Krytosymjenjak
(Lilium carniolicum) | |
systematika | |
---|---|
Domena | Eukaryoty |
Swět | Rostlinstwo |
wotrjad: | Žiłkowe rostliny (Tracheophyta) |
podwotrjad: | Symjeńcy (Spermatophytina) |
rjadownja: | Krytosymjenjak[1] |
wědomostne mjeno | |
Magnoliopsida | |
Brongn. | |
Krytosymjenjak (Magnoliopsida, prjedy Angiospermae[1] abo Magnoliophyta) je najwjetša klasa z podwotrjada symjeńcow (Spermatophytina).
Jeho symjenišćo so přeco w płódniku zawěra. Tutón so při zrałoće do płoda přetworjuje, při čimž so dalše dźěle kćenja móžeja wobdźělować.
Systematika
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Krytosymjenjaki su z něhdźe 250.000 znatymi družinami rostlinska skupina z najwjetšimi družinami. W času jich systematiska pozicija znutřka symjeńcow a jich pochad přeco hišće předmjet wědomostnych debatow, je so jich znutřkowna systematika nic naposledku přez dźěło Angiosperm Phylogeny Group (APG) z 1990. lět stabilizowała. Tu přestajowana systematika bazuje na w oktobrje 2009 předstajenej třećej wersiji APG.[2]
Nimo wulkich skupinow monokotyledonow a eudikotyledonow hišće eksistuja někotre bazalnje stejace porjady. Jich přiwuznosć so přez sćěhowacy kladogram wujasnjuje:[2]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bazalne porjady
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Pod zapřijeću bazalne porjady su wjacore porjady zjimaja, kotrež na bazy krytosymjenjakow steja. Wone njejsu žana přirodna přiwuznostna skupina (Monophylum). Tohodla so nic wjace kaž w zańdźenosći jako swójski takson wjedu, na př. jako Einfurchenpollen-Zweikeimblättrige. Bazalne porjady wobsahuje něhdźe 8600 družinow. Wone maja někotre zhromadne přiznamjenja.
To su předewšěm wodrjewjane rostliny, kotrež eteriske wolije tworja (fenylpropanoidy a terpeny). Tute su w kulowatych idioblastach. Łopjena su jednore a wobsedźa žane pódlanske łopješko. Kćenja eksistuja w jara rozdźělnych formach. Přirjadowanje kćenjowych organow je šrubikojte abo tež často w třiličbnych kružkach. Próšk je předewšěm monosulkatny. Płodowe łopješka su zwjetša nic zrosćene. Časte rostlinske wobsahowe maćizny su bencylisochinolinalkaloidy a neolignany.[3]
K bazalnym porjadam so liča sćěhowace taksony:[2]
- Amborellales
- Nymphaeales
- Austrobaileyales
- Chloranthales
- Magnoliids
Za detailny přehlad wo systematice, hlej de:Systematik der Bedecktsamer.
Noty
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ 1,0 1,1 Das große Buch des Allgemeinwissens Natur, Ein umfassendes Nachschlagewerk über das Leben auf der Erde, Stuttgart 1996, ISBN 3-87070-613-9, stronje 468-469, pod hesłom Bedecktsamer
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Angiosperm Phylogeny Group: An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG III W: Botanical Journal of the Linnean Society, 161:2, 2009, S. 105-121
- ↑ A. Bresinsky, Ch. Körner, J. W. Kadereit, G. Neuhaus, U. Sonnewald: Strasburger – Lehrbuch der Botanik. 36. Auflage, Spektrum Akademischer Verlag, Heidelberg 2008. ISBN 978-3-8274-1455-7