Alejandro Pérez Lugín
Biografía | |
---|---|
Nacemento | 22 de febreiro de 1870 Madrid, España |
Morte | 5 de setembro de 1926 (56 anos) Acea de Ama, España |
Lugar de sepultura | cemiterio de Santo Amaro da Coruña |
Formación profesional | Dereito |
Educación | Universidade de Santiago de Compostela |
Actividade | |
Ocupación | escritor, guionista, director de cinema, xornalista, correspondente de guerra |
Obra | |
Obras destacables
| |
Familia | |
Cónxuxe | Elvira Consuelo Sanz y Gómez |
Premios | |
| |
Descrito pola fonte | Obálky knih, Gran Enciclopedia Galega Silverio Cañada Diccionario enciclopédico galego universal |
Alejandro Pérez Lugín, nado en Madrid o 22 de febreiro de 1870 e finado en Acea de Ama (O Burgo, Culleredo) o 5 de setembro de 1926, foi un xornalista, escritor e cineasta español.[1] En Madrid destacou como crítico taurino baixo o pseudónimo de Don Pío. A súa produción novelística localízase en dous ámbitos preferentes: Galicia e Andalucía. As súas obras máis coñecidas son as novelas La casa de la Troya e Currito de la Cruz. Estaba emparentado con Rosalía de Castro, xa que a súa avoa era irmá da nai de Rosalía.
Traxectoria
[editar | editar a fonte]O seu nome completo era Alejandro María de las Mercedes Pedro Pérez García Lugín. Foi fillo de Antonio Pérez Serrano, natural de Cabra (Provincia de Córdoba), e de Maña Josefa del Carmen García Lugín y Castro, natural de Santiago de Compostela.[2] Dende 1883, a familia viviu en Santiago, onde os pais instalaron unha camisería, e a cuxa universidade asistiu para facer a carreira de Dereito. En 1888, tendo Alejandro dezaoito anos de idade, morreulle a nai. Durante a súa etapa universitaria comezou a colaborar en diversos diarios da cidade como El Pensamiento Gallego. Licenciouse en 1891.
En 1893 regresou a Madrid, onde comezou a traballar para a Dirección Xeral dos Rexistros e o Notariado, en varios ministerios, e como representante dunha empresa de explosivos, que lle obrigou a percorrer España. Nunha destas viaxes, durante unha estancia en Valencia, coñeceu casualmente a Elvira Consuelo Sanz y Gómez, coa que contraeu matrimonio.
É coñecido sobre todo polos seus artigos xornalísticos sobre o mundo taurino e pola súa novela Currito de la Cruz (1921) que tamén reflicte os seus coñecementos sobre o mundo da tauromaquia e foi moi popular nos anos seguintes á súa publicación. A novela foi levada ó cine en catro ocasións (1926, 1936, 1949 e 1965), a primeira destas dirixida polo mesmo Pérez Lugín e a segunda por Fernando Delgado de Lara.
Outra das súas novelas máis coñecidas é La casa de la Troya, con numerosísimas reedicións,[4] na cal recrea a vida dos estudantes da Universidade de Santiago de Compostela, levada tamén ó teatro, ó cine en cinco ocasións (1925, 1930, 1936, 1948 e 1959)[5] e á televisión (en 1960 e 1965). Traducida ao galego por Mercedes Pacheco Vázquez e publicada por Auga Editora en 2020.[6]
Escribiu como articulista, crítico taurino, teatral e musical para moitos diarios: El Compostelano, Por Esos Mundos, Nuevo Mundo, Arte Taurino, El Correo, El Globo, Diario Universal, El Mundo, España Nueva, La Mañana, El Liberal, Heraldo de Madrid, La Libertad, Hoy, El Eco de Santiago e La Voz de Galicia. Foi especialmente coñecido polo seu traballo para La Tribuna e enviado especial á Guerra de Marrocos por El Debate.[7]
Dúas obras súas foron publicadas tras a súa morte: Arminda Moscoso, novela que se sitúa en Galicia e foi ordenada e ampliada polo xurista Alfredo García Ramos e publicada en Madrid en 1928.[8] Lugín deixou tamén sen rematar La virgen del Rocio ya entró en Triana, que foi continuada por Manuel Siurot, baixo o pseudónimo de José Andrés Vázquez, e publicada en 1929.[9]
Foi declarado fillo adoptivo de Santiago de Compostela[10] e de Sevilla. Está soterrado no Cemiterio de Santo Amaro da Coruña, baixo unha escultura feita por Bonome. Deixou un pequeno legado para que a Asociación da Prensa da Coruña creara un premio de xornalismo que debía concederse anualmente.[11] A cidade da Coruña dedicoulle o nome dunha rúa.
Obras
[editar | editar a fonte]- El torero artista. Rafael Gómez (“Gallito”) (Apuntes para la historia), Madrid, Biblioteca Renacimiento (1911).
- De Titta Ruffo a la Fons, pasando por Machaquito. Notas de un repórter, Madrid, Librería de los Sucesores de Hernando (1912).
- ¡¡¡Ki ki ri kí!!! Los “gallos”, sus rivales y “su” prensa, Madrid, Librería de la Viuda de Pueyo (1914).
- La casa de la Troya. Estudiantina, Madrid, Librería de la Viuda de Pueyo (1915).[a]
- La Amiga del Rey. Las Tiples. Romanones. La Vicaría... (Notas de un repórter), Madrid, Librería de la Viuda de Pueyo (1917).
- Currito de la Cruz. Madrid, Librería de los Sucesores de Hernando, 2 tomos (1921).[b]
- La corredoira y la rúa, Madrid, Alejandro Pueyo (1922).
- Póstumas
- Arminda Moscoso, Madrid, Librería y Casa Editorial Hernando (1928).[c]
- La virgen del Rocio ya entró en Triana, Madrid, Pueyo (1929).[d]
- Obras completas, Madrid, Fax (1945). Con prólogo de Alejandro Barreiro Noya.[e]
Galería de imaxes
[editar | editar a fonte]-
Pérez Lugín a cabalo.
-
La casa de la Troya, 65ª ed.[13]
-
La corredoira y la rúa, 4ª ed.
-
Arminda Moscoso, 1928.
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Incluída en 1991 na Biblioteca 114 (volumes 9 e 10). Traducida ao galego en 2020.
- ↑ Publicado tamén en El Debate, do 26 de xuño de 1921 ao 4 de decembro de 1921.
- ↑ Novela incompleta, ordenada e ampliada polo xurista Alfredo García Ramos.
- ↑ Quedou sen rematar e foi continuada por Manuel Siurot, baixo o pseudónimo de José Andrés Vázquez.
- ↑ Hai outra edición das obras completas, tamén en Madrid, Fax, de 1953.
- Referencias
- ↑ Biografía na páxina web do concello de Culleredo
- ↑ Labrador 1999.
- ↑ Rodriguez Garcia, Manuel (24/04/2020). "Leamos los libros de los vecinos". La Voz de Galicia (en castelán).
- ↑ Edicións de La casa de la Troya na Biblioteca Nacional de España.
- ↑ "‘La Casa de la Troya’ e o cinema" Compostela Filmada. Concello de Santiago de Compostela.
- ↑ A Casa da Troia (2020). Colección Fervenza. Auga Editora. ISBN 978-84-121795-0-7.
- ↑ Labrador Ben, Julia María "Alejandro Pérez Lugín" Diccionario Biográfico Electrónico. Real Academia de la Historia (en castelán).
- ↑ "Arminda Moscoso : obra póstuma 1928". Arquivado dende o orixinal o 03 de outubro de 2021. Consultado o 03 de outubro de 2021.
- ↑ La Virgen del Rocío ya entró en Triana : novela póstuma 1929
- ↑ Barrera, F., ed. (novembro de 2004). Hijos predilectos y adoptivos de Galicia (en castelán). Santiago de Compostela: El Correo Gallego. ISBN 84-8064-137-1.
- ↑ "Premio Pérez Lugín". Arquivado dende o orixinal o 06 de maio de 2021. Consultado o 23 de setembro de 2021.
- ↑ Biblioteca Digital Hispánica Biblioteca Nacional de España.
- ↑ La Casa de la Troya : estudiantina 65 ed. en Galiciana. Biblioteca Dixital de Galicia.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Bibliografía
[editar | editar a fonte]- "Pérez Lugín, Alejandro". Diccionario enciclopédico galego universal 48. La Voz de Galicia. 2003-2004. p. 96. ISBN 84-7680-429-6.
- "Pérez Lugín, Alejandro". Dicionario biográfico de Galicia 3. Ir Indo Edicións. 2010-2011. pp. 93–94.
- "Pérez Lugín, Alejandro". Diciopedia do século 21 3. Do Cumio, Galaxia e do Castro. 2006. p. 1612. ISBN 978-84-8288-942-9.
- "Pérez Lugín, Alejandro". Enciclopedia Galega Universal 13. Ir Indo. 1999-2002. p. 368 (texto) - 369 (imaxe). ISBN 84-7680-288-9.
- "Pérez Lugín, Alejandro". Diccionario do cine en Galicia (1896-2000). Centro Galego de Artes da Imaxe. 2001. pp. 293–294. ISBN 978-84-453-3152-1.
- Caamaño, J. (1967). Ficción y realidad en La Casa de la Troya. La historia familiar de Rosalía en la Estudiantina de Pérez Lugín (en castelán). Porto y Cía.
- Couceiro Freijomil, Antonio (1951-53). Diccionario bio-bibliográfico de escritores (en castelán) III. Bibliófilos Gallegos. p. 86.
- Entrambasaguas, J. (1959). "Alejandro Pérez Lugín (1870-1926)". Las mejores novelas contemporáneas (en castelán) V. Barcelona: Planeta. pp. 1–52.
- Gullón, Ricardo; et al. (1993). Diccionario de literatura española e hispanoamericana (en castelán) 2. Alianza Editorial.
- Labrador, J. M. (1999). "Bibliografía crítica de Alejandro Pérez Lugín". Dicenda (en castelán) (17): 89–118. ISSN 0212-2952.
- —————— (2007). "Alejandro Pérez Lugín y sus libros taurinos". Revista de Estudios Taurinos (en castelán) (23): 63–104. ISSN 1134-4970.
- Lagarma Bernardos, Juan (1977). "Madrileños ilustres. Alejandro Pérez Lugín". Villa de Madrid (en castelán) (57): 57–61.
- Nieto Iglesias, José (1982). ¿Qué es La casa la Troya?: testimonio del hijo del "Nietiño" (en castelán). Madrid: Ediciones Partenón. ISBN 84-7119-058-9.
- Varela Jácome, Benito (2005). "Pérez Lugín, Alejandro". Gran Enciclopedia Galega Silverio Cañada (DVD). El Progreso. ISBN 84-87804-88-8.
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Alejandro Pérez Lugín |
A Galicitas posúe citas sobre: Alejandro Pérez Lugín |
Outros artigos
[editar | editar a fonte]- Premio Pérez Lugín da Asociación da Prensa da Coruña
- La casa de la Troya (filme de 1925)
- La casa de la Troya (filme de 1959)