլայնվում է, չնայած տնտեսական և քաղաքական խնդիրներին։ Հետազոտելով մշակույթը, մասնավորապես մանգան, անիմեն, տեսախաղերը, նորաձևությունը, կինոն, սպառողական էլեկտրոնիկան, ճարտարապետությունը, խոհանոցը, Մակգրեյը ընդգծեց Ճապոնիայի զգալի մշակութային փափուկ ուժը։ Նա նաև պնդում էր, որ Ճապոնիայի անկումը կարող է նույնիսկ խթանել նրա ազգային սառնությունը՝ նախկինում կոշտ սոցիալական հիերարխիայի և խոշոր բիզնեսի կարիերայի ուղիների մասնակի վարկաբեկման պատճառով[7][8][9]։

Միջազգային մամուլում տեղ գտած Նյու Յորք Թայմս թերթի «Գաղափարների տարին. Պոկեմոն Հեգեմոնիա» ցուցադրության հետ մեկտեղ, Ճապոնիայում ավելի ու ավելի շատ պետական պաշտոնյաներ և բիզնեսի առաջնորդներ սկսեցին ընդունել «Cool Japan» ոչ պաշտոնական կարգախոսը[10][11][12][13]։ 2005 թվականի մամուլի ասուլիսում Արտաքին գործերի նախարարությունը գաղափարը կապեց Բութանի «Համախառն ներքին երջանկության» հայեցակարգի հետ[14]։

Արտահայտությունն ավելի լայն տարածում գտավ 2000-ականների կեսերին, երբ NHK-ն սկսեց «Cool Japan Hakkutsu: Kakkoii Nippon!» վերնագրով շարքը, որը 2009 թվականի վերջին հասել էր ավելի քան 100 դրվագների[15]։

Creative Industries Promotion Office

Ճապոնիայի կառավարությունը մշակութային արդյունաբերությունը ճանաչել է որպես աճի հինգ պոտենցիալ ոլորտներից մեկը[16]։ 2010 թվականի հունիսին էկոնոմիկայի, առևտրի և արդյունաբերության նախարարությունը ստեղծեց նոր ստեղծագործական արդյունաբերության խթանման գրասենյակ՝ մշակութային և ստեղծագործական արդյունաբերությունները որպես ռազմավարական ոլորտ խթանելու համար ՝ ««Cool Japan»-ի միասնական, երկարաժամկետ հայեցակարգի ներքո՝ համակարգելու կառավարության տարբեր գործառույթները և համագործակցել մասնավոր հատվածի հետ»[17]։ Էկոնոմիկայի, առևտրի և արդյունաբերության նախարարությունը հայտարարեց, որ ճապոնական փոփ մշակույթը «Cool Japan»-ի հիմնական տարրերից մեկն է, և որ փոփ մշակույթը ներառում է իդոլը, անիմեն և B կարգի գուրմեն (ճապ.՝ B級グルメ)[18]։

2008 ֆինանսական տարում մշակութային գործունեության վրա պետական ծախսերը կազմել են 116,9 մլրդ իեն Հարավային Կորեայում, 477,5 մլրդ իեն Չինաստանում և 101,8 մլրդ իեն Ճապոնիայում՝ կազմելով համապատասխանաբար 0,79%, 0,51% և 0,12% ընդհանուր պետական ծախսերի[19]։ «Cool Japan Fund» հիմնադրամը գործարկվել է 2013 թվականին, և Ճապոնիայի կառավարությունը պարտավորվել էր տրամադրել 50 միլիարդ իեն 20 տարվա ընթացքում՝ մասնավոր ներդրողների գործընկերության միջոցով 60 միլիարդ իեն նպատակադրմամբ[20]։ Այնուամենայնիվ, Nikkei Asian Review թերթը հաղորդում է, որ հինգ տարվա ընթացքում հիմնադրամը «կրել է 10 միլիարդ իեն ընդհանուր չափով նախահարկային կորուստներ», և որ շատ նախագծեր չեն կարողացել եկամուտ ապահովել։ 2018 թվականի հունիսից ղեկավարությունը ղեկավարում է ճապոնական Sony Music Entertainment-ի նախկին գործադիր տնօրեն Նաոկի Կիտագավան[21][22][23]։

Քննադատություններ

Ճապոնիայի կողմից փափուկ ուժի օգտագործումն «Cool Japan» ռազմավարության միջոցով բախվել է քննադատության՝ կապված իր իմպերիալիստական պատմության հետ։ Հարավային Կորեայի վրա իր կայսերական տիրապետության ներքո Ճապոնիան զարգացրեց իր մասին չափազանց բացասական ընկալում՝ կորեացիների նկատմամբ վերաբերմունքի պատճառով[24]։ Այսպիսով, երբ Ճապոնիան սկսեց իրականացնել «Cool Japan» քաղաքականությունը՝ որպես փափուկ ուժի ձև իր հետպատերազմական ժամանակաշրջանում, որպես ոչ ռազմատենչ երկիր, տարածաշրջանի շատ երկրների, բայց ամենակարևորը Հարավային Կորեայի կողմից նրանք հանդիպեցին վարանման։ Թեև «Cool Japan» ռազմավարության ջանքերն այժմ բարելավել են իրենց իմիջը Հարավային Կորեայում և ընդհանուր առմամբ տարածաշրջանում, Հարավային Կորեայից որոշ ժամանակ պահանջվեց վստահելու Ճապոնիայի մտադրություններին, և դեռևս բախվում է տատանումների[25][26][27]։

Մեկ այլ խնդիր, որը մարտահրավեր էր նետում «Cool Japan»-ի արդյունավետությանը, բացակայությունն էր ողջ Ասիայում։ Սա նաև պայմանավորված է Ճապոնիայի կայսերական պատմության և արդյունքում այլ երկրների փակ մոտեցմամբ ճապոնական լրատվամիջոցների նկատմամբ։ Ճապոնիայի՝ հեռուստատեսության և կինոյի միջոցով մշակույթը տարածելու փորձերի ժամանակ նրանք բախվեցին դժվարությունների, քանի որ այլ երկրներ կապ չէին զգում կերպարների հետ։ Սա հիմնված է ճապոնական մշակույթի մերժման և իրենց հարևաններից տարբերվելու փորձերի վրա։ Ճապոնիան ստիպված եղավ փոխել իր մոտեցումը մեդիայի նկատմամբ և բարելավել կերպարներին ներկայացնելուն։ Այնուամենայնիվ, Ճապոնիան հաջողության հասավ դրանում և արդյունքում տեսավ ճապոնական լրատվամիջոցների և մշակույթի տարածումը իրենց հարևան երկրներում։

2017 թվականին Cool Japan Fund հիմնադրամի ավագ գործադիրը և մի քանի այլ բարձրաստիճան տղամարդ աշխատակիցներ մեղադրվել էին հիմնադրամի կին աշխատակիցների նկատմամբ սեռական ոտնձգությունների մեջ[28]։ Աշխատակիցները ստեղծել են արհմիություն՝ սեռական ոտնձգությունների դեմ պայքարելու նպատակով։ Նույն թվականին Nikkei Asian Review-ի լրագրող Յուտա Սաիտոն քննադատեց հիմնադրամի հավակնությունները, քանի որ նրանց «ռազմավարության, կարգապահության բացակայությունը հանգեցնում է ոչ եկամտաբեր նախագծերի»[23]։ 2018-ին Japan Today-ը հայտնել էր, որ դեռ վաղ է այն համարել «խիստ անգործունակ կամ կոռումպացված», բայց առայժմ առնվազն «թերակատարում է»[21]։

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ Cool Japan Strategy Public-Private Collaboration Initiative, Cool Japan Strategy Promotion Council, Cabinet Office, 2015, https://www.cao.go.jp/cool_japan/english/pdf/published_document2.pdf
  2. ↑ «Cool Japan Initiative» (PDF). Intellectual Property Headquarters, Cabinet Office. 2020.
  3. ↑ Walker, J. «Soft Power and Japan's role in a complex world». The Japan Times. The Japan Times. {{cite web}}: Missing or empty |url= (օգնություն)
  4. ↑ Yano, Christine R. (2009). «Wink on Pink: Interpreting Japanese Cute as It Grabs Global Headlines». The Journal of Asian Studies. 68 (3): 681–688 [683]. doi:10.1017/s0021911809990015.
  5. ↑ Nagata, Kazuaki, Exporting culture via 'Cool Japan' Արխիվացված 7 Նոյեմբեր 2012 Wayback Machine, The Japan Times, 15 May 2012, p. 3
  6. ↑ Iwabuchi, Koichi (2015 թ․ օգոստոսի 8). «Pop-culture diplomacy in Japan: soft power, nation branding and the question of 'international cultural exchange'». International Journal of Cultural Policy. 21 (4): 419–432. doi:10.1080/10286632.2015.1042469. ISSN 1028-6632. S2CID 143257452.
  7. ↑ McGray, Douglas (2002 թ․ մայիսի 1). «Japan's Gross National Cool». Foreign Policy. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ դեկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 11-ին.
  8. ↑ McGray, Douglas (2002 թ․ մայիսի 1). «Japan's Gross National Cool (subscription required)». Foreign Policy. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ սեպտեմբերի 6-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 18-ին.
  9. ↑ Allison, Anne (2007 թ․ հոկտեմբերի 5). «J-brand: What image of youth is getting sold in Japan's "gross national cool"?» (PDF). University of California, Berkeley. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2011 թ․ հուլիսի 25-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 18-ին.
  10. ↑ Talbot, Margaret (2002 թ․ դեկտեմբերի 15). «The Year in Ideas; Pokemon Hegemon». The New York Times. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 18-ին.
  11. ↑ «Japan counts on cool culture». BBC. 2004 թ․ դեկտեմբերի 13. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 18-ին.
  12. ↑ Faiola, Anthony (2003 թ․ դեկտեմբերի 27). «Japan's Empire of Cool». The Washington Post. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ մարտի 27-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 18-ին.
  13. ↑ Frederick, Jim (2003 թ․ օգոստոսի 4). «Forget about salarymen, gridlocked politics and zombie corporations». Time. Արխիվացված է օրիգինալից 2004 թ․ ապրիլի 3-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 18-ին.
  14. ↑ «Press Conference 27 September 2005 - III». Ministry of Foreign Affairs of Japan. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 18-ին.
  15. ↑ «"Cool Japan" Goes Global» (PDF). Government of Japan. 2009 թ․ նոյեմբեր. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2011 թ․ մարտի 23-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 18-ին.
  16. ↑ Amano, Tomomichi (2010 թ․ հունիսի 14). «How to Promote "Cool Japan"». The Wall Street Journal. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 18-ին.
  17. ↑ «Establishment of the Creative Industries Promotion Office». Ministry of Economy, Trade and Industry. Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ սեպտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 18-ին.
  18. ↑ «クール・ジャパン／クリエイティブ産業政策». Ministry of Economy, Trade and Industry (ճապոներեն). Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 29-ին.
  19. ↑ «Promoting "Cool Japan"». The Japan Times. 2010 թ․ օգոստոսի 15. Վերցված է 2011 թ․ մարտի 18-ին.
  20. ↑ Kelts, Roland (2013 թ․ հուլիսի 9). «Can METI's ¥50 billion fund unfreeze 'Cool Japan'?». The Japan Times. Վերցված է 2018 թ․ փետրվարի 28-ին.
  21. ↑ 21,0 21,1 «After four years Cool Japan is Y4.4 bil in the hole and continuing to show few results». Japan Today. 2018 թ․ մայիսի 4. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  22. ↑ Yuji Nitta (2018 թ․ հոկտեմբերի 24). «Cool Japan Fund invests $12.5m in Tastemade food video service». Nikkei Asian Review. The Nikkei. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  23. ↑ 23,0 23,1 Yuta Saito (2017 թ․ նոյեմբերի 6). «Cool Japan Fund's big ambitions mostly fall flat». Nikkei Asian Review. The Nikkei. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
  24. ↑ Singh, A (2023 թ․ մայիսի 7). «The role of public diplomacy in shaping international relations: Lessons from Japan's Soft Power Strategy». The Geopolitics. Վերցված է 2024 թ․ ապրիլի 29-ին.
  25. ↑ Huat, C.B. (2012). Structure, Audience and Soft Power in East Asian Pop Culture. Hong Kong University Press. էջեր 119–144.
  26. ↑ Schmitt, G.J. (2014). «A hard look at soft power in East Asia». American Enterprise Institute.
  27. ↑ Huat, C.B. Structure, Audience and Soft Power in East Asian Pop Culture. Hong Kong University Press. էջեր 119–144.
  28. ↑ Yuji Nakamura; Takako Taniguchi (2017 թ․ հուլիսի 11). «Government-Backed 'Cool Japan' Fund Hit by Harassment Claims». Bloomberg. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.

Արտաքին հղումներ

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Cool_Japan&oldid=9973652» էջից