Partido Comunista Italiano
 | Este artigo contén varias ligazóns externas e/ou bibliografía ao fin da páxina, mais poucas ou ningunha referencia no corpo do texto. Por favor, mellora o artigo introducindo notas ao pé, citando as fontes. Podes ver exemplos de como se fai nestes artigos. |
 | Este artigo ou sección precisa dunha revisión do formato que siga o libro de estilo da Galipedia. Pode axudar a mellorar este artigo e outros en condicións semellantes. |
| Partido Comunista Italiano | |
|---|---|
| Partito Comunista Italiano | |
 | |
| Dirixentes e organización | |
| Líder | Presidentes Lista
Secretario Xeral Lista
|
| Mocidades | Federación Xuvenil Comunista Italiana |
| Filiación internacional | Internacional III Internacional (1921-1943) Kominform (1947-1956) Europea Grupo Comunista (COM) |
| Historia | |
| Fundación | 21 de xaneiro de 1921 (como PCd'I) 15 de maio de 1943 (como PCI) |
| Disolución | 3 de febreiro de 1991 |
| Posicións políticas | |
| Ideoloxía | Comunismo Socialismo democrático Eurocomunismo Internacionalismo |
| Posición política | Esquerda |
| Representación | |
| Deputados | 227 / 630 |
| Senadores | 116 / 315 |
| Europarlamentarios | 27 / 81 |
| Outros datos | |
| Sede |  Rúa de Botteghe Oscure número 4, Roma, Italia |
| Publicación | L'Unità |
O Partido Comunista Italiano (PCI) foi un importante partido político de Italia no século XX, situado na esquerda política. Naceu en xaneiro de 1921, en Livorno, como Partido Comunista de Italia (PCd'I, sección italiana da III Internacional) da man principalmente de Amadeo Bordiga e Antonio Gramsci, mediante unha escisión á esquerda do Partido Socialista Italiano no XVII Congreso socialista.
Só catro anos despois da súa fundación, en 1925, foi ilegalizado polo réxime fascista de Benito Mussolini e, durante case dúas décadas, pasou á clandestinidade e os seus militantes foron perseguidos. Ademais, sufriu desencontros coa Internacional Comunista nas décadas de 1920 e 1930. En xullo de 1943, coa caída do goberno de Mussolini, é refundado, esta vez baixo o nome de Partido Comunista Italiano (PCI). Durante a Segunda Guerra Mundial, centos de miles de militantes comunistas combaterían nas filas da resistencia italiana contra a República Social Italiana e a Alemaña nazi.[1] Tras a guerra, o PCI xurdiu como o maior partido do país, con máis de dous millóns de afiliados e un gran prestixio. O seu líder, Palmiro Togliatti, puxo en funcionamento unha política de cooperación co resto de partidos democráticos, o que lle permitiu ter grande influencia na creación das institucións da nova república.
Tras participar con varios ministros no goberno italiano, foi expulsado deste en 1947 para facilitar que Italia ingresase no bloque prol estadounidense e anos máis tarde na OTAN. Desde entón e até a súa disolución, ao longo de catro décadas, foi o segundo partido máis votado en Italia e, aínda que sempre estivo na oposición a nivel nacional, era o partido máis votado en moitas zonas do norte e centro de Italia. Fiel aos postulados soviéticos até ben entrada a década de 1970, a partir de entón pasaría a defender, dentro do comunismo, o chamado eurocomunismo, do mesmo xeito que outros partidos comunistas en Occidente, como o francés ou o español.[2] Até a década de 1960 foi o maior partido comunista de Occidente, ata que, tras a violenta desarticulación do Partido Comunista de Indonesia, se converteu no maior partido comunista do mundo capitalista.
Electoralmente, os seus apoios oscilaron entre un cuarto e un terzo do electorado, a pesar da presión e o desprestixio ao que foi sometido pola dereita italiana e a OTAN a través da operación Gladio.[3] En 1984 ocorrerían dous eventos históricos na historia do partido: o funeral de Enrico Berlinguer, que sacou ás rúas de Roma a máis dun millón de persoas nunha das maiores demostracións de forza do movemento comunista italiano.[4] Días despois, as eleccións ao Parlamento Europeo de 1984, cando, nunhas eleccións históricas, o Partido Comunista Italiano foi o partido máis votado en Italia, recibindo preto de 12 millóns de votos e converténdose no segundo partido comunista en Europa en gañar unhas eleccións plurais e democráticas. Dous anos despois da caída do bloque socialista, autodisolveuse no seu XX Congreso. Os seus partidos sucesores foron o Partido Democrático da Esquerda, socialdemócrata, e o Partido da Refundación Comunista, comunista.
Ideoloxía
[editar | editar a fonte]Naceu como un partido pertencente á Internacional Comunista. Os seus primeiros obxectivos eran derrubar o estado burgués, abolir o capitalismo e implantar o comunismo seguindo o exemplo dos comunistas rusos de Lenin, é dicir, mediante a revolución e a ditadura do proletariado.
Na segunda metade do século XX abandonou progresivamente as teses soviéticas creando unha propia liña política, o eurocomunismo, xunto a outros partidos comunistas europeos como o francés ou o español.
Historia
[editar | editar a fonte]Fundación e prohibición
[editar | editar a fonte]O PCI é fundado o 21 de xaneiro de 1921 na cidade de Livorno pola corrente de extrema esquerda do Partido Socialista Italiano (PSI). Os líderes desa corrente eran Amadeo Bordiga e Antonio Gramsci, que abandonaron a sala do Teatro Goldoni, onde se celebraba o XVII Congreso socialista, convocando un congreso constituínte xunto ao teatro San Marco. Este desencontro foi causado pola negativa da maioría dos congresistas do PSI a unirse á Internacional Comunista.
A súa primeira denominación foi Partido Comunista de Italia (sección italiana da Internacional Comunista). O 5 de novembro do 1925 o PCd'I é ilegalizado polo réxime de Benito Mussolini. Con todo, o partido é reconstituido na clandestinidade, en parte permanecendo en Italia, en parte emigrando ao estranxeiro, sobre todo a Francia e a URSS. De acordo co Partido Comunista da Unión Soviética, participa na guerra de liberación xunto cos aliados e as outras forzas que forman parte da resistencia italiana.
Do PCd'I ao PCI
[editar | editar a fonte]
O 15 de maio de 1943, ao disolverse a Internacional Comunista, o PCd'I asume definitivamente a denominación de Partido Comunista Italiano (PCI) e en setembro do mesmo ano participou nos comités de liberación nacional contra o fascismo e a ocupación nazi, xunto aos outros partidos de centro e de esquerda. Na primeira etapa da nova república italiana, o liderado do PCI vén dado por Palmiro Togliatti. Devandito dirixente sostén a consigna do poder democrático da man do proletariado e estreita lazos co PCUS.
Até a década de 1970, o PCI permanecería sempre na oposición ao goberno nacional, a pesar de ser o segundo partido máis votado na maioría das eleccións italianas.
O "compromiso histórico”
[editar | editar a fonte]O compromiso histórico italiano foi ideado por Enrico Berlinguer, secretario do PCI, en 1973. Berlinguer esixía a unidade de todos os partidos políticos nacionais nun goberno de emerxencia para paliar a crise social que atravesaba Italia na década de 1970.
Houbo un primeiro intento en 1977, coa mediación do comunista Giorgio Amendola e Ugo La Malfa, político centrista. Este intento fracasou polo desacordo entre democristiáns e socialdemócratas. No entanto, esta situación cambiou a partir de 1978, grazas ao propio Berlinguer, a Bettino Craxi, líder socialdemócrata, e a Aldo Mouro, dirixente democristián.
En marzo de 1978 nace un goberno democristián liderado por Giulio Andreotti. Este goberno tiña que ser apoiado polo PCI, aínda que o PCI non participaría no goberno. Con todo, Berlinguer decidiu retirar este apoio ao incluírse no goberno anticomunistas declarados, como Antonio Bisaglia.
A situación volveu cambiar cando o mesmo día que debía votarse unha moción de confianza, Aldo Mouro foi raptado (e posteriormente asasinado) polas Brigadas Vermellas (BR). O PCI decide entón absterse na votación, como resposta ao ataque feito polas BR ao pacto planeado entre comunistas e democristiáns. Así, o PCI seguiría mantendo o compromiso histórico aínda que con moitas reservas.
Retorno á oposición
[editar | editar a fonte]
Tras a tráxica morte de Mouro, o PCI retornou á oposición. A causa derivou da dimisión do presidente Giovanni Leone. Supoñíase que, ao elixir novo presidente, o primeiro ministro Giulio Andreotti dimitiría. Sandro Pertini foi elixido presidente por unha amplísima maioría no parlamento, xa que agradaba a todos os sectores políticos. A elección de Pertini entusiasmou a Enrico Berlinguer, pero este entusiasmo decaeu pronto, pois non só Andreotti non dimitiu, senón que cortou as relacións co PCI. Deste xeito acábase coa etapa do compromiso histórico e o PCI non volvería participar deste xeito en ningún goberno.
Disolución do PCI e o nacemento do PDS
[editar | editar a fonte]Tres días despois da caída do Muro de Berlín, o novo secretario comunista, Achille Occhetto anuncia en Bolonia a vontade da dirección do partido de iniciar un achegamento á socialdemocracia europea.
Observando a crise da URSS, Occhetto ve oportuno convocar un congreso para dar vida a un novo partido. Estala unha gran polémica entre os militantes comunistas, moitos deles distanciados do proxecto do seu secretario xeral.
Aínda así, o proxecto xa se iniciou e concluiría o 3 de febreiro de 1991, na clausura do XX Congreso Nacional. Decídese a disolución do partido e a creación do Partito Democratico della Sinistra. Esta decisión non gusta aos militantes da á esquerda do partido nin a outras agrupacións de esquerda, que forman o Partito della Rifondazione Comunista. Posteriormente houbo unha escisión na "Rifondazione Comunista", creándose o Partido dos Comunistas Italianos (Partito dei Comunisti Italiani) cuxas mocidades manteñen as mesmas siglas que as do extinto Partido Comunista.
Resultados electorais
[editar | editar a fonte]Resultados do PCI en eleccións lexislativas (porcentaxes):
| 1946 | 1948 | 1953 | 1958 | 1963 | 1968 | 1972 | 1976 | 1979 | 1983 | 1987 |
| 18,9% | 30,0%* | 22,6% | 22,7% | 25,3% | 26,9% | 27,2% | 34,4% | 30,5% | 29,9% | 26,6% |
- En 1948 presentouse como Fronte Democrática Popular co PSI e outros.
Resultados electorais do PCI (e comparación co PSI e a Democracia Cristiá-DC) nas eleccións rexionais (rexións de estatuto ordinario):
| 1970 | 1975 | 1980 | 1985 | 1990 | |
| PCI | 27,9 | 33,5 | 31,5 | 30,2 | 24 |
| PSI | 10,4 | 12 | 12,7 | 13,3 | 15,3 |
| DC | 37,8 | 35,3 | 36,8 | 35 | 33,4 |
Resultados electorais do PCI (e do PSI e a DC) nas eleccións provinciais:
| 1951-52 | 1956 | 1960 | 1964 | 1970 | 1975 | 1980 | 1985 | 1990 | |
| PCI | 24,5 | 26 | 26,8 | 32,7 | 31,1 | 29,9 | 23,8 | ||
| PCI-PSI | 35,7 | 35,1 | |||||||
| PSI | 14,4 | 11,3 | 11,1 | 12,7 | 13,3 | 13,7 | 15,7 | ||
| DC | 39,2 | 38,9 | 40,3 | 37,3 | 37,2 | 34,7 | 35,9 | 33,5 | 31,6 |
Resultados electorais do PCI, PSI e DC nas eleccións municipais nas capitais de provincia e municipios superiores (maiores de 10.000 habitantes até 1964, maiores de 5.000 desde 1964):
| 1956 | 1960 | 1964 | 1970 | 1975 | 1980 | 1985 | 1990 | |
| PCI | 25,9 | 26,7 | 25,8 | 25 | 31,3 | 30 | 28,5 | 21,4 |
| PSI | 16,6 | 16,3 | 11,4 | 11,4 | 13,3 | 14,1 | 14,9 | 17,8 |
| DC | 37,7 | 40,7 | 37,2 | 36,8 | 34,2 | 35,5 | 33,9 | 33,9 |
Secretarios xerais do PCI
[editar | editar a fonte]- Amadeo Bordiga (1921-1924)
- Antonio Gramsci (1924-1927)
- Palmiro Togliatti (1927-1934)
- Ruggero Grieco (1934-1938)
- Palmiro Togliatti (1938-1964)
- Luigi Longo (1964-1972)
- Enrico Berlinguer (1972-1984)
- Alessandro Natta (1984-1988)
- Achille Occhetto (1988-1991)
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]- L'Unità
- L'Ordine Nuovo
- Confederación Xeral Italiana do Traballo
- Sinistra Indipendente
- ARCI
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Pavone, Oliva, C. G. Una guerra civile, La resistenza, passim. pp. 169–412.
- ↑ "¿Quién creó el Eurocomunismo?". Libertad Digital.
- ↑ Tim Weiner, Legacy of Ashes, p. 27.
- ↑ "Funeral de Enrico Berlinguer".
Véxase tamén
[editar | editar a fonte] |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Partido Comunista Italiano  |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Historia de Europa Contemporánea desde 1945 Giuseppe Mammarella, ed. Ariel.[cómpre nº de páxina]
- Historia General del Socialismo. De 1945 a nuestros días baixo dirección de Jacques Droz, Destinolibro, vol 236.[cómpre nº de páxina]
- Paolo Spriano: Storia do Partito Comunista Italiano - Einaudi, Torino, 1967-1975 - 5 v.
- Aldo Agosti: Storia do Partito comunista italiano 1921-1991. Roma-Bari: Laterza, 1999
- Giorgio Galli: Storia do Pci. Milano: Kaos edizioni, 1993
- Luciano Barca: Cronache dall'interno do vertice do Pci. Rubbettino editore, 2005