زیردریایی کلاس غدیر

زیردریایی کلاس غدیر
تصویری از زیردریایی کلاس غدیر
اطلاعات کلی
نوع کشتی	زیردریایی
کلاس	غدیر غدیر
کشور سازنده	ایران
ساخت کارخانه	صنایع دفاع وزارت دفاع ایران
تاریخ سفارش	نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران
ورود به ناوگان	۱۳۸۵
مشخصات
طول کشتی	۲۹ متر
پهنای بدنه	۳ متر
بارگیری استاندارد	۱۱۵ تن
حداکثر ظرفیت بارگیری	۱۵۰ تن
تعداد خدمه	۷–۴نفر
سرعت	۱۱ گره دریایی
برد عملیاتی	۱۰۰۰ کیلومتر
جنگ‌افزارها
توپخانه	۲ × اژدرافکن ۵۳۳ م‌م(اژدر ضد کشتی حوت) ۴ تا ۸ مین دریایی
سیستم موشکی	۱× موشک سطح‌ به‌ سطح جاسک ۲
توپخانه ضدهوایی	ندارد
موشک دفاع هوایی	موشک صیاد ۲ ( سوم خرداد )
سرنوشت

زیردریایی کلاس غدیر (به انگلیسی: Ghadir-class submarine) یک کلاس از زیردریایی است که طول آن ۲۹ متر می‌باشد. این زیر سطحی در رده میدجت ها قرار می‌گیرد.

زیردریایی ایرانی غدیر که عرض بدنه آن حدود ۲متر و ۷۵ سانتیمتر است قابلیت شلیک اژدر حوت از دو مقر جلویی، رهاسازی انواع مین دریایی، حمل نیروهای تکاور و موشک‌های دوش پرتاب را داشته و امکانات لازم برای خروج نیروهای غواص در زیر آب برای اجرای عملیات در آن قرار داده شده‌است.

غدیر برای آب‌های خلیج فارس و دریای عمان طراحی شده‌است و داری قابلیت بالا در غوص و صعود و مانور است؛ تنها در مدت ۳۰ ثانیه از اسکله جدا شده و از این نظر توانایی بالایی در ورود به حالت عملیاتی دارد. این زیردریایی ۲۹ متری که جابجایی آن ۱۱۵ تن است قابلیت قرارگیری در بستر دریا را دارد و در این وضعیت سامانه‌های راداری توانایی ردگیری آن را ندارند. شرایط خاص آب خلیج فارس و پدیده‌های فیزیکی بخصوص آن در طراحی این زیردریایی لحاظ شده از جمله چگالی بالای آب آن که در ابتدای ورود زیردریایی‌های روسی (کلاس کیلو) به ایران مشکلاتی را در فصول گرم سال برای آن‌ها ایجاد می‌نمود. همچنین جزر و مد آب در خلیج فارس که دو بار در روز اتفاق افتاده و تفاوت ارتفاعی معادل ۳ تا ۴ متر ایجاد می‌کند. این تغییرات ارتفاع آب، چگالی لایه‌های آب دریا را تغییر داده و در نتیجه آن هم وضعیت لایه‌های صوتی و هم وضعیت تعادل زیردریایی تحت تأثیر قرار می‌گیرد. با آگاهی از این شرایط، زیردریایی غدیر نشان داده که از کارایی بسیار بالایی برای اجرای عملیات در آب‌های جنوبی ایران برخوردار است.

خط تولید این زیردریایی در شهریور ماه ۱۳۸۵ افتتاح شده بود و هزینه تولید هر یک از آن‌ها در آن زمان ۱۷ تا ۱۸ میلیون دلار بوده‌است.

قابلیت‌ها

قدرت جابجایی سریع نیرو، رهگیری شناورهای سطحی و زیر سطحی دشمن، قابلیت شناسایی اهداف نظامی و حمل نیروهای تکاور و مدت زمان ماندگاری مناسب در زیر آب که با ابتکارات خاص ایرانی، فراتر از حد و اندازه‌های این رده از زیرسطحی‌ها شده از جمله توانمندی‌های این زیرسطحی است.

از دیگر ویژگی‌های غدیر باید چابکی لازم برای انجام سریع مأموریت‌ها، بازه ناوبری زیر سطحی طولانی، سونار اندازه کوچک، دستگاه کنترل عمق خودکار، سامانه هدایت دستی، هیدرولیک و خودکار، قابلیت ناوبری در آب‌های کم‌عمق، طراحی بدنه برای به حداقل رساندن صدای خروجی از آن و بکارگیری از موتورهای دیزل–الکتریک کارآمد برای همین منظور را برشمرد که امکان ردگیری شدن و شناسایی آن را توسط دشمن به حداقل رسانده‌است.

سامانه نوین پرتاب اژدر نیز از قابلیتهای بسیار مهم این زیرسطحی بوده و این سامانه از دقت بالایی برای هدف‌گیری برخوردار است به‌طوری‌که این زیر دریایی علاوه بر قدرت جابجایی سریع نیروهای ویژه، رهگیری شناورهای سطحی و زیر سطحی دشمن و قابلیت شناسایی اهداف نظامی دارای قدرت غوص سریع و پنهان شدن از رادار نیز هست. در واقع غدیر قادر است از میدان شناسایی دستگاه‌های سونار (sonar-evading technology) و رادارها به نوعی بگریزد.

باید اشاره کنیم یگانهای نداجا به وسیلهٔ این زیردریایی اقدام به عبور از زیر ناو هواپیمابر نیروی دریایی ایالات متحده نمودند و آن‌ها متوجه نشدند و در مرتبه دیگر از زنجیر لنگر یک ناو آمریکایی توسط یگانهای زیر سطحی ایرانی فیلمبرداری شد که نشاندهنده فاصله بسیار نزدیک با آن‌ها بود.

پرتاب موشک سطحی

فیلم پرتاب موشک جاسک۲ از زیردریایی غدیر

در دومین روز از رزمایش ولایت ۹۷ نیروی دریایی ارتش، زیردریایی‌های طارق و غدیر اقدام به پرتاب موشک جاسک۲ کردند. این پرتاب برای نخستین بار در ایران از عمق دریا به اهداف سطحی صورت گرفت. به گفته دریادار کاویانی در این روش مکان پرتاب و موقعیت زیردریایی کشف نمی‌شود.

زیردریایی‌های کلاس غدیر

تعداد ۲۱ عدد از این کلاس توسط ایران تولید شده که تمامی ۲۱ عدد فعال و در حین خدمت می‌باشند.

منابع

• مشرق:غدیر؛زیرسطحی چابک نداجا
• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Ghadir-class submarine». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۹ نوامبر ۲۰۱۳.

زیردریایی	به آب اندازی	وضعیت
غدیر ۹۴۲	نوامبر ۲۰۰۷	فعال
غدیر ۹۴۳	اوت ۲۰۰۸	فعال
غدیر ۹۴۴	نوامبر ۲۰۰۸	فعال
غدیر ۹۴۵	ژوئن ۲۰۰۹	فعال
غدیر ۹۴۶	ژوئن ۲۰۰۹	فعال
غدیر ۹۴۷	ژوئن ۲۰۰۹	فعال
غدیر ۹۴۸	ژوئن ۲۰۰۹	فعال
غدیر ۹۴۹	اوت ۲۰۱۰	فعال
غدیر ۹۵۰	اوت ۲۰۱۰	فعال
غدیر ۹۵۱	اوت ۲۰۱۰	فعال
غدیر ۹۵۲	اوت ۲۰۱۱	فعال
غدیر ۹۵۳	اوت ۲۰۱۱	فعال
غدیر ۹۵۴	اوت ۲۰۱۱	فعال
غدیر ۹۵۵	اوت ۲۰۱۱	فعال
غدیر ۹۵۶	نوامبر ۲۰۱۱	فعال
غدیر ۹۵۷	نوامبر ۲۰۱۱	فعال
غدیر ۹۵۸	نوامبر ۲۰۱۱	فعال
غدیر ۹۵۹	فوریه ۲۰۱۲	فعال
غدیر ۹۶۰	فوریه ۲۰۱۲	فعال
غدیر ۹۶۱	نوامبر ۲۰۱۲	فعال
غدیر ۹۶۲	نوامبر ۲۰۱۲	فعال
غدیر ۹۶۳ تا غدیر ۹۸۳	فوریه ۲۰۱۵	فعال
غدیر ۹۸۳	نوامبر ۲۰۱۲	غرق شده