پرش به محتوا

خرد ناب

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

خرد ناب نام نوعی خرد است که کانت در کتابش با نام سنجش خرد ناب آن را بررسی کرده‌است.[۱][۲]

تفاوت خرد و خرد ناب

[ویرایش]

خرد در فلسفه منبع شناخت انسان است ولی خرد ناب در فلسفهٔ کانت از قوهٔ درک یا فاهمه و نیز حسیّات جدا شده‌است.

ویژگی خرد ناب

[ویرایش]

در فلسفهٔ کانت خرد ناب هم حکم‌کننده است و هم حکم‌شونده؛ یعنی خرد ناب می‌تواند در مورد خودش حکم کند.

بحث دربارهٔ خرد ناب

[ویرایش]

بحث دربارهٔ خرد ناب و نقش آن در شناخت متافیزیکی انسان در دیالکتیک ترافرازنده کانت است. کانت دربارهٔ خرد ناب جدا از فاهمه و حسیّات بحث کرده و دیالکتیک ترافرازندهٔ کانت مبحثی جدا از منطق ترافرازنده او و زیبایی‌شناسی ترافرازندهٔ (استتیک ترافرازندهٔ) او می‌باشد. ;کانت عقیده دارد روح (شخصیت) و کیهان و خدا فقط ایده‌های برای یکپارچه کردن مفاهیم ناب فاهمه هستند این ایده‌ها وجود (ماهیت) ندارند و تحت تأثیر رفلکس‌های ترافرازنده موجب یکپارچه کردن مفاهیم ناب فاهمه شده[۳]

خرد ناب و شناخت متافیزیکی

[ویرایش]

کانت در کتابش سنجش خرد ناب بحث کرده که امکان شناخت متافیزیکی برای خرد ناب وجود دارد اما در نهایت اثبات وجود یا عدم وجود خدا با خرد ناب امکان‌پذیر نیست.[۴]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. Immanuel Kant, Lectures on Ethics, Cambridge University Press, 2001, p. 41 ("On Universal Practical Philosophy"). Original text: Immanuel Kant, Kant’s Gesammelte Schriften, Band XXVII – Moralphilosophie, 1. Hälfte, 1974, p. 243.
  2. Albert Schwegler, A History of Philosophy in Epitome, D. Appleton, 1877, p. 312.
  3. "Theoretical Philosophy". Universiteit Utrecht (به انگلیسی). 5 December 2014. Archived from the original on 20 July 2020. Retrieved 31 January 2017.
  4. "Theoretical Philosophy | Department of Philosophy, Lund University". www.fil.lu.se (به انگلیسی). Archived from the original on 17 November 2018. Retrieved 30 January 2017.
  • Critique de la raison pure, Kant, Frammarion, 2 ème édition, 2001, Paris
  • کریم مجتهدی، فلسفه نقادی کانت، انتشارات امیرکبیر، ۱۳۷۸، تهران.