Čerwjeny kobjelkač
| |
| Kwětnistwa čerwjeneho kobjelkač (Silene dioica) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| rjad: | (Caryophyllales) |
| swójba: | Nalikowe rostliny (Caryophyllaceae) |
| podswójba: | Caryophylloideae |
| tribus: | Sileneae |
| ród: | Lěpjenk[1][2] (Silene) |
| družina: | Čerwjeny kobjelkač |
| wědomostne mjeno | |
| Silene dioica | |
| (L.) Clairville | |
Čerwjeny kobjelkač (Silene dioica) je rostlina ze swójby nalikowych rostlinow (Caryophyllaceae).
Wopisanje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Čerwjeny kobjelkač je trajne zelo, kotrež docpěwa wysokosć wot 30 hač do 90 cm. Rostlina je wotstejo kosmata.
Přećiwostejne łopjena su sćenka jejkojte, wótre a sedźace.
Kćenja
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Kćěje wot apryla hač do septembra. Kćenja docpěwaja šěrokosć wot 1,5 hač do 2,5 cm a steja w čumpatych pakićach. Muske a žónske kćenja su na rozdźělnych rostlinach, při čimž žónske kćenja maja brjuchaty keluch a muske kćenja maja cylindriski keluch. Pjeć krónowych łopješkow je dwustołpowe, ćmoworóžojte, jara rědko běłe a njesu na póžěrku 1-2 m wysoku šupiznu. Keluch je dźesaćnerwny a sylnje kosmaty.
Kćenja su wodnjo a w nocy wočinjene.
Płody
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Zubki płodoweje kapsle su won zawite.
Stejnišćo
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rosće na włóžnych łukach a w swětłych lěsach. Preferuje wutkate a bazowe, čumpate pódy.
Rozšěrjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rostlina je w nimale cyłej Europje rozšěrjena.
Podobna družina
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Běły lěpjenk (Silene latifolia) ma běłe kćenja, kotrež wodnjo zwjadłe wupadaja.
Synonymy
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Lychnis dioica L. - Sp. Pl.: 437 (1753)* - Typus: Herb. Linn. No. 602.6, "6 dioica / Cucubalus dioicus" (lecto- Talavera & Muñoz Garmendia 1989)
- Lychnis dioica var. rubra Weigel - Fl. Pom. Rug.: 85 (1769)
- Lychnis sylvestris Schkuhr - (1791)
- Lychnis diurna Sibth. - Fl. Oxon.: 145 (1794)
- Melandrium sylvestre (Schkuhr) Röhl. - Deutschl. Fl., ed. 2,, 2: 274 (1812)
- Melandrium diurnum (Sibth.) Fr. - Bot. Not.: 170 (1842)
- Melandrium dioicum (L.) Coss. & Germ. - Syn. Anal. Fl. Paris: 28 (1845)
- Melandrium rubrum Garcke - Fl. N. Mitt.-Deutschland, ed. 4: 55 (1858), nom. illeg.
Noty
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ Prawopisny słownik, Hornjoserbski słownik, ISBN 3-7420-1920-1, strona 235
- ↑ W internetowym słowniku: Leimkraut
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 204, z wědomostnymaj mjenomaj Silene dioica a Melandrium rubrum (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 36, z wědomostnymaj mjenomaj Silene dioica a Melandrium rubrum (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)