Ֆթալաթթու

Ֆթալաթթու
Քիմիական բանաձև	C₈H₆O₄
Մոլային զանգված	2,8E−25 կիլոգրամ գ/մոլ
Հալման ջերմաստիճան	230 °C °C
Քիմիական հատկություններ
Դասակարգում
CAS համար	88-99-3
PubChem	1017, 18183610
EINECS համար	201-873-2
SMILES	C1=CC=C(C(=C1)C(=O)O)C(=O)O
ЕС	201-873-2
ChEBI	992
Եթե հատուկ նշված չէ, ապա բոլոր արժեքները բերված են ստանդարտ պայմանների համար (25 °C, 100 կՊա)

Ֆթալաթթվի բյուրեղներ

Ֆթալաթթուներ, բենզոլերկ-կարբոնաթթուներ, արոմատիկ երկկարբոնաթթուներ՝ С₆Н₄ (СОOH)₂։

Հայտնի են օրթո- (կամ պարզապես ֆթալաթթու), մետա- (իզոֆթալաթթու) և պարա- (տերեֆթաալաթթու) ֆթալաթթուներ։ Անգույն բյուրեղներ են, հալվում են համապատասխանաբար՝ 200 (քայքայումով), 348 և 425 °C-ում (փակ մազանոթում)։

Ֆթալաթթուներն ստացվում է կատալիզատորների ներկայությամբ՝ ծխացող H₂ՏՕ₄-ով կամ օդի Օ₂-ով նավթալինի օքսիդացմամբ։ Աղերն ու եթերները կոչվում են ֆթալատներ։ Կիրառական նշանակություն ունեն С₆Н₄ (СОOH)₂ տիպի էսթերները, որոնք դժվարաեռ հեղուկներ են, օգտագործվում են որպես պոլիմերների պլաստիֆիկատորներ, մանոմետրի հեղուկ, որոշները՝ ներկանյութերի արտադրության մեջ։

Կիրառվում են օրթո-ֆթալաթթուների պոլիէսթերային, օրինակ, գլիֆթալային (գլիցերինի հետ) և պենտաֆթալային (պենտաէրիտրիտի հետ) խեժերը։ Իզոֆթալաթթվի աղերն ու եթերները կոչվում են իզոֆթալատներ։

Ծանոթագրություններ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆթալաթթու» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից։