ریوش
ریوش رَووْش | |
---|---|
از بالا: تالاب نابای، بافت قدیم، بافت جدید، نام ریوش به انگلیسی، مجسمه گردو، آسیابآبی نابای، پل نابای، مزار شهدای گمنام. | |
کشور | ایران |
استان | خراسان رضوی |
شهرستان | کوهسرخ |
بخش | مرکزی |
نام(های) دیگر | باغشهر سیاحت و رشادت |
نام(های) پیشین | آتشان، ری وش |
سال شهرشدن | ۱۳۸۲ |
مردم | |
جمعیت | ۵٬۶۸۷ نفر (۱۳۹۵) |
جغرافیای طبیعی | |
مساحت | ۲۱۹۳ کیلومتر مربع |
ارتفاع | ۱۷۰۴ متر |
آبوهوا | |
میانگین دمای سالانه | ۲۵ درجه |
میانگین بارش سالانه | ۲۷۰ میلیمتر |
اطلاعات شهری | |
شهردار | محمد امین |
رهآورد | خشکبار، بادام |
پیششمارهٔ تلفن | ۰۵۵۱۸ |
شناسهٔ ملی خودرو | ایران ۳۲ م ایران ۳۶ ق |
ریوش ( تلفظ راهنما·اطلاعات) با نام باستانی آتشان[۱] مرکز شهرستان کوهسرخ در جنوبغربی استان خراسان رضوی و شمال شرق ایران است. جمعیت این شهر در سال ۱۳۹۵ برابر با ۵٬۶۸۷ نفر بوده است.[۲] از ویژگیهای منحصربهفرد ریوش؛ رودخانهٔ نابای و باغات سرسبز است که بههمراه درختان سر به فلک کشیده، آبوهوای معتدل و رودخانههای روانی که از بخش جنوبی و غربی این ناحیه عبور میکنند، مناظر زیبایی را آفریدهاند و گردشگران بسیاری را در تمام فصلهای سال بهخصوص فصل بهار به این ناحیه میکشانند. این شهر بهدلیل کوهستانی بودن؛ خانههای بافت قدیمیای که دارد بهصورت پلکانی میباشند. اصلیترین محصول ریوش بادام است و از دیگر محصولات مهم این شهر میتوان به انواع خشکبار از جمله برگه زردآلو، آلو طلایی و گردو اشاره کرد. همچنین لبنیات محلی آن را میتوان از دوغ، شیر، کره محلی، روغن زرد محلی نام برد که بهدلیل ارگانیک بودن و کیفیت بالا بسیار خواهان دارد.[۳] ریوش و روستاهای شهرستان آن دارای بیش از ۱۲۰ هنرمند صنایع دستی است و مهمترین صنایع دستی آن فرتبافی و رودوزی است.[۴] ریوش در ۲۵ کیلومتری شمال کاشمر و ۱۰۰ کیلومتری جنوب نیشابور قرار گرفته است.[۵] این شهر برروی رشتهکوه کوهسرخ قرار دارد.[۶]
وجه تسمیه و پیشینه
[ویرایش]در کتاب تاریخ کاشمر دربارهٔ وجه تسمیه این شهر گفته شده است: ریوش را قبلاً «ری» «وش» به معنای محل رویش رود گفتهاند.[۷]
با توجه به شواهد این منطقه؛ قبل از ورود دین اسلام نیز مسکونی بوده و با توجه به این که راه قدیم شهرهای جنوبی خراسان به تهران از این منطقه میگذشته، درگذشته دارای رونق بیشتری بوده است. از مهمترین حوادث تاریخی میتوان به حمله مغول اشاره کرد که پس از اشغال نیشابور، بهدلیل صعبالعبور بودن و مارهای فراوان این منطقه اسبان و سربازان مغول نتوانستهاند از این منطقه عبور کنند و از گزند آن در امان ماندهاند.[نیازمند منبع]
مردم
[ویرایش]جمعیت
[ویرایش]بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۵٬۶۸۷ نفر (۱۳۹۵) بوده است.[۲]
زبان
[ویرایش]مردم ریوش به زبان فارسی و به گویش کوهسرخی سخن میگویند.[۸][۹]
موقعیت جغرافیایی
[ویرایش]شهر ییلاقی ریوش از سطح دریا ۱۷۰۴ متر ارتفاع دارد و در طول جغرافیایی ۵۸ درجه و ۲۷ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۵ درجه و ۲۸ دقیقه جای گرفته است. این شهر از شمال به شهرستان نیشابور، از جنوب به شهرستان کاشمر، از شرق با شهرستان تربت حیدریه، از غرب با شهرستان بردسکن، از جنوبغربی با شهرستان خلیلآباد و همچنین شهرستان بردسکن و از شمالغربی با شهرستان ششتمد مجاور است.[نیازمند منبع]
ریوش بهعلت قرارگرفتن در دامنههای کوهٔ آریا و ارتفاعات رشتهکوه کوهسرخ و برخورداری از آبوهوای معتدل، آب فراوان و باغهای وسیع و مناظر طبیعی دیدنی بهعنوان یکی از کانونهای عمدهٔ مسافران و گردشگران از شهر کاشمر و شهرهای مجاور است. همچنین کوه آریا به عنوان یکی از مستعدترین پیستهای پروازی در استان معرفی شده است.[۱۰]
اماکن تاریخی، آثار باستانی و جهانگردی
[ویرایش]از مراکز تفریحی و دیدنی شهر ریوش میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- آسیابآبی نابای
- باغات، رودها و آبشارها و چشمههای فراوان واقع در اطراف شهری ریوش
- بافت قدیم و خانههای پلکانی در جنوب شهر ریوش
- پارک جنگلی ریوش در ارتفاعات شمالی شهر ریوش
- تپه مکی؛ تپهای باستانی مربوط به هزاره اول پیش از میلاد
- کوه آریا؛ دارای سایت پروازی (پاراگلایدر) واقع در شمالغربی شهر ریوش[۱۱]
- مزار شهدای گمنام ریوش واقع در ضلع شمالی پارک جنگی ریوش
جستارهای وابسته
[ویرایش]پانویس
[ویرایش]- ↑ «دامنههای کوه آریا کوهسرخ». مجتمع پژوهشی دارویی گل شفا. دریافتشده در ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۳.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانیشده از اصلی (اکسل) در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.
- ↑ «طبیعت گردی پاییزی در ریوش کوهسرخ». خبرگزاری صدا و سیما. دریافتشده در ۳۱ ژانویهٔ ۲۰۲۴.
- ↑ «نخستین نمایشگاه صنایعدستی و سوغات در کوهسرخ خراسان رضوی افتتاح شد». میراث آریا. دریافتشده در ۳۱ ژانویهٔ ۲۰۲۴.
- ↑ اطلس راههای ایران، مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی کیتاشناسی، تهران، ۱۳۸۱، ص. ۱۰
- ↑ «معرفی شهرستان - اداره میراث فرهنگی شهرستان بردسکن». اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی. دریافتشده در ۲۶ ژانویهٔ ۲۰۲۴.
- ↑ محمدرضا خسروی (۱۳۷۶)، تاریخ کاشمر، مشهد: موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی، شابک ۹۶۴-۴۳۴-۰۰۷-۸
- ↑ «کوهسرخ، دارای بیشترین جاذبه طبیعی در استان». عصر سبزوار. دریافتشده در ۲۱ اکتبر ۲۰۲۳.
- ↑ مقداری، صدیقه سادات و حسننژاد، رضا. تحلیل ساخت واژی گویش کوهسرخ، نهمین همایش ملی متن پژوهی ادبی، ۱۴۰۰
- ↑ «پیست پرواز ریوش پاراگلایدر». خبرگزاری مهر. دریافتشده در ۱۷ ژوئن ۲۰۲۱.
- ↑ «مناطق ویژه گردشگری - اداره میراث فرهنگی شهرستان کاشمر». اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی. دریافتشده در ۱۵ دسامبر ۲۰۲۱.