Android

sistema operativo para móbiles

Android é un sistema operativo para móbiles baseado en Linux, que xunto con aplicacións middleware[6] está destinado para ser empregado en dispositivos móbiles como teléfonos intelixentes, tabletas, Google TV e outros dispositivos[7]. É desenvolvido pola Open Handset Alliance, a cal é liderada por Google. Este sistema polo xeral manexa aplicacións como PlayStore.

Android
DesenvolvedorGoogle Inc., Open Handset Alliance, Android Open Source Project
Familia de S.O.Linux
Lanzamento20 de setembro de 2008
En galegoSi[1][2]
Interface de usuarioInterface gráfica de usuario
Modelo de desenvolvementoSoftware de código aberto[3] e con partes privativas en parte dos dispositivos móbiles.
NúcleoLinux (variante do kernel)[4]
Tipo de núcleoMonolítico
LicenzaApache 2.0, coas modificacións do núcleo Linux baixo a GNU GPL v2[5]
Última versión estable8.1.0 "Oreo" 5 de decembro de 2017
Estado actualEn desenvolvemento
Sitio webwww.android.com
Samsung Galaxy Note con Android 4.4.
Samsung Galaxy Tab 10.1 con Android 3.1.

Desde Android 5.0 Lollipop na versión oficial inclúese de serie a interface en galego.[8][9]

O 17 de maio de 2017 presentouse Android Go, unha versión máis lixeira do sistema, para axudar a que a metade do mundo sen teléfonos intelixentes consiga un en menos de cinco anos. Inclúe versións especiais das súas aplicacións onde o consumo de datos redúcese ó máximo.[10]

Historia

editar

Foi desenvolvido inicialmente por Android Inc., unha firma mercada por Google en 2005[11]. É o principal produto da Open Handset Alliance, un conglomerado de fabricantes e desenvolvedores de hardware, software e operadores de servizo[12]. As unidades vendidas de teléfonos intelixentes con Android sitúanse no primeiro posto nos Estados Unidos, no segundo e terceiro trimestres de 2010[13][14][15], cunha cota de mercado de 43,6% no terceiro trimestre[16]. A nivel mundial alcanzou unha cota de mercado do 50,9% durante o cuarto trimestre de 2011, máis do dobre que o segundo sistema operativo (iOS de iPhone), con máis cota[17].

Ten unha gran comunidade de desenvolvedores escribindo aplicacións para estender a funcionalidade dos dispositivos. Á data, excedéronse as 400.000 aplicacións (das cales, dous terzos son gratuítas) dispoñíbeis para a tenda de aplicacións oficial de Android, Google Play, sen ter en conta aplicacións doutras tendas non oficiais para Android, como poden ser a App Store de Amazon ou a tenda de aplicacións Samsung Apps de Samsung[18][19]. Google Play é a tenda de aplicacións en liña administrada por Google, aínda que existe a posibilidade de obter software externamente. Os programas están escritos na linguaxe de programación Java[20]. No entanto, non é un sistema operativo libre de malware, aínda que a maioría deste é descargado de sitios de terceiros[21].

O sistema Android anunciouse o 5 de novembro de 2007 xunto coa creación da Open Handset Alliance, un consorcio de 78 compañías de hardware, software e telecomunicacións adicadas ao desenvolvemento de estándares abertos para dispositivos móbiles[22][23]. Google liberou a maioría do código de Android baixo a licenza Apache, unha licenza libre e de código aberto[24].

A estrutura do sistema operativo Android componse de aplicacións que se executan nun framework Java de aplicacións orientadas a obxectos sobre o núcleo das bibliotecas de Java nunha máquina virtual Dalvik con compilación en tempo de execución. As bibliotecas escritas en linguaxe C inclúen un administrador de interface gráfica (surface manager), un framework OpenCore, unha base de datos relacional SQLite, unha interface de programación de API gráfica OpenGL É 2.0 3D, un motor de renderizado WebKit, un motor gráfico SGL, SSL e unha biblioteca estándar de C Bionic. O sistema operativo está composto por 12 millóns de liñas de código, incluíndo 3 millóns de liñas de XML, 2,8 millóns de liñas de linguaxe C, 2,1 millóns de liñas de Java e 1,75 millóns de liñas de C++.

Etimoloxía

editar

Tanto o nome Android como Nexus One fan alusión á novela de Philip K. Dick Soñan os androides con ovellas eléctricas?, que posteriormente foi adaptada ao cinema como Blade Runner. Tanto o libro como a película céntranse nun grupo de androides chamados replicativos do modelo Nexus-6[25].

O logotipo é o robot "Andy".

Adquisición por parte de Google

editar

En xullo de 2005, Google adquiriu Android Inc., unha pequena compañía de Palo Alto, California fundada en 2003[26]. Entre os cofundadores de Android que se foron a traballar a Google están Andy Rubin (cofundador de Danger)[27], Rich Miner (cofundador de Wildfire Communications, Inc.)[28], Nick Sears (algunha vez VP en T-Mobile)[29], e Chris White (quen encabezou o deseño e o desenvolvemento da interface en WebTV)[30]. Daquela pouco sabíase das funcións de Android Inc., fóra de que desenvolvían software para teléfonos móbiles[26]. Isto deu pé a rumores de que Google estaba a planear entrar no mercado dos teléfonos móbiles.

En Google, o equipo liderado por Rubin desenvolveu unha plataforma para dispositivos móbiles baseada no kernel de Linux, que foi proporcionado a fabricantes de dispositivos e operadores coa promesa de prover un sistema flexíbel e actualizábel. Informouse que Google aliñara xa unha serie de fabricantes de hardware e software e sinalou aos operadores que estaba aberto a diversos graos de cooperación pola súa banda[31][32][33]. A especulación sobre que o sistema Android de Google entraría no mercado da telefonía móbil incrementouse en decembro de 2006[34]. Reportes da BBC e The Wall Street Journal sinalaron que Google quería os seus servizos de procura e aplicacións en teléfonos móbiles e estaba moi empeñado niso. Medios impresos e en liña axiña reportaron que Google estaba a desenvolver un teléfono coa súa marca[35].

En setembro de 2007, InformationWeek difundiu un estudo de Evalueserve que informaba de que Google solicitara diversas patentes na área da telefonía móbil[36][37].

Open Handset Alliance

editar

O 5 de novembro de 2007 a Open Handset Alliance, un consorcio de varias compañías entre as que están Texas Instruments, Broadcom Corporation, Nvidia, Qualcomm, Samsung Electronics, Sprint Nextel, Intel, LG, Marvell Technology Group, Motorola, e T-Mobile estreouse co fin de desenvolver estándares abertos para dispositivos móbiles[12]. Xunto coa formación da Open Handset Alliance, a OHA estreou o seu primeiro produto, Android, unha plataforma para dispositivos móbiles construída sobre a versión 2.6 do kernel de Linux.

O 9 de decembro de 2008, anunciouse que se unirían 14 novos membros ao proxecto Android, incluíndo PacketVideo, ARM Holdings, Atheros Communications, Asustek, Garmin, Softbank, Sony Ericsson, Toshiba, Vodafone e ZTE[38][39].

Historial de actualizacións

editar
 
Versións de Android dende decembro de 2009. A novembro de 2013 ao redor do 52% dos aparellos aínda empregaban Jellybean.

Android viu numerosas actualizacións desde a súa liberación inicial. Estas actualizacións ao sistema operativo base tipicamente arranxan erros e agregan novas funcións. Xeralmente cada actualización do sistema operativo Android é desenvolvida baixo un nome en código dun elemento relacionado con sobremesas, doces americanos en orde alfabético.

Android foi criticado moitas veces pola fragmentación que sofren os seus terminais ao non ser soportado con actualizacións constantes polos distintos fabricantes. Pensouse que esta situación cambiaría despois dun anuncio de Google no que comunicou que os fabricantes se comprometeran a aplicar actualizacións polo menos 18 meses desde a súa saída ao mercado, pero isto ao final nunca se concretou e o proxecto cancelouse[40].

Os nomes en código están en orde alfabética.

Versión Descrición
1.0
Liberado o 23 de setembro de 2008[41]
1.1
Liberado o 9 de febreiro de 2009[42]
1.5 (Cupcake)
Baseado no kernel de Linux 2.6.27
O 30 de abril de 2009, a actualización 1.5 (Cupcake) para Android foi liberada.[43][44] Houbo varias características novas e actualizacións na interface de usuario na actualización 1.5:[45]
  • Posibilidade de gravar e reproducir vídeos a través do modo camcorder
  • Capacidade de subir vídeos a YouTube e imaxes a Picasa directamente desde o teléfono
  • Un novo teclado con predición de texto
  • Soporte para Bluetooth A2DP e AVRCP
  • Capacidade de conexión automática para conectar a auricular Bluetooth a certa distancia
  • Novos widgets e cartafoles que se poden colocar nas pantallas de inicio
  • Transicións de pantalla animadas
1.6 (Donut)
Baseado no kernel de Linux 2.6.29[46]
O 15 de setembro de 2009, o SDK 1.6 (Donut) foi liberado.[47][48] Incluíuse nesta actualización:[46]
  • Unha experiencia mellorada no Android Market
  • Unha interface integrada de cámara, filmadora e galería
  • A galería agora permite aos usuarios seleccionar varias fotos para eliminalas
  • Procura por voz actualizada, con resposta máis rápida e maior integración con aplicacións nativas, incluíndo a posibilidade de marcar a contactos
  • Experiencia de procura mellorada que permite buscar marcadores, historiais, contactos e páxinas web desde a pantalla de inicio.
  • Actualización de soporte para CDMA/EVDO, 802.1x, VPN e text-to-speech
  • Soporte para resolucións de pantalla WVGA
  • Melloras de velocidade nas aplicacións de procura e cámara
  • Framework de xestos e ferramenta de desenvolvemento GestureBuilder
  • Navegación gratuíta turn-by-turn de Google
2.0 / 2.1 (Eclair)
Baseado no kernel de Linux 2.6.29[49]
O 26 de outubro de 2009, o SDK 2.0 (Eclair) foi liberado.[50] Os cambios incluíron:[51]
  • Velocidade de hardware optimizada
  • Soporte para máis tamaños de pantalla e resolucións
  • Interface de usuario renovada
  • Nova interface de usuario no navegador e soporte para HTML5
  • Novas listas de contactos
  • Unha mellor relación de contraste para os fondos
  • Melloras en Google Maps 3.1.2
  • Soporte para Microsoft Exchange
  • Soporte integrado de flash para a cámara
  • Zoom dixital
  • MotionEvent mellorado para captura de eventos multi-touch[52]
  • Teclado virtual mellorado
  • Bluetooth 2.1
  • Fondos de pantalla animados

O SDK 2.0.1 foi liberado o 3 de decembro de 2009.[53]

O SDK 2.1 foi liberado o 12 de xaneiro de 2010.[54]

2.2 (Froyo)[55]
Baseado no kernel de Linux 2.6.32[56]
O 20 de maio de 2010, o SDK 2.2 (Froyo) foi liberado.[55] Os cambios incluíron:[56]
  • Optimización xeral do sistema Android, a memoria e o rendemento[57]
  • Melloras na velocidade das aplicacións, grazas á implementación de JIT[58]
  • Integración do motor JavaScript V8 do Google Chrome na aplicación Browser
  • Soporte mellorado de Microsoft Exchange (regras de seguridade, recoñecemento automático, GAL look-up, sincronización de calendario, limpeza remota)
  • Lanzador de aplicacións mellorado con accesos directos ás aplicacións de teléfono e Browser
  • Funcionalidade de Wi-Fi hotspot e tethering por USB
  • Permite desactivar o tráfico de datos a través da rede da operador
  • Actualización do Market con actualizacións automáticas[57]
  • Cambio rápido entre múltiples idiomas de teclado e os seus dicionarios
  • Marcación por voz e compartir contactos por Bluetooth
  • Soporte para contrasinais numéricos e alfanuméricas
  • Soporte para campos de carga de arquivos na aplicación Browser[59]
  • Soporte para a instalación de aplicación na memoria expansible
  • Soporte para Adobe Flash 10.1[60]
  • Soporte para pantallas de alto número de Puntos por polgada, tales como 4" 720p[61]
2.3 (Gingerbread)[62]
Baseado no kernel de Linux 2.6.35.7 Actual en smat[63]
O 6 de decembro de 2010, o SDK 2.3 (Gingerbread) foi liberado.[62] Os cambios incluíron:[63]
  • Soporte para dispositivos móbiles
  • Actualización do deseño da interface de usuario
  • Soporte para pantallas extra grandes e resolucións WXGA e maiores[61]
  • Soporte nativo para telefonía VoIP SIP
  • Soporte para reprodución de vídeos WebM/VP8 e decodificación de son AAC
  • Novos efectos de son como reverberación, ecualización, virtualización dos auriculares e reforzo de graves
  • Soporte para Near Field Communication
  • Funcionalidades de cortar, copiar e pegar dispoñibles ao longo do sistema
  • Teclado multi-táctil redeseñado
  • Soporte mellorado para desenvolvemento de código nativo
  • Melloras na entrada de datos, sons e gráficos para desenvolvedores de xogos
  • Recolección de elementos concorrentes para un maior rendemento
  • Soporte nativo para máis sensores (como xiroscopios e barómetros)
  • Un administrador de descargas para descargar arquivos grandes
  • Administración da enerxía mellorada e control de aplicacións mediante o administrador de tarefas
  • Soporte nativo para múltiples cámaras
  • Cambio de sistema de arquivos de YAFFS a ext4[64]
3.0 / 3.1 / 3.2 (Honeycomb)[65]
  • Mellor soporte para tabletas[66]
  • Escritorio 3D con widgets redeseñados
  • Sistema multitarefa mellorado
  • Melloras no navegador web predeterminado, entre o que destaca a navegación por pestanas, autorecheo de formularios, sincronización de favoritos con Google Chrome e navegación privada
  • Soporte para videoconferencias mediante Google Talk
  • Mellor soporte para redes Wi-Fi, así como gardar unha cada configuración independente para cada SSID
  • Engade soporte para unha gran variedade de periféricos e accesorios con conexión USB: teclados, ratos, hubs, dispositivos de xogo e cámaras dixitais. Cando un accesorio está conectado, o sistema busca a aplicación necesaria e ofrece a súa execución.
  • Os widgets poden redimensionarse de forma manual sen a limitación do número de cadros que teña cada escritorio.
  • Engádese soporte opcional para redimensionar correctamente as aplicacións inicialmente creadas para móbil para que se vexan ben en Tablets
4.0 (Ice Cream Sandwich)
  • Versión que unifica o uso en calquera dispositivo, tanto en teléfonos, tabletas, televisores, netbooks etc.
  • Interface limpa e moderna cunha nova fonte chamada "Roboto", moi ao estilo de Honeycomb.
  • Opción de utilizar os botóns virtuais na interface de usuario, en lugar dos botóns táctiles capacitivos.
  • chega a aceleración por hardware, o que significa que a interface poderá ser manexada e debuxada pola GPU e aumentando notablemente a súa rapidez, a súa resposta e evidentemente, a experiencia de usuario.
  • Multitarefa mellorada, estilo Honeycomb. Engadindo a posibilidade de finalizar unha tarefa simplemente desprazándoa fose da lista.
  • Engadiu un xestor do tráfico de datos de Internet. A contorna permítelle establecer alertas cando chegue a unha certa cantidade de uso e desactivación dos datos cando se pasa do seu límite.
  • Os widgets están nunha nova pestana, que figuran nunha lista similar ás aplicacións no menú principal.
  • O corrector de texto foi redeseñado e mellorado, ofrecendo a opción de tocar nunha palabra para que nos apareza unha lista coas diferentes opcións de edición e suxestións de palabras similares.
  • As notificacións ten a posibilidade de descartar as que non son importantes e tamén despregar a barra de notificacións co dispositivo bloqueado.
  • A captura de pantalla, con só pulsando o botón de baixar volume e o botón de aceso.
  • A aplicación da cámara levouse un bo lavado de cara, con novas utilidades como é a posibilidade de facer fotografías panorámicas de forma automática.
  • Android Beam é a nova característica que nos permitirá compartir contido entre teléfonos. Vía NFC (Near Field Communication).
  • Recoñecemento de voz do usuario
  • Aplicación de teléfono novo coa funcionalidade de caixa de correos de voz visual que lle permite adiantalo ou retroceder as mensaxes de voz.
  • Recoñecemento facial, o que faría que poidas cambiar a vista
  • Os cartafol son moito máis fáciles de crear, cun estilo de arrastrar e soltar
  • Un único e novo framework para as aplicacións
  • O usuario terá ferramentas para ocultar e controlar as aplicacións que nos inclúa a operadora de quenda ou o fabricante, liberando recursos de segundo plano (ciclos de execución e memoria RAM). Mentres tanto, non se poderán desinstalar.
  • Soporte nativo do colector MKV
  • Soporte nativo para o uso de Stylus (lapis táctil).
4.1/ 4.2/4.3 (Jelly Bean)
  • Linux kernel 3.1.10
5.0/5.1 (Kit Kat)
  • Android Runtime (ART) con compilación AOT e mellora no rexistro de lixo.
  • Soporte para CPUs de 64-bits.
  • OpenGL ES 3.1.
  • Lapela de tarefas recentes no canto de aplicacións, cun límite de tarefas por aplicación.
  • Soporte para impresión.
  • Mellora da interface e o seu estilo.
  • Proxecto Volta para a mellora no rendemento das baterías.
6.0 Marshmallow 5 de outubro de 2015
7.0/7.1 Nougat Lanzado o 22 de agosto de 2016 (7.0) e 4 de outubro de 2016 (7.1)
  • Mellora das animacións
  • Incorpóranse novos emojis
  • Incorporase JAVA 8
  • Nova API Vulkan con mellor rendemento gráfico
  • É posible arrastrar contido dunha aplicación a outra
8.0 Oreo

Características

editar

Características e especificacións actuais:[67][68][69]

Deseño de dispositivo A plataforma é adaptable a pantallas máis grandes, VGA, biblioteca de gráficos 2D, biblioteca de gráficos 3D baseada nas especificacións da OpenGL É 2.0 e deseño de teléfonos tradicionais.
Almacenamento SQLite, unha base de datos liviá, que é usada para propósitos de almacenamento de datos.
Conectividade Android soporta as seguintes tecnoloxías de conectividade: GSM/EDGE, IDEN, CDMA, EV-DO, UMTS, Bluetooth, Wi-Fi, LTE e WiMAX.
Mensaxería SMS e MMS son formas de mensaxería, incluíndo mensaxería de texto e agora a Android Cloud to Device Messaging Framework (C2DM) é parte do servizo de Push Messaging de Android.
Navegador web O navegador web incluído en Android baséase no motor de renderizado de código aberto WebKit, emparellado co motor JavaScript V8 de Google Chrome. O navegador obtén unha puntuación de 93/100 no test Acid3.
Soporte de Java Aínda que a maioría das aplicacións están escritas en Java, non hai unha máquina virtual Java na plataforma. O bytecode Java non é executado, senón que primeiro se compila nun executable Dalvik e corre na Máquina Virtual Dalvik. Dalvik é unha máquina virtual especializada, deseñada especificamente para Android e optimizada para dispositivos móbiles que funcionan con batería e que teñen memoria e procesador limitados. O soporte para J2PÓDEME ser agregado mediante aplicacións de terceiros como o J2ME MIDP Runner.[70]
Soporte multimedia Android soporta os seguintes formatos multimedia: WebM, H.263, H.264 (en 3GP ou MP4), MPEG-4 SP, AMR, AMR-WB (nun colector 3GP), AAC, HEI-AAC (en colectores MP4 ou 3GP), MP3, MIDI, Ogg Vorbis, WAV, JPEG, PNG, GIF e BMP.[69]
Soporte para streaming Streaming RTP/RTSP (3GPP PSS, ISMA), descarga progresiva de HTML (HTML5 <vídeo> tag). Adobe Flash Streaming (RTMP) é soportado mediante o Adobe Flash Player. Planéase o soporte de Microsoft Smooth Streaming co port de Silverlight a Android. Adobe Flash HTTP Dynamic Streaming estará dispoñíbel mediante unha actualización de Adobe Flash Player.
Soporte para hardware adicional Android soporta cámaras de fotos, de vídeo, pantallas táctiles, GPS, acelerómetros, xiroscopios, magnetómetros, sensores de proximidade e de presión, termómetro, aceleración 2D e 3D.
Contorna de desenvolvemento Inclúe un emulador de dispositivos, ferramentas para depuración de memoria e análise do rendemento do software. A contorna de desenvolvemento integrado é Eclipse (actualmente 3.4, 3.5 ou 3.6) usando o plugin de Ferramentas de Desenvolvemento de Android.
Google Play Google Play é un catálogo de aplicacións gratuítas ou de pago no que poden ser descargadas e instaladas en dispositivos Android sen a necesidade dun PC.
Multi-táctil Android ten soporte nativo para pantallas multi-táctiles que inicialmente fixeron a súa aparición en dispositivos como o HTC Hero. A funcionalidade foi orixinalmente desactivada a nivel de kernel (posiblemente para evitar infrinxir patentes doutras compañías).[71] Máis tarde, Google publicou unha actualización para o Nexus One e o Motorola Droid que activa o soporte para pantallas multi-táctiles de forma nativa.[72]
Bluetooth O soporte para A2DF e AVRCP foi agregado na versión 1.5;[45] o envío de arquivos (OPP) e a exploración do directorio telefónico foron agregados na versión 2.0;[51] e o marcado por voz xunto co envío de contactos entre teléfonos fórono na versión 2.2.[56]
Videochamada Android soporta vídeo-conferencia a través de Google Talk desde a súa versión HoneyComb.
Multitarea Multitarefa real de aplicacións está dispoñible, é dicir, as aplicacións que non estean a se executar en primeiro plano reciben ciclos de reloxo, a diferenza doutros sistemas da competencia na que a multitarefa é conxelada[73]
Características baseadas en voz A procura en Google a través de voz está dispoñible como "Entrada de Procura" desde a versión inicial do sistema.[74]
Tethering Android soporta tethering, que permite ao teléfono ser usado como un punto de acceso con fíos ou sen fíos (todos os teléfonos desde a versión 2.2, non oficial en teléfonos con versión 1.6 ou superiores mediante aplicacións dispoñibles no Android Market, por exemplo PdaNet). Para permitir a un PC usar a conexión 3G do móbil android poderíase requirir a instalación de software adicional.[75]

Arquitectura

editar
 
Arquitectura do sistema Android.

Os compoñentes principais do sistema operativo de Android (cada sección descríbese en detalle):

  • Aplicacións: as aplicacións base inclúen un cliente de correo electrónico, programa de SMS, calendario, mapas, navegador, contactos e outros. Todas as aplicacións están escritas en linguaxe de programación Java.
  • Marco de traballo de aplicacións: os desenvolvedores teñen acceso completo aos mesmos APIs do framework usados polas aplicacións base. A arquitectura está deseñada para simplificar a reutilización de compoñentes; calquera aplicación pode publicar as súas capacidades e calquera outra aplicación pode logo facer uso desas capacidades (suxeito a regras de seguridade do framework). Leste mesmo mecanismo permite que os compoñentes sexan substituídos polo usuario.
  • Bibliotecas: Android inclúe un conxunto de bibliotecas de C/C++ usadas por varios compoñentes do sistema. Estas características exponse aos desenvolvedores a través do marco de traballo de aplicacións de Android; algunhas son: System C library (implementación biblioteca C estándar), bibliotecas de medios, bibliotecas de gráficos, 3D e SQLite, entre outras.
  • Runtime de Android: Android inclúe un set de bibliotecas base que proporcionan a maior parte das funcións dispoñibles nas bibliotecas base da linguaxe Java. Cada aplicación Android corre o seu propio proceso, coa súa propia instancia da máquina virtual Dalvik. Dalvik foi escrito de forma que un dispositivo pode correr múltiples máquinas virtuais de forma eficiente. Dalvik executa arquivos no formato Dalvik Executable (.dex), o cal está optimizado para memoria mínima. A Máquina Virtual está baseada en rexistros e corre clases compiladas polo compilador de Java que foron transformadas ao formato .dex pola ferramenta incluída "dx".
  • Núcleo Linux: Android depende de Linux para os servizos base do sistema como seguridade, xestión de memoria, xestión de procesos, pila de rede e modelo de controladores. O núcleo tamén actúa como unha capa de abstracción entre o hardware e o resto da pila de software.

As versións de Android reciben nome de sobremesas en inglés. En cada versión a sobremesa elixida empeza por unha letra distinta seguindo unha orde alfabética:

  • Oficiais:
    • A: Apple Pie (v1.0), Torta de mazá
    • B: Banana Bread (v1.1), Pan de plátano
    • C: Cupcake (v1.5), madalena glaseada.
    • D: Donut (v1.6), rosquilla.
    • E: Éclair (v2.0/v2.1), pastel francés coñecido en como xuxo.
    • F: Froyo (v2.2), (abreviatura de «frozen yogurt») iogur xeado.
    • G: Gingerbread (v2.3), pan de xenxibre.
    • H: Honeycomb (v3.0/v3.1/v3.2), panal.
    • I: Ice Cream Sandwich (v4.0), sándwich de xeado.
    • J: Jelly Bean (v4.1/v4.2), Xudía de gominola.
    • K: KitKat (v4.4): Kit Kat
    • L: Lollipop (v5.0/v5.1): (caramelo con pau)
    • M: Marshmallow (v6.0): Marshmallow
    • N: Nougat (v7.0): Nougat
    • O: Oreo (v8.0/v8.1)
    • P: Pie (v9.0)
    • Q: Android 10 (v10.0)

Usos e dispositivos

editar

O sistema operativo Android úsase en teléfonos intelixentes, computadores portátiles, netbooks, tabletas, Google TV, reloxos de pulseira[76] auriculares[77] e outros dispositivos.,[78][79][80], sendo este sistema operativo accesible desde terminais de menos de 100 euros até terminais que superen os 600, obviando, evidentemente as súas diferenzas técnicas.

A plataforma de hardware principal de Android é a arquitectura ARM. Hai soporte para x86 no proxecto Android-x86[81], e Google TV utiliza unha versión especial de Android x86.

O primeiro teléfono dispoñible no mercado para executar Android foi o HTC Dream, dado a coñecer ao público o 22 de outubro de 2008[82]. A principios de 2010 Google colaborou con HTC para lanzar o seu produto estrela en dispositivos Android[83], o Nexus One. A isto seguiu en 2010 o Samsung Nexus S e en 2011 o Galaxy Nexus. Na actualidade existen máis de 400.000 aplicacións para Android e estímase que uns 550.000 teléfonos móbiles se activan diariamente.

iOS e Android 2.3.3 "Gingerbread" poden ser configurado para un arranque dual nun iPhone ou iPod Touch liberados coa axuda de OpeniBoot e iDroid[84][85].

 
Teléfono móbil Samsung Galaxy Spica cunha versión de Android 2.1

Deseño e desenvolvemento

editar
 
Teléfono móbil virtual con Android 0.9 Beta

Android, ao contrario que outros sistemas operativos para dispositivos móbiles como iOS ou Windows Phone, desenvólvese de forma aberta e pódese acceder tanto ao código fonte[86] como á listaxe de incidencias[87] onde se poden ver problemas aínda non resoltos e reportar problemas novos.

O que se teña acceso ao código fonte non significa que se poida ter sempre a última versión de Android nun determinado móbil, xa que o código para soportar o hardware (controladores) de cada fabricante normalmente non é público, así que faltaría un anaco básico do firmware para poder facelo funcionar en devandito terminal, e porque as novas versións de Android adoitan requirir máis recursos, polo que os modelos máis antigos quedan descartados por razóns de memoria (RAM), velocidade de procesador etc.

Nos seus comezos, Android era eminentemente un sistema operativo pensado para usar con teclado[88], e grazas a un cursor poder navegar entre as aplicacións. Desde o seu comezo, Android foi altamente personalizable. Pouco despois, antes do lanzamento do primeiro teléfono Android, esta filosofía cambiou para converterse en eminentemente táctil, e poder competir contra o recentemente lanzado iPhone.

Aplicacións

editar

As aplicacións desenvólvense habitualmente na linguaxe Java con Android Software Development Kit (Android SDK), pero están dispoñibles outras ferramentas de desenvolvemento, incluíndo un Kit de Desenvolvemento Nativo para aplicacións ou engadidos en C ou C++, Google App Inventor e unha contorna visual para programadores novatos. Tamén é posible usar as librerías Qt grazas ao proxecto Necessitas SDK.

O desenvolvemento de aplicacións para Android non require aprender linguaxes complexas de programación. Todo o que se necesita é un coñecemento aceptable de Java e estar en posesión do kit de desenvolvemento de software ou «SDK» provisto por Google, o cal se pode descargar gratuitamente[89].

Google Play

editar

Google Play é a tenda en liña de software desenvolvida por Google para dispositivos Android. Unha aplicación chamada "play store" que se atopa instalada na maioría dos dispositivos Android e permite aos usuarios navegar e descargar aplicacións publicadas polos deseñadores. Google retribúe aos deseñadores co 70% do prezo das aplicacións. As aplicacións de balde, tamén dispoñibles en Play Store, pódense financiar coa publicidade.

Por outra banda, os usuarios poden instalar aplicacións desde outras tendas virtuais (tales como Amazon Appstore[90] ou SlideME), ou directamente no dispositivo se se dispón do arquivo APK da aplicación.[Cómpre referencia]

Privacidade

editar

Descubríronse certos comportamentos nalgúns dispositivos que limitan a privacidade dos usuarios, de modo similar a iPhone, pero ocorre ao activar a opción «Usar redes sen fíos» no menú «Localización e seguridade», avisando que se gardarán estes datos, e borrándose ao desactivar esta opción, pois se usan como caché e non como log tal como fai iPhone[91].

Mercadotecnia

editar

O logotipo de Android foi deseñado coa fonte Droid, feita por Ascender Corporation[92].

O verde é a cor do robot Android que representa o sistema operativo. A cor print é PMS 376C e cor GBN en hexadecimal é #A4C639, como se específica na Android Brand Guidelines[93].

Tipografía

editar

A tipografía de Android chámase Norad, só usado no texto do logo[94]. Para Ice cream Sandwich introdúcese unha tipografía chamada Roboto, que, segundo os propios creadores, está pensada para se mellor lexible nos dispositivos de alta resolución.

Cota de mercado

editar

A compañía de investigación de mercado Canalys estima que no segundo trimestre de 2009, Android tería 2,8% do mercado de teléfonos intelixentes a nivel mundial[95].

En febreiro de 2010, ComScore dixo que a plataforma Android tiña o 9% do mercado de teléfonos intelixentes nos Estados Unidos, como estaba taxado polos operadores. Esta cifra foi superior ao estimado anterior de novembro de 2009, o cal foi do 9%[96]. Para finais do terceiro trimestre de 2010, o mercado de Android nos Estados Unidos medrara nun 21,4%[97].

En maio de 2010, Android superou en vendas a iPhone, o seu principal competidor. De acordo a un informe do grupo NPD, Android obtivo un 28% de vendas no mercado dos Estados Unidos, un 8% máis que no trimestre anterior. No segundo trimestre de 2010, os dispositivos iOS incrementaron a súa participación nun 1%, indicando que Android está a tomar mercado principalmente de RIM[13]. Ademais, os analistas apuntaron que as vantaxes de que Android fose un sistema multi-canle, multi-operador, permitiríalle duplicar o rápido éxito que obtivo o sistema Windows Mobile de Microsoft[98].

A principios de outubro de 2010, Google agregou 20 países á súa lista de lugares xeográficos onde os desenvolvedores poden enviar aplicacións. Para mediados de outubro, a compra de aplicacións estaba dispoñíbel nun total de 32 países[99].

En decembro de 2011 Andy Rubin dixo que se activaban 700.000 dispositivos diariamente[100]. Anteriormente, en xullo de 2011, declarouse que se activan uns 550.000 dispositivos Android cada día[101], en comparación con decembro de 2010, que se activaban 300.000 dispositivos móbiles con Android[102] e os 100.000 que se activaban en maio de 2010[103].

Cota das versións

editar
 
Distribución da cota de mercado entre as diferentes versións.

Datos recollidos a principios do mes de xuño de 2013

Versión Nome en código Data da distribución API level Cota (3 de xuño de 2013)
4.3 Jelly Bean 24 de xullo de 2013 18 0,1%
4.2.x Jelly Bean 13 de novembro de 2012 17 8,5%
4.1.x Jelly Bean 9 de xullo de 2012 16 36,6%
4.0.x Ice Cream Sandwich 16 de decembro de 2011 15 21,7%
3.2 Honeycomb 15 de xullo de 2011 13 0,1%
2.3.3–2.3.7 Gingerbread 9 de febreiro de 2011 10 30,7%
2.3–2.3.2 Gingerbread 6 de decembro de 2010 9 0,1%
2.2 Froyo 20 de maio de 2010 8 2,4%
2.0–2.1 Eclair 26 de outubro de 2009 7 0,1%
1.6 Donut 15 de setembro de 2009 4 0,1%
1.5 Cupcake 30 de abril de 2009 3 0,0%

Demanda de Oracle

editar

A través dun comunicado de prensa, Oracle anunciou o 12 de agosto de 2010 unha demanda contra Google por violación de propiedade intelectual no uso de Java no sistema operativo Android. A razón citada: «Ao desenvolver Android, Google a propósito, infrinxiu directa e repetidamente a propiedade intelectual de Oracle en relación a Java. Esta demanda busca remediar apropiadamente a súa infracción»[104].

  1. Android 7.0 Nougat - Internationalization
  2. Lista de linguas e localizacións con soporte en Android 7.1 versión de desenvolvemento r11. Véxase que aparece listado "gl" de "galego".
  3. The Android Source Code Android Open Source Project. Google. Visto o 6 de maio de 2017.
  4. Pólas do kernel de linux en android.googlesource.com
  5. Google (ed.). "Licenses". Android Open Source Project (en inglés). Consultado o 6 de maio de 2017. 
  6. developer.android, ed. (27 de xaneiro de 2012). "What is Android?" (en inglés). Consultado o 27 de xaneiro de 2012. 
  7. Paul, Ryan (23 de febreiro de 2009). "Dream(sheep++): A developer's introduction to Google Android". Ars Technica (en inglés). Consultado o 25 de xaneiro de 2012. 
  8. " Conseguímolo. Grazas Arquivado 18 de outubro de 2014 en Wayback Machine.. Android en Galego. 15 de outubro de 2014
  9. Android, por fin dispoñíbel en galego. Conseguímolo! Arquivado 18 de outubro de 2014 en Wayback Machine.. Mallando no Android. 15 de outubro do 2015.
  10. "El plan de Google para llevar Internet y smartphones a todos los habitantes del mundo" (en castelán). 
  11. Businessweek.com, ed. (17 de agosto de 2005). "Google Buys Android for Its Mobile Arsenal" (en inglés). Consultado o 29 de outubro de 2010. 
  12. 12,0 12,1 "Industry Leaders Announce Open Platform for Mobile Devices" (Nota de prensa). Open Handset Alliance. 5 de novembro de 2007. Consultado o 5 de novembro de 2007. 
  13. 13,0 13,1 "Android hits top anuncio in Ou.S. smartphone market". 4 de agosto de 2010. Consultado o 4 de agosto de 2010. 
  14. Gabriel Madway (4 de agosto de 2010). "Google's Android leads Ou.S. smartphones". Reuters. Arquivado dende o orixinal o 15 de xaneiro de 2018. Consultado o 4 de agosto de 2010. 
  15. "Android Most Popular Operating System in Ou.S. Among Recent Smartphone Buyers | Nielsen Wire". Blog.nielsen.com. 5 de outubro de 2010. Arquivado dende o orixinal o 27 de maio de 2020. Consultado o 29 de outubro de 2010. 
  16. "Google's Android software dominates Ou.S. smartphone market". Mercurynews.com. Consultado o 07-01-2012. 
  17. "Worldwide Smartphone Saes to End Users by Operating System in 4Q11". Gartner. Consultado o 27-02-2012. [Ligazón morta]
  18. "Android Markey excede as 250.0000 aplicacións". 14 de Xullo de 2011. Consultado o 14 de Xullo de 2010. [Ligazón morta]
  19. David Murphy. "Extrapolating the Apple-Android Showdown: Who's Right?". pcmag.com. Consultado o 24 de agosto de 2010. 
  20. Shankland, Stephen (12 de novembro de 2007). "Google's Android parts ways with Java industry group". CNET News. Arquivado dende o orixinal o 13 de maio de 2008. Consultado o 29 de abril de 2012. 
  21. Guerreiro, Sebastián (28 de febreiro de 2011). "Evolución do malware en dispositivos Android". securitybydefault.com. Consultado o 27 de abril de 2011. 
  22. "Open Handset Alliance". Open Handset Alliance. Consultado o 10 de xuño de 2010. 
  23. Jackson, Rob (10 de decembro de 2008). "Sony Ericsson, HTC Androids Set For Summer 2009". Android Phone Fans. Consultado o 3 de setembro de 2009. 
  24. "Android Overview". Open Handset Alliance. Consultado o 23 de setembro de 2008. 
  25. "Is the Google Phone an Unauthorized Replicant? - Bits Blog - NYTimes.com". 
  26. 26,0 26,1 Elgin, Ben (17-08-2005). "Google Buys Android for Its Mobile Arsenal". Business Week. Consultado o 07-11-2007. 
  27. Markoff, John (04-11-2007). "I, Robot: The Man Behind the Google Phone". New York Times. Consultado o 14-10-2008. 
  28. Kirsner, Scott (02-09-2007). "Introducing the Google Phone". The Boston Globe. Consultado o 24-10-2008. 
  29. "T-Mobile Brings Unlimited Multiplayer Gaming to US Market with First Launch of Nokia N-Gage Game Deck" (Nota de prensa). Nokia. 23 September 2003. Arquivado dende o orixinal o 10 de xullo de 2009. Consultado o 2009-04-05. 
  30. Elgin, Ben (17 de agosto de 2005). "Google Buys Android for Its Mobile Arsenal". BusinessWeek. Consultado o 23-04-2009. 
  31. Block, Ryan (28-08-2007). "Google is working on a mobile VOS, and it's due out shortly". Engadget. Arquivado dende o orixinal o 25-04-2016. Consultado o 06-11-2007. 
  32. Sharma, Amol; Delaney, Kevin J. (02-08-2007). "Google Pushes Tailored Phones To Win Lucrative Ad Market". The Wall Street Journal. Consultado o 06-11-2007. 
  33. "Google admits to mobile phone plan". directtraffic.org. Google News. 20-03-2007. Arquivado dende o orixinal o 12-10-2007. Consultado o 06-11-2007. 
  34. McKay, Martha (21 de decembro de 2006). "Can iPhone become your phone?; Linksys introduces versatile line for cordless service". The Record. p. L9. And don't hold your breath, but the same cell phone-obsessed tech watchers say it won't be long before Google jumps headfirst into the phone biz. Phone, anyone? 
  35. Ackerman, Elise (30-08-2007). "Blogosphere Aflutter With Linux-Based phone Rumors". Linux Insider. Arquivado dende o orixinal o 05-07-2007. Consultado o 10 de xullo de 2018. 
  36. Claburn, Thomas (19-09-2007). "Google's Secret Patent Portfolio Predicts gPhone". InformationWeek. Arquivado dende o orixinal o 17-03-2008. Consultado o 06-11-2007. 
  37. Pearce, James Quintana (20-09-2007). "Google's Strong Mobile-Related Patent Portfolio". mocoNews.net. Arquivado dende o orixinal o 09-11-2007. Consultado o 07-11-2007. 
  38. Martinez, Jennifer (10-12-2008). "CORRECTED ? UPDATE 2-More mobile phone makers back Google's Android". Reuters (Thomson Reuters). Consultado o 13-12-2008. 
  39. Kharif, Olga (09-12-2008). "Google's Android Gains More Powerful Followers". BusinessWeek. McGraw-Hill. Consultado o 13-12-2008. 
  40. Jamie Lendino (16-12-2011). "Google's Android Update Alliance Is Already Dead". pcmag.com. 
  41. Morrill, Dan (23-09-2008). "Android Developers Blog: Announcing the Android 1.0 SDK, release 1". Android-developers.blogspot.com. Consultado o 07-01-2012. 
  42. Morrill, Dan (09-02-2009). "Android Developers Blog: Android 1.1 SDK, release 1 Now Available". Android-developers.blogspot.com. Consultado o 07-01-2012. 
  43. Ducrohet, Xavier (27 de abril de 2009). "Android 1.5 is here!". Android Developers Blog. Consultado o 03-09-2009. 
  44. Rob, Jackson (30 de abril de 2009). "CONFIRMED: Official Cupcake Update Underway for T-Mobile G1 USA & UK!". Android Phone Fans. Consultado o 03-09-2009. 
  45. 45,0 45,1 "Android 1.5 Platform Highlights". Android Developers. April 2009. Arquivado dende o orixinal o 01-09-2009. Consultado o 03-09-2009. 
  46. 46,0 46,1 "Android 1.6 Platform Highlights". Android Developers. September 2009. Arquivado dende o orixinal o 27-09-2009. Consultado o 01-10-2009. 
  47. Ducrohet, Xavier (15 de setembro de 2009). "Android 1.6 SDK is here". Android Developers Blog. Consultado o 01-10-2009. 
  48. Ryan, Paul (1 de outubro de 2009). "Google releases Android 1.6; Palm unleashes WebOS 1.2". Ars Technica. Consultado o 01-10-2009. 
  49. "Android 2.1 / Eclair on Google Nexus One". Android Developers. Arquivado dende o orixinal o 4 de febreiro de 2010. Consultado o 10 de ullo de 2018.  (Eclair)
  50. "Android 2.0, Release 1". Android Developers. Arquivado dende o orixinal o 28-10-2009. Consultado o 27-10-2009. 
  51. 51,0 51,1 "Android 2.0 Platform Highlights". Android Developers. Arquivado dende o orixinal o 29-10-2009. Consultado o 27-10-2009. 
  52. "Android 2.0 API Changes Summary". Arquivado dende o orixinal o 28-10-2009. Consultado o 06-03-2010. 
  53. "Android 2.0.1, Release 1". Android Developers. Arquivado dende o orixinal o 15-01-2010. Consultado o 17-01-2010. 
  54. "Android 2.1, Release 1". Android Developers. Arquivado dende o orixinal o 14-01-2010. Consultado o 17-01-2010. 
  55. 55,0 55,1 Ducrohet, Xavier (20 de maio de 2010). "Android 2.2 and developers goodies". Android Developers Blog. Google. Consultado o 20-05-2010. 
  56. 56,0 56,1 56,2 "Android 2.2 Platform Highlights". Android Developers. 20 de maio de 2010. Arquivado dende o orixinal o 06-07-2012. Consultado o 23-05-2010. 
  57. 57,0 57,1 "Unofficially Confirmed Froyo Features, Post-Day-1 Of Google I/Ou". Android Police. Consultado o 20-05-2010. 
  58. "Nexus One Is Running Android 2.2 Froyo. How Fast Is It Compared To 2.1? Oh, Only About 450% Faster". androidpolice. Consultado o 13-05-2010. 
  59. "Browser support for file upload field is coming in Froyo". Google Code. Arquivado dende o orixinal o 25-09-2019. Consultado o 13-05-2010. 
  60. Stone, Brad (27-04-2010). "Google's Andy Rubin on Everything Android". NY Times. Consultado o 20-05-2010. 
  61. 61,0 61,1 "Supporting Multiple Screens: Range of screens supported". Developer.android.com. Consultado o 07-01-2012. 
  62. 62,0 62,1 Ducrohet, Xavier (6 de decembro de 2010). "Android 2.3 Platform and Updated SDK Tools". Android Developers Blog. Google. Consultado o 07-12-2010. 
  63. 63,0 63,1 "Android 2.3 Platform Highlights". Android Developers. 6 de decembro de 2010. Arquivado dende o orixinal o 10 de decembro de 2010. Consultado o 07-12-2010. 
  64. Ts'ou, Theodore (12 de decembro de 2010). "Android will be using ext4 starting with Gingerbread". Thoughts by Ted. Consultado o 20-12-2010. 
  65. Rubin, Andy (5 de xaneiro de 2011). "A Sneak Peek of Android 3.0, Honeycomb". Google Mobile Blog. Google. Consultado o 05-01-2011. 
  66. "Android Honeycomb coming 'next year,' adds tablet support". 
  67. "What is Android?". Android Developers. 21 de xullo de 2009. Consultado o 03-09-2009. 
  68. Topolsky, Joshua (12-11-2007). "Google's Android VOS early look SDK now available". Engadget. Consultado o 12-11-2007. [Ligazón morta]
  69. 69,0 69,1 "Android Supported Media Formats". Android Developers. Consultado o 01-05-2009. 
  70. "Android J2ME MIDP RUNNER". Netmite.com. Arquivado dende o orixinal o 03-01-2012. Consultado o 07-01-2012. 
  71. Musil, Steven (11 de febreiro de 2009). "Report: Apple nixed Android's multitouch". CNET News. Arquivado dende o orixinal o 29 de xullo de 2009. Consultado o 03-09-2009. 
  72. Ziegler, Chris (2 de febreiro de 2010). "Nexus One gets a software update, enables multitouch". Engadget. Consultado o 02-02-2010. 
  73. Bray, Tim (28 de abril de 2010). "Multitasking the Android Way". Android Developers. Consultado o 03-11-2010. 
  74. "Speech Input for Google Search". Android Developers. Arquivado dende o orixinal o 12-11-2010. Consultado o 03-11-2010. 
  75. JR Raphael (6 de maio de 2010). "Use Your Android Phone as a Wireless Modem". PCWorld. Consultado o 03-11-2010. 
  76. "i'm Watch". Live.imwatch.it. Consultado o 07-01-2012. 
  77. "Android-powered touchscreen Wi-Fi headphones offered". theregister.co.uk. 2011-01-12. Consultado o 2012-01-07. 
  78. Jolie Ou'Dell (12 de maio de 2011). "Androids Unite: How Ice Cream Sandwich Will End the VOS Schism". Mashable. Consultado o 9 de xuño de 2011. 
  79. Laura June (6 de setembro de 2010). "Toshiba AC100 Android smartbook hits the United Kingdom". Engadget. Consultado o 9 de xuño de 2011. 
  80. "Run Android on your netbook or desktop". How-To Geek. Arquivado dende o orixinal o 20-11-2011. Consultado o 07-01-2012. 
  81. "Android-x86 - Porting Android to x86". 
  82. "T-Mobile Unveils the T-Mobile G1 - the First Phone Powered by Android". HTC. Consultado o 19-05-2009. [Ligazón morta] AT&T's first device to run the Android VOS was the Motorola Backflip.
  83. Richard Wray (14 de marzo de 2010). "Google forced to delay British launch of Nexus phone". London: guardian.co.uk. 
  84. David Wang (19 de maio de 2010). "How to Install Android on Your iPhone". pcworld.com. 
  85. "Idroidproject.org". Idroidproject.org. Arquivado dende o orixinal o 14-07-2011. Consultado o 08-08-2011. 
  86. "Código fonte de Android" (en inglés). 
  87. "Listado de incidencias de Android" (en inglés). 
  88. "This was the orixinal 'Google Phone' presented in 2006" (en inglés). 
  89. "Android SDK". Developer.android.com. Consultado o 07-01-2012. 
  90. Ganapati, Priya (11 de xuño de 2010). "Independent App Stores Take On Google?s Android Market". Wired News. Consultado o 02-02-2011. 
  91. González, Juan Carlos (23 de abril de 2011). "Android tamén almacena datos da localización do usuario". Consultado o 23 de abril de 2011. [Ligazón morta]
  92. Woyke, Elizabeth (26 de setembro de 2008). "Android's Very Own Font". Forbes. 
  93. "Brand Guidelines". Android. 23 de marzo de 2009. Consultado o 30-10-2009. 
  94. "Android Brand Guidelines". Android. 23 de marzo de 2009. Consultado o 10-04-2010. 
  95. "Canalys: iPhone outsold all Windows Mobile phones in Q2 2009". AppleInsider. 21 de agosto de 2009. Consultado o 21-09-2009. 
  96. "comScore Reports February 2010 Ou.S. Mobile Subscriber Market Share". Comscore.com. 5 de abril de 2010. Arquivado dende o orixinal o 17 de xullo de 2011. Consultado o 24 de decembro de 2010. RIM, 42,1%; Apple, 25,4%; Microsoft, 15,1%; Google (Android), 9,0%; Palm, 5,4%; others, 3,0% 
  97. "comScore Reports September 2010 Ou.S. Mobile Subscriber Market Share". Comscore.com. 3 de novembro de 2010. Consultado o 24 de decembro de 2010. 
  98. Greg Sandoval (02-08-2010). "More signs iPhone under Android attack". Arquivado dende o orixinal o 10-08-2012. Consultado o 04-08-2010. 
  99. "Google expands Android's reach, accepting paid apps from 20 more countries, selling to 18 more". Engadget. 01-10-2010. Consultado o 29-10-2010. 
  100. "Xa se activan máis de 700.000 Android cada día". TICbeat. 21-12-2011. Arquivado dende o orixinal o 08-01-2012. Consultado o 07-01-2012. 
  101. "550.000 terminais Android activados cada día". Siliconnews.é. 15-07-2011. Consultado o 07-01-2012. [Ligazón morta]
  102. "Andy Rubin: over 300,000 Android phones activated daily". Engadget. 9 de decembro de 2010. Consultado o 24 de decembro de 2010. 
  103. Arthur, Charles (25-06-2010). "Eric Schmidt's dog whistle to mobile developers: abandon Windows Phone". London: The Guardian. 
  104. Esains, Vitoria (13 de Agosto de 2010). "Oracle demanda a Google por violar propiedade intelectual de Java con Android". Consultado o 23 de abril de 2011. [Ligazón morta]

Véxase tamén

editar

Outros artigos

editar

Ligazóns externas

editar