دودمان بطلمیوسی
این مقاله میتواند با ترجمهٔ متن از مقالهٔ متناظر در انگلیسی گسترش یابد. برای مشاهدهٔ دستورالعملهای مهم ترجمه روی [گسترش] کلیک کنید.
|
پادشاهی بطلمیوسی Πτολεμαϊκὴ βασιλεία Ptolemaïkè Basileía | |
---|---|
۳۰۵ ق. م–۳۰ ق. م | |
نقشه سرزمینهای تقسیم شده میان دیادخویها پس از اسکندر و محدوده تحت سلطه سلسلهٔ بطلمیوسی (رنگ آبی در نقشه). | |
پایتخت | اسکندریه |
زبان(های) رایج | یونانی مصری بربری |
دین(ها) | دین یونان باستان دین مصر باستان |
حکومت | پادشاهی عصر هلنیستی |
فرعون، باسیلئوس | |
• ۳۰۵–۲۸۳ ق. م | بطلمیوس یکم سوتر (اولین) |
• ۵۱–۳۰ ق. م | کلئوپاترای هفتم فیلوپاتور (آخرین) |
تاریخ | |
• بنیانگذاری | ۳۰۵ ق. م |
• فروپاشی | ۳۰ ق. م |
واحد پول | دراخمای یونان |
امروز بخشی از | قبرس مصر اسرائیل لیبی ترکیه فلسطین |
دودمان بطلمیوسی یا بطالسه (به یونانی: Δυναστεία των Πτολεμαίων) نام دودمانی یونانیتبار بود که از سال ۳۰۵ تا ۳۰ قبل از میلاد و نزدیک به سیصد سال بر سرزمین مصر فرمان راندند.
این دودمان به دست بطلمیوس یکم یکی از سرداران اسکندر مقدونی و پس از مرگ وی پایهگذاری شد. مصریان اینان را به زودی به عنوان فرعون پذیرفتند. شناختهشدهترین فرد این خاندان کلئوپاترای هفتم بود که نقش عمدهای در جنگهای رومیان میان ژولیوس سزار و پمپئوس و سپس جنگ میان اکتاویان و مارکوس آنتونیوس داشت. با چیرگی روم بر مصر و خودکشی ملکه کلئوپاترا هفتم دوران این دودمان نیز به پایان رسید.
سلسله بطلمیوسی (/ˌtɒlɪˈmeɪ.ɪk/؛ یونانی باستان: Πτολεμαῖοι, Ptolemaioi)، همچنین خاندان بطلمیوس یا سلسله لاگید (Λαγίδαι, Lagidae؛ پس از پدر بطلمیوس اول، لاگوس)، یک حکومت پادشاهی یونانی-مقدونی بود[1][2] در دوران هلنیستی [1][2][3]در مصر باستان بود. حکومت آنها به مدت ۲۷۵ سال از ۳۰۵ تا ۳۰ قبل از میلاد ادامه یافت.[6] پادشاهی بطالسه آخرین سلسله مصر باستان بود.
بطلمیوس، یکی از هفت سوماتوفیلاک (اصحاب بادیگارد)، ژنرال و برادر ناتنی احتمالی اسکندر مقدونی، پس از مرگ اسکندر در سال ۳۲۳ قبل از میلاد به عنوان ساتراپ مصر منصوب شد. در سال ۳۰۵ قبل از میلاد، او خود را فرعون بطلمیوس اول معرفی کرد که بعدها به عنوان سوتر «ناجی» شناخته شد. مصریان به زودی بطلمیوسیان را به عنوان جانشین فراعنه مصر مستقل پذیرفتند. خانواده بطلمیوس تا زمان فتح رومیان در سال ۳۰ قبل از میلاد بر مصر حکومت کردند.
مانند سلسله های قبلی مصر باستان، سلسله بطلمیوسی همخونی از جمله ازدواج خواهر و برادر را انجام می دادند، اما این امر به طور جدی تا نزدیک به یک قرن از تاریخ این سلسله صورت نگرفت.[7] همه فرمانروایان مرد سلسله بطلمیوس نام داشتند، در حالی که ملکه های سلطنتی همگی کلئوپاترا، آرسینو یا برنیس نامیده می شدند. مشهورترین عضو این دودمان، آخرین ملکه، کلئوپاترا هفتم بود که به خاطر نقشش در نبردهای سیاسی روم بین ژولیوس سزار و پومپه و بعداً بین اکتاویان و مارک آنتونی شناخته شد. خودکشی آشکار او پس از فتح مصر توسط رومیان، پایان حکومت بطلمیوسی در مصر بود.
بطالسه و همسرانشان
[ویرایش]- بطلمیوس اول سوتر (303–282 قبل از میلاد)[8] ابتدا با تائیس، سپس آرتاکاما، سپس اوریدیک و سرانجام برنیکس اول ازدواج کرد.
- بطلمیوس دوم فیلادلفوس (285–246 قبل از میلاد)[9] با آرسینوی اول و سپس با آرسینوی دوم ازدواج کرد. به طور مشترک با بطلمیوس اپیگونوس (267–259 قبل از میلاد) حکومت کرد.
- بطلمیوس سوم اورگت (246–221 قبل از میلاد) با برنیس دوم ازدواج کرد
- بطلمیوس چهارم فیلوپاتور (221–203 قبل از میلاد) با آرسینوی سوم ازدواج کرد
- بطلمیوس پنجم اپیفانس (203–181 قبل از میلاد) با کلوپاترا یکم ازدواج کرد.
- بطلمیوس ششم فیلومتر (181–164 قبل از میلاد، 163–145 قبل از میلاد) با کلئوپاترا دوم ازدواج کرد و برای مدت کوتاهی به طور مشترک با بطلمیوس اوپاتور در 152 قبل از میلاد حکومت کرد.
- بطلمیوس هفتم نئوس فیلوپاتور (احتمالا هرگز سلطنت نکرد)
- بطلمیوس هشتم فیسکون (170–163 قبل از میلاد، 145–116 قبل از میلاد) با کلئوپاترا دوم و سپس با کلئوپاترا سوم ازدواج کرد. به طور موقت توسط کلئوپاترا دوم از 131 تا 127 قبل از میلاد از اسکندریه اخراج شد، سپس در سال 124 قبل از میلاد با او آشتی کرد.
- کلئوپاترا دوم فیلومتورا سوتیرا (131–127 قبل از میلاد)، در مخالفت با بطلمیوس هشتم فیسکون
- بطلمیوس آپیون (حدود 120-96 قبل از میلاد)، پسر بطلمیوس هشتم. آخرین پادشاه بطلمیوسی کورنه.
- کلئوپاترا سوم فیلومتر سوتیرا دیکایوسین نیکفوروس (کوکه) (116–101 قبل از میلاد) به طور مشترک با بطلمیوس نهم لاتیروس (116–107 قبل از میلاد) و بطلمیوس دهم اسکندر اول (107–101 قبل از میلاد) حکومت کرد.
- بطلمیوس نهم لاتیروس (116–107 قبل از میلاد، 88–81 قبل از میلاد به عنوان سوتر دوم) با کلئوپاترا چهارم و سپس با کلئوپاترا سلن ازدواج کرد. در اولین سلطنت خود به طور مشترک با کلئوپاترا سوم حکومت کرد
- بطلمیوس دهم اسکندر اول (107–88 قبل از میلاد) با کلئوپاترا سلن و سپس برنیکس سوم ازدواج کرد. تا سال 101 قبل از میلاد به طور مشترک با کلئوپاترا سوم حکومت کرد
- برنیس سوم فیلوپاتور (81–80 قبل از میلاد)
- بطلمیوس یازدهم اسکندر دوم (80 قبل از میلاد) قبل از قتل برنیکس سوم با او ازدواج کرد و به طور مشترک حکومت کرد. پس از آن به مدت 19 روز به تنهایی حکومت کرد.
- بطلمیوس دوازدهم نئووس دیونیسوس (اولتس) (80–58 قبل از میلاد، 55–51 قبل از میلاد) با کلئوپاترا پنجم تریفنا ازدواج کرد.
- کلئوپاترا ششم تریفنا (58-57 قبل از میلاد) به طور مشترک با برنیس چهارم اپیفانیا (58 تا 55 قبل از میلاد) حکومت کرد، احتمالاً با کلئوپاترا پنجم تریفنا (10)
- کلئوپاترا ("Cleopatra VII Thea Philopator"، 51–30 قبل از میلاد) به طور مشترک با بطلمیوس سیزدهم تئوس فیلوپاتور (51–47 قبل از میلاد)، بطلمیوس چهاردهم (47–44 قبل از میلاد) و بطلمیوس پانزدهم سزاریون (44–30 قبل از میلاد) حکومت کرد.
- آرسینوی چهارم (48–47 قبل از میلاد)، در مخالفت با کلئوپاترا
- بطلمیوس موریتانی (13 یا 9 قبل از میلاد – 40 پس از میلاد) پادشاه و فرمانروای مورتانیا برای روم
شجره نامه دودمان بطلمیوسی
منابع
[ویرایش]- دودمان بطلمیوسی
- انحلالها در هزاره ۱ (پیش از میلاد) در مصر
- انحلالهای سده ۱ (پیش از میلاد) در آفریقا
- انحلالهای سده ۱ (پیش از میلاد) در یونان
- ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در ۳۰۵ (پیش از میلاد)
- ایالتها و قلمروهای منحلشده در سده ۱ (پیش از میلاد)
- بنیانگذاریهای ۳۰۵ (پیش از میلاد)
- بنیانگذاریهای ۳۰۵ (پیش از میلاد) در مصر
- بنیانگذاریهای سده ۴ (پیش از میلاد) در یونان
- پادشاهیهای گذشته آفریقا
- خاندانهای پادشاهی
- خانوادههای پادشاهی آفریقایی
- سلسلههای پادشاهی هلنیستی
- کشورهای پیشین در آفریقا
- مصر در ۳۰ (پیش از میلاد)
- مصر در سده ۱ (پیش از میلاد)
- مصر در سده ۲ (پیش از میلاد)
- مصر در سده ۳ (پیش از میلاد)
- ۳۰ (پیش از میلاد)
- بنیانگذاریهای سده ۴ (پیش از میلاد) در مصر
- مصر در سده چهارم (پیش از میلاد)