Saltar ao contido

Cemiterio de Pereiró: Diferenzas entre revisións

Contido eliminado Contido engadido
m Bot: Substitución automática de texto (-{{Listaref|2}} +{{Listaref|30em}})
 
(Non se amosan 39 revisións feitas por 8 usuarios.)
Liña 1: Liña 1:
{{Coordenadas|42|12|31.64|N|8|44|0.72|W|display=title}}
{{Coordenadas de Wikidata}}
[[Ficheiro:La Cruz Roja de Vigo a los soldados repatriados de Cuba y Filipinas que fallecieron en esta ciudad 1898.jpg|miniatura|A [[Movemento Internacional da Cruz Vermella e da Media Lúa Vermella|Cruz Vermella]] de Vigo aos [[Guerra hispano-estadounidense|soldados repatriados de Cuba e Filipinas]], [[1898]]. A Vigo chegaron 153 deles mortos.]]
O '''cemiterio de Pereiró''' é un [[cemiterio|camposanto]] do lugar de [[Pereiró, Matamá, Vigo|Pereiró]], na parroquia viguesa de [[Matamá, Vigo|Matamá]], inaugurado en marzo de [[1898]].
O '''cemiterio de Pereiró''', de titularidade municipal, é un [[cemiterio|camposanto]] do lugar de [[Pereiró, Castrelos, Vigo|Pereiró]], na parroquia viguesa de [[Castrelos, Vigo|Castrelos]], deseñado por [[Jenaro de la Fuente Domínguez]], inaugurado en marzo de [[1898]], sendo alcalde [[Antonio López de Neira]] e bispo [[Valeriano Menéndez Conde y Álvarez]], que recibiron as chaves do recinto.


== Historia ==
== Historia <ref name="OTERO">{{Cita web|url = http://www.cronicasdelaemigracion.com/opinion/isaac-otero/historia-y-arte-funerario-cementerio-pereiro-vigo/20131107111834054251.html|autor = {{Versaleta|Otero Rodríguez, Isaac Ángel}} |ligazónautor=Isaac Ángel Otero Rodríguez | título = Historia y arte funerario del Cementerio de Pereiró de Vigo|data = 11/11/2013}}</ref> ==
[[Ficheiro:Pereiró, a José García Barbón, 1831 - 1909.jpg|miniatura|A [[José García Barbón]].]]
A historia do cemiterio vai parella á prosperidade de finais do [[século XIX]] da cidade de [[Vigo]]. A poboación aumentou, e os defuntos tamén. Ó quedar insuficientes os dous cemiterios que había daquela (Picacho e Santiago), a Corporación Municipal deu inicio a un cemiterio novo e máis hixiénico no ano [[1889]]. Optouse polo lugar de Pereiró. Gastando 38.604 [[peseta]]s nas expropiacións de 121 terreos e 100.000 na construción, fíxose un camposanto de 62.500 m², rodeado dun muro de pedra de tres metros e medio de altura, con dous grandes paseos centrais e oito corredores, dividido en 16 cadrados para [[Panteón (arquitectura)|panteóns]], [[Sepultura (enterramento)|sepulturas]] ordinarias, [[fosa común|foxa común]] e cemiterio civil, con arboredo separándoos.<ref name="OTERO">{{Cita web|url = http://www.cronicasdelaemigracion.com/opinion/isaac-otero/historia-y-arte-funerario-cementerio-pereiro-vigo/20131107111834054251.html|apelidos= {{Versaleta|Otero Rodríguez}} |nome=Isaac Ángel |ligazónautor=Isaac Otero | título = Historia y arte funerario del Cementerio de Pereiró de Vigo|data = 11/11/2013}}</ref> [[José Elduayen]] foi o seu principal impulsor e quen financiou a capela, adicada á [[Virxe das Dores]], onde están inhumados o propio Elduayen, que finou no mesmo ano da inauguración, e a súa familia.


A historia do cemiterio vai parella á prosperidade de finais do [[século XIX]] da cidade de [[Vigo]]. Con isto, a poboación aumentou, e os defuntos tamén. Ó quedar os dous cemiterios insuficientes (Picacho e Santiago), a Corporación Municipal deu inicio a un cemiterio novo e máis hixiénico no ano [[1889]]. Óptase polo lugar de Pereiró, expropiando 121 terreos e gastando 38.604 [[peseta]]s. Faise un camposanto, [[Panteón (arquitectura)|panteóns]], [[Sepultura (enterramento)|sepulturas]] ordinarias, [[foxa común]] e cemiterio civil con arboredo separándoos.
[[Ficheiro:Pereiró, Vigo.jpg|miniatura|Tumba ós asasinados durante a [[Guerra Civil Española|Guerra Civil]].]]
=== Fusilamentos de 1936 ===
=== Fusilamentos de 1936 ===
[[Ficheiro:Pereiró, Vigo.jpg|miniatura|Tumba ós asasinados durante a [[Guerra Civil Española|Guerra Civil]].]]
Trala [[sublevación do 18 de xullo de 1936]], o [[27 de agosto]], foron fusilados no cemiterio o [[alcaldes de Vigo|alcalde de Vigo]], [[Emilio Martínez Garrido]], o alcalde de [[Lavadores]], [[José Antela Conde]], [[Ramón González Brunet]], [[Waldo Gil Santóstegui]], [[Manuel Rey Gómez]], [[Apolinar Torres]] e os deputados socialistas [[Ignacio Seoane]], [[Heraclio Botana]] e [[Antonio Bilbatúa Zubeldía]].<ref>[http://www.elpais.com/articulo/Galicia/selecto/Vigo/1936/elpepiautgal/20080828elpgal_14/Tes «"Lo más selecto" de Vigo en 1936»], ''[[El País]]'', 28 de agosto de 2008.</ref><ref>Sentenza, páx. 99-100 en [http://www.fundacionluistilve.com/catalogor_pdf/2007_homenaxe.pdf ''Claridade''. Revista da Fundación Luís Tilve. Setembro de 2007]</ref>.
Tralo [[Golpe de Estado do 18 de xullo de 1936]], o [[27 de agosto]], foron fusilados no cemiterio o [[alcaldes de Vigo|alcalde de Vigo]], [[Emilio Martínez Garrido]], o alcalde do [[Concello de Lavadores]], [[José Antela]], [[Ramón González Brunet]], [[Ubaldo Gil Santóstegui]], [[Manuel Rey Gómez]], [[Apolinar Torres]] e os deputados socialistas [[Ignacio Seoane]], [[Enrique Heraclio Botana]] e [[Antonio Bilbatúa Zubeldía]].<ref>[http://www.elpais.com/articulo/Galicia/selecto/Vigo/1936/elpepiautgal/20080828elpgal_14/Tes «"Lo más selecto" de Vigo en 1936»], ''[[El País]]'', 28 de agosto de 2008.</ref><ref>Sentenza, páx. 99-100 en [http://www.fundacionluistilve.com/catalogor_pdf/2007_homenaxe.pdf ''Claridade''. Revista da Fundación Luís Tilve. Setembro de 2007] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140301005035/http://www.fundacionluistilve.com/catalogor_pdf/2007_homenaxe.pdf |date=01 de marzo de 2014 }}</ref>


== Persoeiros inhumados <ref name="OTERO" /> ==
== Persoeiros inhumados <ref name="OTERO" /> ==
[[Ficheiro:Pereiró, panteón Jenaro de la Fuente.jpg|miniatura|Panteón de [[Jenaro de la Fuente Domínguez]] e [[Jenaro de la Fuente Álvarez]].]]
* [[Concepción Arenal]] (1820–1893), escritora e penalista.<ref>Foi inhumada no Cemiterio de Picacho. Os seus restos foron trasladados en [[1912]] a Pereiró: ''[[Vida Gallega]]'', [http://www.galiciana.bibliotecadegalicia.xunta.es/en/catalogo_imagenes/grupo.cmd?path=1170976&interno=S&presentacion=pagina&posicion=15 Ano IV Número 38 - 1912 abril]</ref>
* [[Concepción Arenal]] (1820–1893), escritora e penalista.<ref>Foi inhumada no Cemiterio de Picacho. Os seus restos foron trasladados en [[1912]] a Pereiró: ''[[Vida Gallega]]'', [http://www.galiciana.bibliotecadegalicia.xunta.es/en/catalogo_imagenes/grupo.cmd?path=1170976&interno=S&presentacion=pagina&posicion=15 Ano IV Número 38 - 1912 abril] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150924020522/http://www.galiciana.bibliotecadegalicia.xunta.es/en/catalogo_imagenes/grupo.cmd?path=1170976&interno=S&presentacion=pagina&posicion=15 |date=24 de setembro de 2015 }}</ref>
* [[Xela Arias]] (1962–2003), poeta e tradutora.
* [[Xela Arias]] (1962–2003), poeta e tradutora.
* [[Eduardo Cabello]] (1865-1957), enxeñeiro, deseñou o [[Porto de Vigo]].
* [[José R. Curbera Puig]] (?–1919) e [[José R. Curbera Fernández]] (1870–1937), empresarios conserveiros.
* [[José Cao Moure]] (1880-1960), coñecido como P.P.K.O, impresor e escritor galego.
* [[Placeres Castellanos]] (1896-1971), mestra, enfermeira, xornalista e guerrilleira.
* [[Irene de Ceballos]] (1849-1935), viúva de [[Policarpo Sanz]], o [[IES Santa Irene]] leva o seu nome.
* [[Cesáreo Corbal]] (1885-1952), médico.
* [[José Ramón Curbera Puig|José R. Curbera Puig]] (?–1919), empresario conserveiro
* [[José Ramón Curbera Fernández|José R. Curbera Fernández]] (1870–1937), empresario conserveiro, fillo do anterior.
* [[Estanislao Durán Gómez]] (1906–?), empresario e alcalde.
* [[Estanislao Durán Gómez]] (1906–?), empresario e alcalde.
* [[José Elduayen]] (1823–1898), ministro.
* [[José Elduayen]] (1823–1898), ministro.
Liña 19: Liña 28:
* [[Jenaro de la Fuente Álvarez]] (1891–1963), arquitecto, fillo do anterior.
* [[Jenaro de la Fuente Álvarez]] (1891–1963), arquitecto, fillo do anterior.
* [[Xosé García Barbón]] (1831–1909), empresario e filántropo.
* [[Xosé García Barbón]] (1831–1909), empresario e filántropo.
* [[Xosé Gil y Gil]] (1870–1937), fotógrafo e cineasta.
* [[Xosé Gil Gil|Xosé Gil y Gil]] (1870–1937), fotógrafo e cineasta.
* [[Manuel Gómez Román]] (1875–1964), arquitecto.
* [[Manuel Gómez Román]] (1875–1964), arquitecto.
* [[Cesáreo González]] (1903–1968), distribuidor e produtor cinematográfico.
* [[Cesáreo González]] (1903–1968), distribuidor e produtor cinematográfico.
* [[Bernardo González del Valle|Cachamuíña]] (1771–1848), heroe da [[Guerra da Independencia española|Reconquista]].<ref>Os restos foron trasladados de [[Pereiro de Aguiar]] a Pereiró o 9 de agosto de 1932.</ref>
* [[Bernardo González del Valle]] "Cachamuíña" (1771–1848), heroe da [[Reconquista de Vigo|Reconquista]].<ref>Os restos foron trasladados do [[O Pereiro de Aguiar|Pereiro de Aguiar]] a Pereiró o 9 de agosto de 1932.</ref>
* [[Eduardo Iglesias Añino]] (1850-1916), alcalde de Vigo.
* [[Eladio de Lema Martín]] (1853-1928), político, herdeiro do xornal ''[[Faro de Vigo]]''.
* [[Manuel Lustres Rivas]] (1888–1936), xornalista e escritor.
* [[Manuel Lustres Rivas]] (1888–1936), xornalista e escritor.
* Familia [[Massó]], empresarios conserveiros.
* [[Massó Hermanos|Familia Massó]], empresarios conserveiros.
* [[Ricardo Mella]] (1861–1925), anarquista.
* [[Ricardo Mella]] (1861–1925), anarquista.
* [[Mercedes Núñez]] (1911-1986), militante antifascista, loitadora polas liberdades civís.
* [[Carlos Oroza]] (1923-2015), poeta.
* [[Carlos Oroza]] (1923-2015), poeta.
* [[Ramiro Paredes Ramos]] (?–1958), xogador do [[Real Club Celta|Celta]].
* [[Ramiro Paredes Ramos]] (?–1958), xogador do [[Real Club Celta de Vigo|Celta]].
* [[Joaquín Fernández Santomé|Quinocho]] (1932–1988), xogador e xerente do Celta.
* [[Joaquín Fernández Santomé|Quinocho]] (1932–1988), xogador e xerente do Celta.
* [[Wenceslao Requejo Pérez|Wenceslao Requejo]] (1866-1947), director da [[Escola Municipal de Artes e Oficios de Vigo|Escola de Artes e Oficios]] e membro da RAG.
* [[Antonio Sanjurjo Badía]] (1837-1922), industrial e inventor.
* [[Policarpo Sanz]] (1841-1889), industrial e mecenas galego.
* [[Arquivo Sarabia|Irmáns Sarabia González]] (s. XX), fotógrafos.
* [[Nicolás Taboada Leal]] (1798–1883), médico, cronista oficial da cidade.<ref name="TRASLAD">[http://hemeroteca.abc.es/nav/Navigate.exe/hemeroteca/madrid/abc/1924/11/07/016.html Galicia, Traslado de restos], ABC, 7 de novembro de 1924 {{Es}}.</ref>
* [[Nicolás Taboada Leal]] (1798–1883), médico, cronista oficial da cidade.<ref name="TRASLAD">[http://hemeroteca.abc.es/nav/Navigate.exe/hemeroteca/madrid/abc/1924/11/07/016.html Galicia, Traslado de restos], ABC, 7 de novembro de 1924 {{Es}}.</ref>
* [[Norberto Velázquez Moreno]] (1768–1852), empresario e comerciante.<ref name="TRASLAD"/>
* [[Norberto Velázquez Moreno]] (1768–1852), empresario e comerciante.<ref name="TRASLAD"/>


== Arte funeraria ==
== Arte funeraria ==
No cemiterio hai varias obras do escultor [[Francisco Asorey González]].
No cemiterio hai varias obras do escultor [[Francisco Asorey|Francisco Asorey González]].

== Galería de imaxes ==
{{Galería
|align=center
|Ficheiro:Familias Glez. de Haz y Quiroga.jpg|Familias Glez. de Haz e Quiroga.
|Ficheiro:Pereiró, Tomás Mirambell Maristany.jpg|Familia de Tomás Mirambell Maristany.
|Ficheiro:Pereiró, Marcelino Barreras.jpg|Familia de Marcelino Barreras Casellas.
|Ficheiro:Pereiró, Francisco Solleiro y familia.jpg|Familia de Francisco Solleiro.
}}


== Notas ==
== Notas ==
Liña 40: Liña 65:
== Véxase tamén ==
== Véxase tamén ==
{{Commonscat}}
{{Commonscat}}
=== Bibliografía ===
* {{Cita novas |nome=Lino |apelidos={{Versaleta|Blanco}} |xornal=[[Faro de Vigo]] |título=Pereiró, un cementerio com mucha historia |lingua=Es |data=18/3/2018 |páxina=12 }}
=== Ligazóns externas ===
=== Ligazóns externas ===
* [[PXOM]]. [http://xmu.vigo.org/docs/pxom/Memorias/Tomo-VI/Xardins.pdf ''Catálogo de parques e xardíns''] pp. 17-18.
* [[Plan Xeral de Ordenación Municipal|PXOM]]. [http://xmu.vigo.org/docs/pxom/Memorias/Tomo-VI/Xardins.pdf ''Catálogo de parques e xardíns''] pp.&nbsp;17–18.
* [http://issuu.com/turismodevigo/docs/folleto_cemiterios/1 Guía editada polo concello de Vigo] (2013).
* [https://issuu.com/turismodevigo/docs/pereiro_ingles Guía editada polo concello de Vigo] (2013).
{{Wikidata cemiterio}}

* {{Cita publicación periódica |autor=A. Baena |título=Una Santa Compaña de vivos, de paseo por la ciudad de los muertos |xornal=[[Atlántico Diario]] |url=http://www.atlantico.net/articulo/vigo/santa-companha-vivos-paseo-ciudad-muertos/20161026100215555492.html |lingua=Es |data=26/10/2016 }}
{{LugaresdeintereseVigo}}
{{de interese en Vigo}}
{{Control de autoridades}}
{{Control de autoridades}}


[[Categoría:Arquitectura relixiosa en Vigo]]
[[Categoría:Arquitectura civil en Vigo]]
[[Categoría:Cemiterios]]
[[Categoría:Cemiterios de Galicia|Pereiro]]

Revisión actual feita o 13 de xaneiro de 2024 ás 22:18

A Cruz Vermella de Vigo aos soldados repatriados de Cuba e Filipinas, 1898. A Vigo chegaron 153 deles mortos.

O cemiterio de Pereiró, de titularidade municipal, é un camposanto do lugar de Pereiró, na parroquia viguesa de Castrelos, deseñado por Jenaro de la Fuente Domínguez, inaugurado en marzo de 1898, sendo alcalde Antonio López de Neira e bispo Valeriano Menéndez Conde y Álvarez, que recibiron as chaves do recinto.

A José García Barbón.

A historia do cemiterio vai parella á prosperidade de finais do século XIX da cidade de Vigo. A poboación aumentou, e os defuntos tamén. Ó quedar insuficientes os dous cemiterios que había daquela (Picacho e Santiago), a Corporación Municipal deu inicio a un cemiterio novo e máis hixiénico no ano 1889. Optouse polo lugar de Pereiró. Gastando 38.604 pesetas nas expropiacións de 121 terreos e 100.000 na construción, fíxose un camposanto de 62.500 m², rodeado dun muro de pedra de tres metros e medio de altura, con dous grandes paseos centrais e oito corredores, dividido en 16 cadrados para panteóns, sepulturas ordinarias, foxa común e cemiterio civil, con arboredo separándoos.[1] José Elduayen foi o seu principal impulsor e quen financiou a capela, adicada á Virxe das Dores, onde están inhumados o propio Elduayen, que finou no mesmo ano da inauguración, e a súa familia.

Fusilamentos de 1936

[editar | editar a fonte]
Tumba ós asasinados durante a Guerra Civil.

Tralo Golpe de Estado do 18 de xullo de 1936, o 27 de agosto, foron fusilados no cemiterio o alcalde de Vigo, Emilio Martínez Garrido, o alcalde do Concello de Lavadores, José Antela, Ramón González Brunet, Ubaldo Gil Santóstegui, Manuel Rey Gómez, Apolinar Torres e os deputados socialistas Ignacio Seoane, Enrique Heraclio Botana e Antonio Bilbatúa Zubeldía.[2][3]

Persoeiros inhumados [1]

[editar | editar a fonte]
Panteón de Jenaro de la Fuente Domínguez e Jenaro de la Fuente Álvarez.

Arte funeraria

[editar | editar a fonte]

No cemiterio hai varias obras do escultor Francisco Asorey González.

Galería de imaxes

[editar | editar a fonte]
  1. 1,0 1,1 Otero Rodríguez, Isaac Ángel (11/11/2013). "Historia y arte funerario del Cementerio de Pereiró de Vigo". 
  2. «"Lo más selecto" de Vigo en 1936», El País, 28 de agosto de 2008.
  3. Sentenza, páx. 99-100 en Claridade. Revista da Fundación Luís Tilve. Setembro de 2007 Arquivado 01 de marzo de 2014 en Wayback Machine.
  4. Foi inhumada no Cemiterio de Picacho. Os seus restos foron trasladados en 1912 a Pereiró: Vida Gallega, Ano IV Número 38 - 1912 abril Arquivado 24 de setembro de 2015 en Wayback Machine.
  5. Os restos foron trasladados do Pereiro de Aguiar a Pereiró o 9 de agosto de 1932.
  6. 6,0 6,1 Galicia, Traslado de restos, ABC, 7 de novembro de 1924 (en castelán).

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]
  • Blanco, Lino (18/3/2018). "Pereiró, un cementerio com mucha historia". Faro de Vigo (en castelán). p. 12. 

Ligazóns externas

[editar | editar a fonte]