K wobsahej skočić

Krytosymjenjak

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Krytosymjenjak
(Lilium carniolicum)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
wotrjad: Žiłkowe rostliny (Tracheophyta)
podwotrjad: Symjeńcy (Spermatophytina)
rjadownja: Krytosymjenjak[1]
wědomostne mjeno
Magnoliopsida
Brongn.
Wobdźěłać
p  d  w
Žiwjenski cyklus

Krytosymjenjak (Magnoliopsida, prjedy Angiospermae[1] abo Magnoliophyta) je najwjetša klasa z podwotrjada symjeńcow (Spermatophytina).

Jeho symjenišćo so přeco w płódniku zawěra. Tutón so při zrałoće do płoda přetworjuje, při čimž so dalše dźěle kćenja móžeja wobdźělować.

Krytosymjenjaki su z něhdźe 250.000 znatymi družinami rostlinska skupina z najwjetšimi družinami. W času jich systematiska pozicija znutřka symjeńcow a jich pochad přeco hišće předmjet wědomostnych debatow, je so jich znutřkowna systematika nic naposledku přez dźěło Angiosperm Phylogeny Group (APG) z 1990. lět stabilizowała. Tu přestajowana systematika bazuje na w oktobrje 2009 předstajenej třećej wersiji APG.[2]

Nimo wulkich skupinow monokotyledonow a eudikotyledonow hišće eksistuja někotre bazalnje stejace porjady. Jich přiwuznosć so přez sćěhowacy kladogram wujasnjuje:[2]



Amborellales




Nymphaeales




Austrobaileyales





Magnoliids



Chloranthales





Monokotyledony




Ceratophyllales



Eudikotyledony








Pod zapřijeću bazalne porjady su wjacore porjady zjimaja, kotrež na bazy krytosymjenjakow steja. Wone njejsu žana přirodna přiwuznostna skupina (Monophylum). Tohodla so nic wjace kaž w zańdźenosći jako swójski takson wjedu, na př. jako Einfurchenpollen-Zweikeimblättrige. Bazalne porjady wobsahuje něhdźe 8600 družinow. Wone maja někotre zhromadne přiznamjenja.

To su předewšěm wodrjewjane rostliny, kotrež eteriske wolije tworja (fenylpropanoidy a terpeny). Tute su w kulowatych idioblastach. Łopjena su jednore a wobsedźa žane pódlanske łopješko. Kćenja eksistuja w jara rozdźělnych formach. Přirjadowanje kćenjowych organow je šrubikojte abo tež často w třiličbnych kružkach. Próšk je předewšěm monosulkatny. Płodowe łopješka su zwjetša nic zrosćene. Časte rostlinske wobsahowe maćizny su bencylisochinolinalkaloidy a neolignany.[3]

K bazalnym porjadam so liča sćěhowace taksony:[2]

Za detailny přehlad wo systematice, hlej de:Systematik der Bedecktsamer.


  1. 1,0 1,1 Das große Buch des Allgemeinwissens Natur, Ein umfassendes Nachschlagewerk über das Leben auf der Erde, Stuttgart 1996, ISBN 3-87070-613-9, stronje 468-469, pod hesłom Bedecktsamer
  2. 2,0 2,1 2,2 Angiosperm Phylogeny Group: An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG III W: Botanical Journal of the Linnean Society, 161:2, 2009, S. 105-121
  3. A. Bresinsky, Ch. Körner, J. W. Kadereit, G. Neuhaus, U. Sonnewald: Strasburger – Lehrbuch der Botanik. 36. Auflage, Spektrum Akademischer Verlag, Heidelberg 2008. ISBN 978-3-8274-1455-7
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije