پایایخبندان
| پایایخبندان | |
|---|---|
 نقشه نشان‌دهنده وسعت و انواع خاک منجمد در نیمکره شمالی | |
| رده‌بندی شده در: | انجمن بین‌المللی خاک منجمد |
| اقلیم: | عرض جغرافیایی بالا، منطقه آلپ |
پایایخبندان، خاک همیشه یخ‌زده یا خاک مُنجَمد (به انگلیسی: Permafrost) (ترکیبی از دو واژهٔ permanent به معنی پایا و پایدار و frost به معنی یخبندان است),[۱] به زمین دائم یخ‌بسته و لایه همیشه منجمد خاک که معمولاً در نواحی قطبی و نیمه‌قطبی یافت می‌شود، گفته می‌شود. بنا بر تعریفی دقیق‌تر، اگر خاک ناحیه‌ای برای دو سال یا بیشتر به حالت یخ‌بسته بماند، به آن خاک منجمد می‌گویند. به جز مناطق قطبی، در برخی مناطق کوهستانی نیز به خاک همیشه منجمد بر می‌خوریم. در حدود ۱۵٪ از زمین‌های نیمکره شمالی خاک منجمد است.[۲]
خاک‌های منجمد مهم‌ترین انبار متان در کره زمین هستند. پس از آخرین عصر یخبندان ارتفاع آب دریاها ۱۰۰ متر بیشتر از امروز بوده است. پس از انجماد مناطق گسترده‌ای از دریاها و رودهای موجود در قطب شمال در منطقه سیبری شرقی، حدود ۲ میلیون کیلومتر مربع از دریاها یخ زد. بستر این دریاها از خاک منجمد تشکیل شده است. عمق خاک منجمد در سیبری و اقیانوس منجمد شمالی گاهی به ۱۵۰۰ متر می‌رسد.
مطالعات
[ویرایش]"برخلاف کمبود نسبی گزارش‌ها در زمین یخ زده در شمال آمریکا پیش از جنگ جهانی دوم، ادبیات گسترده‌ای در مورد جنبه‌های مهندسی خاک منجمد به زبان روسی موجود بود. از آغاز سال ۱۹۴۲، سیمون ویلیام مولر در کتب مرتبط روسی که توسط کتابخانه کنگره و کتابخانه زمین‌شناسی آمریکا نگهداری می‌شد عمیق شد به گونه‌ای که او بتواند تا سال ۱۹۴۳ یک راهنمای رشته مهندسی و گزارش فنی دربارهٔ خاک منجمد را در اختیار دولت قرار دهد. ".[۳] اگرچه در اصل یک سند طبقه‌بندی شده بود (به عنوان مطالعه مهندسی استراتژیک، شماره ۶۲، ارتش ایالات متحده. دفتر رئیس مهندسین، ۱۹۴۳)،[۴][۴][۵][۶][۷] در سال ۱۹۴۷ یک گزارش اصلاح شده به‌طور عمومی منتشر شد، که به عنوان نخستین رساله آمریکای شمالی دربارهٔ این موضوع مورد توجه است.[۳][۷]
نگارخانه
[ویرایش]
منابع
[ویرایش]- ↑ Osterkamp, T.E. & Burn, C.R. Permafrost. p. 1717--1729. https://curry.eas.gatech.edu/Courses/6140/ency/Chapter11/Ency_Atmos/Permafrost.pdf بایگانی‌شده در ۲۵ مه ۲۰۲۱ توسط Wayback Machine
- ↑ Obu, J. (2021). "How Much of the Earth's Surface is Underlain by Permafrost?". Journal of Geophysical Research: Earth Surface (به انگلیسی). 126 (5): e2021JF006123. doi:10.1029/2021JF006123. ISSN 2169-9011.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ Walker, H. Jesse (December 2010). "Frozen in Time. Permafrost and Engineering Problems Review". Arctic. 63 (4): 477. doi:10.14430/arctic3340. Archived from the original on 6 January 2015. Retrieved 16 June 2020.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Ray, Luis L. "Permafrost - USGS [=United States Geological Survey] Library Publications Warehouse" (PDF). Archived (PDF) from the original on 2017-05-02. Retrieved November 19, 2018.
- ↑ U.S. Geological Survey; United States. Army. Corps of Engineers. Strategic Intelligence Branch (1943). "Permafrost or permanently frozen ground and related engineering problems". Strategic Engineering Study (62): 231. OCLC 22879846.
{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link) - ↑ Occurrences on Google Books.
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ Muller, Siemon William (1947). Permafrost. Or, Permanently Frozen Ground and Related Engineering Problems. Ann Arbor, Michigan: Edwards. OCLC 1646047.
McSaveney, M.J. (2002). Recent rockfalls and rock avalanches in Mount Cook national park, New Zealand. In Catastrophic landslides, effects, occurrence and mechanisms. Boulder: Geological Society of America, Reviews in Engineering Geology, Volume XV. p. 35–70. ISBN 978-0-8137-5815-2.
Kia, Mohammadali; Sego, David Charles; Morgenstern, Norbert Rubin. "FRP: Filter-less Rigid Piezometer for Measuring Pore-Water Pressure in Partially Frozen Soils". Alpha Adroit Engineering Ltd. Alpha Adroit Engineering Ltd. Retrieved 27 January 2018.
همچنین:
Permafrost:
