Manuel Lueiro Rey
Manuel Lueiro Rey, nado en Fornelos de Montes o 9 de abril de 1916 e finado no Grove o 11 de outubro de 1990, foi un escritor e xornalista galego. Formou parte da chamada Xeración do 36.
Biografía | |
---|---|
Nacemento | 9 de abril de 1916 Fornelos de Montes, España |
Morte | 11 de outubro de 1990 (74 anos) O Grove, España |
Actividade | |
Ocupación | escritor, xornalista, funcionario |
Obra | |
Obras destacables
| |
Familia | |
Cónxuxe | María Lores González |
Premios | |
Descrito pola fonte | Diccionario bio-bibliográfico de escritores, (vol:II, p.345-346) Enciclopedia Galega Universal Diccionario biográfico español |
Páxina web | manuellueirorey.com |
Traxectoria
editarFoi fillo de Albino Lueiro Soto, mestre, e mais de Adelaida Rey Couto. Aínda que naceu en Fornelos de Montes, por destino do pai, foi vivir ao Grove cando contaba con sete anos de idade. Con doce anos comezou a traballar nunha forxa, e aos 18 comezou a colaborar co periódico pontevedrés El País, que dirixía Roberto Blanco Torres.
Tralo Golpe de Estado do 18 de xullo de 1936, para evitar a represión refuxiouse en Fornelos e no Portovilán, e finalmente decidiu alistarse no bando nacional. Trala fin da guerra regresou a Fornelos, e despois marchou a Madrid a preparar oposicións para auxiliar do corpo técnico do Ministerio de Facenda. Aprobounas en 1942, e en 1944 conseguiu praza en Pontevedra. En 1948 participou na reestrea da peza teatral Quen matou o meco?. Militou na clandestinidade no Partido Comunista.
Escribiu na prensa co pseudónimo Gudea[1], e desde a posguerra colaborou en medios como Litoral, Diario de Pontevedra, La Noche, El Correo Gallego, La Voz de Galicia, Galicia, Correo Gallego, Diario de León, Diario Regional de Valladolid, ABC, La Hoja del Lunes, A Nosa Terra, Sonata, Cartel, Chan, Ínsua, Coordenadas, Dorna, Espiral ou Congostra. Colaborou tamén con Radio España Independiente.
Publicou varias obras en castelán. En 1966 consegue o Premio de novela Ciudad de Oviedo coa obra Manso.[2] O texto foi publicado en España en 1967, mutilado pola censura. Apareceu en edición íntegra en Buenos Aires en 1968[a] e en 1996 foi publicada en galego pola Editorial Galaxia, con tradución de María Xesús Vidal Alves e limiar de Xesús Alonso Montero.
Viaxou a América en 1968, 1972 e 1978, onde contactou con Luís Seoane, Lorenzo Varela, Arturo Cuadrado e Rafael Dieste. O seu primeiro libro en galego foi Un tempo de sol a sol (poemas do neno galego) (1971), ao que seguiu Non deberían medrar (1974), con prólogo de Seoane.
Na súa honra o Concello do Grove creou en 1992 o Premio de narrativa Manuel Lueiro Rey e o Concello de Fornelos de Montes creou en 2012 o Premio de poesía Manuel Lueiro Rey e en 2017 o Premio de xornalismo Manuel Lueiro Rey.
Vida persoal
editarCasou no Grove con María Lores González en xaneiro de 1944, e tiveron cinco fillos: Manuel (1945), Francisco (1948), Adela (1952), Víctor (1958) e Eugenio (1962).
Obra en galego
editarPoesía
editar- Un tempo de sol a sol (poemas do neno galego) (Edicións do Centro de Betanzos, 1971)
- Escolma ferida (Ediciós do Castro, 1977)
- Nova escolma ferida (Ediciós do Castro, 1988)
- Derradeira escolma ferida (Xerais, 2003; edición de Ramón Nicolás)
Narrativa
editar- Non debían medrar (Ediciós do Castro, 1974).[b]
- O sol na crista do galo (Ediciós do Castro, 1982).[c][3]
Ensaio
editar- O Grove: canción do sal e do vento (Xerais, 2005)
Obra en castelán
editarPoesía
editar- Nacencia. Cuentos y poemas (Vigo, 1950). Publicado co pseudónimo Gudea.[d]
- Juncia de amor y vida (Pontevedra, 1959)
- Sonetos a la ciudad de Vigo (Pontevedra, 1960)
- La noche espera el alba (Botella al mar, 1971)
- Vigo en tres paisajes (Vigo, 1990)
- Camino de sueños, 1992.
- Memoria de la raíz de las casas (Ediciós do Castro, 1992)
- Mientras crece la hierba (Puente de la Aurora, 1997)
Narrativa
editar- Manso (Oviedo, 1967;[2] Oberón, 1968;[a] Galaxia, 1996).
- Vicente y el otro (Editorial Oberón, Buenos Aires, 1968).[e]
- Manos de ausencia (prosas) (Libertarias, 1986)
- Un río que camina (Orígenes, 1987)
- Hundezelle y otras vidas maltratadas (Ronsel, 1998). Póstuma.
Ensaio
editar- Crónica de una transición intransigente (Ediciós do Castro, 1985)
Recoñecementos
editar- Premio Casa de Galicia de Buenos Aires 1952 por Sinfonía de luz galaica.
- Premio Ciudad de Vigo, por Sonetos a la ciudad de Vigo.
- Premio Ciudad de Oviedo 1966, por Manso.
- Unha Casa da Cultura do Concello do Grove leva o nome de Manuel Lueiro Rey.
Notas
editar- ↑ 1,0 1,1 A edición da Oberón (Buenos Aires) leva portada de Luís Seoane.
- ↑ Despois incluído na Biblioteca de Autores Galegos.
- ↑ Despois incluído na Biblioteca das Letras Galegas e na Biblioteca Galega 120.
- ↑ Ilustrado por Ernesto Goday Caamaño.
- ↑ Con prólogo de Xesús Alonso Montero e portada de Luís Seoane.
- Referencias
- ↑ Couceiro Freijomil, A. (1952). "Lueiro Rey, Manuel". Diccionario bio-bibliográfico de escritores (en castelán) II. Santiago de Compostela: Bibliófilos Gallegos. p. 345-346.
- ↑ 2,0 2,1 Bresadola, Andrea (2017). "Manuel Lueiro Rey frente a la censura franquista: los avatares de Manso". Creneida (Universidad de Córdoba) (5): 139–197. ISSN 2340-8960.
- ↑ Vilavedra, Dolores, ed. (2000). Diccionario da literatura galega. Obras III. Vigo: Editorial Galaxia. p. 436. ISBN 84-8288-365-8.
Véxase tamén
editarWikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Manuel Lueiro Rey |
Bibliografía
editar- "Lueiro Rey, Manuel". Dicionario biográfico de Galicia 2. Ir Indo Edicións. 2010-2011. p. 261.
- "Lueiro Rey, Manuel". Enciclopedia Galega Universal. Ir Indo. 1999-2002. ISBN 84-7680-288-9.
- Barreiro, Herminio (1991). "Memoria breve de Manuel Lueiro" (PDF). Dorna: expresión poética galega (17): 85–87. ISSN 0213-3806.
- Fernández del Riego, F. (1992) [1990]. Diccionario de escritores en lingua galega (2ª ed.). Do Castro. p. 252. ISBN 84-7492-465-0.
- Hermida García, Modesto (1991). "Manuel Lueiro Rey, unha paixón silenciada" (PDF). Dorna: expresión poética galega (17): 89–92. ISSN 0213-3806.
- Martul, L. (2005). "Lueiro Rey, Manuel". Gran Enciclopedia Galega Silverio Cañada (DVD). El Progreso. ISBN 84-87804-88-8.
- Nicolás, R. (coord.); Aleixandre, M.; Montero, X. A.; Alonso, F.; Aneiros, R. (2013). Manuel Lueiro Rey (1916-1990). A liberdade ferida. Vigo: Xerais. ISBN 978-84-9914-506-8. Arquivado dende o orixinal o 15 de setembro de 2019. Consultado o 21 de xuño de 2023.
- Vilavedra, Dolores, ed. (1995). Diccionario da literatura galega. Autores I. Vigo: Editorial Galaxia. pp. 354–355. ISBN 84-8288-019-5.
Ligazóns externas
editar- Páxina web dedicada ao escritor
- Requeixo, Armando. Manuel Lueiro Rey en Criticalia.
- "O Grove y Fornelos aúnan fuerzas para lograr las Letras Galegas para Lueiro Rey". Faro de Vigo (en castelán). 10/4/2017.