Katcha, Nigeria

Katcha yin Lẹdo Gandudu Dokọ̀ tọn de to Ayimatẹn Niger Tọn, yèdọ ayimatẹn de he to ṣẹnṣẹn togbó Naijilia tọn mẹ. Tatọ́-tẹnnọ̀ etọn tin to topẹvi Katcha tọn mẹ. Badeggi yin dopo to ofi tangan de to lẹdo gandudu dokọ̀ tọn lọ mẹ. E tin to awa alihogbó A124 tọn ji to whèyihọ-waji lẹdo lọ tọn to alihiamẹnu 9°03′00″N 6°09′00″E ji. Lẹdo etọn gbló sọ̀ kilomẹtlu 1,681 lẹdo pé podọ gbẹtọ sọha 122,176 wẹ tin to finẹ to sọgbe hẹ nudọnamẹ mẹhihia 2006 tọn. Sọha pósu tọn (postal code) lẹdo lọ tọn wẹ 912.

Gandudu

Tòwedegbẹ (Council) lẹdo gandudu dokọ̀ tọn Katcha tọn wa aimẹ to 1981 na nudide Federal Government tọn nado wleawuna Tòwedegbẹ Gandudu Dokọ̀ tọn (Local Government Council) yọyọ lẹ dogọ nado hẹn ẹn yọnbasi na gandudomẹji yetọn nido sọgan dlẹnkàn jẹ mẹhe to dokọ̀ pete lẹ ji. Tòwedegbẹ lọ yin didesọn Lẹdo Gandudu Dokọ̀ tọn Gbako tọn (Gbako Local Government), he sin tatọ́-tẹnnọ tin to Bida gọna lẹdo he nọ yin anadena gbọn kọmẹgán lẹ dali lẹ to Bida , Katcha, Badeggi, Lemu po Edozhigi po. Lẹdo Gandudu Dokọ̀ tọn Katcha tọn, to anademẹ Alhaji Awal Ibrahim tọn glọ to whenẹnu, bẹ azọ́n jẹeji to 1982 bọ tatọ́-tẹnnọ̀ etọn tin to Katcha. Ṣigba na awhànfuntọ lẹ dademẹ wutu, tòwedegbẹ gandudu dokọ̀ tọn lọ vọ yin kinkọndopọ po gandudu dokọ̀ tọn Bida he glọ yé ko nọ dai lọ po kakajẹ Awewesun, 1996 to whenue Anadenanu Abacha tọn (Abacha Administration) tọn dó ayimatẹn po gandudu dokọ̀ tọn po yọyọ lẹ ai to tògbo lọ mẹ. Nudide ehe wẹ jì nuhe mi yọnẹn todin di tòwedegbẹ Gandudu Dokọ̀ tọn Katcha tọn he tindo godonọnamẹ federal government tọn. Sọn whenẹnu, tòwedegbẹ lọ ko to nuyiwa taidi hagbẹ́ anadenanutọ lẹ tọn de, bo nọ to nukọ̀ntọ diọ sọn mẹde ji jẹ mẹdevo ji gbọn vodide lẹ dali kavi gbọn anademẹ anadenanutọ de tọn dali kavi gbọn Azìnponọ wedegbẹ́ nukúnpedonugotọ lẹ tọn dali.

Nudọnamẹ nọtẹn etọn tọn

Na nuhe du Nudọnamẹ he gando nọtẹn etọn go lẹ, Lẹdo Gandudu Dokọ̀ tọn Katcha tọn tin to hùwaji na tatọ́-tẹnnọ̀ Ayimatẹn Niger Tọn, Minna. To dogbó agéwaji tọn etọn ji wẹ Lẹdo Gandudu Dokọ̀ tọn Gbako tọn po Bosso tọn lẹ po tin te podọ to hùwaji etọn wẹ Tọsisa daho Niger tọn po Lẹdo Gandudu Dokọ̀ tọn Mokwa tọn po tin te. Bọ to whèzẹtẹn etọn wẹ LGD Agaie po Bida po tọn lẹ tẹ podọ to whèyihọ-waji, Lavun. Lẹdo Gandudu Dokọ̀ tọn Katcha tọn bẹ lẹdo aó (10) hẹn, Ehelẹ wẹ; Katcha, Edotsu, Gbakogi, Bakeko, Sidi saba, Dzwafu, Badeggi, Bisanti, Essa po Kataeregi po. Katcha-tò nọ yin gandudeji gbọn kọmẹgán he yè nọ ylọ dọ SHESHI KATCHA lẹ dali.