Գինեսի ռեկորդների գիրք (անգլ.՝ The Guinness Book of Records), աշխարհի ամենահետաքրքրաշարժ, արտասովոր, նաև զվարճալի երևույթների տեղեկատու է։

Գինեսի ռեկորդների գիրք
անգլ.՝ Guinness World Records
Անվանվել էԳինես
Տեսակպարբերական, գրական ստեղծագործություն և պարգև
Ժանրտեղեկատու
ԹեմաՀամաշխարհային ռեկորդ
Բնօրինակ լեզուանգլերեն
Ստեղծման տարեթիվ1955
Էջեր230
Երկիր Իռլանդիա և  Միացյալ Թագավորություն
Հրատարակման տարեթիվ1955
Կայքguinnessworldrecords.com(անգլ.), guinnessworldrecords.de(գերմ.), guinnessworldrecords.ae(արաբ.), guinnessworldrecords.com.br, guinnessworldrecords.es(իսպ.), guinnessworldrecords.jp(ճապոներեն) և guinnessworldrecords.cn(չին.)
 Guinness World Records Վիքիպահեստում

«Գինեսի ռեկորդների գիրքը» բաղկացած է «Մարդ», «Կենդանական աշխարհ», «Բնություն», «Տիեզերք», «Գիտության աշխարհ», «Արվեստ և զվարճալիքներ», «Շինարարական կառույցների աշխարհ», «Մեխանիկայի աշխարհ», «Գործարար աշխարհ», «Մարդու աշխարհ», «Սպորտ», «Խաղեր և մրցումներ», «Այլևայլք» գլուխներից։

«Գինեսի ռեկորդների գրքի» օրինակով Հայաստանում ստեղծվել է «Դյուցազնագիրք» ռեկորդների ժողովածուն[1]։

Պատմություն

խմբագրել

Գիրք ստեղծելու գաղափարը հղացել է «Գինես» հրատարակչության կառավարիչ–տնօրեն, անգլիացի Հյու Բիվերը և Լոնդոնում բացել է հատուկ գրասենյակ։ 198-էջանոց առաջին հրատարակությունը լույս է տեսել 1955 թվականի օգոստոսի 27-ին, որն առաջինն էր ամենաընթերցվող գրքերի ցուցակում։ 1974 թվականին «Գինեսի ռեկորդների գիրքը» նույնպես գրանցվել է այդ գրքում՝ որպես գրահրատարակչության պատմության մեջ հեղինակային իրավունքով պաշտպանված ամենաճանաչված և ամենատարածված գիրքը։ Ամերիկայում առաջին հրատարակությունը լույս է տեսել Նյու Յորքում, 1956 թվականին։

Գիրքն այնուհետև տպագրվել է 35 լեզվով և ունեցել 262 հրատարակություն։

«Գինեսի ռեկորդների գիրքը» բաղկացած է «Մարդ», «Կենդանական աշխարհ», «Բնություն», «Տիեզերք», «Գիտության աշխարհ», «Արվեստ և զվարճալիքներ», «Շինարարական կառույցների աշխարհ», «Մեխանիկայի աշխարհ», «Գործարար աշխարհ», «Մարդու աշխարհ», «Սպորտ», «Խաղեր և մրցումներ», «Այլևայլք» գլուխներից։ Այս գրքից տեղեկանում ենք, որ աշխարհում ամենաբարձրահասակ մարդը ամերիկացի Ռոբերտ Ուոդլոուն էր, որի հասակը 272 սմ էր, իսկ ամենացածրահասակը՝ հոլանդուհի Պոլին Մասթերսը՝ ընդամենը 59 սմ։ Բիրմացի Բհանդատա Վիսիցարան անգիր է արել 16-հզ-էջանոց մի տեքստ։ Աշխարհում ամենամեծ տոնածառը, որ ունեցել է 67 մ 30 սմ բարձրություն, դրվել է Վաշինգտոնում։ Ֆուտբոլի ամենամեծ մարզադաշտը Ռիո դե Ժանեյրոյի «Մարականան» է, որը տեղավորում է 205 հզ. հանդիսական։ Ամենաերիտասարդ օդաչուն Կոչի Լոքն էր, որն իննամյա տարիքում Մեքսիկայում օդ է բարձրացել «Սեսնա-150» օդանավով։ Ֆրանսիացի Միշել Լոտիտոն հայտնի էր իր «ոկրամոլությամբ» և ամենակերությամբ. նա կերել է մետաղե մոմակալներ, սայլակներ, հեծանիվներ, հեռուստացույցներ, նույնիսկ փոքր օդանավեր և այլն։ «Գինեսի ռեկորդների գրքում» գրանցվել են նաև մեր հայրենակիցները։ Երևանի Մխիթար Սեբաստացու անվան կրթօջախի առաջին դասարանցի Սեյրան Ֆարմանյանը 1990 թվականի մարտին, մասնագիտական հանձնաժողովի ներկայությամբ, 1 ժամում կատարել է 3124 կքանիստ, սեպտեմբերին Մոսկվայում այդ ցուցանիշը հասցրել է 3490-ի։ Ռեկորդը գրանցվել է «Գինեսի ռեկորդների գրքի» մոսկովյան հրատարակությունում։ 1990 թվականի հունիսի 10-ին արցախցի Իգոր Ներսիսյանը 15 ժամ 50 րոպե 37 վայրկյանում լողալով անցել է Սևանա լճի մի ափից մյուսը՝ 45 կմ[2]։ 1991 թ.-ի հոկտեմբերին արտաշատցի Ռոբերտ Գալստյանը 183 տ քաշով 2 վագոնը Արտաշատի երկաթուղային կայարանի ռելսերի վրա տեղաշարժել է 220 սմ՝ վագոնին կապված պարանը ատամներով բռնած։ Նա նաև 150 կգ ծանրությունը ատամներով գետնից բարձրացրել է 43 սմ։

Ծանոթագրություններ

խմբագրել
  1. Դպրոցական մեծ հանրագիտարան, գիրք 2, հատոր 1, ՀՀՀ, Ե. 2009, էջ 182–183
  2. Սևանում գրանցված գինեսի ռեկորդը․ Իգոր Ներսիսյան(չաշխատող հղում)
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գինեսի ռեկորդների գիրք» հոդվածին։