Plasma cuarc/glúón
Is é rud is plasma cuarc/glúón ann ná staid damhna a chuimsíonn gás (plasma) cuarc saor is glúón. De ghnáth bíonn cuairc, a chomhdhéanann cáithníní fo-adamhacha cosúil le prótóin is neodróin, nasctha le chéile gan cead a bheith saor ón meicníocht nasctha. Bíonn na glúóin, a iompraíonn an fórsa láidir a choinníonn na cuairc le chéile, teorannaithe mar an gcéanna. Ach de réir teoiric idirghníomhaithe na gcuarc is na nglúón (crómaidinimic chandamach), má bhíonn an teocht is an brú ard a dhóthain, ní fhanann na cuairc is na glúóin taobh istigh de theorannuithe na staideanna comhghnásacha ach foirmíonn plasma cuarc is glúón saorghluaiseachta. Tá fianaise ar a leithéid de phlasma i dtorthaí imbhuailtí tromnúicléas i CERN sa Ghinéiv (1997, 2000). Samhlaítear go raibh plasma cuarc/glúón ann díreach i ndiaidh na hOllphléisce.[1]
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ Hussey, Matt (2011). "Plasma cuarc/glúón". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 525.
Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir. |
Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |