Jump to content

Uisce

Ón Vicipéid, an chiclipéid shaor.
WD Bosca Sonraí Comhdhúil CheimiceachUisce

Cuir in eagar ar Wikidata
Substaint cheimiceachaicme eintiteas ceimiceach
Mais mhóilíneach18.010564684 Da
Tacsón ina n-aimsítear é
Rólacmhainn nádúrtha agus príomh-mheitibilít
Struchtúr ceimiceach
Foirmle cheimiceachH₂O
SMILES canónta
InChIModel 3D
Airí
Dlús0.983854 g/cm³ (a −30 °C, leacht)
0.993547 g/cm³ (a −20 °C, leacht)
0.998117 g/cm³ (a −10 °C, leacht)
0.9998395 g/cm³ (a 0 °C, leacht)
0.999972 g/cm³ (a 4 °C, leacht)
0.99996 g/cm³ (a 5 °C, leacht)
0.9997026 g/cm³ (a 10 °C, leacht)
0.9991026 g/cm³ (a 15 °C, leacht)
0.9982071 g/cm³ (a 20 °C, leacht)
0.9977735 g/cm³ (a 22 °C, leacht)
0.9970479 g/cm³ (a 25 °C, leacht)
0.9956502 g/cm³ (a 30 °C, leacht)
0.99403 g/cm³ (a 35 °C, leacht)
0.99221 g/cm³ (a 40 °C, leacht)
0.99022 g/cm³ (a 45 °C, leacht)
0.98804 g/cm³ (a 50 °C, leacht)
0.9857 g/cm³ (a 55 °C, leacht)
0.98321 g/cm³ (a 60 °C, leacht)
0.98056 g/cm³ (a 65 °C, leacht)
0.97778 g/cm³ (a 70 °C, leacht)
0.97486 g/cm³ (a 75 °C, leacht)
0.9718 g/cm³ (a 80 °C, leacht)
0.96862 g/cm³ (a 85 °C, leacht)
0.96531 g/cm³ (a 90 °C, leacht)
0.96189 g/cm³ (a 95 °C, leacht)
0.95835 g/cm³ (a 100 °C, leacht) Cuir in eagar ar Wikidata
Luas forleata fuaime1,497 m/s (25 °C, leacht)
473 m/s (100 °C, gás)
3,000 m/s (, solad) Cuir in eagar ar Wikidata
Kinematic viscosity (en) Aistrigh0.01012 cm²/s agus 0 m²/s
Slaodacht dhinimiciúil1.7911 mPa s (a 0.01 °C, 1 atm, leacht)
1.0016 mPa s (a 20 °C, 1 atm, leacht)
0.89002 mPa s (a 25 °C, 1 atm, leacht) Cuir in eagar ar Wikidata
Comhéifeacht athraonta1.3945 (a 0 °C, 226.5 nm)
1.33432 (a 0 °C, 589 nm)
1.32612 (a 0 °C, 1,013.98 nm)
1.39336 (a 20 °C, 226.5 nm)
1.33298 (a 20 °C, 589 nm)
1.32524 (a 20 °C, 1,013.98 nm) Cuir in eagar ar Wikidata
Thermal conductivity (en) Aistrigh0.56 W/(m K)
Móimint leictreach dhépholach1.854 D
Pointe leáite0.002519 °C (a 101.325 kPa)
0 °C (a 101.325 kPa) Cuir in eagar ar Wikidata
Fiuchphointe99.9839 °C (a 101.325 kPa)
99.9743 °C (a 101.325 kPa) Cuir in eagar ar Wikidata
Pointe dianscaoilte2,200 °C
3,000 °C Cuir in eagar ar Wikidata
Eantrópach mólarach caighdeánach69.9 J/(mol K) agus 188.8 J/(mol K)
Móimint leictreach dhépholach1.854 D
Eantalpacht chaighdeánach an fhoirmithe−241,818 J/mol agus −285,830 J/mol
Eantalpacht mólarach de ghalú40.656 kJ/mol agus 9.717 kcal/mol
Saintoilleadh teasa4,184 J/(kg K), 2,110 J/(kg K), 1,640 J/(kg K) agus 4,216 J/(kg K)
Guais
Dáileog mharfach airmheánach90 g/kg (francach, riarachán béil) Cuir in eagar ar Wikidata
Rialachán (CE) Uimh. 1272/2008 (luach ar iarraidh)
NFPA 704: Standard System for the Identification of the Hazards of Materials for Emergency Response () Cuir in eagar ar Wikidata
Eile
slaodacht, odorlessness (en) Aistrigh, tastelessness (en) Aistrigh, toilleadh teasa, amfaiteireacht, dath, bogthaise agus cruas

Is é atá in uisceleacht leamh, agus níl boladh nó blas air. Clúdaíonn uisce 70% de dhromchla an domhain, na haigéin, na farraigeacha, aibhneacha agus lochanna,[1]

Ní féidir le haon chineál beatha ar domhan maireachtáil gan uisce.[2] Tuaslagann sé beagnach gach ábhar a bheag nó a mhór, ach amháin ábhair i bhfoinn mhóilíneach (mar shampla, O2, CH4). Tá H2O i ngach orgánach beo agus riachtanach don bheatha.

Deoir uisce ag titim
Deoir uisce ag titim

Is é atá i móilín uisce ná dhá adamh hidrigin agus aon adamh ocsaigin. H2O is foirmle cheimiceach dó. Is í an chomhdhúil mhóilíneach is coitianta ar Domhan.

aigéadalcaileach é, agus tá pH 7 aige. Tá fiuchphointe 100 °C agus reophointe 0 °C aige. Mar sin, is leacht é a reonn ina oighear ag O °C, agus a fhiuchann chuig gás/galuisce ag 100 °C. Má bhruithtear é, déantar gal as, agus má reotar é, déantar oighear as.

Nasctha le chéile le naisc hidrigine mar leacht, agus oibríonn uisce i gcomheagar le hiain thuaslagtha ann. Neamhchoitianta go leor, tá an solad níos éadroime ná an leacht.

Nuair a bhíonn tiúchan ard ian cailciam is maignéisiam ann, deirtear gur uisce crua é. Bogtar é trí na hiain seo a athshuíomh le sóidiam is potaisiam nach ndéanann táirgí dothuaslagtha le gallúnach.[3]

Nuair a athraíonn uisce ina ghal, tugtar ‘galú’ ar an ar an bpróiseas seo. Athraíonn uisce ina ghal nuair a éiríonn sé níos teo.

Féach freisin

[cuir in eagar | athraigh foinse]

Naisc sheachtracha

[cuir in eagar | athraigh foinse]
  1. Fréamh an Eolais, Matt Hussey, Coiscéim, p690
  2. cogg.ie (2015). "Ar Scáth a Cheile". Dáta rochtana: 2024.
  3. Hussey, Matt (2011). "Uisce". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 690.